Niet alleen wat je eet, ook hoe je eet, krijg je mee vanuit je cultuur.
Ook het land waar je eet, heeft invloed op wat je eet.
Tafelmanieren verschillen per land. In Aziatische landen eten ze vaak met stokjes.
In sommige landen is slurpen en boeren netjes.
In Amerika organiseren ze zelfs wereldkampioenschappen hotdog eten.
Kijk naar de ‘regels’ in onderstaand filmpje.
Wat weet jij van tafelmanieren? Bespreek het met een klasgenoot.
Wat kan ik straks?
Na deze opdracht kun je:
twee redenen noemen voor de veranderde eetgewoonten in Nederland.
het verschil tussen een vegetariër en een veganist beschrijven.
twee voedingsmiddelen opnoemen die vleesvervangers zijn.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Wat is de invloed van de cultuur waarin je leeft op je eten? Dat leer je in deze stap.
Stap 2
Je kunt van verschillende gerechten aangeven uit welk land ze komen.
Stap 3
Je kunt van een aantal wereldgodsdiensten aangeven welke regels ze hebben over eten en voeding.
Stap 4
Je kunt aangeven wat het verschil is tussen een vegetariër en een veganist en vertellen waarom iemand kiest voor deze manier van leven.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Begrippen van de opdracht eetgewoontes.
Eindopdracht
Recept maken.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
Als je het gerecht gaat maken:
ingrediënten voor het wereldgerecht.
keukenspullen.
Tijd
Je hebt ongeveer twee lesuren voor deze opdracht.
Aan de slag
Stap 1: Wereld(w)eten
Of je iets lekker vindt, wordt niet alleen bepaald door de smaak.
Ook kleur en geur zijn belangrijk.
Ook wat je gewend bent speelt een belangrijke rol.
Kijk naar de video. Welke invloed heeft je cultuur op je smaak?
Erwtensoep en stamppot zijn typisch Nederlandse gerechten. Dat is niet altijd zo geweest!
Zelfs de aardappel komt oorspronkelijk niet uit Nederland.
Hij is hier pas na de ontdekking van Amerika gekomen!
Onze eetgewoonten veranderen steeds.
Er komen steeds nieuwe producten bij vanuit het buitenland.
We leren ze kennen op vakantie of ze komen hier met mensen die eerst in het buitenland woonden, maar nu in Nederland.
Daarom staan er tegenwoordig verschillende gerechten uit andere landen op onze menukaart.
Er zijn veel restaurants en eetgelegenheden waar je pizza, roti en kousenband, shoarma, kebab, couscous, tandoori kip, saté of taco kunt eten of halen.
Maak nu onderstaande oefening over wereldgerechten.
Stap 3: Godsdiensten
Het christendom, het boeddhisme, de islam, het hindoeïsme en het jodendom zijn wereldgodsdiensten.
Elke godsdienst heeft wel een paar wetten en regels over eten.
Daarover gaat deze stap.
Christendom
In het christendom mag eigenlijk alles gegeten worden.
Op feestdagen worden er wel speciale dingen gegeten.
Ook kennen katholieken een vastenperiode.
Deze periode duurt 40 dagen tussen carnaval en Pasen.
Islam
De Koran is het boek van de islam.
In de Koran staan onder andere ook voedingsvoorschriften.
Volgens de islamitische wetten zijn voedingsmiddelen onder te verdelen in halal en haram.
Halal betekent letterlijk; toegestaan, wettelijk of rein. Haram betekent; niet toegestaan, niet wettelijk of onrein.
Haramproducten zijn bijvoorbeeld producten op basis van bloed, varkensvlees en het vlees van dieren die aan een natuurlijke dood zijn gestorven (niet geslacht) of die niet in naam van Allah werden geslacht.
Ramadan is de vastenmaand waarbij moslims niets eten en niets drinken tussen zonsopgang en zonsondergang.
De ramadan wordt afgesloten met het Suikerfeest.
Kijk goed naar onderstaande video op de site van Schooltv.
Welke regels rondom voeding tijdens de ramadan, komen in de video aan bod?
Jodendom
Joden houden zich ook aan bepaalde regels voor eten en drinken.
Ze eten koosjer.
Dat betekent: ze eten alleen dingen die volgens de bijbel en de tradities toegestaan zijn.
Zo is het verboden bloed te eten of te drinken.
Melk- en vleesproducten worden nooit samen gegeten.
De dieren die niet gegeten mogen worden staan in de bijbel.
Daar horen bijvoorbeeld varkens, konijnen, paling, en zeevruchten bij.
De dieren die wel gegeten mogen worden, moeten door een speciaal daarvoor opgeleide slachter geslacht worden.
Hindoeïsme
Hindoestanen geloven in reïncarnatie.
Reïncarnatie betekent dat je na de dood weer op aarde terugkeert in een ander lichaam.
Dit kan een mensenlichaam zijn, maar ook een dier of zelfs een plant.
Hindoestanen zien alle levende wezens als een deel van God; daarom zijn veel oudere hindoes vegetarisch.
Zij eten dus geen vlees of vis.
Niet-vegetarische hindoes eten geen rund- of kalfsvlees, want de koe is een heilig dier volgens de hindoes.
Stap 4: Vegetarisch eten
Mensen hebben verschillende redenen om vegetarisch te eten.
Maar wat is eigenlijk vegetarisch eten?
Vegetariërs eten geen vlees, gevogelte en vis.
Ongeveer vier procent van de Nederlandse bevolking eet elke dag vegetarisch.
Bijna alle vegetariërs eten of drinken wel eieren, melk en melkproducten, zoals kaas.
Daarnaast is er een groeiende groep parttime vegetariërs of 'flex' vegetariërs, die een of meer dagen per week geen vlees eten.
Veganisten eten helemaal geen producten van dierlijke oorsprong, dus ook geen melk, melkproducten of eieren.
Met vlees krijg je belangrijke voedingsstoffen binnen. Missen vegetariërs die dan?... Nee!
Vegetariërs en zelfs veganisten kunnen heel gezond eten als ze vleesvervangers eten, zoals noten,
tofu, tempé en peulvruchten.
Bekijk het volgende filmpje over vleesvervangers.
Discussieer na het bekijken van de video met een klasgenoot over de volgende stelling: “Vleesvervangers moeten naar vlees smaken.”.
Afronding
Begrippenlijst
Vasten
Gedeeltelijk of helemaal niet eten en drinken in een bepaalde periode.
Ramadan
Islamitische maand. In deze maand vasten de moslims overdag. Tussen zonsopkomst en zonsondergang wordt niet gegeten en gedronken. Ook zijn er andere leefregels, zoals niet roken, van kracht.
Suikerfeest
Viering van het einde van de ramadan. Tijdens het Suikerfeest worden veel zoete lekkernijen gegeten. Ook geven mensen cadeaus en voedsel aan mensen die het minder goed hebben.
Halal
Voedingsmiddelen die volgens de islamitische wetten zijn toegestaan.
Haram
Voedingsmiddelen die volgens de islamitische wetten niet zijn toegestaan.
Koosjer
Voedingsmiddelen die volgens de joodse wetten, bijbel en tradities zijn toegestaan.
Vegetarisch
Het niet eten van vlees, vis en gevogelte.
Veganistisch
Het niet eten van producten van dierlijke oorsprong. Dus geen vlees, melk(producten), eieren.
Reïncarnatie
Reïncarnatie betekent dat je na je dood terugkomt op aarde in een ander lichaam. Dit kan een mensenlichaam zijn, maar ook een dier of zelfs een plant.
Eindopdracht: Recept
Als eindopdracht van deze opdracht maak je een recept van een wereldgerecht.
Kies bijvoorbeeld voor een Indiaas, Mexicaans, Indonesisch, Zuid-Afrikaans, Thais, Turks of Pools gerecht.
Zorg dat in het recept duidelijk staat waar het recept vandaan komt.
Ook schrijf je op welke ingrediënten je nodig hebt en hoe je het gerecht moet klaarmaken.
Overleg met je docent of jullie de gerechten ook echt mogen maken.
Maak een boodschappenlijstje van de ingrediënten.
Ga boodschappen doen.
Zorg voor de keukenspullen die nodig zijn om het gerecht te bereiden.
Bereid het gerecht en serveer het aan enkele klasgenoten.
Maak een mooie foto van het gerecht dat je hebt gemaakt en voeg die toe aan het recept.
Beoordeling
In je recept staat duidelijk vermeld:
waar het gerecht vandaan komt.
welke ingrediënten je nodig hebt om het gerecht te maken.
hoe je het gerecht moet bereiden.
hoe het gerecht gegeten moet worden.
is het recept echt gemaakt? Zo ja, bevat het een foto?
Klaar?
Lever je recept in bij je docent.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Kende je al veel tafelmanieren? Praten jullie thuis wel eens over tafelmanieren?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn. Klopt dat?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht?
Is het gelukt om een duidelijk recept te maken?
Kon je, als je het recept mocht maken, goed je eigen stappen volgen? En ... smaakte het?
Het arrangement Eetgewoontes vmbo-b12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 1 en 2. Dit is thema 'Voeding'. Het onderwerp van deze les is: eetgewoontes. Deze les gaat over wat de eetgewoontes zijn en hoe ze zijn ontstaan. Daarbij wordt er ook gesproken over het verschil tussen vegetariër en veganist zijn.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 1 en 2. Dit is thema 'Voeding'. Het onderwerp van deze les is: eetgewoontes. Deze les gaat over wat de eetgewoontes zijn en hoe ze zijn ontstaan. Daarbij wordt er ook gesproken over het verschil tussen vegetariër en veganist zijn.
Ieder land heeft zo zijn eigen eetgewoontes.
Na deze opdracht kun je:
Erwtensoep en stamppot zijn typisch Nederlandse gerechten. Dat is niet altijd zo geweest!
Christendom
Mensen hebben verschillende redenen om vegetarisch te eten.
