Eetgewoontes vmbo-b12

Eetgewoontes vmbo-b12

Eetgewoontes

Intro

Ieder land of iedere cultuur heeft zo zijn eigen eetgewoontes.

Niet alleen wat je eet, ook hoe je eet, krijg je mee vanuit je cultuur.
Ook het land waar je eet, heeft invloed op wat je eet.

Tafelmanieren verschillen per land. In Aziatische landen wordt bijvoorbeeld vaak met stokjes gegeten.
In sommige landen is slurpen en boeren netjes.
In Amerika organiseren ze zelfs wereldkampioenschappen hotdogs eten.  

Kijk naar de ‘regels’ in onderstaand filmpje.
Wat weet jij van tafelmanieren? Bespreek het met een klasgenoot.

Wat kan ik straks?

Na deze opdracht kan ik:

  • twee redenen noemen voor de veranderde eetgewoonten in Nederland.
  • het verschil tussen een vegetarisch en een veganistisch dieet beschrijven.
  • twee voedingsmiddelen opnoemen die vleesvervangers zijn.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 Je leert over de invloed van de cultuur waarin je leeft op je eten? Dat leer je in deze stap.
Stap 2 Je kunt van verschillende gerechten aangeven uit welk land ze komen.
Stap 3 Je kunt van een aantal wereldgodsdiensten aangeven welke regels ze hebben over eten en voeding.
Stap 4 Je kunt aangeven wat het verschil is tussen een vegetarisch en een veganistisch dieet en vertellen waarom mensen vegetariër of veganist worden.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippenlijst Hier vind je de begrippen die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht Je maakt een recept van een wereldgerecht.
Terugkijken Je kijkt terug op de opdracht.

 

Benodigdheden
Als je het gerecht gaat maken:

  • ingrediënten voor het wereldgerecht.
  • keukenspullen.

Tijd
Je hebt ongeveer twee lesuren voor deze opdracht.

Aan de slag

Stap 1: Wereld(w)eten

Of je iets lekker vindt, wordt niet alleen bepaald door de smaak.
Ook kleur en geur zijn belangrijk.
Ook wat je gewend bent speelt een belangrijke rol.
Kijk naar de video. Welke invloed heeft je cultuur op je smaak?

Video: Smaken verschillen

Stap 2: Nederlandse gerechten?

Erwtensoep en stamppot zijn typisch Nederlandse gerechten. Dat is niet altijd zo geweest!
Zelfs de aardappel komt oorspronkelijk niet uit Nederland.
Hij is hier pas na de ontdekking van Amerika gekomen!

Onze eetgewoonten veranderen steeds. De afgelopen eeuw zijn er veel nieuwe gerechten en producten in de Nederlandse keuken in gebruik genomen en komen er nog steeds meer bij.
Die producten zijn vaak uit het buitenland naar Nederland gekomen.

We hebben ze leren kennen tijdens een vakantie in het buitenland.
Of ze zijn bijvoorbeeld door iemand die in het buitenland is geboren in Nederland geïntroduceerd.
Er staan tegenwoordig verschillende gerechten uit andere landen op onze menukaart.
Denk maar aan bijvoorbeeld pizza, roti en kousenband, shoarma, kebab, couscous, tandoori kip, saté, sushi of taco's.

Maak nu onderstaande oefening over wereldgerechten.

Stap 3: Godsdiensten

Het christendom, het boeddhisme, de islam, het hindoeïsme en het jodendom zijn wereldgodsdiensten.

Elke godsdienst heeft wel een paar wetten en regels over eten.
Daarover gaat deze stap.

Christendom
Binnen het christendom mag eigenlijk alles gegeten worden.
Op feestdagen worden er wel speciale dingen gegeten.
Ook kennen katholieken een vastenperiode. Deze periode duurt 40 dagen, tussen carnaval en Pasen.

Islam
De Koran is het boek van de islam.
In de Koran staan onder andere ook voedingsvoorschriften.

Volgens de islamitische wetten zijn voedingsmiddelen onder te verdelen in halal en haram.

Halal betekent letterlijk: toegestaan, wettelijk of rein.
Haram betekent: niet toegestaan, niet wettelijk of onrein.

Haram-producten zijn bijvoorbeeld producten op basis van bloed, varkensvlees en het vlees van dieren die aan een natuurlijke dood zijn gestorven (niet geslacht) of die niet in naam van Allah werden geslacht.
Ramadan is de vastenmaand waarbij moslims niets eten en niets drinken tussen zonsopgang en zonsondergang. Vlak na zonsondergang wordt er wel gegeten. Die maaltijd wordt Iftar genoemd. De ramadan wordt afgesloten met het Suikerfeest.

Kijk goed naar onderstaande video op de site van Schooltv.
Welke regels rondom voeding tijdens de ramadan, komen in de video aan bod?

Video: Ramadan


Jodendom
Joodse mensen houden zich ook aan bepaalde regels voor eten en drinken.
Ze eten koosjer.
Dat betekent: ze eten alleen dingen die volgens de bijbel en de tradities toegestaan zijn.

Zo is het verboden bloed te eten of te drinken.
Melk- en vleesproducten worden nooit samen gegeten.
In de bijbel staat welke dieren niet gegeten mogen worden.
Daar horen bijvoorbeeld varkens, konijnen, paling, en zeevruchten bij.
De dieren die wel gegeten mogen worden, moeten door een speciaal daarvoor opgeleide slachter geslacht worden.

Hindoeïsme
Hindoestaanse mensen geloven in reïncarnatie.
Reïncarnatie betekent dat je na de dood weer op aarde terugkeert in een ander lichaam.
Dit kan een mensenlichaam zijn, maar ook een dier of zelfs een plant.

Hindoestanen zien alle levende wezens als een deel van God; daarom zijn veel oudere hindoes vegetariër.
Zij eten dus geen vlees of vis.
Hindoes die wel vlees en/of vis eten, eten geen rund- of kalfsvlees. Volgens het hindoeïsme is de koe namelijk een heilig dier.

 

 

Stap 4: Vegetarisch eten

Mensen kunnen verschillende redenen hebben om vegetarisch te eten.
Maar wat is eigenlijk vegetarisch eten?

Vegetariërs eten geen vlees, gevogelte en vis.
Zo'n vijf procent van de Nederlandse bevolking eet vegetarisch.
Vegetariërs eten of drinken soms wel dierlijke producten, zoals eieren en kaas.

Daarnaast is er een groeiende groep flexitariërs, die een of meer dagen per week geen vlees eten.

Veganisten eten helemaal geen producten van dierlijke oorsprong, dus ook geen melk, melkproducten of eieren.
Met vlees krijg je belangrijke voedingsstoffen binnen. Missen vegetariërs en veganisten die dan?... Nee!

Vegetariërs en zelfs veganisten kunnen voldoende van die voedingsstoffen binnenkrijgen als ze vleesvervangers eten, zoals noten, tofu, tempé en peulvruchten.

Bekijk het volgende filmpje over vleesvervangers.
Discussieer na het bekijken van de video met een klasgenoot over de volgende stelling:
“Vleesvervangers moeten naar vlees smaken.”.

 

Afronding

Begrippenlijst

Halal
Voedingsmiddelen die volgens de islamitische wetten zijn toegestaan.
Haram
Voedingsmiddelen die volgens de islamitische wetten niet zijn toegestaan.
Koosjer
Voedingsmiddelen die volgens de joodse wetten, bijbel en tradities zijn toegestaan.
Ramadan
Vastenmaand volgens de Islam. In deze maand vasten moslims overdag. Tussen zonsopkomst en zonsondergang wordt niet gegeten en gedronken.
Reïncarnatie
Reïncarnatie betekent dat je na je dood terugkomt op aarde in een ander lichaam. Dit kan een mensenlichaam zijn, maar ook een dier of een plant.
Suikerfeest
Viering van het einde van de ramadan. Tijdens het Suikerfeest worden veel zoete lekkernijen gegeten. Ook geven mensen cadeaus en voedsel aan mensen die het minder goed hebben.
Vasten
Gedeeltelijk of helemaal niet eten en drinken in een bepaalde periode.
Veganistisch
Plantaardig. Veganisten eten geen producten van dierlijke oorsprong. Dus geen vlees, melk(producten), eieren.
Vegetarisch
Het niet eten van vlees, vis en gevogelte. 

Eindopdracht: Recept

Als eindopdracht van deze opdracht maak je een recept van een wereldgerecht.

Kies bijvoorbeeld voor een Indiaas, Mexicaans, Indonesisch, Zuid-Afrikaans, Thais, Turks of Pools gerecht.

Zorg dat in het recept duidelijk staat waar het recept vandaan komt.
Ook schrijf je op welke ingrediënten je nodig hebt en hoe je het gerecht moet klaarmaken.

Overleg met je docent of jullie de gerechten ook echt mogen maken.

  • Maak een boodschappenlijstje van de ingrediënten.

  • Ga boodschappen doen.

  • Zorg voor de keukenspullen die nodig zijn om het gerecht te bereiden.

  • Bereid het gerecht en serveer het aan enkele klasgenoten.

  • Maak een mooie foto van het gerecht dat je hebt gemaakt en voeg die toe aan het recept.

Beoordeling
In je recept staat duidelijk vermeld:

  • waar het gerecht vandaan komt.
  • welke ingrediënten je nodig hebt om het gerecht te maken.
  • hoe je het gerecht moet bereiden.
  • hoe het gerecht gegeten moet worden.
  • is het recept echt gemaakt? Zo ja, bevat het een foto?

Klaar?
Lever je recept in bij je docent.

 

 

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
    Kende je al veel tafelmanieren? Praten jullie thuis wel eens over tafelmanieren?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn. Klopt dat?
  • Inhoud
    Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
    Schrijf op wat nieuw voor je was.
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht?
    Is het gelukt om een duidelijk recept te maken?
    Kon je, als je het recept mocht maken, goed je eigen stappen volgen? En ... smaakte het?
  • Het arrangement Eetgewoontes vmbo-b12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-17 15:18:26
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 1 en 2. Dit is thema 'Voeding'. Het onderwerp van deze les is: eetgewoontes. Deze les gaat over wat de eetgewoontes zijn en hoe ze zijn ontstaan. Daarbij wordt er ook gesproken over het verschil tussen vegetariër en veganist zijn.
    Leerniveau
    VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Biologie; Instandhouding en ontwikkeling; Instandhouding;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, biologie, eetgewoontes, stercollectie, veganist, vegetariër, veranderde eetgewoonten in nederland, vleesvervangers, vmbo-b12
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.