Als je een brood wilt kopen, ga je naar de bakker. Voor een broek ga je naar een kledingwinkel en voor een televisie ga je naar een audiozaak. Er is Nederland van alles te koop. Maar heb je je eigenlijk wel eens afgevraagd wat er bij het maken van producten allemaal komt kijken?
Producten worden gemaakt in bedrijven. Je hebt verschillende soorten bedrijven. Bedrijven waar veel mensen werken, of juist bedrijven waar het werk door machines wordt gedaan. En al die bedrijven zijn op hun eigen manier georganiseerd.
Voor alle bedrijven geldt dat zij bij het maken van goederen en diensten rekening moeten houden met het milieu.
Eindproduct
De eindopdracht van dit thema heeft als titel 'People, planet, profit'.
In deze opdracht zie je dat het belangrijk is bij het produceren te letten op de mensen (people), de planeet/milieu (planet) en op de opbrengst (profit). Als die drie elementen op een goede manier gecombineerd worden, is productie pas duurzaam.
Naast de eindopdracht vind je bij de afsluiting ook een overzicht van alle Kennisbankitems van dit thema plus een begrippenlijst, een diagnostische toets, examenvragen en enkele vragen die je helpen bij het terugkijken op het thema.
Genoeg te doen. Aan de slag!
Wat kan ik straks?
Aan het eind van het thema kun je:
omschrijven wat wordt bedoeld met produceren en kun je de vier productiefactoren (en de bijbehorende beloning) noemen.
omschrijven wat bedoeld wordt met de productieweg van een product en kun je een bedrijfskolom tekenen.
(met behulp van voorbeeld) omschrijven wat bedoeld wordt met het begrip toegevoegde waarde.
(aan de hand van een voorbeeld) uitleggen wat het verschil is tussen mechanisatie en automatisering.
begrip investeren omschrijven.
het begrip arbeidsproductiviteit omschrijven.
(met een voorbeeld) uitleggen wat bedoeld wordt met een arbeidsintensief bedrijf en met een kapitaalintensiefbedrijf.
de begrippen arbeidsverdeling en specialisatie omschrijven.
(met behulp van voorbeelden) duidelijk maken dat er verschillende soorten arbeidsverdeling zijn.
de organisatiestructuur van een eenvoudig georganiseerd bedrijf tekenen.
omschrijven waarom produceren nadelige gevolgen kan hebben voor het milieu.
de volgende vormen van milieuvervuiling onderscheiden: luchtvervuiling, watervervuiling, bodemvervuiling en horizonvervuiling.
het begrip duurzaam omschrijven en aangeven of een productieproces duurzaam of niet duurzaam is.
Wat ga ik doen?
Het thema Produceren bestaat uit de volgende onderdelen:
Voor je aan de slag gaat met de afsluiting maak je vier of vijf opdrachten.
In de tabel staat per activiteit hoeveel lessen je ongeveer nodig hebt.
Activiteit
Aantal lessen
Inleiding
0,5
Wat kan ik straks?
Wat ga ik doen?
Opdracht: Grondstof tot eindproduct
2
Opdracht: Arbeid of kapitaal?
2
Opdracht: Bedrijfsorganisatie
2
Opdracht: Produceren en milieu
2
Opdracht: Autoschadebedrijf VELBO BV*
2
Afsluiting
Samenvattend
0,5
Eindopdracht
2
D-toets
0,5
Examenvragen
1
Terugkijken
0,5
Totaal:
15
*Extra opdracht
Opdrachten
Hieronder vind je de opdrachten die horen bij dit thema.
Maak je keuze.
produceren
het voortbrengen van goederen en/of diensten.
productiefactoren
om te produceren heeft een bedrijf productiefactoren nodig: natuur, arbeid, kapitaal en ondernemerschap.
productieweg
de weg die een product doorloopt van grondstof tot eindproduct.
bedrijfskolom
geeft aan welke bedrijven in een productieweg voorkomen.
bedrijfstak
alle bedrijven op gelijke hoogte in de bedrijfskolom.
mechanisatie
het in gebruik nemen van machines.
automatisering
mensen vervangen door machines.
investeren
het kopen van nieuwe machines door bedrijven.
arbeidsverdeling
de manier waarop het werk verdeeld is.
arbeidsproductiviteit
het aantal producten dat een werknemer in een bepaalde periode kan produceren.
specialisatie
het zich toeleggen op het maken van één soort producten.
organisatiestructuur
de manier waarop de functies binnen een bedrijf zijn verdeeld.
arbeidsintensief bedrijf
een bedrijf dat veel gebruik maakt van mensen.
kapitaalintensief bedrijf
een bedrijf dat veel gebruik maakt van machines.
recycling
het hergebruik van afval.
Eindopdracht
People-Planet-Profit
'People-Planet-Profit' is een term uit de duurzame ontwikkeling.
Het staat voor mensen (people), planeet/milieu (planet) en opbrengst/winst (profit).
Bekijk eerst de volgende video van YouTube.
Probeer de Engelse woorden te vertalen.
Het is belangrijk dat de drie P's steeds op een goede manier gecombineerd worden. Als één van de drie P's te veel aandacht krijgt, zal dat ten koste gaan van de andere twee. Als er bijvoorbeeld te veel aandacht is voor het maken van winst, dan zullen mens en milieu daar de dupe van worden.
Bespreek samen waarom te veel aandacht voor het maken van winst ten koste kan gaan van mensen en milieu.
Bespreek ook waarom te veel aandacht voor mensen ten koste kan gaan van milieu en opbrengst.
En bespreek nu ook waarom te veel aandacht voor het milieu ten koste kan gaan van mensen en winst/opbrengst.
Hieronder zie je een aantal woorden. Sommige woorden passen het best bij het begrip People, andere misschien het best bij Planet en de rest past dan het best bij Profit.
Verdeel samen de woorden over de drie begrippen.
Jullie mogen sommige woorden ook bij twee begrippen plaatsen.
veiligheid
natuur
bodem
kennis
grondstoffen
gezondheid
lucht
delfstoffen
kapitaalgoederen
landschap
arbeid
kunst en cultuur
ondernemerschap
woonomgeving
oppervlaktewater
Verzin er eventueel zelf nog enkele begrippen bij.
Eindproduct
Je gaat nu samen met een klasgenoot aan de slag met het eindproduct.
Jullie mogen zelf een eindproduct bedenken waarmee jullie kunnen laten zien dat de drie P's niet zonder elkaar kunnen.
Idee
Maak een stripverhaal over de 3 P's.
Idee
Organiseer een debat met stellingen over de 3 P's.
Zorg dat in jullie eindproduct duidelijk wordt wat wordt bedoeld met People-Planet-Profit.
Zorg er ook voor dat duidelijk wordt dat de drie P's alle drie belangrijk zijn.
Klaar?
Bespreek het eindproduct met je docent.
Beoordeling
De docent let op:
de inhoud: laat jullie eindproduct duidelijk zien wat wordt bedoeld met de People-Planet-Profit?
de inhoud: maakt het eindproduct duidelijk dat de drie P's alledrie belangrijk zijn?'
Welkom bij de gereedschapskist. Hier vind je uitleg over alle werkvormen waarmee je je eindproducten maakt. Bij iedere werkvorm staat beschreven hoe je deze uitvoert, kun je inspiratiefilmpjes bekijken en vind je de beoordelingscriteria waaraan jouw product moet voldoen. Ook zie je welke digitale middelen je kunt gebruiken en aan welke vaardigheden je werkt tijdens het maken van je eindproduct. Veel succes!
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Examenvragen
Op deze pagina vind je enkele examenvragen uit examens van vorige jaren.
De vragen sluiten zo goed mogelijk aan bij dit thema.
Maak bij het beantwoorden ook gebruik van wat je al eerder geleerd hebt.
Als je de vraag niet kunt beantwoorden, probeer het dan later opnieuw.
Nadat je de vragen beantwoord hebt, kun je de vraag zelf nakijken en je score aangeven.
Meer oefenen?
Wil je meer oefenen met examens? Ga dan naar ExamenKracht.
Terugkijken
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
De leerdoelen staan verdeeld over vier blokken.
Verzin bij ieder blokje een passende titel.
Hoe ging het?
Tijd
Ben je 15 uur met dit thema bezig geweest?
Welke opdracht kostte het meeste tijd? En welke het minste?
Heb je in die tijd ook de extra opdracht (Autoschadebedrijf Velbo BV) kunnen doen?
Inhoud
Het thema bestaat uit vier gewone opdrachten en één extra opdracht.
Welke opdracht vond je het leukst om te doen?
En welke vond je het minst leuk? Schrijf op waarom je deze opdracht niet zo leuk vond.
Eindopdracht
Heb je de eindopdracht (People - Planet - Profit) gedaan?
Past de opdracht goed bij het thema?
Welk eindproduct heb je gemaakt? Ben je tevreden over het resultaat?
D-toets
Wat was je score voor de D-toets? Ben je tevreden met die score?
Heb je geleerd van de fouten die je hebt gemaakt?
Examenvragen
Heb je de examenvragen gemaakt? Ging het goed?
Wil je meer oefenen en met recentere examens?
Ga dan naar ExamenKracht.
Het arrangement Thema: Produceren - vmbo-kgt34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Het thema 'Produceren' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.
Fair Use
In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use
Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor economie voor vmbo-kgt34. In dit thema gaat het over produceren. Dit thema begint met een inleiding, vervolgens komen de leerdoelen, en daarna wat je gaat doen in dit thema. Dan kom je bij de opdrachten die horen bij dit thema, dit zijn: Grondstof tot eindproduct, Arbeid of kapitaal?, Bedrijfsorganisatie, Produceren & milieu en Autoschadebedrijf VELBO BV. Begrippen die hier belangrijk zijn: productiefactoren, bedrijfskolom, specialisatie, milieu en kapitaal. De eindopdracht van dit thema is een eindproduct maken over de 3 p's. Dit zijn people, planet en profit. Dit doe je samen met een klasgenoot. Na de eindopdracht komt een D-toets, hier worden 11 meerkeuzevragen gesteld over het thema: Produceren. Vervolgens worden er nog verschillende examenvragen weergegeven die horen bij dit thema. Dit thema eindigt met het terugkijken op dit thema, dus hoe ging het? en kan ik wat ik moet kunnen?
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor economie voor vmbo-kgt34. In dit thema gaat het over produceren. Dit thema begint met een inleiding, vervolgens komen de leerdoelen, en daarna wat je gaat doen in dit thema. Dan kom je bij de opdrachten die horen bij dit thema, dit zijn: Grondstof tot eindproduct, Arbeid of kapitaal?, Bedrijfsorganisatie, Produceren & milieu en Autoschadebedrijf VELBO BV. Begrippen die hier belangrijk zijn: productiefactoren, bedrijfskolom, specialisatie, milieu en kapitaal. De eindopdracht van dit thema is een eindproduct maken over de 3 p's. Dit zijn people, planet en profit. Dit doe je samen met een klasgenoot. Na de eindopdracht komt een D-toets, hier worden 11 meerkeuzevragen gesteld over het thema: Produceren. Vervolgens worden er nog verschillende examenvragen weergegeven die horen bij dit thema. Dit thema eindigt met het terugkijken op dit thema, dus hoe ging het? en kan ik wat ik moet kunnen?
Het thema Produceren bestaat uit de volgende onderdelen:
Hieronder vind je de opdrachten die horen bij dit thema.
Hier vind je de Kennisbankitems die horen bij dit thema.
Examenvragen
Kan ik wat ik moet kunnen?
