Dit thema heeft als titel Verzet. De onderwerpen van dit thema zijn:
De Opstand
In de tweede helft van de 16e eeuw kwamen Nederlanders in opstand tegen de Spaanse keizer. Deze opstand werd het begin van Nederland als zelfstandige staat.
Twee revoluties
De 18e eeuw was een periode met veel oorlog en revoluties. Er was verzet tegen de macht van vorsten en kerk. Engelse koloniën maakten zich los van hun moederland en in Frankrijk was het volk sterker dan de macht van Lodewijk XVI.
De Russische Revolutie
Stakingen en opstanden tegen de tsaar in 1917 moesten door een (tijdelijke) democratische regering worden onderdrukt. De communisten namen uit onvrede de macht over. Lees ook over de opkomst van het socialisme in Nederland.
Verzet in WO II
Door de toenemende onvrijheid en vervolging van de Joden in de oorlog kwamen steeds meer mensen in actief of passief verzet tegen de Duitsers.
Verzet in koloniën
In de 15e en 16e eeuw waren grote delen van de wereld koloniën van Europese landen. Het imperialisme veranderde in de 19e eeuw in modern imperialisme. De koloniën werden afzetgebieden voor Europese producten. Na de Tweede Wereldoorlog streefden steeds meer koloniën naar onafhankelijkheid.
Afschaffing segregatie
Ondanks afschaffing van de slavernij leefden in veel staten de blanke en zwarte bevolking nog strikt gescheiden. Martin Luther King was een bekende voorvechter van gelijke rechten voor blanken en zwarte burgers.
Protest in de jaren 60
De jaren 60 van de vorige eeuw staan bekend als protestjaren. Jongeren kwamen op allerlei manieren in opstand tegen het gezag van de oudere generatie. Het was de tijd van hippies, provo's en het ontstaan van de popmuziek.
Introductie - opdracht
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er overal in Europa mensen en groepen die zich verzetten tegen de Duitse bezetters.
Veel Nederlandse mannen duiken tijdens de oorlog onder om niet te hoeven werken in de Duitse oorlogsindustrie. Verzetsmensen zorgen ervoor dat allerlei officiële documenten zoals persoonsbewijzen, bonkaarten, vergunningen nagemaakt worden. Ook worden er distributiekantoren overvallen om aan echte voedselbonnen te komen. De wapens voor zulke overvallen worden vaak door Engelse vliegtuigen gedropt.
Soms gaat het heel erg fout, zijn de verzetsmensen verraden en worden ze opgepakt door Duitse soldaten.
Bekijk de volgende video over het verzet (Deel 1).
Wat kan ik straks?
In de tabel vind je de leerdoelen van dit thema.
Per leerdoel is aangegeven welke opdracht bij het leerdoel hoort.
Opdrachten
Je beschrijft in hoofdlijnen hoe De Opstand tot een onafhankelijke Nederlandse staat leidde.
De Opstand
Je beschrijft de oorzaken en gevolgen van de Amerikaanse en Franse revolutie.
Twee revoluties
Je beschrijft wat de communisten wilden bereiken met de Russische Revolutie
Russische Revolutie
Je herkent voorbeelden van verzet tegen de Duitse bezetting en Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Verzet in WO II
Je herkent in voorbeelden welke rol de Tweede Wereldoorlog heeft gespeeld bij het streven naar onafhankelijkheid van de koloniën.
Verzet in koloniën
Je herkent in voorbeelden dat in de zuidelijke staten van Amerika nog sprake was van rassenscheiding en segregatie.
Afschaffing segregatie
Je geeft voorbeelden van het veranderende gedrag van jongeren ten opzichte van de oudere generatie in de jaren 60.
Protest in de jaren 60
Wat ga ik doen?
Het thema 'Verzet' bestaat uit de volgende onderdelen:
Onderdeel
Tijd in lesuren
Eindproduct
Inleiding
0,5
-
Opdracht:De Opstand
2,5
Tijdlijn
Opdracht: Twee revoluties
2
Schema
Opdracht:Russische revolutie
1
Naar keuze
Opdracht:Verzet in de oorlog
1
Portret
Opdracht:Verzet in de koloniën
2
Gandhi
Opdracht:Afschaffing segregatie
Extra Opdracht: Ruby Bridges
3,5
Drieluik
Opdracht:Protest in de jaren 60
2 lesuren
Collage
Afsluiting
3 lesuren
Verkiezing
Totaal
17,5
De tijd is een indicatie en afhankelijk van de keuze van de eindopdracht.
Opdrachten
Deze leerdoelen bereik je door de volgende zeven opdrachten te maken:
Je hebt alle opdrachten van het thema Verzet gemaakt.
Je sluit het thema af met de verkiezing van de 'Grootste verzetsheld aller tijden'.
Bekijk eerst nog het tweede deel van de video 'Gewapend verzet'.
Maak samen met je klasgenoten een lijst met alle 'verzetshelden' die je in de opdrachten bent tegengekomen.
Je kunt ook googelen voor meer of andere namen van verzetshelden.
Kies per groepje van twee leerlingen één verzetsheld.
Elk groepje bereidt een korte presentatie (vijf minuten) over deze persoon voor.
Wie is de persoon (naam, etc.)?
Wat was zijn of haar 'heldendaad' of 'bijdrage' aan het verzet?
In welke periode (van oorlog) heeft hij of zij meegewerkt in het verzet?
Waarom wil je dat juist hij of zij verkozen wordt (eigen mening)?
Organiseer dat alle presentaties in de klas gegeven kunnen worden.
Bedenk een goede manier waarop de verkiezing van de 'Grootste verzetsheld aller tijden' georganiseerd kan worden.
Bedenk vervolgens een manier om de uitslag bekend te maken (in de schoolkrant, op een affiche, via een groepsapp van de klas?).
Beoordeling
De docent zal jullie voorbereiding en verkiezing beoordelen. Hij zal daarbij letten op:
Inhoud: Is tijdens de presentatie voldoende informatie per verzetsheld verzameld en verwerkt?
Vorm: Was de presentatie en organisatie van de verkiezing origineel, goed voorbereid en creatief?
Samenwerking: verliep de voorbereiding en de verkiezing tussen de groepjes leerlingen goed, werd er onderling goed samengewerkt?
Jezelf op een goede manier presenteren is een belangrijke vaardigheid in deze maatschappij. Je laat zien waar je mee bezig bent geweest, waar je je in hebt verdiept en welke kennis je hebt opgedaan. Powerpoint of Prezi zijn programma's die jou kunnen helpen om informatie te presenteren.
Een Pecha Kucha is een presentatie die bestaat uit 20 slides. Voor iedere slide heb je 20 seconden de tijd om te presenteren, dus je verhaal duurt in totaal 6 minuten en 40 seconden.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Lees de Inleiding nog eens door.
Kreeg je een goede indruk over de onderwerpen die in dit thema behandeld worden? Wat was nog onduidelijk voor je?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van dit thema nog eens door.
Kun je omschrijven waarom de (voormalige) koloniën graag onafhankelijk wilden zijn?
Hoe ging het?
Inhoud
In dit thema kwam 'verzet' in allerlei periodes en vormen aan de orde.
Zou je zelf in verzet komen in periode van veranderingen of oorlog in je land? Leg uit waarom wel/niet.
Eindopdracht
Was de verkiezing van een verzetsheld geslaagd? Verliep de samenwerking met je klasgenoten goed?
Het arrangement Thema: Verzet - vmbo12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Het thema 'Verzet' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.
Fair Use
In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use
Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Mens en Maatschappij voor vmbo-12. In dit thema worden verschillende opstanden en revoluties behandeld. Zo komen onder andere de Russische revolutie, het verzet in WO II en de protesten in de jaren 60 aan bod. Om het thema af te sluiten maak je samen met je klasgenoten een lijst van de verzetshelden die je in de opdrachten bent tegengekomen. Vervolgens maak je in groepjes van twee een korte presentatie over een van die verzetshelden en ga je daarna klassikaal de grootste verzetsheld aller tijden verkiezen. Ook is er een diagnostische toets beschikbaar.
Mens en maatschappij;
Communicatie en samenleving;
Cultuur, levensbeschouwing en identiteit;
Macht, gezag en bestuur;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
17 uur en 30 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, democratische revolutie, mens en maatschappij, revolutie, russische revolutie, stercollectie, verzet, verzet wo ii, verzetshelden, vmbo-12
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Mens en Maatschappij voor vmbo-12. In dit thema worden verschillende opstanden en revoluties behandeld. Zo komen onder andere de Russische revolutie, het verzet in WO II en de protesten in de jaren 60 aan bod. Om het thema af te sluiten maak je samen met je klasgenoten een lijst van de verzetshelden die je in de opdrachten bent tegengekomen. Vervolgens maak je in groepjes van twee een korte presentatie over een van die verzetshelden en ga je daarna klassikaal de grootste verzetsheld aller tijden verkiezen. Ook is er een diagnostische toets beschikbaar.
arrangeerbaar, democratische revolutie, mens en maatschappij, revolutie, russische revolutie, stercollectie, verzet, verzet wo ii, verzetshelden, vmbo-12
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Verzet D-toets
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.