De voetafdruk (ook wel mondiale of ecologische voetafdruk genoemd) is de ruimte die we per persoon innemen op aarde.
Deze ruimte wordt berekend op basis van jouw levensstijl.
Alles wat je consumeert, kost namelijk ruimte.
Eten en drinken neemt bijvoorbeeld ruimte in beslag, omdat het verbouwd en vervoerd moet worden. Maar ook papiergebruik (denk aan bomenkap) en energieverbruik (CO2-uitstoot) kosten veel ruimte.
Kun je nog een voorbeeld noemen van wat ruimte kost?
In deze opdracht staat de ecologische voetafdruk centraal.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
het begrip ecologische voetafdruk omschrijven.
minimaal drie factoren noemen die invloed hebben op de grootte van iemands voetafdruk.
het verschil in voetafdruk verklaren tussen mensen in het rijke westen en mensen in ontwikkelingslanden.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je beschrijft jouw eigen milieugebruiksruimte en je vergelijkt deze met anderen.
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je leert wat een ecologische voetafdruk is en welke factoren van invloed zijn bij de bepaling ervan. Je bekijkt twee video's en maakt oefeningen over duurzaam consumeren.
Stap 2
Je bekijkt welke vragen/categorieën invloed hebben op de grootte van een ecologische voetafdruk.
Stap 3
en
Je gaat op twee sites je eigen ecologische voetafdruk berekenen. Je vergelijkt met een klasgenoot jullie scores en verschillen.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippen
De begrippen hebben betrekking op de ecologische voetafdruk.
Eindopdracht
en
Je maakt een verslag over de scores en verbeterpunten van je eigen ecologische voetafdruk. Je vergelijkt het verslag met dat van een klasgenoot.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
Geen bijzonderheden.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Ecologische voetafdruk
De ecologische voetafdruk vergelijkt de beschikbare ruimte met het verbruik.
Bekijk onderstaande video's over de ecologische voetafdruk.
Deze video over de ecologische voetafdruk is in het Engels.
Wat bepaalt het verbruik?
Welke factoren bepalen, volgens jou, of je een grote of een kleine ecologische voetafdruk hebt?
Schrijf samen met een klasgenoot zoveel mogelijk factoren op.
Maak daarna de volgende oefeningen.
Stap 2: Grootte van de voetafdruk
Wat bepaalt de grootte van je voetafdruk?
Als je kijkt naar de vragen die worden gesteld om je voetafdruk te berekenen,
zou je die vragen kunnen indelen in de volgende categorieën:
Eten en drinken
Kopen van kleding
Vervoer
Vakantie
In en om huis
Maak de volgende opdracht, waarin je voor jezelf bepaalt welke categorie voor jou van invloed is voor het bepalen van je voetafdruk.
Stap 3: Bereken je eigen voetafdruk
Je kunt op verschillende websites je ecologische voetafdruk berekenen.
Milieu Centraal
Wil je weten of je al goed bezig bent voor het klimaat? Vul de antwoorden op de vragen zo nauwkeurig mogelijk in. Wat is je score? Is je score hoger of lager dan de gemiddelde score in Nederland?
Wereld Natuur Fonds
Bereken je ecologische voetafdruk. Hoeveel aardbollen heb jij nodig? Beantwoord de 23 vragen. Hoe is je score bij deze test? Is je score hoger of lager dan bij de test op duurzaamheidinactie.nl?
Vergelijk de tests met elkaar.
Lijken de vragen op elkaar? Zijn er duidelijke verschillen?
Spelen de factoren die jullie in stap 1 bedacht hadden een rol bij het bepalen van de voetafdruk?
Afronding
Begrippen
Ecologische voetafdruk
De oppervlakte aarde die nodig is om te voorzien in de levensstijl van een persoon, stad of land.
Duurzaamheid
Ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen.
Eindopdracht: Voetafdruk
In de vorige stappen heb je je eigen voetafdruk berekend.
Ook heb je gekeken naar een aantal factoren op basis waarvan je je voetafdruk berekent.
Wat waren jullie scores bij het berekenen van je voetafdruk?
In welke categorie van je eigen voetafdruk scoorde je de meeste vervuilers en/of energievreters?
Welke handelingen nemen de meeste ruimte in in je voetafdruk?
Wat zou je kunnen verbeteren om je eigen voetdruk te verminderen?
Als eindopdracht ga je een verslag schrijven. Verwerk daarin bovengenoemde punten.
Hoe je een verslag schrijft, kun je bekijken in de gereedschapskist.
In overleg met je docent kun je ook een variant op deze opdracht maken.
Beoordeel dan de voetafdruk van een klasgenoot en schrijf aan hem/haar een advies.
Je kunt dan suggesties geven om de voetafdruk te verkleinen.
Klaar?
Je kunt je verslag vergelijken met dat van een klasgenoot.
Hebben jullie dezelfde (verbeter-)punten?
Lever je verslag daarna in bij jullie docent.
Hij/zij zal het beoordelen op een aantal punten, zoals genoemd in de gereedschapskist.
Ook zal hij kijken of jullie bovengenoemde punten in het verslag verwerkt hebben.
Het arrangement Voetafdruk - hv123 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema ''Duurzaamheid'', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor aardrijkskunde voor HAVO leerjaar 1, 2 & 3. Deze opdracht legt uit wat de ecologische voetafdruk inhoudt en hoe deze kan variëren in grootte. Hierna maak je twee opdrachten over duurzaam consumeren en het ruimte probleem door de groeiende wereldbevolking. Er wordt ook de mogelijkheid geboden om je eigen ecologische voetafdruk te berekenen, zodat je inzicht krijgt in jouw persoonlijke impact op het milieu.
Deze opdracht hoort bij het thema ''Duurzaamheid'', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor aardrijkskunde voor HAVO leerjaar 1, 2 & 3. Deze opdracht legt uit wat de ecologische voetafdruk inhoudt en hoe deze kan variëren in grootte. Hierna maak je twee opdrachten over duurzaam consumeren en het ruimte probleem door de groeiende wereldbevolking. Er wordt ook de mogelijkheid geboden om je eigen ecologische voetafdruk te berekenen, zodat je inzicht krijgt in jouw persoonlijke impact op het milieu.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.