Opdracht: Fictie - Wie is de verteller? - vmbo-kgt12

Opdracht: Fictie - Wie is de verteller? - vmbo-kgt12

Wie is de verteller?

Intro

In deze opdracht gaat het om de vraag: wie is de verteller in een boek, film of toneelstuk?

Bekijk deze video. Bespreek na het kijken met een klasgenoot welke soorten vertellers er zijn.

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • de verschillende perspectieven noemen die er mogelijk zijn om een verhaal te vertellen.
  • uitleggen dat het gekozen perspectief belangrijk is voor je lees- of kijkervaring.
  • zelf een scène schrijven waarin twee verschillende perspectieven worden gebruikt.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 Bestudeer het Kennisbankitem 'Wie is de verteller'. Daarna lees je een verhaal en bepaal je wie de verteller is.
Stap 2 Bekijk het gebruik van perspectief en beantwoord hier vragen over.
Stap 3 Lees het verhaal over Vicky en bepaal wie de verteller is.
Stap 4 en Maak de oefening over perspectief.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Samenvattend Hier vind je de kennisbanken die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht Schrijf een toneelscène of boekfragment.
Extra opdracht Maak eventueel de extra opdracht
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.

​
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig.

Aan de slag

Stap 1: Kennisbank

Bestudeer uit de Kennisbank Nederlands het volgende onderwerp.

Stap 2: Perspectief

Je hebt gezien dat er drie perspectieven mogelijk zijn:

  • Ik-perspectief.
  • Hij/zij-perspectief of camera perspectief.
  • Perspectief van de verborgen, onzichtbare en alwetende verteller.

Welk perspectief hoort bij welke leeservaring?
Bekijk de vragen en kies steeds het best passende antwoord.

 

Stap 3: Verteller

Stap 4: Een oefening in perspectief

Bekijk een plek bij jou op school eens vanuit twee verschillende perspectieven.

  1. Stel je een drukke ruimte bij jou op school voor, zoals de kantine tijdens de middagpauze.
  2. Schrijf op wat je gedachten zijn als leerling, wanneer je deze ruimte binnenloopt.
    Bijvoorbeeld: Daar loopt mijn vriendin... Ik wil in dat groepje gaan zitten... Ik heb trek in een pizzabroodje... Wat ruikt het hier gek... enz.
  3. Schrijf nu op wat de gedachten zijn van de volgende personen:
    1. de directeur
    2. een bezorgde moeder die haar kind komt halen
  4. Schrijf deze drie gedachten op in een tekstbestand en geef het bestand de naam Perspectief.

Bespreek deze teksten met een klasgenoot en werk ze eventueel bij.

Afronding

Samenvattend

Hier vind je de kennisbank die hoort bij deze opdracht.

Eindopdracht: Toneelscène

Je gaat een toneelscène schrijven vanuit twee perspectieven.
Lees nu eerst het volgende voorbeeld:

Brugklasser in de knel

Scène: In de kantine tijdens de pauze

Verteller: zwart pak, wit geschminkt gezicht, spottende toon en houding

Kim Daniels: brugklasser, klein, zware rugtas, zenuwachtig, brutaal, ADHD

Dhr. Jan Verhagen: conciërge, groot, breed, stofjas, beetje lomp, spontaan, houdt van leerlingen

(Kantine vol leerlingen die elkaar verdringen, gejoel en drukte)
(Kim komt in de kantine en wordt meteen omvergelopen)
KIM: Hee kun je niet uitkijken lomperik! (rent hinkend weg naar een hoekje)
VERTELLER: Jaja mensen, het valt niet mee als je nog maar een brugsmurf bent. Niemand die kan bedenken dat Kim de toekomstige directeur is! Kim al helemaal niet!
KIM: Wat een rotschool is dit. Kan ik niet gewoon vijf jaar overslaan? Auww...
(Verhagen komt op)
VERHAGEN: Wat een chaos! Kijk daar ligt weer zo’n brugklasser op de grond te spelen. Het begint hier ook steeds meer op een ballenbak te lijken. HEEE!!!
.....................

Maak de toneelscène verder af.
Je gebruikt twee acteurs met de twee verschillende perspectieven:

  • De alwetende verteller:
    Acteur 1 is een verteller.
    Hij staat opzij op het podium en geeft commentaar op alles wat er gebeurt.
  • Het ik-perspectief:
    Acteur 2 spreekt zijn gedachten hardop uit: wat hij voelt, denkt, beleeft. Hij let er niet op of anderen hem horen.
    Je kunt kiezen welke persoon je door deze acteur laat spelen: Kim of Verhagen.

Schrijf regel voor regel op wat er gebeurt en wat de acteurs zeggen en doen.

Klaar? Lever dit bestand in en laat het beoordelen door je docent.
De scène wordt beoordeeld op de volgende punten:

  • Het verhaal speelt zich af in een ruimte op school.
  • Er is een alwetende verteller.
  • Er zijn twee personages die een gebeurtenis elk op een eigen manier beleven.
  • In de handelingen en de dialoog wordt het verschil in perspectief duidelijk.
  • Het verhaal kent een bepaalde afloop en is goed te volgen.
  • Het taalgebruik is goed en geschikt en bevat weinig fouten.
  • De scène is geschikt om te worden opgevoerd door leerlingen in een lokaal.
  • De scène is duidelijk en regel voor regel opgeschreven, met dialogen en een beschrijving van omgeving, attributen enz.

Extra opdracht

Hier vind je een extra oefening over het schrijven van een verhaal vanuit verschillende personen.

Download het werkblad oefening 'een verhaal van twee kanten'

Terugkijken

Intro

  • Heb je de introductievideo bekeken? Past de video goed bij de opdracht?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je uitleggen waarom het gekozen perspectief belangrijk is?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer _ uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Had je die tijd ook nodig voor deze opdracht of kwam je tijd te kort?
  • Inhoud
    Wat vond je van de opdracht in stap 3?
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht? Ben je tevreden over de scène die je geschreven hebt?
  • Extra opdracht
    Heb je de extra opdracht gedaan? Wat vond je van de extra opdracht?
    Schrijf op wat je leuk en minder leuk vond.

  • Het arrangement Opdracht: Fictie - Wie is de verteller? - vmbo-kgt12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2019-09-03 11:32:52
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema ‘Mijn stad’, en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor vmbo-kgt12. Deze opdracht gaat over wie de verteller is in een boek, film of toneelstuk. Je leert over verschillende perspectieven die er mogelijk zijn om een verhaal te vertellen, waarom het gekozen perspectief belangrijk is voor je lees- of kijkervaring en zelf een scène schrijven waarin twee verschillende perspectieven worden gebruikt. Om de opdracht af te sluiten schrijf je een toneelscène vanuit twee verschillende perspectieven. Ook is er een extra opdracht beschikbaar. Succes!
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Schrijven; Evalueren; Lezen van zakelijke teksten (Nederlands); Nederlands; Schrijfvaardigheid; Woordgebruik en woordenschat (Nederlands); Afstemming op doel; Leesvaardigheid;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, fictie- wie is de verteller, hij/zij- perspectief, ik-verteller, mijn stad, nederlands, onzichtbare verteller, stercollectie, vertelperspectief, vmbo-kgt12

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Kennisbanken. (2018).

    Nederlands Kennisbank vmbo-kgt ob

    https://maken.wikiwijs.nl/133772/Nederlands_Kennisbank_vmbo_kgt_ob

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Perspectief

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van