De 17de eeuw in Nederland wordt ook wel de Gouden Eeuw genoemd. De Republiek was een wereldmacht. De handel bloeide en de militaire vloot groeide. En ook op het gebied van de kunsten en wetenschappen vervulde de Republiek een voorbeeldfunctie in de wereld. In deze opdracht wordt aan de hand van een aantal meesterwerken uit deze periode een beeld geschetst van het Nederland in de Gouden Eeuw.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van de opdracht:
kun je de namen noemen van twee belangrijke Nederlandse kunstschilders uit de 17e eeuw.
kun je aan de hand van een schilderij uitleggen dat de regenten in de steden veel verdienden aan de handel.
kun je aan de hand van twee schilderijen een beschrijving geven van het dagelijks leven in de Gouden Eeuw.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je kunt na het bestuderen van de Kennisbank 'Culturele bloei van de republiek' vragen beantwoorden over de verschillende genres in de schilderkunst in de Gouden Eeuw.
Stap 2
Je kunt vragen beantwoorden over 'genrestukken': portretten.
Stap 3
Je kunt vragen beantwoorden over schilderijen met het thema 'dagelijks leven'.
Stap 4
Je kunt aan de hand van een bron vragen beantwoorden over de Republiek.
Stap 5
Je kunt aan de hand van een schilderij je observaties koppelen aan de economische en culturele bloei in de Republiek.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de kennisbank en de begrippenlijst die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht A
Als je kiest voor eindopdracht A maak je de toets.
Eindopdracht B
Als je kiest voor eindopdracht B schrijf je een artikel over het leven in de Gouden Eeuw.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
Geen bijzonderheden.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 1,5 à 2 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Culturele bloei
Voor deze opdracht maak je gebruik van het onderdeel 'Culturele bloei van de Republiek' uit de Kennisbank geschiedenis:
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Op 13 augustus 1641 bezoekt de Engelsman John Evelyn een jaarmarkt te Rotterdam.
In zijn dagboek schrijft hij hierover:
John Evelyn
We kwamen laat aan in Rotterdam, waar op dat moment juist de jaarlijkse markt werd gehouden. Hier waren zoveel schilderijen (vooral landschappen) te zien dat ik er versteld van stond. Ik heb er enkele gekocht en naar Engeland gezonden. De reden voor deze enorme hoeveelheid en de lage prijzen die ervoor worden gevraagd, ligt in het gebrek aan land om geld in te kunnen beleggen. Het komt vaak voor dat een gewone boer twee- tot drieduizend pond neertelt voor deze waar, waarmee de muren van hun huizen dan ook volhangen en die ze op hun kermissen vervolgens weer met aanzienlijke winst verkopen. Sommige van de doeken zijn lang niet slecht en gaan doorgaans van de hand op deze kermissen, vanwaar zo vele Hollandse schilderijen door heel Europa worden verspreid.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Gewest
De gewesten waren de delen van het land. Zij hadden besloten samen te werken op het vlak van buitenlandse politiek en oorlog om zo sterker te staan.
Soevereiniteit
Het hoogste gezag.
Grootmacht
Een partij, vaak een staat, met een dominante positie op een bepaald gebied.
Wapenstilstand
Een wapenstilstand, bestand of staakt-het-vuren is een officieel tussen oorlogvoerende partijen afgesproken onderbreking van oorlogshandelingen.
Economische wereldmacht
De Republiek dreef zeer veel handel (voornamelijk over zee) en werd daardoor het rijkste land ter wereld.
Portret
Een artistieke voorstelling van een persoon of een groep.
Culturele bloei
De culturele opbloei van de Republiek had alles te maken met het succes op economisch gebied. Rijke handelaren en kooplieden, hoge functionarissen, schutters- en ambachtsgilden, regenten van liefdadigheidsinstellingen lieten individuele portretten en groepsportretten maken door populaire kunstschilders. De schilderijen waren een bevestiging en een uitdrukking van hun macht en rijkdom.
Gouden Eeuw
De zeventiende eeuw wordt ook wel de ‘Gouden Eeuw’ genoemd, vanwege de enorme winst die handelaren maakten in de Republiek en de mooie gebouwen en schilderijen die ze lieten maken.
Calvinistische staat
Staat waarin de gereformeerde kerk de enige door de overheid erkende kerk was.
Eindopdracht A: Toets
Als je kiest voor eindopdracht A maak je de toets 'Bloei van de Republiek'.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Als je kiest voor eindopdracht B ga je een artikel schrijven over het leven in de Gouden Eeuw. Dat doe je door een aantal schilderijen uit die periode te beschrijven.
Natuurlijk neem je de schilderijen ook op in je artikel.
Zorg dat je minimaal één schilderij kiest aan de hand waarvan je kunt laten zien dat er veel rijkdom was in de Gouden Eeuw.
Beschrijf ook minimaal één schilderij dat laat zien dat niet iedereen even rijk was in de Gouden Eeuw.
Beëindig het artikel met antwoord geven op de volgende vraag:
Vind je dat je door het bestuderen van schilderijen uit de 17e eeuw een goed beeld kunt krijgen van het leven in de Gouden Eeuw?
Beoordeling
Je krijgt een goede beoordeling voor je artikel:
als je van minimaal drie verschillende kunstschilders een schilderij in je artikel hebt opgenomen.
als je aan de hand van een of enkele schilderijen duidelijk kunt maken dat er sprake was van een Gouden Eeuw.
als minimaal een van je schilderijen iets vertelt over de verschillen tussen arm en rijk.
als je artikel verzorgd is vormgegeven en geen taalfouten bevat.
Klaar?
Laat je eindproduct beoordelen door je docent.
Een artikel is een goede manier om informatie te presenteren of een gebeurtenis te beschrijven.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Zou je, na het maken van de opdracht, andere onderdelen van het schilderij benoemen?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je aan de hand van schilderijen de bloei van de Republiek uitleggen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Heb je de opdrachten op tijd afgekregen?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht?
Heb je gekozen voor opdracht A of B? Was je tevreden over je keus?
Wat vind je van de kunst uit de Gouden Eeuw?
Het arrangement Bloei van de Republiek - hv123 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo en vwo, leerjaar 2. Dit is tijdvak 6 met het onderwerp: Bloei van de Republiek. De 17de eeuw in Nederland wordt ook wel de Gouden Eeuw genoemd. De Republiek was een wereldmacht. De handel bloeide en de militaire vloot groeide. En ook op het gebied van de kunsten en wetenschappen was de Republiek een voorbeeld in de wereld. In deze les worden aantal meesterwerken uit die tijd besproken om een beeld te geven van het Nederland in de Gouden Eeuw. Er werden portretten geschilderd, genrestukken en ook het dagelijks leven werd op het schilderdoek vastgelegd. Belangrijke schilders uit deze tijd zijn Rembrandt van Rijn, Jan Steen en Johannes Vermeer. Verder begrippen uit deze les zijn: Gewest, soevereiniteit, grootmacht, wapenstilstand, Economische wereldmacht, culturele bloei, Gouden Eeuw en Calvinistische staat.
Leerniveau
VWO 2;
HAVO 1;
VWO 1;
HAVO 3;
VWO 3;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Ontstaan van handelskapitalisme en begin van een wereldeconomie;
Burgerlijk bestuur en stedelijke cultuur in Nederland;
Culturele bloei in de Republiek;
Ontstaan van het handelskapitalisme;
De tijd van regenten en vorsten (1600 - 1700);
Geschiedenis;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
1 uur en 30 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, bloei van de republiek, geschiedenis, gouden eeuw, hv123, jan steen, johannes vermeer, rembrandt van rijn, schilderijen, stercollectie
Bloei van de Republiek - hv123
nl
VO-content
2024-03-19 15:14:52
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo en vwo, leerjaar 2. Dit is tijdvak 6 met het onderwerp: Bloei van de Republiek. De 17de eeuw in Nederland wordt ook wel de Gouden Eeuw genoemd. De Republiek was een wereldmacht. De handel bloeide en de militaire vloot groeide. En ook op het gebied van de kunsten en wetenschappen was de Republiek een voorbeeld in de wereld. In deze les worden aantal meesterwerken uit die tijd besproken om een beeld te geven van het Nederland in de Gouden Eeuw. Er werden portretten geschilderd, genrestukken en ook het dagelijks leven werd op het schilderdoek vastgelegd. Belangrijke schilders uit deze tijd zijn Rembrandt van Rijn, Jan Steen en Johannes Vermeer. Verder begrippen uit deze les zijn: Gewest, soevereiniteit, grootmacht, wapenstilstand, Economische wereldmacht, culturele bloei, Gouden Eeuw en Calvinistische staat.
De 17de eeuw in Nederland wordt ook wel de Gouden Eeuw genoemd. De Republiek was een wereldmacht. De handel bloeide en de militaire vloot groeide. En ook op het gebied van de kunsten en wetenschappen vervulde de Republiek een voorbeeldfunctie in de wereld. In deze opdracht wordt aan de hand van een aantal meesterwerken uit deze periode een beeld geschetst van het Nederland in de Gouden Eeuw.
Aan het eind van de opdracht:
Benodigdheden
Bezoek op de website van het museum Boijmans van Beuningen de pagina over de Gouden Eeuw: 
Ga, als dat nodig is, opnieuw naar de pagina over de Gouden Eeuw op de website van het museum Boijmans van Beuningen: 
Op de website van het Rijksmuseum vind je ook schilderijen die iets vertellen over
Als je kiest voor eindopdracht B ga je een artikel schrijven over het leven in de Gouden Eeuw. Dat doe je door een aantal schilderijen uit die periode te beschrijven.
Intro
