De botters van Huizen

De botters van Huizen

Het verhaal van Janus Rebel

Janus Rebel vertelde over zijn leven als vissersjongen, zo'n 100 jaar geleden. 

Hoe is dat nou, varen op een botter? Om het gevoel een beetje te beleven kun je dit filmpje bekijken. Als je genoeg hebt van het varen, zet je het filmpje weer stop. Start dan met het maken van de opdrachten.

Veel succes!

Varen op een botter

1. Varen op de Zuiderzee

Vroeger en nu

Vergelijk de oude en de nieuwe kaart. Wat zijn de belangrijkste verschillen? 

Je kunt op de afbeeldingen klikken om ze groter te bekijken.

De oude Zuiderzee (bron: www.ijsselmeervissen.nl)
De oude Zuiderzee (bron: www.ijsselmeervissen.nl)
Het IJsselmeer en de randmeren (bron: Google Maps)
Het IJsselmeer en de randmeren (bron: Google Maps)

Vissersplaatsen

De Huizer vissers stonden goed bekend in de andere vissersplaatsen. Hoe ver lagen de andere vissersplaatsen van Huizen? In deze opdracht ga je de afstand meten. Dat kan op 2 manieren. Kies zelf welke website je gebruikt:

1) Ga naar de website http://www.kilometerafstanden.nl/hemelsbreed-afstand-meten.htm

2) Of gebruik Google Earth als dat op je computer is geïnstalleerd. Kies in de bovenbalk voor: Extra > Lineaal.

Trek een lijn tussen Huizen en een andere vissersplaats. Je kunt nu de afstand aflezen. Let op of de afstand in kilometers is ingesteld. 

Zoek de 11 vissersplaatsen hieronder en meet de afstand tot Huizen. 

Noteer de afstanden op je werkblad.  Succes!

  1. De Lemmer
  2. Vollenhove
  3. Elburg
  4. Urk
  5. Harderwijk
  6. Nijkerk
  7. Bunschoten-Spakenburg
  8. Durgerdam
  9. Volendam
  10. Hoorn
  11. Enkhuizen

 

Voorbeeld
Voorbeeld

De grootste vloot?

Op het hoogtepunt van de Zuiderzeevisserij, rond 1900, werd er vanuit ongeveer 60 vissersplaatsen gevist met wel 1400 schepen. De belangrijkste vissersplaatsen, zoals Enkhuizen, Volendam, Huizen, Spakenburg en Harderwijk hadden meer dan 100 schepen.

Waar werden de meeste botters gebouwd? Zoek het op in je lesboekje!

 

2. Vismethoden

3. De botter

4. Huizen, een vissersdorp

Plekken in Huizen

Vraag de straatnamenkaart aan je docent of print de kaart uit.

1) Markeer op de kaart het Oude Dorp: langs de Ceintuurbaan, Lelylaan, Gooilandweg, Graaf Wichman, Eemlandweg, via de Botterstraat, de Driftweg en de Koningin Julianastraat.

Begin 1900 was er alleen nog maar het Oude Dorp van Huizen. De Koedijk lag langs de oostkant van het dorp. De dijk lag wat hoger en beschermde het dorp tegen het water.  Achter de dijk waren de weilanden, daar liepen de koeien.

2) Janus woonde in de Visserstraat aan de Koedijk. Markeer op de kaart de plek waar Janus Rebel ongeveer woonde.

 

De Molen

Janus kon vanuit huis de molen zien.

  • Markeer op de kaart de plek waar de molen ooit heeft gestaan

Gebruik onderstaande bronnen om uit te zoeken wat er met de molen is gebeurd. Noteer op je werkblad de antwoorden op de volgende vragen:

  • Wat was het voor molen?
  • Wat is er met de molen gebeurd?

Bronnen:

http://www.molendatabase.nl/nederland/molen.php?tenbruggencatenummer=01785+BIS

http://www.molendatabase.org/molendb.php#

 

De molen van Huizen (collectie Alle molens)
De molen van Huizen (collectie Alle molens)

Het vissersmonument

In 2011 is het vissersmonument onthuld in Huizen.

Waar staat het en waarom staat het daar?

Bron:

http://www.rotary.nl/huizengooimeer/homelinks/nieuws/4_7_Vissersmonument/

 

Het vissersmonument (foto: St. Huizer Botters)
Het vissersmonument (foto: St. Huizer Botters)

Bijnamen

Janus werd ook wel genoemd: Janus van Drikus van Geessie aan de Koedijk.

Bijnamen kwamen tot stand door je eigen naam te verbinden met die van je vader, of je moeder of ook nog van je opa erbij.

Een bijnaam kan ook verwijzen naar waar je woont, zoals Janus die woonde aan de Koedijk.

Ook kan je bijnaam iets zeggen over een kenmerk van je uiterlijk of je gedrag.

Kun je zo een leuke bijnaam voor jezelf verzinnen?

5. Beroepen

Opdracht:Visserijberoepen

6. Op de pof

In de tijd van de visserij

In de winter werd er bijna niet gevist. Veel mensen leefden dan "op de pof". Leg uit wat dat is.

Zou je nu op de pof kunnen leven in Nederland? Leg je antwoord uit.

 

Het einde van de Zuiderzeevisserij

De Zuiderzee bleef een gevaar voor de mensen die er omheen woonden. Men had genoeg van de regelmatige overstromingen en wilde een oplossing.

Kies filmclip 1 of 2 over de Afsluitdijk en bekijk die.

Maak daarna de opdracht. 

1:Bouw van de Afsluitdijk: Zuiderzee wordt IJsselmeer

2: De Afsluitdijk, de langste dijk van Europa

 

 

 

 

 

Opdracht:De Afsluitdijk

Eindopdracht

Als eindopdracht maak je per groepje een poster, prezi of andere presentatie.

Hoe was het in Huizen aan het begin van de 19e eeuw en hoe is het nu? 

Laat met beelden zien hoe Huizen vroeger was en hoe het nu is. Geef met korte teksten een toelichting. 

Kies een aantal oude foto's, zoek foto's op Internet en maak zelf actuele foto's.

Het kan dan gaan op plekken / locaties / gebouwen, of van mensen  / beroepen / werkzaamheden.

Gebruik de volgende thema's:

  • Het dorp Huizen
  • De haven van Huizen
  • De botters en de botterwerf
  • Beroepen in en rond de haven van Huizen

Beoordelingscriteria:

  • Als basis voor je presentatie gebruik je de oude en de nieuwe kaart van Huizen
  • Per thema hebben jullie minimaal 2 afbeeldingen die vroeger en nu met elkaar vergelijken
  • Er zijn minimaal 4 eigen gemaakte foto's op de poster te zien
  • Ieder thema heeft een titel en korte teksten die uitleg geven bij de afbeeldingen.
  • De posters zien er verzorgd uit met een duidelijke indeling en opmaak van titels en teksten.
  • Bij de poster hoort een procesverslag. Dit is een half A4-tje waarin je aangeeft: hoe de taakverdeling was, hoe de uitvoering verliep, hoe de samenwerking verliep.
Plattegrond van Huizen begin 1900
Plattegrond van Huizen begin 1900
Plattegrond van Huizen - nu
Plattegrond van Huizen - nu
  • Het arrangement De botters van Huizen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    St. Omgevingseducatie Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2015-06-01 20:01:24
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    PO groep 7;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Varen op een botter
    https://youtu.be/OhqQAw419lk
    Video
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Hoe vang je de vis?

    Test je kennis over de botter

    Visserijberoepen

    De Afsluitdijk

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.