Aan het einde van dit hoofdstuk weet je:...
- Wat een mol is;
- Hoe er gerekend wordt met mol;
- Hoe mol in de praktijk wordt toegepast.
Wat is een mol
Een mol is eigenlijk niets anders dan een hoeveelheid stof van een materie. Denk bijvoorbeeld aan stoffen in scheikunde zoals: Koolstof (C), Zuurstof (O) en Stikstof (N). Als men tweemaal een stikstof hoeveelheid heeft, zegt men op scheikundig gebied: 'Ik heb twee mol stikstof.' Een mol van een bepaalde stof heeft een massa (in gram, uitgedrukt in 'u') en dit is gelijk aan de massa van het molecuul. Dit heet moleculaire massa. Zuurstof (O) heeft een molecuulmassa van 16,0 u. In dit geval kan je ook zeggen dat zuurstof een massa heeft van 16,0 gram. Als in een opgaven staat dat er twee mol zuurstof aanwezig is, betekent dit 2 x 16,0 u = 32,0 u. Twee mol zuurstof heeft een massa van 32,0 u of anders gezegd twee mol zuurstof weegt dus 32,0 gram. De massa gegevens die behoren bij stoffen zijn te vinden in het Periodiek Systeem in een Binas boekje, deze worden uitgeleend door scholen.
Stappenplan voor mol berekenen
Bij het oplossen van deze mol opgaven is een stappenplan erg handig:
- Reactievergelijking maken
- Reken je gegevens om naar mol
- Noteer de mol verhouding
- Bereken het aantal mol gevraagde stof met behulp van de mol verhouding
- Reken om naar de gevraagde hoeveelheid
Tips
- aantal mol = aantal gram : molaire massa
- aantal gram = aantal mol x molaire massa
- bekijk(leer) het mol-schema rechts
Film
Klik op onderstaande link voor een film over het rekenen met mol.
https://www.youtube.com/watch?v=zSjqELPevhA
Rekenen met mol
Van mol naar gram
Wat een deeltje in u weegt, weegt een mol deeltjes in gram. Eén mol bestaat uit 6,02 x 1023 deeltjes. Als je dus wilt berekenen uit hoeveel deeltjes 0,45 mol Na3PO4 bestaat, dan doe je gewoon 0,45 x 6,02 x 1023 = 2,71 x 1023 deeltjes.
Als je bijvoorbeeld wilt bepalen hoeveel gram 2 mol water weegt, dan doe je dat als volgt:
- 1 deeltje water is 18,02 u
- 1 mol water is dus 18,02 gram
- dan is 2 mol water 36,04 gram.
Je kunt ook gebruik maken van deze formule:
- aantal mol = massa / molaire massa
In symbolen wordt dit zo opgeschreven: n = m / M
De massa van één mol stof noem je de molaire massa. Het symbool hiervan is M. De eenheid van de molaire massa is gram per mol, oftewel g mol-1, of g / mol
Nog een voorbeeld, voor als je wilt weten hoeveel gram 8,3 mmol natriumfosfaat (Na3PO4) is:
- massa = aantal mol x molaire massa
- massa = 8,3 x 10-3 mol x 163,9 g mol-1 = 1,4 g Na3PO4
Van gram naar mol
Met behulp van dezelfde formule kun je ook van gram naar mol gaan rekenen.
Een voorbeeld
Bereken hoeveel mol NaCl aanwezig is in 120 g van deze stof. De molaire massa is 58,44 g mol-1:
- aantal mol = massa / molaire massa
- 120 g / 58,44 g mol-1 = 2,05 mol NaCl
Toets mol
Bronnen
