Welzijn

Welzijn

Inleiding

Over de defentie welzijn, zijn veel discussies bekend.

Aan drie aspecten wordt vooral veel belang gehecht in discussies over dierenwelzijn: gezondheid (lichamelijke of fysieke gesteldheid), gevoel en emotie en natuurlijk gedrag.

 

De drie aspecten hebben overlap en zijn met elkaar verbonden. Dierenwelzijn omvat dus zowel het fysieke welzijn (diergezondheid) als het geestelijk welzijn (hoe voelen dieren zich). Er zijn verschillende definities van dierenwelzijn. Sommige leggen de nadruk op de gevoelens van dieren, en sommige op het biologisch functioneren. Overeenkomst in veel definities van dierenwelzijn is dat het dier en de kwaliteit van zijn leven centraal staan. 

 

Voorbeelden van definities zijn: 

 

  • welzijn is: in harmonie leven met de omgeving;
  • welzijn hangt af van de moeite om zich aan te passen aan de omgeving en een toestand te bereiken die als positief wordt ervaren;
  • welzijn hangt samen met de voorspelbaarheid en beheersbaarheid van de omgeving: hoe beter deze zijn, hoe beter het dierenwelzijn;
  • welzijn hangt samen met de mentale en emotionele status van dieren, zoals plezier, pijn, gevoel van stress, angst en frustratie’.

Planning

les 1

Wat is welzijn?

les2

Dierenwelzijn in de praktijk

De "vijf vrijheden"
 

les3

Dierenwelzijn is geen hype

Definitie dierenwelzijn

les 5

les 6

Les 7

Wat is welzijn?

Maak een groepje van 5-6 personen.

 

Elk groepje maakt een placemat.

De uitleg van de placemat geeft de docent.


 

Vanuit de placemat maak je een mindmap.

De mindmap maak je door te overleggen wat jullie allen verstaan onder welzijn.

 

 

Als jullie klaar zijn met je mindmap geef je dit aan bij de docent.

 

Nadat de hele klas klaar is, gaan jullie in de groepjes jullie eigen mindmap toelichten aan de rest van de klas.

Dierenwelzijn in de praktijk

Dierenwelzijn gaat over de kwaliteit van het leven zoals het door het dier wordt ervaren. Een goed welzijn betekent voor dieren dat er voldaan wordt aan de natuurlijke behoeftes van het dier. Gedrag en gezondheid geven belangrijke signalen af over hoe het met het welzijn gesteld is. Goede huisvesting en voeding zijn basisvoorwaarden om welzijn te optimaliseren. Je hebt kennis over de biologie van het dier nodig om te weten wat het dier nodig heeft en hoe het functioneert. Alleen dan herken je signalen van ‘onwelzijn’ of juist van positief welzijn. Maar kennis en feiten zijn niet altijd bepalend voor wat we ervan vinden en wat acceptabel is (ethiek). 

Dierenwelzijn moet gewaarborgd worden. Dat is goed voor het dier, maar heeft ook voordelen voor de houders en verzorgers van dieren. 

De "vijf vrijheden"

Vijf vrijheden

Dierenwelzijn wordt vaak getoetst aan de hand van de ‘Vijf vrijheden’. Wanneer aan deze vrijheden wordt voldaan hebben dieren een goed welzijn. De ‘Vijf vrijheden’ zijn gebaseerd op de bevindingen van het Brambell Committee dat in 1965 de opdracht van de Britse regering kreeg om de voorwaarden vast te stellen waaronder dieren gehouden zouden moeten worden. Deze hadden in eerste instantie betrekking op het kunnen staan, liggen, omdraaien, verzorgen van de huid (likken, krabben) en het strekken van de ledematen. 

de Britse Farm Animal Welfare Council heeft de voorwaarden in 1993 uitgewerkt tot de bekende "vijf vrijheden".

 

  • dieren zijn vrij van honger en dorst. Ze hebben gemakkelijk toegang tot vers water en een adequaat rantsoen;

  • dieren zijn vrij van ongemak. Ze hebben een geschikte leefomgeving inclusief onderdak en een comfortabele rustplaats;

  • dieren zijn vrij van pijn, verwonding en ziekte. Er is sprake van preventie en een snelle diagnose en behandeling;

  • dieren zijn vrij van angst en stress. Er is zorg voor voorwaarden en behandelingen die geestelijk lijden voorkomen;

  • dieren zijn vrij om normaal gedrag te vertonen. Ze hebben voldoende ruimte, goede voorzieningen en gezelschap van soortgenoten.

Het ene konijn is het andere niet!

minimun regels of maximaal comfort?

Groei en productie: signalen van welzijn?

Gedrag, gezondheid, huisvesting en voeding zijn aspecten die van invloed zijn op het welzijn
Gedrag, gezondheid, huisvesting en voeding zijn aspecten die van invloed zijn op het welzijn

Dierenwelzijn is geen hype

Dierenwelzijn staat wereldwijd in de picture. Het krijgt steeds meer maatschappelijke aandacht. Alles wijst erop dat de status van dieren in de toekomst nog verder zal stijgen. Tegelijkertijd verschillen de meningen en opvattingen over hoe je met dieren moet omgaan sterk.
  afbeelding
Dierenwelzijn is geen hype
 

Meningen over dieren

 
  Van oudsher bepaalt de mens de status van dieren. Op basis van traditie, religie en achtergrond worden dieren en hun welzijn belangrijk gevonden, of juist niet. Katten waren in het oude Egypte populaire, zelfs heilige huisdieren. Koeien hebben in India door het geloof een hoge status. Honden en varkens hebben in moslimlanden daarentegen juist een slechte naam. Het paard wordt al eeuwen gezien als een edel dier. De invloed van welvaart speelt ook een rol: als mensen het zelf goed hebben, hebben ze vaak ook meer oog voor het welzijn van dieren.
  afbeelding
Bij de Egyptenaren was de kat vroeger een heilig dier
 

Onbekend maakt onbemind

 
  Mensen hebben meestal meer aandacht voor dieren en hun welzijn als ze een persoonlijke band hebben met het dier en als ze over kennis van het dier beschikken. Een hobbypluimveehouder zal zijn dieren meer aandacht geven dan een commerciële pluimveehouder in de intensieve veehouderij die grote aantallen dieren tegelijkertijd moet verzorgen. Doordat er minder individuele zorg en aandacht is voor dieren in de intensieve veehouderij, hebben de dieren minder emotionele waarde voor de mens.
  afbeelding
Onbekend maakt onbemind: een pluimveehouder die duizende dieren verzorgt, heeft geen persoonlijke band met ze
© Wageningen UR Livestock Research
 

Erkenning eigen waarde

 
  In Europa wordt tegenwoordig erkend dat dieren een eigen, intrinsieke waarde hebben. Dieren zijn geen dingen. Het zijn volgens de wet wezens met behoeftes en gevoelens. Daarom wordt van burgers en organisaties verwacht dat ze rekening houden met het welzijn van dieren, ongeacht nut en functie van de dieren.
Dierenwelzijn krijgt steeds meer maatschappelijke aandacht. En dat geldt ook steeds meer voor landen buiten Europa.
  afbeelding
Ook een koe die geen melk meer geeft, heeft een ‘eigen waarde’
 

Maatschappelijke ontwikkelingen

 
  Als je naar dierenwelzijn kijkt, zie je verschillende maatschappelijke ontwikkelingen. Uit onderzoeken blijkt dat dieren een aantal dezelfde eigenschappen en emoties hebben als mensen. De scheidslijn tussen mensen en dieren wordt hierdoor steeds dunner. Alles wijst erop dat de status van dieren in de toekomst zal toenemen. Het aantal huis- en recreatiedieren neemt naar verwachting toe. Dierentuinen en circussen besteden meer en meer aandacht aan dierenwelzijn. Veehouders gaan diervriendelijker produceren, omdat consumenten bereid zijn meer te betalen voor dierenwelzijn. En in de proefdiersector wordt ingezet op de drie V’s: vervanging, vermindering en verfijning. 

Definitie van dierenwelzijn

Dierenwelzijn is een begrip dat net als gezondheid, milieu of veiligheid verschillende definities kent. Overeenkomst in veel definities is dat het dier en de kwaliteit van zijn leven centraal staan.
  afbeelding
Welzijn gaat over de kwaliteit van leven
 

Kwaliteit van leven

 
  Dierenwelzijn gaat over de kwaliteit van het leven zoals het door het dier zelf wordt ervaren. Het welzijn van een dier is goed, als aan zijn behoeftes wordt voldaan, als zijn gezondheid goed is en als het dier ‘lekker in zijn vel zit’. Een dier voelt zich het best in een omgeving waarin het zich makkelijk kan aanpassen en het zoveel mogelijk zijn natuurlijke gedrag kan vertonen. 

 

Dierenwelzijn versus dierethiek

 
  Dierenwelzijn is iets anders dan dierethiek. Dierenwelzijn gaat over het welzijn van het dier, dierethiek gaat over wat we vinden van het dier in een bepaalde situatie. Dat betreft vragen als: accepteren we dat er niet aan belangrijke behoeftes van het dier wordt voldaan? Is dit menselijk handelen ten opzichte van het dier goed of fout? Kennis en feiten spelen daarbij een rol, maar zijn daarbij niet doorslaggevend.
  • Het arrangement Welzijn is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Martine van der Ploeg
    Laatst gewijzigd
    2015-05-21 14:04:45
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    MBO, Niveau 3: Vakopleiding; MBO, Niveau 4: Middenkaderopleiding;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Het ene konijn is het andere niet!
    http://cursus-dierenwelzijn.dierenwelzijnsweb.nl/
    Link
    minimun regels of maximaal comfort?
    http://cursus-dierenwelzijn.dierenwelzijnsweb.nl/
    Link
    Groei en productie: signalen van welzijn?
    http://cursus-dierenwelzijn.dierenwelzijnsweb.nl/
    Link
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.