Inleiding
Tuinieren is een uitstekende manier om zelf in de buitenlucht gezonde groenten te kweken. Omdat tuinieren als therapeutische bezigheid niet streeft naar een optimale opbrengst, hoeft de begeleider niet dezelfde vakkennis te hebben als een beroepstuinder. Het belangrijkste is dat er lekker gewerkt wordt in de moestuin, een prima ontspanning voor iedereen. Tijdens deze lessen richten we ons in het bijzonder op werken met kinderen en zorgcliënten. Daarom is een praktijkperiode belangrijk, waarbij je zelf ervaart hoe eenvoudig tuinieren eigenlijk is, maar dat er soms dingen niet lukken.
Doel van de leeractiviteit
Na deze leeractiviteit kun je een eenvoudige kweektuin opzetten, een zaai- en plantschema maken (teeltplan), plantjes zaaien en uitplanten en de dagelijkse verzorging van een kweektuin uitvoeren tot en met de oogst.
Informatie
Een moestuin aanleggen
Een moestuin, hoe leg je die aan, en hoe onderhoud je die? En wanneer moet je zaaien, en wanneer oogsten? Klik hier en lees alles wat je weten wilt over de aanleg en het onderhoud van een moestuin.
Moestuin Pro!
Wisselteelt
Wanneer je elk jaar op dezelfde plek aardappels verbouwt, kun je te maken krijgen met aardappelmoeheid. In het verleden heeft dit in Ierland geleid tot een grote hongersnood.
Ook voor andere gewassen geldt dat uitputting van de grond kan leiden tot ziekte. De plant vraagt jaren lang achter elkaar dezelfde soort voedingsstoffen, waardoor de bodem uiteindelijk die voedingsstof kwijtraakt. Het natuurlijk evenwicht raakt verstoord, en er treedt ziekte op.
Hoe kun je dit nu voorkomen? Simpelweg door niet elk jaar hetzelfde gewas op hetzelfde stukje grond te kweken, maar wisselteelt toe te passen. Het principe is dat je de gewassen indeelt in verschillende groepen (met dezelfde voedingsbehoefte, en deze groepen beurtelings elk jaar een andere plek geeft in de moestuin. Hoe je wisselteelt toepast lees je hier.
Plantenziekten
Planten kunnen ziek worden omdat ze hun buren niet verdragen, dan is het zaak dat je weet welke buren dat zijn. In deze tabel zie je welke combinaties goed, en welke slecht zijn.
Of planten worden ziek door insecten. Dan is het zaak om het voor deze insecten onaantrekkelijk te maken de plant te bezoeken. Een goed voorbeeld is de wortel, die aangetast kan worden door de wortelvlieg. Maar de wortelvlieg schijnt een hekel te hebben aan uien, want wanneer je rijen wortels afwisselt met een rij uitjes schrikt dit de wortelvlieg af.
Ook slakken kunnen een probleem vormen, ze houden erg van fris groen blad... Een goede oplossing hiervoor is dat je enkele chinese kolen plant in je moestuin, speciaal voor de slakken. Ze vinden dit zo lekker dat ze zich daar met z'n allen zullen verzamelen.
Schimmels, zoals Phytophtora, kunnen grote schade veroorzaken, vooral bij tomaten en aardappels.
Bronnen en filmpjes
Een gezond moestuintje aanleggen
Opdracht 1
Inzetten van zorgvragers bij het opzetten en bijhouden van de moestuin.
- Geef een beschrijving van de doelgroep.
- Maak voor de zorgvragers een lijst met werkzaamheden van de uiteindelijke opzet en bijhouden van de moestuin. En natuurlijk van het verwerken van de uiteindelijke producten. Veel werkzaamheden zullen voor de groepen gelijk zijn maar er zijn ook werkzaamheden die sommige zorgvragers niet kunnen uitvoeren.
- Beschrijf voor 3 werkzaamheden, hoe je de opdracht hiervoor (bijvoorbeeld: het oogsten van de aardbeien) aan de zorgvragers uitlegt
- Geef aan waar je op moet letten bij de werkzaamheden en bij de uitleg van de werkzaamheden. Wat zijn de beperkingen van deze doelgroep en wat zijn de sterke punten van deze doelgroep.
- Beschrijf van 1 conflictsituatie die je kunt verwachten tijdens de werkzaamheden en geef aan hoe jij daar mee om zou gaan.
- Op welke veiligheids-/gezondheids-eisen moet jij letten en hoe waarborg je deze voor de zorgvrager?
- Onder toezicht ga je tijdens de lessen een cliënt begeleiden met de dagelijkse werkzaamheden in een kweektuin. Je houdt hiervan een logboek bij waarin je beschrijft wat je hebt gedaan, wat goed ging en wat beter kon.
Opdracht 2
Onderzoek de mogelijkheden van het opzetten van een eenvoudige moestuin op het stagebedrijf.
- Waar wil je die situeren en waarom?
- Welke gereedschappen heb je al en welke moeten er nog worden aangeschaft?
- Welke gewassen ga je zelf zaaien, van welke koop je plantjes (op tuincentrum of de markt) en waarom?
- Maak een teeltplan voor deze moestuin. Dat is een plattegrond van de moestuin waarop je aangeeft welk gewas op welke plek gekweekt moet worden.
sperzieboontjes aan het gaas
Opdracht 3
Opdracht 3 van deze leeractiviteit is dat je aan een groepje leerlingen van de basisschool een workshop geeft over het werken in de moestuin. Zie de LIP opdracht.
Wat wordt er na deze leeractiviteit van je verwacht?
- Je hebt een verslag gemaakt van opdracht 1, 2 en 3.
- Je hebt opdracht 2 uitgewerkt samen met je stagebieder, die dit voor accoord heeft afgetekend, en je hebt een ontwerp van een kweektuin op het stagebedrijf bijgevoegd.
- Je hebt aan basisschoolleerlingen uitgelegd hoe je een moestuintje aanlegt en onderhoudt (LIP-opdracht).
Airfield, moestuincomplex in Dublin
LIP def. Een workshop organiseren voor jonge kinderen over de moestuin.docx
