In deze opdracht onderzoek je het leven en het dagboek van Anne Frank.
Bekijk deze clipphanger over het leven van Anne Frank.
Maak daarna een mindmap met een klasgenoot. Schrijf op wat je al van Anne Frank wist.
Je mag de informatie uit de video ook gebruiken.
Anne Frank is één van de 50 items van de canon van Nederland. Op de website van de canon staat onder andere deze video. Bekijk een deel van deze video. De vragen gaan over de informatie die je in de video hebt gehoord.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Fragment 1 is een luisterfragment op de website entoen.nu.
De andere vier fragmenten zijn leesfragmenten.
Ga naar www.entoen.nu en zoek het 'dagboekfragment van 22 mei 1944'.Je vindt het in de rij met afbeeldingen door naar rechts te klikken.
Fragment 2:
Lieve Kitty,
We kleedden ons allevier zo dik aan, alsof we in een ijskast zouden moeten overnachten en dat alleen om nog wat kleren mee te nemen. Geen Jood zou het in onze toestand gewaagd hebben met een koffer vol kleren uit huis te gaan. Ik had twee hemdjes, drie broeken, een jurk en daarover een rok, zomerjas, twee paar kousen, dichte schoenen, muts, sjaal en nog veel meer aan. Ik stikte thuis al, maar daar vroeg niemand naar.
Margot stopte haar schooltas vol met schoolboeken, haalde haar fiets uit de stalling en reed achter Miep aan weg, naar voor mij onbekende verten. Ik wist namelijk nog steeds niet waar de geheimzinnige plaats van onze bestemming zou zijn. Om half acht sloten ook wij de deur achter ons; de enige van wie ik afscheid te nemen had was Moortje, m'n kleine poesje, die een goed tehuis bij de buren zou krijgen, zoals aangegeven stond op een briefje aan mijnheer Goldschmidt geadresseerd.
De afgehaalde bedden, de ontbijtboel op tafel, een pond vlees voor de kat in de keuken dat alles wekte de indruk alsof we halsoverkop vertrokken waren. Indrukken konden ons niet schelen, weg wilden we, alleen maar weg en veilig aankomen, anders niets.
(Fragment afkomstig uit 'Het Achterhuis' van Anne Frank, Uitgeverij Prometheus)
Fragment 3:
Nawoord.
Op 4 augustus 1944 stopte 's ochtends tussen tien uur en half elf een auto voor het huis aan de Prinsengracht 263. De SS-Oberscharführer Karl Josef Silberbauer, in uniform, stapte samen met ten minste drie Nederlandse helpers van de Grüne Polizei, die in burger waren, maar wel gewapend, uit. Het is zeker dat de onderduikers verraden werden. De Grüne Polizei arresteerde de acht onderduikers alsook de twee helpers Victor Kugler en Johannes Kleiman en nam alle kostbaarheden en het nog voorhanden zijnde geld mee. De onderduikers werden na hun arrestatie vier dagen in de Haftanstalt op de Weteringschans in Amsterdam vastgehouden; daarna werden ze naar Westerbork, het Nederlandse doorgangskamp voor joden, vervoerd. Met het laatste transport dat van daar naar concentratiekampen in het oosten ging, werden ze op 3 september 1944 gedeporteerd en ze bereikten na drie dagen Auschwitz in Polen.
Margot en Anne werden eind oktober met een zogenoemd evacueringstransport naar het concentratiekamp Bergen-Belsen gedeporteerd. Als gevolg van de bijzonder slechte hygiënische toestanden brak er in de winter van '44 – '45 een tyfusepidemie uit, waaraan duizenden van de gevangenen stierven; daarbij was ook Margot en enkele dagen later na haar Anne. Haar overlijdensdatum moet tussen eind februari en begin maart liggen. De lichamen van beide meisjes liggen waarschijnlijk in de massagraven van Bergen-Belsen. Op 12 april 1945 werd het concentratiekamp door Engelse troepen bevrijdt.
(Fragment afkomstig uit 'Het Achterhuis' van Anne Frank, Uitgeverij Prometheus)
Fragment 4:
Lieve Kitty,
Vanaf zondagmorgen tot nu lijkt een afstand van jaren. Er is zoveel gebeurd dat het is of de hele wereld zich plotseling omgedraaid heeft, maar Kitty, je merkt dat ik nog leef, en dat is de hoofdzaak zegt vader. Ja, inderdaad ik leef nog, maar vraag niet waar en hoe. Ik snap dat je vandaag helemaal niets van me begrijpt, daarom zal ik maar beginnen met je te vertellen wat er is zondagmiddag gebeurd is. Om drie uur (Hello was even weggegaan, om later terug te komen) belde iemand aan de deur, ik hoorde het niet, daar ik lui in een ligstoel op de veranda in de zon lag te lezen. Even later verscheen Margot in opgewonden toestand aan de keukendeur. 'Er is een oproep van de SS voor vader gekomen,' fluisterde ze. 'Moeder is al naar mijnheer Van Daan gegaan.' (Van Daan is een goede bekende en compagnon van vaders firma.)
Ik schrok ontzettend, een oproep, iedereen weet wat dat betekent, concentratiekampen en eenzame cellen zag ik al in m'n geest opdoemen en daarnaartoe zouden wij vader moeten laten vertrekken? 'Hij gaat natuurlijk niet,' verklaarde Margot mij toen wij in de kamer op moeder zaten te wachten. 'Moeder is naar Van Daan om te vragen, of we morgen naar onze schuilplaats kunnen vertrekken.Van Daan gaat met ons mee schuilen. We zijn daar dan met ons zevenen.' Stilte. Wij konden niet meer spreken, de gedachte aan vader, die geen kwaad vermoedend op bezoek in de Joodse Invalide was, het wachten op moeder, de warmte, de spanning, dat alles deed ons zwijgen.
(Fragment afkomstig uit 'Het Achterhuis' van Anne Frank, Uitgeverij Prometheus)
Fragment 5:
Lieve Kitty,
Niets dan nare en neerdrukkende berichten heb ik vandaag te vertellen. Onze vele joodse kennissen worden bij groepjes opgepakt. De Gestapo gaat met deze mensen allerminst zachtzinnig om, ze worden gewoon in veewagens naar Westerbork, het grote jodenkamp in Drenthe gebracht. Miep heeft over iemand verteld die uit Westerbork gevlucht is. Westerbork moet vreselijk zijn. De mensen krijgen haast niets te eten laat staan drinken. Er is maar een paar uur per dag water en een wc en een wastafel voor een paar duizend mensen. Slapen doen ze allemaal door elkaar, mannen, vrouwen en die laatsten en de kinderen krijgen vaak de haren afgeschoren. Vluchten is haast onmogelijk. De mensen zijn gebrandmerkt door hun afgeschoren hoofden en velen ook door hun joodse uiterlijk.
Als 't in Holland al zo erg is, hoe zullen ze dan in de verre en barbaarse streken leven waar ze heengezonden worden? Wij nemen aan dat de meesten vermoord worden. De Engelse radio spreekt van vergassing, misschien is dat wel de vlugste sterfmethode. Ik ben helemaal van streek.
(Fragment afkomstig uit 'Het Achterhuis' van Anne Frank, Uitgeverij Prometheus)
Zoek uit in welke volgorde de fragmenten in het dagboek voorkomen.
Vergelijk jouw antwoord met het antwoord van een klasgenoot.
Hebben jullie dezelfde volgorde? Nee? Bespreek het verschil.
Kun je antwoord vinden op de vragen op het werkblad?
Stap 4: Miep Gies en de herinnering aan Anne
Miep Gies en de herinnering aan Anne
Bekijk de twee filmpjes over de helpster van de familie Frank:
Op het werkblad 'Anne Frank' vind je onder stap 4 de volgende vragen naar aanleiding van deze twee videofragmenten:
Zou jij net als Miep Gies de onderduikers hebben geholpen?
Waarom wel of niet?
Miep Gies stierf toen ze 100 jaar was.
Wat zou je tegen haar willen zeggen als je haar nog had ontmoet?
Beantwoord nu de vragen op het werkblad.
Afronding
Eindopdracht: Brief
Dan wordt het nu tijd voor de brief! Je gaat een brief schrijven aan Anne Frank. Wat je in de brief zet, is aan jou. Maar om je een beetje op weg te helpen zijn dit enkele tips:
Je kunt vragen stellen.
Je kunt je mening geven over gebeurtenissen uit het dagboek.
Je kunt vertellen hoe je het zou vinden om te moeten leven in oorlog.
Je kunt vertellen hoe het is om te leven zonder oorlog.
Je kunt vertellen over bedreigde kinderen in onze tijd.
Of je bedenkt zelf iets!
Waar moet je nog meer op letten?
Spelling
Lay-out; je mag een plaatje, tekening of foto bij je brief doen.
Je brief is minimaal 300 en maximaal 400 woorden.
Zet je brief in je werkblad 'Anne Frank' en laat dit bestand beoordelen door je docent
Je docent beoordeelt je verslag op de volgende punten:
Je hebt een brief geschreven waarin je je persoonlijke gevoelens duidelijk en begrijpelijk onder woorden brengt.
Je brief is daadwerkelijk in briefvorm.
Je brief is tussen de 300 en 400 woorden?
Je brief bevat niet teveel taalfouten.
Succes!
Extra opdracht
In het boek 'Kinderen die wereld hebben veranderd' staan verhalen over kinderen van wie de rechten zijn geschonden. Ze hebben daardoor de aandacht gevestigd op een probleem in onze maatschappij.
Eén van deze verhalen gaat over Anne Frank. Anne Frank (1929 -1945) moest zich tijdens de Tweede Wereldoorlog met haar Joodse familieleden verbergen voor de Nazi's, die Nederland hadden bezet. Ze hield een dagboek bij, waarin ze opschreef hoe het was om als meisje op te groeien in een te krappe ruimte terwijl buiten de oorlog woedt. Na twee jaar werden zij en de andere onderduikers ontdekt en weggevoerd naar een concentratiekamp, waar ze omkwamen. Anne's dagboek staat symbool voor het leed van miljoenen mensen.
De canon van Nederland is een lijst met 50 vensters. Deze 'vensters' geven een samenvatting van de geschiedenis van Nederland. Anne Frank is één van deze vijftig thema's. Bezoek het canonvenster Anne Frank .
Bekijk in ieder geval de canon-clip over Anne Frank.
Download en lees nu het verhaal uit het boek:
Kinderen die wereld hebben veranderd: Anne Frank
Anne Frank - kinderrechten
Mensenrechten zijn in diverse wetten en verdragen vastgelegd. Ze gelden in Nederland en in de rest van de wereld - voor iedereen en voor altijd. Dankzij deze rechten kunnen mensen een volwaardig bestaan opbouwen. Omdat kinderen speciale behoeften hebben, bestaan er ook kinderrechten. Helaas wordt er niet overal even netjes met deze rechten omgegaan.
Ga naar de website klikplaat mensenrechten en bekijk welke mensenrechten er zijn. Klik op de verschillende afbeeldingen en lees de informatie.
Het verhaal van Anne Frank gaat over discriminatie en privacy. Bij dit verhaal spelen in ieder geval de volgende kinderrechten een rol:
art 2: Discriminatie is verboden.
art 16: Je hebt recht op privacy.
Zijn er volgens jou nog meer (kinder-)rechten die betrekking hebben op het verhaal van Anne Frank? Zo ja, schrijf ze op.
Anne Frank - Jodenvervolging
Antisemitisme of jodenhaat is de discriminatie van Joden gebaseerd op hun etniciteit en religie. Joden en het jodendom hebben in de geschiedenis dikwijls te maken gehad met weerstand of zelfs haat van anderen. In de loop van de geschiedenis heeft antisemitisme zich meerdere malen geuit in discriminerende overheidsmaatregelen en ook meerdere keren in moord op Joden, zoals de Holocaust.
Ga op zoek naar een omschrijving van het begrip etniciteit.
Het antisemitisme van Hitler is wel het bekendste voorbeeld van jodenhaat, maar niet het enige.
Ga op zoek naar een ander voorbeeld van jodenhaat in de geschiedenis.
Om een massamoord van een specifieke bevolkingsgroep aan te duiden wordt vaak een bepaald woord gebruikt. Welk woord?
De Joden zijn niet de enige groep die is vervolgd op grond van hun etniciteit en/of religie. Ga op zoek naar andere voorbeelden van vervolgingen van groepen mensen op basis van etniciteit en/of religie.
Anne Frank - eindproduct
Gebruik de informatie uit de vorige stappen bij het maken van een eindproduct over Anne Frank. Je mag zelf kiezen wat voor soort eindproduct je maakt.
In je eindproduct maak je duidelijk:
welke kinderrechten een rol spelen in het verhaal van Anne Frank.
waarom dagelijks honderden mensen het Anne Frankhuis in Amsterdam bezoeken.
wat jij vindt van het verhaal van Anne Frank.
Voor het maken van het eindproduct kun je gebruikmaken van de Gereedschapskist .
In de gereedschapskist vind je voor veel verschillende eindproducten een plan van aanpak en kun je zien hoe de eindproducten beoordeeld worden.
Voor je begint met het maken van eindproduct bespreek je plan van aanpak met je docent.
Welkom bij de gereedschapskist. Hier vind je uitleg over alle werkvormen waarmee je je eindproducten maakt. Bij iedere werkvorm staat beschreven hoe je deze uitvoert, kun je inspiratiefilmpjes bekijken en vind je de beoordelingscriteria waaraan jouw product moet voldoen. Ook zie je welke digitale middelen je kunt gebruiken en aan welke vaardigheden je werkt tijdens het maken van je eindproduct. Veel succes!
Terugkijken
Intro
Heb je het filmpje ter introductie gekeken? Wat vond je van het filmpje?
Is het gelukt om de voorkennis die je al had in de mindmap te schrijven? Heb je nog veel nieuwe informatie in het filmpje gehoord?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je uitleggen waarom Anne Frank zo bekend is geworden?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 3 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Had je die tijd ook nodig voor deze opdracht of kwam je tijd te kort?
Inhoud
In deze opdracht bekijk je veel filmfragmenten. Vond je dat leuk?
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht? Ben je tevreden over de brief die je geschreven hebt?
Extra opdracht
Heb je de extra opdracht gedaan. Vond je het een leuke opdracht?
Had je voldoende tijd om die opdracht te doen?
Het arrangement Opdracht: Fictie - Anne Frank - hv12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema 'Ik klaag niet gauw, maar...' en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor hv12. In deze opdracht leer je uitleggen waarom Anne Frank een symbool is geworden voor iedereen die van vrijheid houdt. Daarnaast leer je je eigen gedachten en gevoelens over haar verhaal te verwoorden in een brief.
Voor de eindopdracht ga je een brief schrijven aan Anne Frank. Wat je in de brief zet, is helemaal aan jou. Wel krijg je enkele tips die je op weg kunnen helpen. Bij het schrijven van de brief moet je onder andere letten op spelling en lay-out.
Daarnaast is er een extra opdracht beschikbaar, succes!
Leerniveau
VWO 2;
HAVO 1;
VWO 1;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Schrijven;
Spelling, interpunctie en grammatica;
Nederlands;
Schrijfvaardigheid;
Afstemming op publiek;
Literatuur;
Lezen van fictionele teksten en literaire teksten (Nederlands);
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
3 uur en 0 minuten
Trefwoorden
anne frank, arrangeerbaar, brief aan anne frank, brief schrijven, dagboek van anne frank, fictie- anne frank, hv12, ik klaag niet gauw maar..., nederlands, stercollectie
Deze opdracht hoort bij het thema 'Ik klaag niet gauw, maar...' en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor hv12. In deze opdracht leer je uitleggen waarom Anne Frank een symbool is geworden voor iedereen die van vrijheid houdt. Daarnaast leer je je eigen gedachten en gevoelens over haar verhaal te verwoorden in een brief.
Voor de eindopdracht ga je een brief schrijven aan Anne Frank. Wat je in de brief zet, is helemaal aan jou. Wel krijg je enkele tips die je op weg kunnen helpen. Bij het schrijven van de brief moet je onder andere letten op spelling en lay-out.
Daarnaast is er een extra opdracht beschikbaar, succes!
anne frank, arrangeerbaar, brief aan anne frank, brief schrijven, dagboek van anne frank, fictie- anne frank, hv12, ik klaag niet gauw maar..., nederlands, stercollectie
In deze opdracht onderzoek je het leven en het dagboek van Anne Frank.
Aan het eind van deze opdracht kun je:
Anne Frank is één van de 50 items van de canon van Nederland. Op de website van de canon staat onder andere deze video. Bekijk een deel van deze video. De vragen gaan over de informatie die je in de video hebt gehoord. 
Je krijgt vijf fragmenten uit Anne's dagboek.
Download nu eerst het werkblad 
Miep Gies en de herinnering aan Anne
In het boek 'Kinderen die wereld hebben veranderd' staan verhalen over kinderen van wie de rechten zijn geschonden. Ze hebben daardoor de aandacht gevestigd op een probleem in onze maatschappij.
Intro
