Opdracht: Grammatica - Lijdende en bedrijvende vorm - hv12

Opdracht: Grammatica - Lijdende en bedrijvende vorm - hv12

Lijdende en bedrijvende vorm

Intro

In deze grammaticaopdracht gaat over het verschil tussen bedrijvende vorm en de lijdende vorm.

Bekijk eerst de video. Je krijgt daarin vast uitleg en voorbeelden.

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • het verschil herkennen tussen de lijdende en de bedrijvende vorm.
  • zinnen omzetten van lijdende naar bedrijvende vorm.
  • zinnen omzetten van bedrijvende naar lijdende vorm.

Wat kan ik al?

Om de theorie over de lijdende en bedrijvende vorm te kunnen begrijpen, moet je weten wat het onderwerp en het lijdend voorwerp is.

Lees de Kennisbanken nog even door om je geheugen op te frissen.

Grammatica: Onderwerp

Grammatica: Lijdend voorwerp

 

Maak nu de volgende oefeningen. Elke oefening bestaat uit 10 zinnen.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 Bestudeer de Kennisbank en maak de oefening.
Stap 2 en Bekijk de uitleg. Verander zinnen van bedrijvende in lijdende vorm met 'worden'. Vergelijk je antwoorden met die van klasgenoot.
Stap 3 en Bekijk de uitleg. Verander zinnen van bedrijvende in lijdende vorm met 'zijn'. Vergelijk je antwoorden met die van klasgenoot.
Stap 4 Maak de invuloefening over actieve en passieve tekst.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Samenvattend Hier vind je de Kennisbanken die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht A Maak de eindtoets.
Eindopdracht B Maak de zinnen van een tekst actiever.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.


Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer één lesuur nodig.

Aan de slag

Stap 1: Kennisbank

Bestudeer uit de Kennisbank het volgende onderwerp.

Grammatica: Lijdende en bedrijvende vorm

 

Maak de volgende oefening.

Stap 2: Zinnen omzetten - 1

Wil je een zin, die in de onvoltooid tegenwoordige tijd staat, van de bedrijvende vorm omzetten naar de lijdende vorm, ga dan als volgt te werk:

  • Zet het lijdend voorwerp voorop.
  • Ga verder met een vorm van het werkwoord 'worden'.
  • Maak van een van de werkwoorden van de zin een voltooid deelwoord.
  • Zet voor het onderwerp het woordje 'door'. Stap 3 en 4 kun je ook omdraaien.


Voorbeeld:

De slager slacht de koe.

  • Lijdend voorwerp is 'de koe', dus: 'De koe ...'
  • Ga verder met een vorm van worden: 'De koe wordt...'
  • Werkwoord: slacht ➜  geslacht: 'De koe wordt geslacht ...'
  • Onderwerp is 'De slager': 'De koe wordt geslacht door de slager.'

Maak nu de oefening.

Stap 3: Zinnen omzetten - 2

Bekijk de volgende zinnen.

  • De man heeft de computer gekocht.
  • De computer is door de man gekocht.

De eerste zin staat in de bedrijvende vorm. De tweede zin staat in de lijdende vorm.
Om de zin om te zetten, is het hulpwerkwoord zijn gebruikt.

Stap 4: Actief of passief?

In de Kennisbank staat dat de bedrijvende vorm dikwijls de voorkeur heeft boven de lijdende vorm.

In onderstaande oefening wordt uitgelegd waarom dat zo is.

Afronding

Samenvattend

Hier vind je de Kennisbanken die horen bij deze opdracht.

Grammatica: Onderwerp

Grammatica: Lijdend voorwerp

Grammatica: Lijdende en bedrijvende vorm

Eindopdracht A: Toets

Je sluit deze opdracht af met het maken van een toets.
De toets bestaat uit tien meerkeuzevragen.
 

Eindopdracht B: Actiever maken

Je hebt geleerd dat de bedrijvende vorm een tekst 'actiever' maakt.
Dat leest meestal prettiger.

Probeer de volgende tekst ook wat actiever te maken.

 

Terugkijken

Intro

  • Gaf de video je al een indruk over lijdende en bedrijvende vorm?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je inmiddels zinnen omzetten in lijdende vorm met 'worden' of 'zijn'?

Hoe ging het?

  • Inhoud
    Kun je uitleggen waarom het gebruik van actievere teksten voor de lezer prettiger is dan passieve zinnen?
  • Eindopdracht A
    Had je een goede score voor de toets? Dan heb je de theorie over actieve en passieve vormen begrepen!
  • Eindopdracht B
    Is het je gelukt om zelf actieve zinnen te maken?
  • Het arrangement Opdracht: Grammatica - Lijdende en bedrijvende vorm - hv12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2019-09-03 15:51:08
    Licentie
    CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema 'Eureka!' en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor hv12. In deze opdracht leer je het verschil te herkennen tussen de lijdende en bedrijvende vorm van zinnen. Je leert zinnen om te zetten van de lijdende naar de bedrijvende vorm en vice versa. Voor de eindopdracht heb je twee opties. Bij eindopdracht A sluit je de opdracht af met het maken van een toets. Bij eindopdracht B ga je proberen een gegeven tekst actiever te maken. Succes!
    Leerniveau
    VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2;
    Leerinhoud en doelen
    Schrijven; Spelling, interpunctie en grammatica; Nederlands; Schrijfvaardigheid;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    1 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    actieve vorm, activeren, arrangeerbaar, bedrijvende vorm, eureka!, grammatica- lijdende en bedrijvende vorm, hv12, lijdende vorm, passieve vorm, stercollectie

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Kennisbanken. (2018).

    Nederlands Kennisbank hv12

    https://maken.wikiwijs.nl/90574/Nederlands_Kennisbank_hv12