Omgaan met grenzen - hv123
Intro
Dertig, veertig jaar geleden kostte het behoorlijk wat tijd en moeite om met de auto door Europa te reizen, vooral van west naar oost en vice versa.
Tegenwoordig gaat het reizen een stuk gemakkelijker en sneller.
Hoe dat komt?
In deze opdracht zie je welke maatregelen daarvoor genomen zijn.
Als voorbeeldland wordt genoemd: Polen.
Vrijwel zeker heeft toetreding van Polen tot de EU daar mee te maken gehad.
Kun je al uitleggen waarom?
Wat kan ik straks?
Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kun je:
- minimaal twee redenen noemen waarom reizen binnen Europa tegenwoordig een stuk sneller en gemakkelijker gaat.
- uitleggen wat wordt bedoeld met 'vrij verkeer van personen' en 'vrij verkeer van producten' binnen de EU.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap 1: Grenscontroles
Binnen de landen van de Europese Unie (EU) mogen mensen vrij reizen.
Dat betekent dat er tussen de grenzen van de landen minder gecontroleerd wordt.
Dat was in de jaren 80 van de vorige eeuw wel anders. Toen brachten Joep Bosch en Johan Elzinga kleding, voedsel en andere hulpgoederen naar Polen. Daarmee steunden ze de actie 'Help de Polen de winter door'.
Over hun reis in december 1983 schreven ze dit reisverslag. De tekst van het verslag is ingekort.
Polen was toen nog geen lid van de Europese Unie.
|
Reis met hindernissen
“We vertrokken op 11 december om 17.40 uur vanuit Schinveld naar Polen. Om 00.30 uur reden we Oost-Duitsland in, waar we de nacht doorbrachten in ons busje bij een temperatuur van -14 graden. Daarna gingen we verder naar de Poolse grens. Bij het laatste tankstation in Oost-Duitsland belden we de thuishaven om te vertellen dat we om ongeveer 13.00 uur Polen zouden inrijden.
Dit pakte heel anders uit. De aankomst aan de grens was om 11.00 uur. De afhandeling verliep goed totdat we bij de Poolse warencontrole aankwamen. We moesten de auto aan de kant zetten. Een Poolse douanebeambte vertelde ons dat alle goederen uitgeladen moesten worden. Daarna kwamen er twee douanebeambten die precies wilden weten wat er in de auto zat. We hadden een lijst waarop stond dat we 300 kilo kleding, 150 kilo levensmiddelen en 30 kilo schoenen bij ons hadden. We moesten 3.000 DM (Duitse marken, dit was in 1983 de munt van Duitsland) betalen aan invoerrechten. Na controle bleek dat er meer levensmiddelen waren en dat betekende nog 4.000 DM erbij. Dus in totaal 7.000 DM. Of we dit maar even wilden betalen.
Dat geld hadden we niet, dus mochten we Polen niet in.
Terug naar Duitsland. Om 15.30 uur waren wij weer op weg naar Helmstedt. Daar kwamen we om 22.00 uur aan. Twee uur later konden we weer opnieuw op weg naar Polen.
Dus weer een koude nacht in de auto in Oost-Duitsland. We sliepen daar van 03.00 uur tot 06.30 uur. Uiteindelijk kwamen wij om ongeveer 16.00 uur in Polen aan. Om middernacht bereikten wij na 56 uur reizen eindelijk Koscierzyna.”
Uit: Geschiedenis 1980-1984 op www.podlasie.nl
|
- Heb jij een ervaring met grenscontroles?
Bespreek je ervaring met een klasgenoot.
- Ben je in Europa wel eens gecontroleerd aan de grens?
Stap 2: Polen
Polen in de communistische tijd
Lees de tekst over Polen in de communistische tijd.
Maak daarna de oefening. De vragen gaan over de tekst.
|
 Achter het IJzeren Gordijn
Na de Tweede Wereldoorlog kwam Polen achter het ‘IJzeren Gordijn’ terecht. Polen behoorde tot Oost-Europa. Het was een van de landen die onder invloed van Rusland communistisch was geworden.
De boerenbedrijven en de industrie kwamen in handen van de overheid. De staat bepaalde wat er geproduceerd werd.
Dagelijks leven
Het dagelijks leven in Polen stond onder controle van de communistische partij. Alleen als je lid was van die partij maakte je kans op een goede baan.
Een eigen mening, die anders was dan die van de communistische partij, werd streng bestraft.
De geheime dienst hield personen met Westerse sympathieën goed in de gaten.
Reizen naar het ‘vrije Westen’ was er al helemaal niet bij.
Grens
Tussen West- en Oost-Europa kwam er een grens te liggen, het IJzeren Gordijn.
Het IJzeren Gordijn zat potdicht voor de inwoners van het Oostblok, maar ook West-Europeanen kwamen er maar moeilijk binnen. Dag en nacht bewaakten gewapende wachters de grens. Grensbewaking met prikkeldraad, hekken, muren en mijnenvelden moest voorkomen dat mensen stiekem de grens overstaken.
Einde communistische tijd
In 1989 is er, met de val van de Berlijnse muur, een einde gekomen aan de communistische tijd in Polen. Polen en de andere Oost-Europeanen mochten weer naar andere landen reizen.
Vanaf dat moment zijn de Polen zich steeds meer gaan richten op West-Europa en in 2004 is Polen samen met negen andere landen toegetreden tot de Europese Unie.
|
Oefening: Polen in de communistische tijd
Stap 3: Europees kampioenschap voetbal
Lees de onderstaande twee verhalen:
Het is 2010. Een Poolse automobilist slalomt over de weg. Niet omdat de chauffeur dronken is, maar omdat hij de diepe gaten in de weg ontwijkt. Niemand die daar meer van opkijkt: de miserabele staat van de wegen hoort net zo bij het Poolse leven als een vette worst bij het ontbijt. Maar het schaadt de economie van Polen en de reputatie in het buitenland wel.
In 2012 is Polen samen met Oekraïne het gastland voor het Europese kampioenschap (EK) voetbal. Dat Warschau de enige hoofdstad is van Europa waar geen snelweg naartoe loopt, is voor de Poolse regering een schandvlek. De regering probeert die uit alle macht weg te poetsen met de aanleg van een nieuwe snelweg, dwars door Polen. Het project is tot topprioriteit verklaard. Polen wil tijdens het EK Voetbal in 2012 aan de wereld laten zien dat het een modern land is met een moderne infrastructuur (dat is het geheel aan voorzieningen als het wegennet, spoorlijnen, vliegvelden, havens, enz.). |
Het is 1 december 2011. De snelweg A2 is geopend. De snelweg loopt dwars door Polen van Wit-Rusland naar Duitsland, langs Warschau.
Aan de A1 wordt hard gewerkt. Die snelweg loopt van noord naar zuid, van Gdansk naar de grens met Tsjechië.
Het noordelijke stuk tot aan Torun is voor de zomer van 2012 klaar.
De steden Poznan, Gdansk en Warschau zijn dan onderling met autosnelwegen verbonden. |
Maak de volgende opdracht over het Europees kampioenschap voetbal dat in 2012 in Polen en in Oekraïne plaatsvond.
Voor de antwoorden kun je Google gebruiken, maar ook Google Maps.
Oefening: Europees kampioenschap voetbal
Afronding
Begrippen
Vrij verkeer van personen
Binnen de EU zijn er geen binnengrenzen: er is vrije migratie van personen. |
Europese samenwerking
De samenwerking tussen de leden van de Europese Unie op het gebied van verkeer, migratie, landbouw en handel. |
Import
Het invoeren van goederen in een land. |
Export
Het uitvoeren van goederen uit een land. |
EGKS
Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, opgericht in 1951. |
EEG
Europese Economische Gemeenschappen, opgericht in 1957. |
EG
Vanaf 1967 ging de EEG 'Europese Gemeenschap' heten. |
EU
Na ondertekening van het Verdrag van Maastricht in 1993 ging de EG voortaan 'Europesiche Unie (EU)' heten. |
Vrijhandelsgebied
Er zijn tussen de landen van de EU geen belemmeringen om handel te bedrijven. |
Brexit
Groot-Brittannië verlaat de EU omdat de Britten vinden dat een lidmaatschap te veel verplichtingen meebrengt. |
Eindopdracht: Verslag schrijven
Als eindopdracht ga je een reisverhaal bedenken.
Je gaat tijdens de zomervakantie met de auto naar Polen om daar je vakantie door te brengen. Je wilt om te beginnen Warschau bezoeken.
Schrijf een verslag van je reis vanuit je eigen woonplaats naar Warschau.
Laat daarin zien dat de reis nu heel anders verloopt dan dertig of veertig jaar geleden. Leg ook uit hoe dat komt.
Neem in je verhaal de volgende punten mee.
- Hoe reis je, met welk vervoermiddel?
- Wat kom je onderweg allemaal tegen?
- Welke mensen kom je tegen, welke talen, welke gewoonten?
- Welke moeilijkheden moet je overwinnen?
- Neem je alleen maar snelweg, of juist niet?
Maak er een mooi verhaal van dat echt waar zou kunnen zijn.
Zoek er een paar afbeeldingen bij en geef je route aan op de kaart.
Klaar?
Bekijk nog even de beoordelingscriteria in de gereedschapskist.
Lever het reisverslag in bij jullie docent.
In overleg met de docent kun je het reisverslag ook voor de klas voorlezen.
|
Een verslag is een goede manier om een onderzoek te beschrijven dat je hebt uitgevoerd.
|
|
Terugkijken
Intro
- Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Snapte je na het lezen van de intro waar deze opdracht over gaat?
Waarom wel/waarom niet?
Hoe ging het?
- Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn. Heb je die tijd nodig gehad om de teksten te lezen en de vragen te beantwoorden of had je nog tijd over?
- Eindopdracht
Vond je het leuk om een reisverhaal te schrijven?
Vond je het lastig om een vergelijking te maken met zo'n zelfde reis, maar dan zo'n 40 jaar geleden?
Heb je alle punten kunnen verwerken?
Benodigdheden
