De landen in Europa zijn op verschillende manieren met elkaar verbonden: geografisch, politiek, economisch en/of cultureel.
Europa bestaat uit 51 landen waarvan 27 landen lid zijn van de Europese Unie. Het Verenigd Koninkrijk is sinds 31 januari 2020 geen lid meer van de EU.
Van de 51 landen liggen er 7 landen gedeeltelijk buiten Europa.
In deze opdracht gaan jullie de verschillende kanten van Europa verder bekijken.
Ook wordt het belang van de Europese Unie belicht.
Bekijk de video van Schooltv over de oprichting van de Europese Unie.
Kun je na het bekijken van de video minstens 3 landen noemen die lid zijn van de Europese Unie?
een reden noemen waarom landen na de Tweede Wereldoorlog gingen samenwerken;
minimaal tien landen noemen die lid zijn van de EU en minimaal twee Europese landen noemen die geen lid zijn van de EU;
uitleggen wat wordt bedoeld met 'vrij verkeer van personen' en 'vrij verkeer van producten' binnen de EU;
een voordeel noemen van de invoering van de euro door een aantal EU-landen.
aan de hand van een voorbeeld laten zien dat er tussen de landen van de EU verschillen in wetgeving zijn.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je beschrijft de betekenis van de EU voor de inwoners van Europa.
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je leest over Nederlandse burgers die ook Europese burgers zijn. Je maakt samen met een klasgenoot een mindmap.
Stap 2
Je leert over de oprichting van de Europese Unie en beantwoordt vragen daarover.
Stap 3
Je leert over Europa of de EU en het 'Europeaan voelen". Je bekijkt topografische kaarten en beantwoordt vragen daarover.
Stap 4
Je bekijkt een video over de voordelen van EU. Je noemt zelf ook minstens twee voordelen.
Stap 5
Je leert over de voordelen van en bezwaren tegen een lidmaatschap van de EU en waarom sommige landen bezwaar hebben tegen een lidmaatschap. Je bekijkt kaarten en geeft antwoord op de betreffende vragen.
Stap 6
en
Je leest een tekst over waarom de EU meer of minder bevoegdheden zou moeten krijgen. Je schrijft argumenten op van voor- en tegenstanders. In overleg met de docent voeren jullie hier een debat over.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippen
De begrippenlijst bevat begrippen over Europa en de Europese Unie.
Eindopdracht A
Kies je voor opdracht A: dan maak je de toets.
Eindopdracht B
Kies je voor opdracht B: dan maak je een infographic over Europa.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
een printer
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2,5 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Europeaan
Tussen de landen in Europa zijn in het verleden veel oorlogen geweest.
Daarom besloten zes Europese landen na de Tweede Wereldoorlog met elkaar te gaan samenwerken.
De leiders van deze landen zagen samenwerking als de beste manier om de vrede te bewaren.
Tegenwoordig zijn 27 landen verenigd in de Europese Unie.
We zijn dus niet alleen Nederlandse maar ook Europese burgers.
Geef in de volgende opdracht aan of je niet alleen Europeaan bent maar je je ook zo voelt.
Woorden bij een onderwerp bedenken en met elkaar verbinden.
Stap 2: Europese Unie
Vlaggen deelnemende landen
Europese Unie
Zes Europese landen richtten in 1952 de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) op.
Deze zes landen vormden in 1957 de Europese Gemeenschap, de voorloper van de Europese Unie (EU). Vanaf 1973 kwamen er om de paar jaar enkele landen bij.
Sinds 2013 heeft de EU 27 lidstaten. In juli 2013 is Kroatië (voorlopig het laatste) lid geworden en Verenigd Koninkrijk is per 31 januari 2020 uit de EU gestapt.
Bestudeer in de Kennisbank de twee pagina's over het ontstaan van de Europese Unie en bekijk de video in de Kennisbank.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
In het dagelijks spraakgebruik hebben we het vaak over Europa terwijl we in feite de Europese Unie (EU) bedoelen. Hetzelfde geldt voor iemand die zich een Europeaan noemt.
Hoe zit het nou? Is een Europeaan iemand die uit de EU komt en een Europees paspoort heeft? Of is het iemand die uit het werelddeel Europa komt?
Maar wat is dan iemand die uit Rusland of Turkije komt, landen die in twee werelddelen liggen?
Vaak kun je ook lezen: 'Je bent een Europaan als je je een Europeaan voelt.'
Maar wat is kenmerkend voor een Europeaan? Wat bindt de Europese burgers?
Misschien kunnen we kijken welk televisieprogramma door honderden miljoenen Europeanen elk jaar in mei bekeken wordt. Dan hebben we het natuurlijk over het Eurovisie Songfestival.
Maak de volgende opdracht. Je bekijkt daarin de volgende topografische kaarten en beantwoord er vragen over.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bekijk deze video van Schooltv over de voordelen van de Europese Unie.
De vragen die je daarna gaat beantwoorden gaan over deze video.
Stap 5: Wel of niet in de EU
Afgesproken is dat elk land dat lid wil worden van de Europese Unie (EU) aan de volgende eisen moet voldoen:
Het moet een democratisch landsbestuur hebben.
Het moet de mensenrechten handhaven (en bijvoorbeeld de doodstraf afschaffen).
Het moet zijn wetten en regels aanpassen aan die van de andere lidstaten van de EU.
Toch zijn sommige EU-burgers tegen lidmaatschap van deze landen, terwijl de landen wel aan de eisen voldoen. Ook zijn er een aantal Europese landen die wel aan deze voorwaarden voldoen waarbij juist de burgers van dat land geen lid willen worden. Hoe zit dat?
Kandidaat-lidstaten Albanië en Servië zijn arm vergeleken met de lidstaten van de EU. Sommige burgers zitten niet te wachten op (nog meer) armoede in de EU en wijzen daarom het lidmaatschap van deze landen af.
Aan de andere kant is elke uitbreiding tot nu toe goed voor de EU: meer mensen en een grotere markt maken de Europese Unie als geheel steeds welvarender.
Ook vinden sommige EU-burgers kandidaat-lidstaat Turkije er niet in passen omdat het voor het grootste deel in Azië ligt, omdat de meeste burgers in het land islamitisch zijn en omdat de democratie en de mensenrechten in het land onder druk staan. De EU-burgers vinden de Turkse cultuur te veel verschillen van de West-Europese. Andere denken juist dat naarmate de EU meer vergrijst (de gemiddelde leeftijd ligt boven 40 jaar) dat toetreding van een ‘jong’ land als Turkije (gemiddelde leeftijd nog geen 30 jaar) misschien wel heel nuttig is.
Sinds 2010 willen veel EU-burgers dat Griekenland uit de EU vertrekt. Dit omdat de regering van dat land zich niet aan de regels van de EU zou hebben gehouden.
Noorwegen en Zwitserland zijn geen lid van de Europese Unie (EU) en liggen in Europa naast landen die wel lid zijn van de EU. De burgers van deze landen willen geen lid zijn van de EU.
Begin jaren 70 van de vorige eeuw konden Noorwegen, Denemarken, Verenigd Koninkrijk en Ierland lid worden van de EU. De Noorse regering liet haar burgers op 26 september 1972 hierover stemmen. De meeste Noren stemden tegen. Ook in 1994 stemden de meeste Noorse burgers tegen toetreding tot de EU.
Zwitsers voelen er ook weinig voor om toe te treden tot de EU. Dit land heeft een lange traditie van neutraliteit. Dat wil zeggen: Zwitserland heeft van oudsher geprobeerd zich zo weinig mogelijk te bemoeien met oorlogen die andere landen tegen elkaar voeren. Zo wil het land oorlog buiten zijn grenzen houden. Om die reden sluit Zwitserland zich liever niet aan bij bonden van landen, dus ook niet bij de EU.
Het Verenigd Koninkrijk heeft de Europese Unie verlaten op 31 januari 2020.
Maak nu de volgende oefening over toetreding en democratie van EU-landen.
Stap 6: Meer of minder EU
Lees onderstaande tekst over voor- en nadelen van een lidmaatschap van de Europese Unie.
Meer of minder EU
Lidmaatschap van de Europese Unie (EU) heeft voordelen.
Denk bijvoorbeeld aan het vrije verkeer tussen de lidstaten: binnen de Unie mag je vrij reizen, wonen, werken en studeren.
De vrije handel is goed voor de economie: Nederland verdient veel aan de export van producten. Door samen te werken staan de landen er sterker voor.
Oplossingen vinden voor wereldproblemen zoals de klimaatverandering, conflicten en terrorisme gaat makkelijker als er meer landen met elkaar samenwerken.
Maar de Europese Unie roept ook weerstand op. Lidmaatschap kost geld en veel mensen willen niet dat er te veel besluiten op Europees niveau worden genomen.
Als er een lidstaat in de problemen komt, moet je dat samen oplossen. Dus toen Griekenland in 2009 met een enorme staatsschuld bleek te zitten, moesten de lidstaten gezamenlijk hier een oplossing voor vinden.
Meer of juist minder EU blijft onderwerp van gesprek. Veel burgers van het Verenigd Koninkrijk stemden in 2016 voor een Brexit: vertrek uit de EU. De Britten vonden dat het lidmaatschap te veel verplichtingen met zich meebrengt. Het Verenigd Koninkrijk heeft de Europese Unie verlaten op 31 januari 2020.
Aan de andere kant willen andere lidstaten de samenwerking binnen de EU versterken. Zo besloot de EU in 2017 om juist nauwer samen te gaan werken op het gebied van defensie. Die samenwerking heeft de naam PESCO gekregen, oftewel Permanent Structured Cooperation (permanent gestructureerde samenwerking).
Beantwoord de volgende vragen in de opdracht.
Overleg met je docent of jullie een debat voeren over de standpunten.
Je kunt dan gebruikmaken van de tips in de gereedschapskist.
Bij een debat hebben twee of meer mensen een verschillende mening over een onderwerp. Deze standpunten worden helder in beeld gebracht door argumenten voor het eigen standpunt te geven, of door de argumenten van de ander met tegenargumenten te bestrijden.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
In de vorige stappen heb je verschillende kanten van Europa en de Europese Unie leren kennen.
In deze eindopdracht laat je zien wat je van het onderwerp Europa weet. Dit doe je door een infographic te maken.
In de gereedschapskist zie je hoe je een infographic maakt en welke ICT-tools je hierbij kan gebruiken.
In de infographic laat je het volgende zien:
Een kaart van Europa.
De verschillende kanten van Europa: geografisch, economisch, cultureel en politiek
In welke stappen en waarom de samenwerking in Europa is ontstaan
Minimaal 3 weetjes over taal, bevolking en/of cultuur
Let er goed op dat je alle leerdoelen van het thema in het eindproduct laat zien.
Een infographic is een tekening of foto (in combinatie met tekst) die informatie geeft over een bepaald onderwerp.
Klaar?
Controleer of je alle punten hebt verwerkt.
Kijk voor de beoordelingscriteria in de gereedschapskist.
Laat jullie infographic beoordelen door jullie docent.
Beoordeling
Jullie docent beoordeelt de infographic op de volgende punten:
inhoud: heb je alle informatie verwerkt, zit er een kaart van Europa bij.
inhoud: heb je de verschillende aspecten van Europa goed belicht.
vormgeving: ziet de infographic er verzorgd uit.
tijd: heb je de infographic binnen de tijd ingeleverd.
Terugkijken
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je uitleggen wat de beweegreden van een land kan zijn om geen lid te worden van EU? Kun je een aantal landen noemen die wel lid zijn?
Hoe ging het?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je al veel over de Europese Unie en de oprichting ervan?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Eindopdracht B
Wat vond je van de eindopdracht? Heb je genoeg informatie kunnen vinden om in een infographic te verwerken?
Heb je prettig met de klasgenoot samengewerkt om tot een goed eindresultaat te komen?
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema ''Grenzen en identiteit'', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor aardrijkskunde voor HAVO leerjaar 1, 2 & 3. In deze opdrachten wordt uitgelegd wat de Europese Unie is en wordt benadrukt dat dit niet hetzelfde is als Europa zelf. Het begrip vrij verkeer wordt toegelicht en er wordt besproken waarom landen wel of niet lid willen zijn van de Europese Unie. In een opdracht antwoord je over hoe jij je voelt als lid van de Europese unie en een opdracht over vrijhandel en lidmaatschap van de EU.
Leerniveau
HAVO 1;
HAVO 3;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Betekenis van Europa en Europese Unie voor inwoners van Europa;
Europa;
Aardrijkskunde;
Grenzen en identiteit;
Deze opdracht hoort bij het thema ''Grenzen en identiteit'', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor aardrijkskunde voor HAVO leerjaar 1, 2 & 3. In deze opdrachten wordt uitgelegd wat de Europese Unie is en wordt benadrukt dat dit niet hetzelfde is als Europa zelf. Het begrip vrij verkeer wordt toegelicht en er wordt besproken waarom landen wel of niet lid willen zijn van de Europese Unie. In een opdracht antwoord je over hoe jij je voelt als lid van de Europese unie en een opdracht over vrijhandel en lidmaatschap van de EU.
De landen in Europa zijn op verschillende manieren met elkaar verbonden: geografisch, politiek, economisch en/of cultureel.
Leerdoelen
Benodigdheden
Tussen de landen in Europa zijn in het verleden veel oorlogen geweest.
In het dagelijks spraakgebruik hebben we het vaak over Europa terwijl we in feite de Europese Unie (EU) bedoelen. Hetzelfde geldt voor iemand die zich een Europeaan noemt.
Afgesproken is dat elk land dat lid wil worden van de Europese Unie (EU) aan de volgende eisen moet voldoen:
Meer of minder EU
Kan ik wat ik moet kunnen?
