Een land stopt bij zijn landsgrenzen.
Soms is het een duidelijk zichtbare grens, soms is het niet zo duidelijk waar de grens loopt en waarom de grens juist daar loopt.
Ook veranderen de grenzen van een land regelmatig.
In deze opdracht ga je aan de slag met landsgrenzen.
Kun je opnoemen met welke landen Nederland een natuurlijke of kunstmatige grens heeft?
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
het begrip grens beschrijven en (met behulp van voorbeelden) uitleggen wat een natuurlijke grens is.
uitleggen (met behulp van voorbeelden) wat een niet-natuurlijke of kunstmatige grens is.
omschrijven wat wordt bedoeld met een staat of land. Gebruik daarbij het woord grenzen.
uitleggen (met behulp van een voorbeeld) waarom grenzen kunnen veranderen.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je beschrijft veranderingen van grenzen.
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je leert over verschillende soorten grenzen. Je leert over de betekenis van volk en staat. Aan de hand van kaarten en de Bosatlas beantwoord je vragen.
Stap 2
Je leert over de verandering van grenzen door een video te bekijken en een vraag te beantwoorden.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippen
In de begrippenlijst vind je begrippen over grenzen en staten en over volken.
Eindopdracht A
Kies je voor eindopdracht A: dan maak je een toets.
Eindopdracht B
Kies je voor eindopdracht B: dan ga je op een kaart van Europa rivieren, gebergtes en woongebieden aangeven.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
een printer
kleurpotloden
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Grenzen
Bestudeer uit de Kennisbank de pagina's 'Grenzen' en 'Volk en staat':
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Er zijn verschillende redenen te bedenken waarom grenzen zijn waar ze zijn en waarom ze veranderen.
Bekijk deze video over de grenzen binnen Europa in de afgelopen 1000 jaar.
Na het bekijken van de video maak je de oefening.
De vragen hebben betrekking op deze video.
Natuurlijke grens
Natuurlijke elementen, zoals een zee, oceaan, rivier, woestijn of gebergte vormen de scheidslijn tussen gebieden.
Kunstmatige grens
Er zijn ook grenzen die je niet kunt zien of die niet natuurlijk zijn. Zo'n grens is er omdat de mens hem gemaakt heeft.
Politieke grens
Een denkbeeldige lijn die twee gebieden van elkaar scheidt. Dit kan gaan om landen, maar ook om gebieden, zoals gemeenten en provincies.
Volk
Een groep mensen die al eeuwenlang samenwoont met een overeenkomstige cultuur.
Staat Een gebied dat door landsgrenzen is afgebakend. Een staat onderscheidt zich van een andere staat doordat het een eigen bestuur heeft.
Grensconflict
Een geschil over een grens (afbakening tussen landen of gebieden).
Etnische minderheid
Een kleine groep met een andere cultuur dan de dominante cultuur in een land en die daar in de minderheid is.
Godsdienst
Geloof in een of meerdere goden en alle gewoonten en rituelen die daar bij horen.
Cultuur(gebied)
Aangeleerde zaken zoals taal, gewoonten, tradities, etc. In een cultuurgebied vinden we veel gelijkenissen wat betreft cultuur.
Taal(gebied)
Manier om te communiceren door klanken, letters, woorden en zinnen. Een gebied waarin de bewoners overwegend dezelfde taal spreken, noemen we een taalgebied.
Allochtonen - Nederlander met een migratieachtergrond
Een persoon van wie een of beide ouders in het buitenland geboren zijn. Het betekent letterlijk: 'van een ander land'.
De WRR en het CBS schrappen vanaf november 2016 de woorden allochtoon en autochtoon. Zij zetten daarmee een nieuwe norm voor de overheid. De begrippen zijn niet meer precies genoeg en stigmatiserend. Vanaf nu wordt 'Nederlander met een migratie achtergrond' gebruikt.
Taalgrens
Een afscheiding tussen twee taalgebieden.
Regionale identiteit
De manier waarop de cultuur van een bepaald gebied zich onderscheidt van andere gebieden.
Migratiemotief
Reden waarom een persoon verhuist.
Streekproduct
Een product dat kenmerkend is voor een bepaalde streek.
Vluchteling
Mensen die vanwege economische, politieke, etnische of religieuze redenen uit hun eigen land moeten vertrekken.
Eindopdracht A: Toets
In deze stap maak je de toets 'Grenzen'.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen, waarbij je het juiste antwoord moet kiezen.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Als de landsgrenzen in Europa allemaal natuurlijke grenzen zouden zijn, zou de kaart er heel anders uit zien.
Als eindopdracht ga je samen met een klasgenoot een nieuwe kaart van Europa maken.
Download de lege kaart van Europa.
Op de kaart geef je de ligging van een aantal belangrijke rivieren en gebergten aan. Met kleur geef je aan uit hoeveel landen Europa zou bestaan als de landsgrenzen natuurlijke grenzen zouden zijn.
Gebruik de tips in de gereedschapskist voor het maken van een kaart.
Gebruik ook een atlas.
Geef op de kaart van Europa de ligging van de volgende wateren aan:
Rijn
Donau
Elbe
Loïre
Po
het Kanaal
de Oostzee
Geef op de kaart ook de ligging van de volgende gebergten aan:
Pyreneeën
Alpen
Hoeveel landen zouden er volgens jullie in Europa zijn alle de grenzen tussen de landen natuurlijke grenzen zouden zijn?
Geef de grenzen aan van de landen die er dan zouden zijn.
Geef op de kaart het woongebied aan van de Lappen en de Albanezen.
Geef op de kaart het gebied aan waar mensen Nederlands spreken.
Maak een legenda bij de kaart.
Klaar?
Controleer of je alle punten hebt ingetekend.
In de gereedschapskist vind je de beoordelingscriteria.
Vergelijk jullie kaart met de kaart van twee klasgenoten.
Zijn er grote verschillen? Bespreek de verschillen.
Pas jullie kaart eventueel nog wat aan.
Op een kaart kun je aangeven waar een gebeurtenis heeft plaatsgevonden of gaat plaatsvinden.
Terugkijken
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je onderscheid maken tussen de verschillende soorten grenzen? Kun je het verschil tussen een volk en een staat beschrijven?
Hoe ging het?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je al veel over natuurlijke, niet-natuurlijke grenzen, volken en staten?
Schrijf op welke informatie nieuw voor je was.
Eindopdracht B
Vond je moeilijk om de kaart van Europa in te tekenen?
Kon je met behulp van de gereedschapskist en atlas alle rivieren en plaatsen vinden?
Was je binnen de tijd klaar met je eindopdracht?
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema ''Grenzen en identiteit'', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor aardrijkskunde voor HAVO leerjaar 1, 2 & 3. Deze opdrachten gaan over landsgrenzen en de dynamiek van grensveranderingen en de redenen daarachter. Je bekijkt een video over het onderwerp en maakt dan opdrachten over landsgrenzen en hoe cultuur hierop van invloed is.
Leerniveau
VWO 2;
HAVO 1;
VWO 1;
HAVO 3;
VWO 3;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Aardrijkskunde;
Grenzen en identiteit;
Grenzen afbakenen;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Trefwoorden
aardrijkskunde, arrangeerbaar, cultuur, grensveranderingen, grenzen en identiteit, havo123, landgrenzen, stercollectie
Deze opdracht hoort bij het thema ''Grenzen en identiteit'', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor aardrijkskunde voor HAVO leerjaar 1, 2 & 3. Deze opdrachten gaan over landsgrenzen en de dynamiek van grensveranderingen en de redenen daarachter. Je bekijkt een video over het onderwerp en maakt dan opdrachten over landsgrenzen en hoe cultuur hierop van invloed is.
Een land stopt bij zijn landsgrenzen.
Aan het eind van deze opdracht kun je:
Benodigdheden
Bestudeer uit de Kennisbank de pagina's 'Grenzen' en 'Volk en staat':
Er zijn verschillende redenen te bedenken waarom grenzen zijn waar ze zijn en waarom ze veranderen.
Kan ik wat ik moet kunnen?
