Gedrag

Gedrag

Gedragsbiologie

Inleiding

Welk gedrag is hier te zien?
Welk gedrag is hier te zien?

Gedragsbiologie (ethologie)


In onderstaand filmpje is een bekende gedragswetenschapper Frans de Waal het gedrag van apen aan het onderzoeken. Hij onderzoekt of apen het gevoel kennen van gerechtigheid. De proefopstelling is als volgt:

De aap in de linker kooi krijgt als hij een steentje aan de vrouw geeft een stukje komkommer, terwijl de aap in de rechterkooi elke keer een druif krijgt. De apen vinden de druif lekkerder dan de komkommer! Let maar eens op wat er gebeurd!

Spoel het filmpje maar door naar 1:17, na 2:30 is het onderzoek afgelopen.

In deze webquest ga je zelf als een beginnend gedragsonderzoeker te werk!

Door middel van vragen en opdrachten zullen jullie de belangrijkste begrippen behorende bij het onderwerp leren.
 

Werkwijze en Lesdoelstellingen.

Wat wordt er van jou verwacht?

Via deze webquest ga je in een aantal stappen aan een opdracht werken.
Om van start te kunnen met het gedragsonderzoek dat jullie in de Beekse Bergen gaan uitvoeren dien je deze webquest te hebben voltooid. 

De opdracht bestaat uit het bekijken van een aantal filmpjes, een bijhorend ethogram en protocol te maken. Zorg dat dit er wel verzorgd uitziet, anders is je data natuurlijk onbruikbaar... 

Tijdens de opdracht kun je altijd terug in de webquest om de informatie terug te lezen of je gemaakte opdrachten te bekijken en/of te veranderen. 

Lesdoelstellingen:
Aan de hand van het aanreiken van informatie(bronnen) het kunnen beantwoorden van vragen en kunnen maken van opdrachten binnenin een digitale leeromgeving (webquest).

Vakdoelen:

Verkrijgen van kennis en begrip van de natuurweten­schap­pelijke methode van gedragson­derzoek, en van de resulta­ten en problemen van gedragsonderzoek.

Leerlingen kunnen leren welke vragen er aan de verschijnselen te stellen zijn en hoe ze deze zelf kunnen beantwoorden. Samen met de leerlingen (de leerlingen samen) kennis over gedrag (laten) construeren door hun denken en handelen te verwoorden.

Taaldoelen:

De student kan uit een stuk tekst relevante- en irrelevante informatie van elkaar scheiden.
De student kan beargumenteren waarom een bron als betrouwbaar kan worden beschouwd.

Kernbegrippen/ vaktaalwoorden:

Ethogram
Protocol
Natuurwetenschappelijke methode van gedragsonderzoek
Evolutie
Objectief, nauwkeurig en systematisch observeren
Gedragskenmerken
 

 

Informatie

In onderstaande kopjes kun je zelfstandig opzoek gaan naar informatie. 
Je kunt de gegeven links gebruiken, zelf zoeken op het internet, gebruik maken van de reader voor dit vak of Campbell biology 9th edition raadplegen. 

 

Bioplek. Algemene informatie over gedrag

Bioplek. Informatie over ethogram en protocol

Marina Haynes and Cassandra Moore-Crawford

Opdrachten

Bekijk het onderstaande youtube filmpje. 

De dieren in het filmpje vertonen gedrag. 



Let op: Ook wanneer een dier ogenschijnlijk niks doet, laat het gedrag zien. 

Bekijk een van de volgende filmpjes. Kies een dier dat je interesant/grappig/leuk/boeiend/mooi vind:

Dolfijn

 

Hond

 

Geit (moeilijk!)

 

Je hebt zojuist een filmpje gezien van een kat waarbij je hebt moeten aangeven wat de kat voor gedrag liet zien. Hierbij was het ethogram (de gedragingen) al gegeven. Nu mag je van het filmpje dat je hebt gekozen eerst een ethogram maken (op papier). Zet in dit ethogram minimaal 5 gedragingen dat het dier in het door jou gekozen filmpje laat zien. 

Klaar?

Laat deze nu eerst controleren door de docent.
Als de docent zegt dat je verder kunt, kun je een protocol maken van het gedrag van het dier.
Kies hiervoor een van de gegeven methodes uit de theorie. Zorg ervoor dat je kunt beargumenteren waarom je deze methode kiest. 

Afsluiting

Dit is het einde van de webquest.
Je hebt nu kunnen experimenteren om zelf een ethogram op te stellen, gegevens te verzamelen op basis van een observatie en deze gegevens te verwerken in een protocol. 

Deze informatie en vaardigheden ga je gebruiken wanneer je zelf een gedragsonderzoek gaat opzetten en uitvoeren in de Beekse Bergen. 

Docent

Leer/lesdoelen
 

Deze webquest in één lesuur van 50 minuten te maken. 
Als docent is dit erg interesant omdat men niet direct het hele lesprogramma hoeft om te gooien om een reeks van digitale lessen in het schema te passen. De studenten ontwerpen hun eigen vragen en behoefte aan theorie en kunnen deze zelfstandig opzoeken en direct in dezelfde les verwerken tot een (eind)product. 
 

 

  • Het arrangement Gedrag is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Jord Goudswaard
    Laatst gewijzigd
    2015-01-08 21:12:22
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    0 uur 50 minuten

    Bronnen

    Bron Type
    Bioplek. Algemene informatie over gedrag
    http://www.bioplek.org/4ath/4athstw4%20gedrag/4ath_stw4.4_overzleerstof.html
    Link
    Bioplek. Informatie over ethogram en protocol
    http://www.bioplek.org/techniekkaartenbovenbouw/techniek141ethogram.html
    Link
    Marina Haynes and Cassandra Moore-Crawford
    http://terpconnect.umd.edu/~wrstrick/secu/ansc455/lab1pt2.htm
    Link
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.