Energie is de kracht die nodig is om iets te doen of te laten werken. Energie geeft licht en warmte.
Mensen halen energie uit voeding, gezonde voeding. Apparaten, zoals de computer en tv halen energie uit elektriciteit. Auto's rijden op benzine (gemaakt van aardolie). Koken doen we vaak op een gasfornuis, waarbij aardgas wordt gebruikt.
Waar denk jij aan als je aan energie denkt? Welke woorden, zinnen, plaatjes of beelden komen er in je op als je nadenkt over "energie"?
Opdracht Maak, voordat je begint aan deze wikiles, eerst een woordspin over energie. Alles wat in je opkomt mag je opschrijven, het is niet goed of fout. Het doel van deze opdracht is alvast bedenken wat je allemaal al weet over dit onderwerp.
Wat ga je leren?
Ik kan de belangrijkste energiebronnen opnoemen.
Ik kan beschrijven hoe fossiele energiebronnen zijn ontstaan.
Ik kan vertellen hoe fossiele energiebronnen worden gewonnen en gebruikt.
Ik kan drie vormen van duurzame energie opnoemen.
Ik kan uitleggen waarom duurzame energie belangrijk is.
Wat ga je doen?
Ik maak gebruik van de werkbladen om informatie te verwerken.
Ik maak een eenvoudig stroomcircuit.
Ik onderzoek hoe ik zelf stroom kan opwekken.
Print het werkblad energie en gebruik het om de opdrachten in deze digiles te maken.
Leg uit hoe een dynamo werkt.
Waarom vergelijkt de presentator van het filmpje zichzelf met een dynamo?
Gebruik in ieder geval de volgende woorden: energie - licht - warmte - beweging - kracht
Energie komt voort uit verschillende bronnen. Eigenlijk kunnen we deze bronnen grofweg verdelen in twee groepen. We kunnen een verdeling maken tussen duurzame energiebronnen en energiebronnen die ontstaan uit fossiele brandstoffen.
Opdracht 2
Wat zijn fossiele brandstoffen?
Opdracht 3
Wat denk je dat er bedoeld wordt met duurzame energiebronnen? Wat betekent duurzaam?
Je hebt net in de filmpjes gezien dat we verschillende energiebronnen kennen: de zon - voeding - fossiele brandstoffen - wind - water
Opdracht 4 Maak een wandeling door het gebouw waar je nu bent en maak een lijstje van alle dingen die je tegenkomt die energie nemen (nodig hebben) en die energie geven.
Elektriciteit
Kies van de volgende site een proefje over elektriciteit uit en probeer dat uit.
Fossiele brandstoffen zijn heel lang geleden ontstaan uit dode planten en dieren. Daar komt het woord ook vandaan.
Fossielen zijn oude resten van planten en dieren die lang geleden geleefd hebben.
Er zijn verschillende fossiele brandstoffen: turf - steenkool - aardolie - aardgas
Steenkool
Kijk naar het filmpje over steenkool. Hoe ontstaat steenkool?
Leg nu op je antwoordenblad in je eigen woorden uit hoe steenkool ontstaan is.
Je mag er ook een tekening bij maken. Je kunt de tekening goed als uitleg gebruiken.
Geef op de kaart van Nederland aan waar aardgas gewonnen wordt in Nederland.
Gebruik een atlas.
Aardolie
Opdracht 7
In het filmpje hieronder wordt verteld over het ontstaan van aardolie. Het lijkt veel op het onstaan van aardgas en steenkool. Toch is het iets anders. Kun jij op het antwoordenblad aangeven wat de verschillen zijn?
Wind wordt gemeten met een windmeter. Dit kan automatisch of met de hand. Wind wordt gemeten op 10 meter boven de grond. Bij het KNMI wordt de wind gemeten op 20 meter boven de grond.
Het is een beetje raar om te zeggen dat de windsnelheid '30 rondjes' per minuut is, daarom heeft meneer Beaufort de windsnelheden verdeeld in verschillende categorieën. Van geen wind tot een orkaan. We noemen dit de 'schaal van Beaufort'. Deze schaalverdeling loopt van windkracht 0 tot 12.
Opdracht 10
Zoek eens op hoeveel km per uur het waait als het windkracht 6 is. En hoeveel km per uur bij windkracht 10?
De zon, die licht en warmte uitstraalt is onze belangrijkste energiebron.
Alles wat wij bijvoorbeeld eten en drinken, komt van planten en dieren. Veel dieren leven ook van planten.
Planten maken in hun groene bladeren voedingsstoffen met behulp van zonlicht.
- een zinkplaatje - een koperplaatje - een bakje met azijn - een stroommeter - citroenen
Afsluitende opdracht
Een belangrijke opdracht...
Je hebt nu heel veel gelezen, gezien en gehoord over energie.
Energie uit fossiele brandstoffen zorgt voor veel nadelen en ook raken de fossiele brandstoffen langzaam op.
In de voorgaande filmpjes heb je ook kunnen zien welke vormen van duurzame energie er allemaal al zijn en gebruikt worden. Het belang van duurzame energie is duidelijk.
Jij een tekening gaat maken (met tekst en uitleg) waarin je alle vormen van duurzame energie laat zien, zodat andere mensen kunnen leren hoe zij bijvoorbeeld duurzamer kunnen wonen en/of werken.
Opdracht 12
Maak een tekening van een woonhuis of bedrijf dat gebruik maakt van duurzame energie, in allerlei verschillende vormen, om stroom op te wekken. Maak gebruik van de informatie die je hebt gekregen in deze wikiles. Geef bij de verschillende vormen van duurzame energie tekst en uitleg.
Wanneer ben je klaar?
Als je alle opdrachten van de werkbladen hebt gemaakt bespreek je deze met je leerkracht.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Energie is overal
Werkblad energie
