08 Praktische opdrachten

Praktische opdrachten

In dit onderdeel vind je eindopdrachten van de module Zonnestelsel & heelal.

Opdracht 1

Opdrachten 1

Tentoonstelling 10 SLU - HAVO EN VWO -

Gebruik de APOD (Astronomy Picture of the Day) site en andere bronnen voor het maken van een tentoonstelling over het heelal. De tentoonstelling kan over het totale heelal gaan, maar je kunt je ook beperken tot een paar 'topics', zoals...

  • De geheime planeet Mercurius
  • Een portret van planetoïden
  • De manen van Jupiter
  • De manen van Saturnus
  • Planeten met ringen
  • Kometen
  • Meteorieten
  • Is Pluto een planeet of planetoïde?
  • Leven in het heelal
  • De ouderdom van het heelal

De tentoonstelling kan op een ouderwetse manier vorm gegeven worden: met posters, filmpjes op een PC of laptop, schaalmodellen, enz. Maar je kunt in overleg met de docent ook besluiten er een geheel virtuele (on-line) tentoonstelling van te maken.

Online waarnemen met telescoop 10 SLU - HAVO EN VWO -

In deze praktische opdracht doe je on-line waarnemingen met echte telescopen. Je oefent eerst met het waarnemen van bijvoorbeeld sterrenstelsels. Uiteindelijk ga je op zoek naar grote rotsblokken die in het heelal de boel onveilig (kunnen) maken: je gaat op zoek naar asteroiden.

Praktische opdracht: online waarnemen.

Bron: Universiteit van Amsterdam

Afstanden meten 10 SLU - HAVO EN VWO -

Deze praktische opdracht gaat over afstanden meten in het heelal met behulp van metingen door de Hubble telescoop verricht. Bij die metingen werden de 'Cepheïden' gebruikt. In par. 4.1 zag je al enige informatie over de 'Cepheïden'.

Praktische opdracht: de afstand van M100 bepaald met behulp van Cepheïden.

Bron: ESA/ESO.

Open bestand de afstand van M100 bepaald met behulp van Cepheïden

Onderzoek van meteorieten 20 SLU - VWO -

Deze praktische opdracht gaat over het onderzoeken van de samenstelling van objecten waar metalen in zitten. Het betreft een 'webexperiment'. Je meet online aan diverse metaalhoudende objecten, zoals een euromuntstuk. Vervolgens onderzoek je met behulp van dit webexperiment de samenstelling van twee meteorieten die in de opstelling opgenomen zijn. Maak daarbij gebruik van deze site.
Rechtstreekse toegang tot het webexperiment krijg je hier.

Bron: Vrije Universiteit.

Bolhopen 20 SLU - VWO -

Bolhopen: de oudste sterren van het Melkwegstelsel.

In de halo van het Melkwegstelsel komen we een paar honderd bolvormige sterrenhopen tegen. Elk van deze bolvormige sterrenhopen bestaat uit ruwweg een miljoen sterren en is ongeveer 100 lichtjaar groot. De meeste van
deze sterrenhopen zijn zeer oud - misschien zelfs ouder dan het Melkwegstelsel zelf....

Praktische opdracht: Het bepalen van de afstand en leeftijd van een bolvormige sterrenhoop

Bron: ESA/ESO.

Radiosterrenkunde 20 SLU - VWO -

Radiosterrenkunde is een bijzondere vorm van sterrenkunde. Doordat de radiosignalen uit het heelal erg zwak zijn heb je daar grote 'oren' voor nodig in de vorm van enorme schotels die het signaal opvangen en versterken.
Radiosignalen bestaan uit golven die je niet kunt zien. Deze zijn soms erg lang, soms erg kort. Veel informatie over de structuur en de eigenschappen van het heelal is afkomstig uit radiogolven.

Praktische opdracht: radiosterrenkunde.

Bron: Nederlands Institute for Radio Astronomy

Open bestand radiosterrenkunde

Infrarood straling 10 SLU - VWO -

Het Heelal is een koude plek. In onderstaande opgaven wordt duidelijk hoe belangrijk juist daarom waarnemingen in het infrarood zijn om ons Heelal te doorgonden. Dit geldt voor sterren, planeten, stofwolken en het extreem vroege Heelal.

Praktische opdracht:infrarode straling

Bron: Rijks Universiteit Groningen

 

Open bestand infrarode straling

Opdracht 2

Opdrachten 2

Zonsverduisteringen 10 SLU - VWO -

Iedereen die ooit een totale zonsverduisteringen gezien heeft, spreekt van een 'kosmische' ervaring.Zullen zonsverduisteringen altijd blijven plaatsvinden? Zo ja, met welke regelmaat? Zo nee, hoe komt dat?

In 2000 was op de wiskunde-B dag een praktische opdracht over zonsverduisteringen. In de oorspronkelijke tekst wordt gevraagd een artikel te schrijven voor een tijdschrift. Dat hoeft nu natuurlijk niet. Voer alle deelopdrachten uit en schrijf een verslag.

Praktische opdracht: zonsverduisteringen

Bron: Freudenthal Instituut - Universiteit Utrecht

Open bestand zonsverduisteringen

Stellarium 5 SLU - HAVO/VWO -

Met het freeware/opensource pakket Stellarium kun je op je computer de sterrenhemel simuleren.

Download Stellarium hier.

Bron: www.sterrenkundeopschool.nl

Open bestand werkbladen_stellarium.pdf

  • Het arrangement 08 Praktische opdrachten is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Bètapartners Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2014-01-26 14:16:29
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Dit materiaal is achtereenvolgens ontwikkeld  en getest in een SURF-project  (2008-2011: e-klassen als voertuig voor aansluiting VO-HO) en een IIO-project (2011-2015: e-klassen&PAL-student).  In het SURF project zijn in samenwerking met vakdocenten van VO-scholen, universiteiten en hogescholen e-modules ontwikkeld voor Informatica, Wiskunde D en NLT.  In het IIO-project (Innovatie Impuls Onderwijs) zijn in zo’n samenwerking modules ontwikkeld voor de vakken Biologie, Natuurkunde en Scheikunde (bovenbouw havo/vwo).  Meer dan 40 scholen waren bij deze ontwikkeling betrokken.

    Organisatie en begeleiding van uitvoering en ontwikkeling is gecoördineerd vanuit Bètapartners/Its Academy, een samenwerkingsverband tussen scholen en vervolgopleidingen. Zie ook www.itsacademy.nl

    De auteurs hebben bij de ontwikkeling van de module gebruik gemaakt van materiaal van derden en daarvoor toestemming verkregen. Bij het achterhalen en voldoen van de rechten op teksten, illustraties, en andere gegevens is de grootst mogelijke zorgvuldigheid betracht. Mochten er desondanks personen of instanties zijn die rechten menen te kunnen doen gelden op tekstgedeeltes, illustraties, enz. van een module, dan worden zij verzocht zich in verbinding te stellen met de programmamanager van de Its Academy (zie website). 

    Gebruiksvoorwaarden:  creative commons cc-by sa 3.0

    Handleidingen, toetsen en achtergrondmateriaal zijn voor docenten verkrijgbaar via de bètasteunpunten.

     

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les maakt onderdeel uit van de e-klas 'Zonnestelsel en heelal' voor havo 4 en 5 voor het vak natuurkunde.
    Leerniveau
    HAVO 4; HAVO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Natuurkunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    e-klassen rearrangeerbaar