Meten met de schuifmaat - ook digitaal

Inleiding

Oriëntatie

Meten is weten, en gissen is missen.

Zo kan het ook, maar...?

Meten is belangrijk in de techniek.
Goed meten nog belangrijker.
Alleen als je goed en nauwkeurig kunt meten, kun je onderdelen zo maken dat ze in elkaar passen.

Er is ook een spreekwoord over meten :

"Met passen en meten wordt de meeste tijd versleten."

Maar dit is niet helemaal waar: nauwkeurig en goed meten kan juist veel tijd besparen.

Leerdoelen


Na deze leereenheid

weet je ...

de benaming van de onderdelen van de schuifmaat
wat een gewone en wat een digitale schuifmaat is
hoe nauwkeurig je met een schuifmaat kunt meten
hoe je moet meten

begrijp je ...

het belang van nauwkeurig meten

dat een verschil in maat mogelijk is
hoe je wel en niet moet omgaan met meetgereedschap

kun je ...

meten met de schuifmaat, digitaal en gewoon
vier verschillende metingen uitvoeren

Aanpak

Tijd:
Je hebt twee lesuren nodig.

Werkvorm:
Je werkt alleen, en later bij het meten samen met een andere leerling om de resultaten te vergelijken

Benodigdheden:
Gewone schuifmaat en een digitale schuifmaat.
Voorwerpen om te meten.
Computer met een werkend rekenbladprogramma als Excel, Calc of Numbers.

Inleveren:
Rekenblad met meetresultaten van minimaal twee personen en een grafiek die de resultaten weergeeft.
Test met meetresultaten van de digitale en gewone schuifmaat.

Beginsituatie

Dit is een digitale schuifmaat... en daar gaan we mee leren meten.

Dit is een hele mooie die ook tegen vloeistoffen bestand is.
Niet alle schuifmaten zijn zo goed, dus wees er voorzichtig mee.

Maar we beginnen met de gewone schuifmaat, want ook die wordt nog veel gebruikt.

Ken je maten


Even kijken of je genoeg weet over maten: centimeters, meters, decimeters, millimeters...

Vergelijk de maten in het rijtje hiernaast. Kies de grootste maat.

Leeractiviteiten

Namen van de onderdelen

Hierbovenzie je een tekening van een gewone schuifmaat, met daarin aangegeven de benamingen van alle onderdelen.

Als je met gereedschap werkt, is het absoluut noodzakelijk dat je de juiste namen kent van alle belangrijke onderdelen.
Hoe kun je anders over je werk overleggen met collega's?

Opdracht

digs8nummer.jpg
digs8nummer.jpg

Zet de juiste benaming bij elk nummer.

Dit is een digitale schuifmaat!

Dat verandert niet zo heel veel aan de benamingen: in plaats van nonius moet je nu display (beeldscherm) zeggen.

Schuifmaat aflezen

In dit filmpje krijg je heel kort te zien hoe je een maat kunt aflezen op een schuifmaat.

Probeer goed te zien hoe het aflezen in zijn werk gaat.

Meten met een gewone schuifmaat 1

Meten met een gewone schuifmaat 1
De figuur die je je hieronder kunt aanklikken, lijkt op een schuifmaat en is bedoeld om te leren werken met de nonius.

Je leert de maat aflezen met behulp van de getallen en streepjes op de liniaal en de schuif.

Werken met de figuur gaat op twee manieren:

1. Zet de cursor op de schuif, houd de linkermuisknop vast en verschuif dit deel. Als je de schuif loslaat, kun je bij het knipperende streepje de maat invullen met één cijfer achter de komma.

2. Je kunt ook tussen reset en show het hokje aanvinken: dan zie je in rood de juiste maat aangegeven. Ook als je de schuif verplaatst, zie je de maat veranderen.
Klik op onderstaand plaatje om te oefenen met aflezen op de computer.

http://www.emmauscollege.nl/nask/applets/schuifmaat.htm

Vier soorten metingen

Hier zie je hoe je de mogelijkheden van de schuifmaat benut worden om te meten.

Deze plaatjes zijn gemaakt met een gewone schuifmaat maar de metingen gaan net zo met een digitale schuifmaat.

In de meeste boeken kom je de derde meting niet tegen, deze lijkt ook erg veel op de vierde maar maakt daarbij gebruik van een vaste en verschuifbare meetbek in plaats van de dieptemeetstift.

In de catalogus bij Bronnen kun je zien dat deze meetbekken ook gebruikt mogen worden voor het aftekenen.

Vragen over metingen

De digitale schuifmaat

 

  • Absoluut en incrementeel
  • Data-overdracht naar de computer

Meten met de digitale schuifmaat

Afhankelijk van het merk en type schuifmaat wordt gewerkt met een absoluut of een incrementeel meetsysteem.

Absoluut: er is een vast nulpunt.
Incrementeel: je moet steeds eerst het nulpunt bepalen door de bekken tegen elkaar te zetten.
Zie hiervoor eventueel de gebruiksaanwijzing van de schuifmaat.

Het beste is een schuifmaat met een absoluut nulpunt - dit verkleint de kans op meetfouten.


Onderstaande schuifmaat is voorzien van een absoluut meetsysteem, zodra je de schuifmaat aanzet wordt direct de maat weergeven afhankelijk van de stand van de bekken.

Belangrijk :

Meten is een nauwkeurig werkje.
Zorg voor een gelijkmatige meetdruk.
Zorg dat de meetvlakken goed aansluiten.
Denk aan de temperatuur.

Munten meten

Maak in een werkblad een tabel volgens onderstaand model, of open het hieronder aangegeven Excelbestand.

  • Verzamel de aangegeven muntstukken.
  • Voer de metingen uit zoals aangegeven.
  • Vul de gevonden waarden in.
  • Zorg bij het meten voor een goede aansluiting op het muntstuk.
  • Denk er aan om zo dicht mogelijk bij de liniaal te meten.
  • De meeste munten hebben een iets dikkere rand, die moet je meten als je de dikte meet.
  • Bij meten met de diepte- en hoogtemaat het muntstuk op een vlak en glad oppervlak leggen.

Speciale schuifmaten

Afsluiting

Beoordeling

Bepaal per opdracht op welke maat de schuifmaat staat ingesteld.

Er zijn totaal 5 van deze opdrachten. Maak ze allemaal.

Opdracht 1
Opdracht 1
Opdracht 2
Opdracht 2
Opdracht 3
Opdracht 3
Opdracht 4
Opdracht 4
Opdracht 5
Opdracht 5

Antwoorden

Antwoord 1
Antwoord 1
Antwoord 2
Antwoord 2
Antwoord 3
Antwoord 3
Antwoord 4
Antwoord 4
Antwoord 5
Antwoord 5

Beoordeling 2

De foto hiernaast is van een standaard Lego blokje met 8 pennen.

Opdracht:

Downlaod de Lego meetopdracht bij bronnen en voer deze opdracht uit.

Print de tabel met de tekening en geef deze aan de docent.

Terugkijken

Hieronder krijg je een aantal vragen over hoe je de les vond en wat je er van geleerd hebt.

Zowel voor jou als voor de docent is het erg belangrijk dat je deze vragen zo nauwkeurig mogelijk beantwoordt.

Geef hier een cijfer tussen 1 en 10 voor de onderdelen van deze leereenheid.

Geef jezelf ook een cijfer voor jouw kennis op dit moment.

Onderdeel:

Meten met de digitale schuifmaat: 

Uitleg gewone schuifmaat: (cijfer)

Uitleg digitale schuifmaat:  (cijfer)

Geef jezelf een cijfer voor: (cijfer)

Meten met de gewone schuifmaat:  (cijfer)

  • Het arrangement Meten met de schuifmaat - ook digitaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Het Hooghuis
    Laatst gewijzigd
    2013-07-30 20:53:44
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Meten is belangrijk in de techniek. Goed meten nog belangrijker. Alleen als je goed en nauwkeurig kunt meten, kun je onderdelen zo maken dat ze in elkaar passen. Er is ook een spreekwoord over meten : "Met passen en meten wordt de meeste tijd versleten." Maar dit is niet helemaal waar: nauwkeurig en goed meten kan juist veel tijd besparen.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Techniek;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    0 uur en 50 minuten
    Trefwoorden
    digitale schuifmaat, gedeeld_door_mondriaan_college, meten

    Bronnen

    Bron Type
    https://youtu.be/I2vXvPvAKuY?rel=0
    https://youtu.be/I2vXvPvAKuY?rel=0
    Video
    https://youtu.be/5jm5EnxC75I?rel=0
    https://youtu.be/5jm5EnxC75I?rel=0
    Video
    http://www.emmauscollege.nl/nask/applets/schuifmaat.htm
    http://www.emmauscollege.nl/nask/applets/schuifmaat.htm
    Link
    https://youtu.be/TCFQBCepZgk?rel=0
    https://youtu.be/TCFQBCepZgk?rel=0
    Video