Ontbossing in het Amazonewoud

Webquest : Ontbossing in het Amazonewoud

Start de webquest! Veel plezier!

 

http://users.telenet.be/Emde/Afbeelding.bmp

 

 

Inleiding

 

Kijk eens goed om je heen!
Schat zelf eens hoeveel voorwerpen van hout
er zich in het klaslokaal bevinden.
Meer dan je denkt! Potloden, papier, de deuren,...
Maar vanwaar komt dat hout nu?
Is dit hout duurzaam geproduceerd?
Wat gebeurt er met de bossen die achterblijven ?

Ontbossing...

Verwerking

Om de opdrachten GOED op te lossen, kan je best als volgt te werk gaan:

  • Verdeel het werk in je groep, anders kom je misschien in tijdsnood
  • Ga achteraf als groep samenzitten en vertel je teamleden over het stukje dat jij onderzocht hebt, zodat elke teamlid een volledig ingevulde werkbundel heeft.
  • Lees de opdrachten aandachtig
  • Bekijk de informatiebronnen goed
  • Denk goed na voor je een opdracht oplost
  • Extra kaarten waarop je iets moet aanduiden vind je in de werkbundel

Opdrachten

Tracht aan de hand van volgende opdrachten je werkblaadjes goed in te vullen.

Je vindt allerlei linken terug waar je de juiste oplossingen kan vinden op de bijhorende vragen.

Ook op deze pagina's vind je grafieken, tabellen en dergelijke waar je antwoorden in terugvindt.

De webquest volgt de volgorde van je werkblaadjes, kijk dus goed naar de titels.

 

Veel succes !

 

Ontbossing

Lege werkbundel

Download hier de werkbladen die je moet invullen.

 

Veel succes !!!

Open bestand Lege werkbundel voor de leerlingen

Situering

Het Amazonewoud is met z'n 4 miljoen km2 het grootste en meest weelderige woud.

Het kent de grootste biodiversiteit op aarde, maar wordt bedreigd door........ DE MENS

 

In dit stukje leer je waar het Amazonewoud gesitueerd is in de wereld,

in welke landen het Amazondewoud voorkomt

en welk land het grootste aandeel heeft.

Het Amazonewoud! Waar ?

1. Situering van het Amazonewoud.

1. 1. Wouden in de wereld.

Klik op onderstaande link en los bijhorende vragen op.

Situering van het Amazonewoud in de wereld.

1. Kleur op de kaart de tropische regenwouden in de wereld groen (klik voor deze kaart in Google Earth op het gele icoontje)
2. Omcirkel het Amazonewoud in het blauw op de wereldkaart
3. In welk werelddeel ligt het Amazonewoud ?

Bekijk onderstaande kaart los de bijhorende vragen op met behulp van je atlas of het internet

bron: WDM, Werkmap aardrijkskunde 4
bron: WDM, Werkmap aardrijkskunde 4

 

4. Vervolledig de lijst met namen van de landen die een deel van het Amazonewoud op hun grondgebied hebben.

5. In welk land ligt het grootste deel van het tropisch regenwoud ? 

 

1.2. Situering van het Amazonewoud in Amazonië

klik op onderstaande link en bekijk onderstaande grafiek en los de bijhorende vragen op.


De evolutie van het Amazonewoud

1.  Omtrek de grenzen van het Amazonewoud in het groen  (figuur 2) 

2. "Amazonas legal" is het noordelijk deel van Brazilië. Omtrek de grens van "Amazonas legal" in het rood. (figuur 2)

3. Welk land uit het Amazonegebied heeft de grootste bosoppervlakte ?

Hoeveel bosoppervlakte  (in %) ?

 

                      Bron: VLASSENBROECK W.; VAN LAETHEM E., Wereldeconomie 2006-2007, uitgeverij, Academia Press.

 

Fysische omstandigheden

 

 

1.3. Fysische omstandigheden

a) Rivier

Klik op volgende link en los onderstaande vraag op.

Rivier dwars door het Amazonewoud

  • Welke belangrijke rivier stroomt er door het Amazonewoud ?

 

 

b) Klimaat

Klik op volgende link en los onderstaande vragen op.

http://www.br.fgov.be/PUBLIC/GENERAL/EDUCATION/EDUCATIONNL/infoblad_regenwoud.html

  • Welk klimaat kent het tropisch regenwoud ?
  • Hoe is het voorkomen van het tropisch regenwoud te verklaren ?

 

c) Vegetatie

Klik op volgende link en los onderstaande vragen op.

http://www.br.fgov.be/PUBLIC/GENERAL/EDUCATION/EDUCATIONNL/infoblad_regenwoud.html

  • Het tropisch regenwoud wordt gekenmerkt door een enorme biodiversiteit. Wat betekent "biodiversiteit" ?

Klik op volgende link en los onderstaande vragen op.

http://wildlife.hetdierenrijk.nl/natuur/regenwoud.php

  • Duid op de foto de verschillende bladerdaken aan. Kies uit:
  1. Hoge boomtoppen
  2. Hoofdkronendak
  3. Lage boomlaag
  4. Bostapijt

 

d) Bodem

Het tropisch regenwoud is een complex ecosysteem.

Klik op volgende link en los onderstaande vraag op. 

http://www.br.fgov.be/PUBLIC/GENERAL/EDUCATION/EDUCATIONNL/infoblad_regenwoud.html

  • Waarom is de bodem van het tropisch regenwoud arm ? 

Belang van het tropisch regenwoud.

2. Belang van het tropisch regenwoud
Het Amazonewoud staat voor:
  • 50% van de tropische bossen op aarde;
  • 15% van alle rivierwater;
  • een overvloedige fauna en flora;
  • een rem op de klimaatverandeiring;
  • de grootste apotheek ter wereld.

Het regenwoud is voor de mens van belang omwille van:

  • productiefunctie
  • informatiefunctie
  • regulerende functie

 

Bekijk onderstaande linken en beantwoord de bijhorende vragen.

Belang van het Amazonewoud

Groene longen van de aarde

  • Welke stof nemen de planten op uit de lucht ?
  • Welke stof (naast waterdamp) geven ze af ?
  • Waarom kunnen we de wouden terecht 'de groene longen van onze aarde' noemen ?

 

Zoals we daarnet al vermeld hebben, heeft het Amazonewoud 3 algemene functies in het belang van de mens.

Bij onderstaande oefening zijn er 5 uitspraken gegeven, die elk een cijfer hebben. Schrijf het juiste cijfer in de juiste kolom op je werkblad.

 

Ontbossing

Het wonderlijk ecosysteem verdwijnt echter aan zeer hoog tempo.

Aan dit tempo zullen over tien tot twintig jaar de helft van de regenwouden verdwenen zijn. 

In dit stukje zal je kennismaken met de oorzaken van de ontbossing.

Ontbossing van het Amazonewoud

3. Ontbossing van het Amazonewoud

                            Bron: http://www.hln.be/static/FOTO/pe/7/7/3/large_409248.jpg

Bekijk onderstaande grafiek en los de vraag op.

  • Waar in de wereld wordt het meest ontbost ?

 

 

Bron: Global Forest Ressources Assesment 2005, FAQ

 

Oorzaken

3.1. Oorzaken van ontbossing.

 

  • Het tropisch regenwoud wordt om meerdere redenen ontbost. 
  • Waarom wordt er ontbost en welke problemen komen hierbij kijken ?

 

Op de volgende pagina's ontdek je wat de oorzaken zijn voor de grootschalige ontbossing.

Bron: Google Earth
Bron: Google Earth

Plan van nationale integratie

 

1. Ontwikkelingsproject in Amazonië  (Plan van Nationale Integratie)

 

Klik op volgende link en los onderstaande vragen op.

De Transamazonica

  • Als je naar de foto van de Transamazonica kijkt, wat valt je dan op aan het bos dat langs de weg ligt ?

 

In 1970 werd het ontwikkelingproject "Plan van de Nationale Integratie" ingezet. Hierdoor werd er een meer dan 2500 km lange oost westverbinding "de Transamazonica" aangelegd.  

Lees het artikel: "Eindaanval op groene long ingezet. Amazonewoud gaat steeds sneller voor de bijl." uit het Nieuwsblad 20/12/2004.

Klik hiervoor op volgende link en los onderstaande vragen op.

Eindaanval op groene long.

  • Wat is het gevolg van de aanleg van de Transamazonica ?

 

 

Kolonisten

2. Kolonisten

Bekijk onderstaande linken en los bijhorende vragen op.

http://geography.about.com/od/urbaneconomicgeography/a/slashburn.htm

Open bestand Ontbossing en het tropisch regenwoud (puntje 'Kleine landbouw en brandstof')

  • Zoek op: 'slash and burn':
  • Waarom is dit schadelijk voor het milieu ?
  • Wat versta je onder 'kolonisten' ? Hoe komen ze in het Amazonewoud terecht ??
  • Waarom kappen zij het regenwoud ?
  • Waarom eindigt de kolonisatie voor de kleine boeren vaak ontnuchterend ? (Tip: denk aan de bodem) 

 

 

Mijnbouw

3. Mijnbouw

Bekijk onderstaande link en los bijhorende vraag op.

Gevolgen van de mijnbouw

  • Welke milieuproblemen worden er door de mijnbouw en goudzoekers veroorzaakt ?
bron: WDM, Werkmap aardrijkskunde 4
bron: WDM, Werkmap aardrijkskunde 4

Commerciële houtkap

 

 

4. Commerciële houtkap

Klik op volgende link en los onderstaande vragen op.

Open bestand Ontbossing en het tropisch regenwoud (puntje 'Houtwinning' p12 en 'Houtkap' p12-13)

  • Waarvoor wordt tropisch hardhout in veel landen in de wereld gebruikt ?
  • Welke landen maken het meeste gebruik van dit hout ?
  • Waarom gebruikt men tropisch hardhout ?
  • Geef twee redenen waarom de commerciële houtkap schadelijk is voor het milieu. 

  

Veeteelt

5. Aanleg van reusachtige veeteeltbedrijven

 

 

Klik op volgende link en los onderstaande vragen op.

Ontbossing en het tropisch regenwoud (puntje 'Veeteelt' p14) -pdfbestand
(link werkt op sommige computers niet (pdfbestand), leerkracht heeft de kopies)

  • Waarvoor is het vee in deze reausachtige veeteeltbedrijven bestemd ?
  • Waarom is de bestemming van dit rundvlees Noord - Amerika en West - Europa ?
  • Waarom leidt extensieve veeteelt tot uitgestrekte ontbossing ?

Stuwdammen

 

6. Aanleg van stuwdammen voor hydro - elektriciteit

 

 www.latindispatch.com?

Klik op volgende link en los onderstaande vragen op.

Ontbossing en het tropisch regenwoud (puntje 'Wegen, industrie en mijnbouw' p14-15)
(link werkt op sommige computers niet (pdfbestand), leerkracht heeft de kopies)

  • Door de aanleg van stuwdammen kunnen landen goedkoop elektriciteit maken. Waarom is goedkope elektriciteit belangrijk ?
  • Welke invloed heeft het bouwen van een dam op de omgeving ?

 

EXTRA: De omstreden Belo Monte dam

 Lees onderstaande artikels en los bijhorende vragen op.

 

http://www.hln.be/hln/nl/2764/milieu/article/detail/1454910/2012/06/16/Bewoners-Amazonewoud-bezetten-dam-Belo-Monte.dhtml

Open bestand Artikel Belo Monte Dam - De Standaard

  • Op welke bijrivier van de Amazone wil men deze dam bouwen ?
  • Waarom wil men deze dam bouwen ?
  • Wat zouden de gevolgen zijn wanneer men deze dam bouwt ? (geef er minstens 3)
  • In januari 2011 werd een gedeeltelijke bouwlicentie goedgekeurd. Dit heeft geleid tot enorm protest. Wat waren hun acties ?
  • Waarom heeft een Braziliaanse rechtbank de bouw van de op twee na grootste stuwdam ter wereld uiteindelijk toch stilgelegd in augustus 2012 ?

Bekijk onderstaand filmpje over de Belo Monte dam gepubliceerd in oktober 2012

Belo Monte Justice Now !!

Sojateelt

 

7. Sojateelt

 

 

www.wervel.be

Bekijk onderstaande grafiek en klik op volgende link en los onderstaande vragen op.

Gevolgen sojateelt

Gevolgen sojateelt

 

  • In welk land komt het meeste akkerland voor ?
  • Hoeveel akkerland ?
  • Waarom is de sojateelt enorm schadelijk voor het tropische woud ?

 

EXTRA: Een website voor meer informatie rond de sojateelt => www.sojaconnectie.be

Gevolgen van de ontbossing

3.2. Gevolgen van ontbossing

 

De toekomst van het regenwoud ziet er op het ogenblik somber uit. De regenwouden worden in een hoog tempo gekapt. Dit gaat zo snel dat er elke minuut een gebied van ongeveer 50 voetbalvelden aan tropisch regenwoud verloren gaat. Daardoor is er van al het regenwoud, dat aan het begin van de 20e eeuw aanwezig was, nog maar de helft over. Als dat zo doorgaat, dan maak jij het mee dat het tropisch regenwoud helemaal is verdwenen. ?

In dit stukje ga je op zoek naar de gevolgen van de ontbossing.

 

Klik op onderstaande linken en geef minstens 6 gevolgen van ontbossing en licht ze kort toe in de tabel op je werkblaadjes.

Gevolgen van ontbossing

Gevolgen van ontbossing

Ontbossing en het tropisch regenwoud (puntje 'Gevolgen' p17-19)
(link werkt op sommige computers niet (pdfbestand), leerkracht heeft de kopies)

Gevolgen van ontbossing

Oplossingen

4. Oplossingen 

Bekijk de onderstaande afbeeldingen, tekstfragmenten en linken. Geef 4 manieren hoe men het probleem van ontbossing kan beperken.

 

1. Agrobosbouw

 

agrobosbouw

 

 

 

2. Duurzaam bosbeheer

Lees de laatste twee alinea's van het eerste onderstaande artikel om te weten wat bedoeld wordt met FSC. De tweede link geeft je nog extra informatie.

http://www.cmo.nl/vnarena-vob/aardrijkskunde/basisopdrachten/ontbossing/fsc-hout

https://wwf.be/nl/campagnes/houd-je-ogen-goed-open-als-je-hout-koopt/

 

 

 

3.

 

 

 

4. De overheid

Een veel bedachte oplossing is het maken van strenge wetten en verplichtingen.?

Hoop voor het Amazonewoud ?

 

5. Hoop voor het Amazonewoud ?

 

Bekijk onderstaande grafiek en lees de onderstaande artikels en los de bijhorende vragen op.

http://www.hln.be/hln/nl/2764/milieu/article/detail/1540711/2012/11/27/Steeds-minder-ontbossing-in-Braziliaanse-Amazonewoud.dhtml

http://www.hln.be/hln/nl/2764/milieu/article/detail/1482111/2012/08/07/Opnieuw-minder-ontbossing-in-Braziliaans-Amazonewoud.dhtml

http://www.nu.nl/wetenschap/2974186/ontbossing-brazilie-van-ongekende-omvang.html

http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/1.1534054

Ontbossing Amazonewoud 2018

  • Hoe ziet de toekomst van het regenwoud eruit ?
  • Waarom heeft Brazilië een inventaris laten opmaken van het Amazonewoud ?
  • Wat zijn de recentste evoluties omtrent de ontbossing van het Amazonewoud ?
  • Hoe ziet volgens jou de toekomst van het tropisch regenwoud eruit ? Leg uit waarom je dat vindt.

 

 

Beoordeling

De leerkracht verwacht per groep 1 volledig ingevulde bundel.

Je geeft dus per groep 1 bundel af, die nagekeken wordt door de leerkracht.

De volgende les wordt de werkbundel aan de hand van een powerpoint overlopen.

Nadien wordt deze powerpoint op de leerlingensite geplaatst zodat je thuis de tijd hebt om je werkbundel na te kijken en aan te vullen waar nodig.

Hoe kan je zelf je steentje bijdragen ?

 

  • Gebruik gerecycleerd papier.
  • Wees zuinig met papier. Je mailt bijvoorbeeld je huiswerk rechtstreeks door naar de leerkracht.
  • Koop producten van hout enkel met een eco-label (bijvoorbeeld: FSC).
  • Tweedehands hout is soms nog beter dan nieuw hout.
  • Maak andere mensen er attent op hoe belangrijk bossen wel zijn.
Bron: GANERI A., Waanzinnig om te weten; Bloeiende regenwouden, uitgeverij, Kluitman Alkmaar B.B.