(Digitaal) Toetsen - Item- of vraagconstructie

(Digitaal) Toetsen - Item- of vraagconstructie

Itemconstructie

Voordat met itemconstructie kan worden begonnen moet helder zijn wat de toetsdoelen zijn, op welke manier deze het best kunnen worden bevraagd en op welk niveau van de taxonomie van Bloom de student het onderwerp dient te beheersen. Marcel Penners van de Hogeschool Arnhem Nijmegen, licht dit kort toe. Dit filmpje duurt 1 min 15.

Itemconstructie voor digitale toetsen
M. Penners (HAN) 2011

Gebruik van een toetsmatrijs

Een toetsmatrijs is een tabel waarin wordt aangegeven hoe de opgaven in een tentamen/toets zijn verdeeld over de leerstof, in relatie tot de vooropgestelde doelstellingen/onderwerpen. Afhankelijk van de doelen / onderwerpen wordt bepaald op welk niveau deze worden getoetst, welke toetsvorm zich daarvoor het best leent en hoeveel vragen er over gesteld gaan worden. Deze module behandeld de theorie van de toetsmatrijs, bevat checklists, een opdracht om uit te voeren en beschrijft enkele good practices?.

Een toetsmatrijs wordt ook wel een specificatietabel genoemd.

Toetsmatrijs
Centrum voor onderwijs en leren (UU), 2011

Goede toetsvragen

Om  een goede vraag te kunnen maken is het belangrijk om te weten wat de kenmerken zijn van een goede vraag. Draaijer, et al (2012), formuleren deze als volgt: 

  • Een goede toetsvraag ontlokt een gericht denkproces
  • Een goede toetsvraag maakt onderscheid tussen studenten die de stof beheersen en studenten die de stof niet beheersen
  • Een goede toetsvraag is niet te makkelijk maar ook niet te moeilijk
  • Een goede toetsvraag stimuleert de student om zijn best te doen

Kenmerken goede toetsvraag
S. Draaijer (VU), S. Klinkenberg (UvA) & N. Bos (UvA), 2012

Open vragen of gesloten vragen

Wanneer men overstapt naar digitaal toetsen dienen toetsvragen meestal te worden hergeformuleerd van open vraag naar een gesloten vraag. Docenten zijn dan bang dat het niveau van de toets daardoor verandert en alleen kennisvragen kunnen worden gesteld. Op de volgende webpagina van de VU en UvA worden open en gesloten vragen naast elkaar gezet en van beide de voor- en nadelen benoemd.

Open vragen versus gesloten vragen
S. Draaijer (VU), S. Klinkenberg (UvA) & N. Bos (UvA), 2012

Een goede toetsvraag vergt samenwerken
Digitaal toetsen vergt, net als klassiekere manieren van toetsen, veel voorbereidingstijd. Hierbij valt te denken aan de vraagstelling, maar ook de antwoordcriteria vergen tijd en aandacht. Het loont om mededocenten te betrekken bij dit proces, om de betrouwbaarheid te vergroten.

Constructie van gesloten vragen

Bij een digitale toets wordt veelal gebruik gemaakt van gesloten vragen, zodat deze door de computer kunnen worden nagekeken. De volgende website van de VU en UvA geeft een overzicht van vraagtypes, hun voordelen en beperkingen en tips voor het maken en optimaliseren van vragen. Het is afhankelijk van het beschikbare toetssysteem welke vraagtypen u daadwerkelijk kunt gebruiken.

Creeren van gesloten vragen
S. Draaijer (VU), S. Klinkenberg (UvA) & N. Bos (UvA), 2012

Standaardformuleringen voor gesloten toetsvragen

Checklist constructievoorschriften gesloten vragen

Tips voor het maken van clusters van gelijkwaardige vragen

Constructie van open vragen

Constructie van open vragen

Standaardformuleringen voor open toetsvragen

Feedback

Wat is effectieve feedback en wat zijn de levels van feedback? Er zijn verschillende typen feedback: feedback, feedup, en feedforward. De beste manier van feedback, is er op gericht de student handvaten te geven, waardoor hij/zij in de toekomst zijn/haar prestaties kan verbeteren. Taak (het te beoordelen product), proces (hoe de student tot het eindproduct is gekomen), zelfregulatie (mate waarin de student zelfstandig heeft gewerkt) en persoon (gericht op de persoon, maar is weinig inhoudelijk) zijn de verschillende levels waarop feedback kan plaatsvinden. Dit kan zowel door een student als door een docent gedaan worden. Renske de Kleijn (UU) bespreekt de verschillende rollen van feedback. Het filmpje duurt 3 min 37.

De vier niveaus van feedback

Wanneer de toets het doel heeft om het leren te ondersteunen, is het van groot belang dat de student feedback krijgt. In het volgende filpje benadrukt Yvonne van Zeeland (UU) het belang van feedback bij een toets die de zelfstudie ondersteunt. Dit filmpje duurt 1 min 28.

Good Practise: Goede feedback bevordert het leren

Itembank

Een itembank is een verzameling toetsvragen over eenzelfde vakgebied. Door de vragen te voorzien van kenmerken, zoals bijvoorbeeld het vraagtype, de moeilijkheidsgraad of de auteur, zijn de vragen bij het samenstellen van een toets snel terug te vinden.

Itembank