Bronvermelding
Instituut voor Didactiek en Onderwijsontwikkeling Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen is de beheerder van de rechten van dit arrangement.
Nijenborgh 9, 9747 AG Groningen
tel. 0503634365 / fax 0503634500
Inleiding
Het bleekmiddel ECOVER bevat volgens telefonische opgave van de fabrikant alleen natriumpercarbonaat, waarvoor als verhoudingsformule wordt opgegeven 2 Na2CO3.3H2O2.
De kwantitatieve samenstelling is te vinden door een zuur-base titratie uit te voeren op carbonaat en een jodometrische titratie op waterstofperoxide.
Bepaling carbonaat
Aan een afgewogen hoeveelheid ECOVER bleekmiddel wordt een bekende hoeveelheid zwavelzuur (overmaat) toegevoegd. Vervolgens wordt de overmaat zuur teruggetitreerd met loog, waarbij broomthymolblauw als indicator wordt gebruikt en de koolstofdioxide wordt uitgekookt.
Reactievergelijking
CO32-(aq) + 2 H+(aq) → H2O(l) + H2CO3(aq)
H2CO3(aq) → H2O(l) + CO2(aq)
overmaat H+(aq) + OH-(aq) → H2O(l)
Benodigdheden
balans
spatel
2 wijdmondse erlenmeyers 300 mL
maatcilinder 100 mL
volpipet 25 mL
trechter
spuitfles met gedestilleerd water
brander met driepoot
lucifers
buret
Chemicaliën
ECOVER bleekmiddel
zwavelzuuroplossing 0,2 M (gesteld)
natronloog 0,1 M (gesteld)
broomthymolblauwoplossing
Uitvoering
Weeg ongeveer 0,5 g ECOVER bleekmiddel nauwkeurig af in een wijdmondse erlenmeyer van 300 mL. Pipetteer 25 mL 0,2 M zwavelzuuroplossing (gesteld) in de erlenmeyer. Zwenk de erlenmeyer om tot alle vaste stof is opgelost en de gasontwikkeling is gestopt.
Voeg 75 mL gedestilleerd water toe, zet een trechter op de erlenmeyer en kook de oplossing gedurende 1 minuut.
Spoel de trechter (binnen en buiten) met gedestilleerd water na en koel de erlenmeyer onder de kraan.
Voeg 4 druppels broomthymolblauwoplossing toe en titreer met 0,1 M natronloog (gesteld) tot kleuromslag.
Voer een duplobepaling uit.
Bereken het massapercentage carbonaat (CO32-) in het bleekmiddel.
Opmerkingen
1. Voor het carbonaatgehalte is 37-39 massa-% gevonden.
2. Op grond van de gegeven formule is de berekende waarde 38,2 massa-%.
3. De resultaten zijn afhankelijk van de vochtopname van ECOVER.
Bepaling waterstofperoxide
Aan een afgewogen hoeveelheid ECOVER bleekmiddel wordt een overmaat aangezuurde kaliumjodide-oplossing toegevoegd. Vervolgens wordt het gevormde jood getitreerd met een natriumthiosulfaatoplossing, met als indicator een zetmeeloplossing.
Reactievergelijkingen
H2O2(aq) + 2 H+(aq) + 2e → 2 H2O(l)
2I-(aq) → I2(aq) + 2e
------------------------------------------------------------
H2O2(aq) + 2 H+(aq) + 2I-(aq) → 2 H2O(l) + I2(aq)
I2(aq) + 2e → 2I-(aq)
S2O32-(aq) → S4O62-(aq) + 2e
--------------------------------------------
S2O32-(aq) + I2(aq) → S4O62-(aq) + 2I-(aq)
Benodigdheden
balans
spatel
2 erlenmeyers 300 mL
2 bekerglazen 100 mL
2 maatcilinders 25 mL
spuitfles met gedestilleerd water
brander met driepoot
lucifers
buret
Chemicaliën
ECOVER bleekmiddel
1 M zwavelzuuroplossing
1 M kaliumjodide-oplossing
0,2 M natriumthiosulfaatoplossing (gesteld)
zetmeeloplossing
Uitvoering
Weeg ongeveer 0,35 g ECOVER bleekmiddel nauwkeurig af in een erlenmeyer van 300 mL.
Meng in een bekerglas van 100 mL: 16 mL 1 M kaliumjodide-oplossing met 20 mL 1 M zwavelzuuroplossing. Voeg dit mengsel bij het bleekmiddel in de erlenmeyer. Vul het volume aan tot ongeveer 100 mL met gedestilleerd water en wacht tot de gasontwikkeling is gestopt en alle vaste stof is opgelost.
Titreer dan met een 0,2 M natriumthiosulfaatoplossing (gesteld) tot lichtgeel. Voeg enkele mL zetmeeloplossing toe en titreer verder tot kleurloos.
Voer een duplobepaling uit.
Bereken het massa-% waterstofperoxidegehalte in het bleekmiddel.
Opmerkingen:
1. Voor het waterstofperoxidegehalte is 30 massa-% gevonden.
2. Op grond van de gegeven formule is de berekende waarde 32,5 massa-%.
3. De resultaten zijn afhankelijk van de vochtopname van ECOVER en de ontleding van het peroxide.
Literatuur
P.J. de Rijke en W. van der Veer m.m.v. J. Alkema, RIS-publicatie XXXVIII.
