Inleiding
In dit arrangenemt gaan we de seksuele ontwikkeling van de mens bekijken.
Doel: Je bent nu op een leeftijd dat zaken zoals seksualiteit, mentruatie, seks, vriendjes/ vriendinnetje, condooms en soa's aan de orde komen. Door je goed uit te leggen hoe de ontwikkeling van het menselijk lichaam er aan toe gaat en de risico's van seksuele activiteit te bespreken, willen we je bewust maken van het belang van persoonlijke hygiene en bescherming.
Hst. 1 Ontwikkeling
Opdr.1 Ontwikkeling
Bekijk voordat je deze opdrachten maakt eerst de aflevering: Groei en Ontwikkeling.
- Hoe heet het mannelijk geslachtshormoon?
- Wat kan er met een puber gebeuren als de hypofyse niet goed werkt en er te veel groeihormoon wordt gemaakt?
- Hoe noem je het, wanneer een jongen in zijn slaap een zaadlozing heeft gehad.
- Hoe heet het orgaan bij de vrouw dat gevoelig is voor seksuele prikkels?
- Welk deel van de penis is bij de man gevoelig voor seksuele prikkeling?
- Wat zijn bij jongens en meisjes de primaire geslachtskenmerken?
- In welke fase van je leven wisselt je gebit van melkgebit in een blijvend gebit?
- In een bepaalde fase in het leven van de vrouw wordt de hoeveelheid geslachtshormonen minder. Een vrouw wordt dan niet meer ongesteld. Bij de meeste vrouwen begint dit tussen het 45e en 55e levensjaar. Wat is de naam van deze periode?
Hst.2 Menstruatie
Hoe werkt het precies?
Meisjes die geslachtsrijp zijn, worden ongeveer 1 keer per maand ongesteld. Tijdens deze dagen verliezen ze wat bloed via de vagina. Dit betekent dat ze geslachtsrijp zijn en zwanger kunnen worden.
Je kunt ongeveer vanaf je tiende tot zestiende jaar voor het eerst ongesteld worden. Dat kan eerder, maar ook wat later zijn. Dat is bij iedereen verschillend. Het bloed dat tijdens de menstruatie (ongesteld zijn) vrij komt, kun je zien als de resten van een onbevruchte eicel.
Follikel en eicel
In de eierstokken van meisjes zitten heel veel eicellen. Dat zijn er zoveel dat er vanaf de pubertijd elke 28 dagen een rijpt. Dit is een proces dat onder invloed van hormonen plaatsvindt. Door het hormoon FSH ontwikkelt zich een rijpe eicel. Deze zit in een follikel. Dat is het omhulsel dat ervoor zorgt dat de eicel voeding krijgt.
Bevruchting
Als de eicel rijp is, barst de follikel open. Dit heet ovulatie. Hierbij komt er een rijpe eicel vrij: de eisprong. Dit gebeurt vaak op de vijftiende dag van het gehele proces. Nu wordt de vrijgekomen eicel via de trechter en de eileider afgevoerd. Als de eicel niet binnen vierentwintig uur bevrucht wordt door een zaadcel, gaat ze verloren. Dan duurt het weer een maand voordat er weer een kans is op een bevruchte eicel.
Bloedlaag
Of de cel nu bevrucht wordt of niet: de wand van de baarmoeder wordt voorbereid op een zwangerschap. Er ontstaat een rijk doorbloede verdikte laag waar een embryo zich in nestelen. Als de eicel niet wordt bevrucht is het laagje van bloed niet meer nodig. Daarom laat de los en moet het bloed worden afgevoerd. Dit is de menstruatie.
Opdr. 2 Menstruatie
|
1. Hiernaast zie je verschillende producten voor de periode van de
menstruatie.
- Hoe heet dit product?
- Hoe werkt het?
- Wat is een ander veel gebruikt product?
- Hoe werkt dat?
|
 |
|
|
|
2. Als je ongesteld bent is het persoonlijke hygiene heel belangrijk!
Als je te lang blijft doorlopen met dezelfde maandverband of tampon kan je irritaties krijgen aan de huid en
zelfs ontstekingen!
- Wat is persoonlijke hygiene?
- Hoe vaak moet je je verschonen op 1 dag?
- Hoe vaak moet je je wassen op 1 dag?
- Waar kun je tampons en maandverband kopen?
- Wat doe je als je ongesteld wordt (of bent) op school en niks mee hebt?
Hst. 3 Seksualiteit
Opdr. 3 Seksualiteit
Bekijk voordat je deze opdrachten maakt eerst de aflevering Seksualiteit
- Hoe worden de voortplantingscellen van de man genoemd?
- Waaruit bestaat sperma?
- Om religieuze of hygiënische redenen kan door een chirurgische ingreep bij de penis de voorhuid weggesneden worden. De eikel komt dan gedeeltelijk of zelfs geheel bloot te liggen. Hoe heet deze ingreep?4
- Kan een jongen klaarkomen en plassen tegelijkertijd?
- Is een jongen altijd seksueel opgewonden als hij een erectie krijgt?6
- Wat is een ander woord voor ovulatie?
- Hoe lang duurt een menstruatiecyclus?
- In welk orgaan groei het embryo?
- Kunnen meisjes ook een orgasme krijgen?
- Wat is masturberen?
Hst. 4 SOA
Wat zijn Soa's?
Soa's zijn seksueel overdraagbare aandoeningen. Per jaar lopen in Nederland naar schatting ruim 100.000 mensen een soa op. Sommige soa's hebben ernstige gevolgen als ze niet op tijd worden behandeld. Gelukkig zijn de meeste gemakkelijk te genezen. Soa's zijn besmettelijk. Je kunt een soa hebben zonder dat je er iets van merkt. Ook dan kun je een soa (ongemerkt) doorgeven.
Voorbeelden van soa's zijn: infectie met hiv, dat aids veroorzaakt, chlamydia, genitale wratten, herpes genitalis, gonorroe, hepatitis B en syfilis.
Hoe loop je ze op?
Soa's worden overgedragen via sperma, bloed, vaginaal vocht en bij contact van slijmvliezen. Deze zitten onder andere in de anus, de penis, de vagina en de mond.
De meeste soa's worden opgelopen bij onveilig vrijen. Onveilig vrijen is:
- vaginale geslachtsgemeenschap zonder condoom (penis in vagina)
- anale geslachtsgemeenschap zonder condoom (penis in anus)
- orale seks (pijpen en beffen) zonder condoom of beflapje
- gezamenlijk gebruik van seksattributen, zoals een dildo, zonder deze tussendoor schoon te maken.
Een aantal soa's is ook overdraagbaar via bloed. Hiv, hepatitis B en syfilis kun je oplopen als gevolg van een onhygiënisch aangebrachte tatoeage of piercing. Of als je voor drugsgebruik de naalden, spuiten of andere attributen van een ander gebruikt.
Tijdens zwangerschap kunnen hiv, hepatitis B en syfilis worden overgedragen van moeder op kind. Hiv, hepatitis B, syfilis, chlamydia, herpes genitalis en gonorroe kunnen tijdens de geboorte worden overgedragen op de baby.
Waar krijg je geen soa van?
Een soa krijg je niet door uit het kopje van een ander te drinken. Je krijgt het ook niet via een hoestbui, insectenbeten of een vieze wc-bril.
Opdr. 4 SOA
Van de volgeden 6 ziektes ga je onderstaande gegevens opzoeken:
- Chlamydia
- Aids
- Hepatitis
- Syfilus
- Gonorroe
- Herpes genitiales
Wat moet je doen?
Maak een kenniskaart in Word waarin je aangeeft:
- Korte info over de ziekte
- Hoe krijg je het?
- Klachten bij de man
- Klachten bij de vrouw
- Blijvende gevolgen
- Behandeling
Hst. 5 Geaardheid
Homo- en biseksualiteit wordt in Nederland vaak gezien als deel van je identiteit. Val je als vrouw op vrouwen, dan ben je lesbisch. Alleen op mannen, dan ben je hetero. En heb je wat met beide seksen, dan ben je bi. Vandaar het begrip seksuele geaardheid: het zit in je aard, je bént zo. Het is geen keuze, je kúnt niet anders. Het voordeel van deze benadering: je kunt er niet van ‘genezen’ of ergens anders voor kiezen. Je bent nu eenmaal zo.
Het nadeel is het hokje, het vaststaande. Homoseksualiteit wordt ook wel seksuele voorkeur genoemd. Daarmee staat je seksualiteit minder vast. Je voorkeur gaat uit naar vrouwen, maar je zou ook voor mannen kunnen kiezen. Het is niet een onderdeel van je identiteit, maar een keuze.
Een derde idee over homoseksualiteit gaat meer over gedrag: niet de identiteit of de keuze maakt je homo of lesbisch, maar wat je doet. Het gaat niet over jou als persoon maar over je handelingen: relaties en seks met vrouwen. Je bent daardoor niet anders, je doet alleen wat anders.
Opdr. 5 a Geaardheid
Bekijk het filmpje in de onderstaande link, in het filmpje zien we Daan. Daan (19) weet al sinds zijn dertiende dat hij op jongens valt, maar hij heeft het lange tijd ontkend. Daans grootste hobby is voetbal. Hoe reageren zijn voetbalvrienden?
- Na het bekijken van het filmpje, schrijf je een mailtje aan Daan.
Geef aan wat je van zijn verhaal vond, hoe je naar geaardheid kijkt en geef hem tot slot een persoonlijke boodschap.
Opdr. 5 b Homoseksualiteit
Deze opdracht gaat over homoseksualiteit.
Hoe denk jij over homo's? Wat denk of voel je als je 2 jongens of 2 meisjes met elkaar ziet zoenen? Waarom is het vaak wel 'normaal' als je een jongen en een meisje ziet zoenen? Wat denk je, is er in Nederland iets mis met de acceptatie van homoseksuele mannen en vrouwen in Nederland. Of toch niet?
Er is zelfs een politieke partij die het homohuwelijk ter discussie stelt en horen we steeds vaker over homofobie (homohaat) in de Nederlandse maatschappij. Mannen en vrouwen die hand in hand lopen worden uitgescholden en soms zelfs bespuugd.?
Wat is jouw mening hier over?
Opdracht:
Schrijf een verslag over:
- jouw mening over homoseksualiteit
- hierin verwerk je minimaal 2 stellingen waarover je met de klas hebt gediscusieerd. (Ik vind...... omdat......)
- doe dit op minimaal 1/2 a-4tje.
- als je aan deze punten hebt voldaan, tekent de docent af!
Hst. 6 Loverboys
Loverboys, een steeds groter wordend probleem in Nederland. Jonge meisjes worden verleid met cadeautjes, aandacht en vervolgens in een insolement gebracht. Dat wil zeggen dat ze weinig of geen contacten meer hebben met andere mensen dan hun "vriendje". Daarna worden ze emotioneel gechanteerd en tot prostitutie gedwongen, bedrijgd en mishandelt.
Iedereen heeft er wel eens van gehoord, loverboys. De meeste mensen denken dat het een verhaal is "dat hun nooit zal overkomen".
Maar ieder mens is gevoelig voor aandacht, complimentjes en waardering. Zeker in de pubertijd. En in deze pubertijd is het ook helemaal niet vreemd dat je af en toe thuis ruzie hebt. Loverboys maken hier misbruik van. Door eerst je vertrouwen te winnen en te zorgen dat je tot over je oren verliefd wordt op hem, palmt hij je in. Je vergeet je vrienden, hobby en sport. Hij is de enige op de wereld die er toe doet. Als ze er thuis iets van zeggen is dat natuurlijk gezeur in jouw verliefde oren. De loverboy doet hier nog een schepje bovenop door het gedrag van je omgeving te veroordelen en je daarmee naar zich toe te trekken tot je geen kant meer op kan. Dan komen de scheuren in het perfecte plaatje. Hij heeft schulden bij foute vrienden, wordt zelf bedrijgd, is belazerd door een maat of dergelijke. Omdat hij jou geholpen heeft verwacht hij nu dat jij hem ook helpt. Je hoeft alleen maar met die vriend van hem mee. "Het is maar voor 1x " enz...
Maar daar blijft het niet bij. Dan komen er meer en voor je het weet werk je als prostituee voor hem, zorgt voor drug en in sommige gevallen moet je andere meisjes voor hem regellen. Dan ben je zelf een lovergirl geworden.
Onderstaand bestandje is een brochure van Humanitas waarin de werkwijze van loverboys is weergegeven.
Opdr. 6a
Lees onderstaande strip door. We gaan hier klassikaal op door.
Opdr. 6b Loverboys
De verhalen over loverboys zijn er genoeg. In onderstaande documantaire heb je het echte verhaal van 5 meisjes die anderhalf jaar gevolgd zijn door een rapportageteam. Kijk en luister naar hun verhalen.
Opdr. 6c
Samen met de klas kijk je naar de film: lover or loser
Maak vervolgens onderstaande opdracht:
Hst.7 Zwangerschap
Opdr. 7 Zwangerschap
Bekijk voordat je deze opdrachten maakt eerst de aflevering: Zwangerschap
-
Waar staat de afkorting Soa voor?
-
Welk voorbehoedmiddel beschermt tegen Soa's??
-
Wat moet je doen als tijdens het vrijen een condoom scheurt?
-
Kun je zwanger worden als de penis net voor het klaarkomen uit de vagina getrokken wordt?
-
Welke stoffen in de pil zorgen ervoor dat een vrouw niet zwanger kan worden?
-
Door hoeveel zaadcellen kan één eicel bevrucht worden?
-
Hoe noem je het stijf worden van de penis?
-
Welk voorbehoedmiddel kun je zonder recept bij de drogist kopen?
-
Hoe wordt in-vitrofertilisatie ook wel genoemd?
-
Hoe heet de plaats waar een man anoniem zijn sperma af kan geven?
Hst. 8 Geboorte
Opdr. 8 Geboorte
Bekijk voordat je deze opdrachten maakt eerst de aflevering: Geboorte.
- Hoe wordt het ongeboren kind in de eerste 3 maanden van de zwangerschap genoemd?
- Is een meisje zeker zwanger wanneer ze niet meer ongesteld wordt?
- Hoe wordt de placenta ook wel genoemd?
- Wat beschermt de ongeboren baby tegen stoten, temperatuursveranderingen en uitdrogen?
- Waarom ademt of eet het kind in de baarmoeder niet?
- Waarom wordt een zwangere vrouw afgeraden om te roken?
- Waarom is het belangrijk dat een baby na de geboorte bijna gelijk gaat huilen?
- Wat is de naam van de operatie waarbij een arts de baby via de buikwand ter wereld brengt?
- Wat wordt er bij een vlokkentest onderzocht?
- Welk deel van de baby komt bij een normale geboorte als eerste uit het lichaam van de vrouw?
Hfst. 9 Vruchtbaarheidsbehandelingen
Bronnen
| Informatie: |
|
| |
- BioBits |
| |
- School tv |
| |
- Sexuelevoorming.nl |
| |
- SOA Aids Nederland |
| |
- Humanitas Prostitutie Maatschappelijk Werk |
| |
- Mijn loverboy EO (via YouTube) |
| |
- Lesbisch.nl |
| |
- Bol.com |
| |
|
| |
|
| Afbeeldingen: |
- School tv |
| |
- Google |
| |
- Bol.com |
| |
-medicalfacts.nl |
Stellingen
