VWO bovenbouw
Het leermateriaal, dat bestemd is voor de bovenbouw van het vwo, is ontwikkeld door SLO als experimenteel conceptlesmateriaal in de pilot voor het economieprogramma, gebaseerd op het advies van de tweede commissie Teulings. Dit programma zal ingevoerd worden vanaf het schooljaar 2011/2012.
Het leermateriaal heeft de vorm van pdf-documenten.
1 en 2 Introductie economie
Economie en handel: Module 1 en 2 Introductie economie
Economie gaat dus over het maken van keuzes. Daarbij is een coördinatiemechanisme onmisbaar. Keuzes moeten op elkaar worden afgestemd: wie doet wat, wanneer en op welke wijze.
Economie gaat dus over het maken van keuzes. Daarbij is een coördinatiemechanisme onmisbaar. Keuzes moeten op elkaar worden afgestemd: wie doet wat, wanneer en op welke wijze.
3 Markt
Economie en handel: Module 3 Markt
Waar vraag en aanbod samenkomen, spreekt de economie van een markt. Een markt brengt ordening aan in de wensen van vragers en aanbieders en is daarmee een ordeningsmechanisme.
Waar vraag en aanbod samenkomen, spreekt de economie van een markt. Een markt brengt ordening aan in de wensen van vragers en aanbieders en is daarmee een ordeningsmechanisme.
4 Sparen en lenen
Economie en handel: Module 4 Sparen en lenen.
Als een deel van het inkomen niet wordt uitgegeven, niet wordt geconsumeerd zeggen economen, wordt dat deel gespaard.
Omgekeerd, als je meer wil uitgeven dan je inkomen groot is, moet je geld lenen.
Als een deel van het inkomen niet wordt uitgegeven, niet wordt geconsumeerd zeggen economen, wordt dat deel gespaard.
Omgekeerd, als je meer wil uitgeven dan je inkomen groot is, moet je geld lenen.
5 Levensloop
Economie en handel: Module 5 Levensloop
Het vak economie bereidt leerlingen voor op een adequate deelname aan het maatschappelijk verkeer. Dit betekent dat leerlingen met behulp van de belangrijkste economische concepten de
economische verschijnselen in de maatschappij begrijpen, verschijnselen waar ze als persoon in de verschillende rollen binnen huishouden, bedrijven of overheidsinstellingen mee te maken
krijgen en waarbinnen zij beslissingen moeten nemen of waar zij als lid van de (nationale en internationale) samenleving mee te maken krijgen.
Het vak economie bereidt leerlingen voor op een adequate deelname aan het maatschappelijk verkeer. Dit betekent dat leerlingen met behulp van de belangrijkste economische concepten de
economische verschijnselen in de maatschappij begrijpen, verschijnselen waar ze als persoon in de verschillende rollen binnen huishouden, bedrijven of overheidsinstellingen mee te maken
krijgen en waarbinnen zij beslissingen moeten nemen of waar zij als lid van de (nationale en internationale) samenleving mee te maken krijgen.
6 Ruilen over de tijd
Economie en handel: Module 6 Ruilen over de tijd
Er wordt stilgestaan bij het waarom van de overheid. Een experiment laat je zien waarom de overheid soms moet optreden. In het verlengde hiervan wordt ingegaan op externe effecten.
Er wordt stilgestaan bij het waarom van de overheid. Een experiment laat je zien waarom de overheid soms moet optreden. In het verlengde hiervan wordt ingegaan op externe effecten.
7 Vraag en aanbod
Economie en handel: Module 7 Vraag en aanbod
Hoe meer bekend is over andere afgesloten transacties, des te minder is de koper bereid meer dan een gemiddelde prijs te betalen en des te minder is de aanbieder bereid minder dan een gemiddelde prijs te ontvangen. Uiteindelijk ontstaat een evenwichtsprijs, waarbij een evenwichtshoeveelheid verhandeld wordt. Er blijven dan potentiële kopers achter, die nu niet kopen omdat ze de prijs te hoog vinden. Er zijn ook potentiële aanbieders, die nu niets aanbieden omdat ze de prijs te laag vinden, maar bij het marktevenwicht komen de meeste transacties tot stand. De markt heeft zijn werk gedaan en de prijs is het mechanisme om zoveel mogelijk kopers en verkopers bij elkaar te brengen.
Hoe meer bekend is over andere afgesloten transacties, des te minder is de koper bereid meer dan een gemiddelde prijs te betalen en des te minder is de aanbieder bereid minder dan een gemiddelde prijs te ontvangen. Uiteindelijk ontstaat een evenwichtsprijs, waarbij een evenwichtshoeveelheid verhandeld wordt. Er blijven dan potentiële kopers achter, die nu niet kopen omdat ze de prijs te hoog vinden. Er zijn ook potentiële aanbieders, die nu niets aanbieden omdat ze de prijs te laag vinden, maar bij het marktevenwicht komen de meeste transacties tot stand. De markt heeft zijn werk gedaan en de prijs is het mechanisme om zoveel mogelijk kopers en verkopers bij elkaar te brengen.
8 Marktmacht en marktvormen
Economie en handel: Module 8 Marktmacht en marktvormen
Een onderneming zal in principe proberen zoveel mogelijk macht op een markt te krijgen, omdat zij op deze manier zoveel mogelijk winst kan maken. Hoe meer concurrentie er is, des te kleiner is het deel dat de onderneming van de totale afzet heeft. Meer concurrentie betekent dus minder macht voor de individuele aanbieder. Hij heeft er dus belang bij deze concurrentie zoveel mogelijk te beperken.
Onder marktmacht verstaan we het vermogen om individueel de prijs te verhogen zonder daardoor te veel van je afzet te verliezen. Het betekent dat de prijs hoger is dan de marginale kosten van de laatst geproduceerde eenheid.
Een onderneming zal in principe proberen zoveel mogelijk macht op een markt te krijgen, omdat zij op deze manier zoveel mogelijk winst kan maken. Hoe meer concurrentie er is, des te kleiner is het deel dat de onderneming van de totale afzet heeft. Meer concurrentie betekent dus minder macht voor de individuele aanbieder. Hij heeft er dus belang bij deze concurrentie zoveel mogelijk te beperken.
Onder marktmacht verstaan we het vermogen om individueel de prijs te verhogen zonder daardoor te veel van je afzet te verliezen. Het betekent dat de prijs hoger is dan de marginale kosten van de laatst geproduceerde eenheid.
9 Speltheorie
Economie en handel: Module 9 Speltheorie
Speltheorie houdt zich bezig met wiskundige modellen van situaties van conflict en samenwerking uit de reële wereld tussen tenminste twee rationele en intelligente spelers.
Speltheorie houdt zich bezig met wiskundige modellen van situaties van conflict en samenwerking uit de reële wereld tussen tenminste twee rationele en intelligente spelers.
10 Collectieve goederen en diensten
Economie en handel: Module 10 Collectieve goederen en externe effecten
Er wordt uitgelegd dat markten bij sommige soorten goederen niet (efficiënt) werken. Uitgelegd wordt welke type goederen worden onderscheiden.
Er wordt uitgelegd dat markten bij sommige soorten goederen niet (efficiënt) werken. Uitgelegd wordt welke type goederen worden onderscheiden.
11 Arbeidsmarkt
Economie en handel: Module 11 Arbeidsmarkt
Hier komen de basisbegrippen risico, risicomijdend gedrag en verzekeren aan de orde en wordt het begrip asymmetrische informatie ingeleid.
Hier komen de basisbegrippen risico, risicomijdend gedrag en verzekeren aan de orde en wordt het begrip asymmetrische informatie ingeleid.
12 Risico, informatie en beleggen
Economie en handel: Module 12 Risico, informatie en beleggen
De verschillende vormen van beleggen komen aan de orde, vooral het verschil tussen aandelen en beleggen. Verder wordt ingegaan op het risico dat aan verschillende beleggingsvormen zit.
De verschillende vormen van beleggen komen aan de orde, vooral het verschil tussen aandelen en beleggen. Verder wordt ingegaan op het risico dat aan verschillende beleggingsvormen zit.
13 Welvaart
Economie en handel: Module 13 Welvaart
Welk effect heeft overheidsingrijpen via heffingen en subsidies op de welvaart? Welk effect heeft overheidsingrijpen via minimum- en maximumprijzen op de welvaart?
Welk effect heeft overheidsingrijpen via heffingen en subsidies op de welvaart? Welk effect heeft overheidsingrijpen via minimum- en maximumprijzen op de welvaart?
14 Internationale handel
Economie en handel: Module 14 Internationale handel
Het accent ligt op de invloed die internationale handel heeft op de welvaart.
Daarvoor wordt eerst ingegaan op het verschijnsel globalisering, worden de oorzaken van internationale handel onderzocht en wordt nagegaan hoe internationale handel tot een grotere welvaart kan leiden.
Het accent ligt op de invloed die internationale handel heeft op de welvaart.
Daarvoor wordt eerst ingegaan op het verschijnsel globalisering, worden de oorzaken van internationale handel onderzocht en wordt nagegaan hoe internationale handel tot een grotere welvaart kan leiden.
15 Inkomen en groei
Economie en handel: Module 15 Inkomen en groei
We gaan na op welke wijze inkomen wordt gevormd. Daarbij maken we gebruik van de economische kringloop. Bij de eenvoudige ruilhandel, waarbij goederen tegen goederen worden geruild, is van een economische kringloop nog geen sprake. Als meer partijen met
elkaar handelen, is het overzichtelijker om niet meer alle afzonderlijke partijen in beeld te brengen, maar ze als groepen te beschouwen met een gemeenschappelijk kenmerk. We maken
dan de stap van individuele huishoudingen naar de sector gezinnen en de sector bedrijven. De gezinnen leveren productiefactoren aan de bedrijven en kopen de geproduceerde goederen. De
bedrijven “kopen” de productiefactoren van de gezinnen en leveren de consumptiegoederen aan de gezinnen. Een dergelijke economische kringloop behoort dan tot de macro-economie. Er
wordt dan naar het gedrag van groepen als totaal gekeken en niet meer naar het individuele gedrag.
We gaan na op welke wijze inkomen wordt gevormd. Daarbij maken we gebruik van de economische kringloop. Bij de eenvoudige ruilhandel, waarbij goederen tegen goederen worden geruild, is van een economische kringloop nog geen sprake. Als meer partijen met
elkaar handelen, is het overzichtelijker om niet meer alle afzonderlijke partijen in beeld te brengen, maar ze als groepen te beschouwen met een gemeenschappelijk kenmerk. We maken
dan de stap van individuele huishoudingen naar de sector gezinnen en de sector bedrijven. De gezinnen leveren productiefactoren aan de bedrijven en kopen de geproduceerde goederen. De
bedrijven “kopen” de productiefactoren van de gezinnen en leveren de consumptiegoederen aan de gezinnen. Een dergelijke economische kringloop behoort dan tot de macro-economie. Er
wordt dan naar het gedrag van groepen als totaal gekeken en niet meer naar het individuele gedrag.
16 Goede tijden, slechte tijden
Economie en handel: Module 16 Goede tijden, slechte tijden
In deze module verdiepen we ons in conjuncturele verschijnselen, de wijze waarop de relevante macro-economische grootheden worden geregistreerd en welke vormen van conjunctuurbeleid mogelijk zijn.
In deze module verdiepen we ons in conjuncturele verschijnselen, de wijze waarop de relevante macro-economische grootheden worden geregistreerd en welke vormen van conjunctuurbeleid mogelijk zijn.
