Inleiding
Dit project heeft als thema gezondheid, zowel lichamelijke als geestelijke gezondheid.
Je bent verantwoordelijk voor je eigen gezondheid.
Wat doe je daarmee, ervaar je dit ook zo?
Veel om te leren veel om over na te denken en met elkaar te bespreken in dit project.
Onderzoek hoe gezond je zelf bent. Ben je tevreden of valt er wat te veranderen en hoe?
Maak een plan (en voor de echte gezondheidsfreaks onder ons: dit is je kans, maak klasgenoten enthousiast).
Let op: dit project kan ook heel confronterend zijn voor sommigen.
Inhoud
Dit project gaat over:
- psychische problemen zoals; angst- of dwangstoornissen, depressie, ADHD,
schizofrenie, borderline, burn-out, posttraumatische stresstoornis,
- drugs- en alcoholgebruik en drugs- en alcoholverslaving.
Opdracht
1) Presentatie
In dit project bestudeer je één of twee onderwerpen die jouw belangstelling hebben.
Je zoekt informatie en presenteert dit aan de klas. Je mag zelf bedenken hoe je de informatie wil presenteren; met een power point, via een poster, een folder of op een heel andere manier.
2) Actieplan
Maar er is meer: je gaat ook uitzoeken wat dit onderwerp voor jezelf betekent.
Wil je veranderingen aanbrengen in je leefstijl, door wat je nu in dit project hebt geleerd? Zou je andere mensen advies willen geven over hun leefstijl?
Verwerk je persoonlijke ervaringen in een actieplan.
Plan van aanpak
Er is veel vrijheid in de aanpak van dit project. De onderstaande aanpak is slechts een voorbeeld. (als je zelf een andere aanpak weet, overleg dat met de docent)
Stap 1
Lees de casussen.
Stap 2
Kies een of twee onderwerpen waar je meer over wilt weten. Je kunt deze opdracht individueel, maar ook met klasgenoten doen.
Stap 3
Doe de test die past bij jouw gekozen onderwerp en bespreek de uiktomst met elkaar. De testen vind je bij de beschrijvingen van de cases.
Stap 4
Ga op zoek naar informatie. Zorg dat je veel weet over dit onderwerp. Vraag ook of de docent extra materiaal heeft, zoals lesbrieven, brochures en misschien de game “benjijgek”.
Stap 5
Overleg hoe je de informatie straks gaat presenteren. Kies je voor een verhaal of een flyer, een filmpje of een opdracht die je zelf ook hebt gedaan?
Maak de presentatie.
Stap 6
Bedenk: wat doet het onderwerp met jou? Herken je dingen van jezelf of mensen uit je omgeving.Wat doe je daarmee? Wat wil je bereiken? Zou je een doel willen bepalen voor jezelf, wil je dat delen met groepsgenoten, wil je verder praten met iemand, wil je advies geven aan anderen?
Maak een actieplan voor jezelf of voor iemand anders.
Stap 7
De presentatie in de door jullie zelfgekozen vorm.
Casussen
Je kunt een keus maken uit de volgende casussen:
- Calorien
- ADHD
- Gezellige eters
- Nergens zin in
- Ziek makend
- Bangerik
- Sportief
- Blowen
- Coma-zuipen
Case 1: Calorieën
“Ik ging steeds vaker op de weegschaal staan, soms wel tien keer op een dag.
Zelfs een appel legde ik op de weegschaal voordat ik hem opat.
Op een gegeven moment at ik niets meer waarvan ik van te voren niet wist hoeveel calorieën er in zaten”.
Bekijk de filmfragmenten hieronder. Het eerste filmpje laat zien hoe mensen met Boulimia of Anorexia zichzelf zien. Het tweede fragment komt uit het NOS journaal. Het item gaat over de website Proud2bme.
Doe de test op de site van SABN; Stichting Anorexia en Boulimia Nervosa. Op deze site kun je testen of je een eetstoornis hebt.
Let er op dat dit een idee geeft, maar geen diagnose is.
Als je wilt weten hoeveel calorieën je per dag binnen krijgt, kijk dan op de site calorienteller.nl.
Case 2: ADHD
“Mijn vriendje Remco heeft ADHD, dat wist ik wel, ik val juist voor zijn spontaniteit en grappige wilde acties. Maar ik kan niet altijd tegen zijn drukke gedrag en vergeetachtigheid. Ik word soms echt gek van hem.”
Heb jij misschien last van ADHD? Dan kun je deze test doen op de site van ADHD en Ik.
Let er op dat deze test alleen maar een idee geeft over ADHD en geen diagnose stelt.
Er zijn veel sites te vinden met informatie over ADHD, zoals ADHDplus of de startpagina van ADHD.
Ook Zembla heeft een serie uitzendingen gedaan over ADHD. Hierin komen, behalve de kenmerken, ook het medicijngebruik of de diagnostisering aan de orde.
Case 3: Gezellige eters
“Ik zit op het MBO, ben 18 jaar 1.70 m lang en weeg 85 kilo. Ik zit er zelf niet zo mee, bij ons thuis zijn we allemaal van die gezellige eters. Kom gerust langs er is altijd wel wat lekkers, mijn moeder is heel gastvrij en vraagt steeds heb je wel genoeg wil je nog wat? Als mijn bord leeg is schept ze gelijk weer bij. Maar nu kijk ik naar zo’n XXL afvalprogramma op tv en vraag me af of ik niet ook wat moet gaan lijnen.”
Doe een test: wat voor eettype ben jij? Of test hoe emoties jouw eetlust beïnvloeden.
Door gezond te eten is het helemaal niet nodig dat je gaat afvallen. Je kunt hier meer informatie over vinden op de website van het Voedingscentrum.
Een andere bron waar je meer over gezond eten kunt vinden, is de site van de Dietheek.
Case 4: Nergens zin in
“Gelukkig is de vakantie voorbij, ja raar hè, maar soms zie ik alleen maar mijn ouders in de vakantie. Ik heb gewoon nergens zin in en doe ook niets. Neem niet eens de telefoon op. Ik kijk TV en zit wat op internet. Nu ik weer naar school kan en mijn klasgenoten ontmoet en op tijd mijn bed uitmoet (wel erruug moeilijk) voel ik me een stuk beter.”
Heb jij misschien last van een depressie. Doe de zelftest op de site 'Praten online'.
Let op dat deze site geen diagnose geeft.
Er is een site voor jongeren die niet lekker in hun vel zitten. Kijk eens op 'Grip op je dip'. Daar vindt je informatie, maar ook filmpjes en verhalen met ervaringen van jongeren. Op de site 'Zwaar weer' lees je over onder andere het verschil tussen een dipje en een depressie.
Er zijn ook websites voor jongeren met psychische problemen, zoals www.zogeknogniet.nl of www.benjijgek.nl.
Case 5: Ziek makend
Na maandenlang ontwijken en ontkennen vertelt Herman zijn zus uiteindelijk wat er aan de hand is: hij is bang dat hij zijn klanten ziek zal maken. Hij vertelt dat hij onder het knippen van een klant soms plotsklaps de gedachte krijgt: “ik bezorg jou kanker”. Alsof hij met de kracht van zijn gedachten iemand ziek zou kunnen maken! Deze gedachten komen onverwachts, zonder enige aanleiding, bij hem op. Na het vertrek van de klant schrobt Herman al zijn kammen, mesjes en scharen grondig schoon. Ondertussen probeert hij enkel ‘goede’ gedachten te hebben. Maar die vreselijke gedachten raakt hij maar niet kwijt. Langzamerhand is Herman ten einde raad.
Ik zie, ik zie...
...wat jij niet ziet.
Lees op het Gezondheidsnet meer informatie over waandenkbeelden en wanen. Stichting Weerklank richt zich op volwassenen en kinderen met bijzondere psychische ervaringen.
Er zijn ook websites voor jongeren met psychische problemen, zoals www.zogeknogniet.nl of www.benjijgek.nl.
Case 6: Bangerik
Iedereen is wel eens bang. Gelukkig maar, want angst waarschuwt mensen voor naderend gevaar. Ze brengt het lichaam in staat van paraatheid, zodat een snelle reactie mogelijk wordt. Zo schrikken mensen wanneer ze een brandlucht ruiken, zodat ze snel het vuur kunnen blussen of vluchten. In zo’n geval is angst een gezonde reactie op dreigend gevaar.
Maar sommige mensen zijn bang wanneer de omstandigheden daar weinig aanleiding toe geven. Ze durven hun huis niet uit zonder tien keer te controleren of het gas uit is. Of het zweet breekt hen uit bij de gedachte dat ze een telefoontje moeten plegen.
Bekijk het filmpje hieronder over een basisschoolkind dat last heeft van seperatie-angst.
Ben jij ook wel eens bang? Doe de test op de website van Webzorg.
Let op dat deze test alleen een idee geeft over angst en geen diagnose stelt.
Op de site van Leraar24 vindt je meer informatie over angststoornissen bij kinderen. De site dokterdokter geeft informatie over angst bij jongeren.
Er zijn ook websites voor jongeren met psychische problemen, zoals www.zogeknogniet.nl of www.benjijgek.nl.
Angststoornissen bij kinderen
Case 7: Sportief
"Tja, maar welke sport past bij mij? Ik wil wel meer bewegen maar geen enkele sport vind ik leuk."
Heb jij al een favoriete sport? Doe de test en ontdek wat voor sporttype je bent. Er zijn verschillende tests die je helpen bij het kiezen van een sport, zoals:
- de sportkiezer van VGZ,
- de sportkeuzetest van eXersite,
- de sportkeuzewijzer van GeZZond.
Healty Lives geeft je tips bij het kiezen van een sport. Dertig minuten bewegen per dag is gezond. Kijk op deze site en lees tips hoe je aan deze beweging kunt komen.
Case 8: Blowen
Hoe zag je gebruik voor de behandeling eruit?
"Ik blow vanaf mijn veertiende. Gewoon, met mijn vrienden. Lachen en een goed gevoel. Maar na een jaar werd het te veel. Ik werd steeds passiever en het enige waar ik naar uit keek, was blowen. Op school ging het door het blowen steeds slechter. En toen mijn beste vriend ging stoppen, ben ik met hem mee gestopt, of bijna geheel gestopt. Ik blow alleen nog na het uitgaan. Ik was 17 toen ik met XTC begon. Tijdens het uitgaan en op feesten namen mijn vrienden en ik pillen. Eerst was het zo'n één keer per maand. Later werd het meer. We gingen steeds langer door in het weekend."
(bron: www.drugsondercontrole.nl)
Wat vind jij van onderstaande filmpje?
Gebruik jij drugs en heb je dit drugsgebruik onder controle? Doe dan deze zelftest op de site 'Drugsondercontrole'.
Let op deze test geeft een idee over je drugsgebruik en stelt geen diagnose.
Op de site van het Trimbos Instituut vind je een beschrijving van verschillende soorten drugs. Ze geven ook een overzicht van heel veel andere bronnen. Op Drugsweb kun je naast testjes doen, ook e-cards versturen en een game spelen.
Case 9: Coma-zuipen
Meisjes in Duitsland hebben voor het eerst hun mannelijke leeftijdsgenoten verslagen bij het ‘comazuipen’. Meer meisjes dan jongens moesten wegens een alcoholvergiftiging in ziekenhuizen worden behandeld (jan 2009).
Volgens Van der Lely is een gevalletje alcoholvergiftiging zeer schadelijk voor het jonge brein. In zijn praktijk maakte hij zeer intelligente kinderen mee, die in nog geen vier maanden van een hoog VWO niveau naar VMBO gingen. Het aantal kinderen met een vergiftiging verdubbelt elk jaar, ook het promillage wordt hoger. De gemiddelde leeftijd is zelfs schokkend: 13,5. Van der Lely denkt dat na Duitsland ook Nederland een prooi wordt voor het coma-zuipen, dat is in korte tijd zoveel drinken tot je neervalt. Resultaat: de bewuste avond wordt niet meer herinnerd, en voor je het weet leert het ooit zo briljante kind met zijn handen werken op het VMBO. Op weg naar een werkzaam en nuttig leven.
Elke soort alcoholhoudende drank heeft zijn eigen standaardglas, dus hoeveel alcohol krijg je binnen per keer?
Drink je wel eens alcohol? Bij deze test krijg je een advies over je alcoholgebruik. Kijk op de site watdrinkjij.nl.
Als je onder de twintig jaar bent, moet je een legitimatie laten zien in de supermarkt. Op de site 'Nog geen twintig' lees je meer over de maatregel en over jongeren en alcohol. Kijk ook eens op de site Alcoholinfo.
Beoordeling
Je wordt op verschillende punten beoordeeld:
-
Je hebt je verdiept in het onderwerp.
-
Je hebt samengewerkt met anderen.
-
Je hebt gepresenteerd op eigen gekozen wijze: met de presentatie laat de deelnemer zien of er informatie is verwerkt en laat zien (op creatieve wijze, cartoonz, loony, demonstratie) wat het onderwerp voor de deelnemer persoonlijk betekent.
-
Je hebt een actieplan opgesteld voor jezelf of anderen.
De docent beoordeelt op onderliggende competenties.
Informatie voor de docent
Inleiding en werkwijze
Dit project doet een beroep op de verantwoordelijkheid die de deelnemer (iedere burger) heeft voor zijn/haar eigen gezondheid. Dit is wat we noemen vitaal burgerschap.
Het gaat altijd over de samenhang tussen lichamelijke en geestelijke gezondheid.
De onderwerpen zijn: psychische stoornissen, voeding, beweging en sporten. Drugs, alcoholgebruik en verslaving.
Het doel
- De deelnemer informeert zich over lichamelijke en geestelijke gezondheid.
- De deelnemer kan op zoek gaan naar informatie die hij/zij ook daadwerkelijk nodig heeft. De deelnemer is leidraad voor zijn eigen lesinhoud. Mogelijk gaat de deelnemer aan de slag met problemen die voor hem/haar spelen.
- De deelnemer maakt een plan om eigen houding en gedrag aan te passen aan de door hem/haarzelf gestelde doelen.
- De deelnemer krijgt hier hulp en begeleiding bij en wordt, indien nodig, goed doorverwezen.
- De deelnemer boekt indien mogelijk/gewenst een aantal sportactiviteiten via het sportexpertisecentrum van Zadkine. Individueel of met de groep.
- De docent zal ook het belang van bewegen benadrukken. Bewegen heeft een bewezen positief effect op lichamelijke en geestelijke gezondheid en leerprestaties.
Bronnen
www.gezondeschool.nl voor alle denkbare links.
Het Fonds psychische gezondheid geeft voorlichting. Je kunt een gastspreker uitnodigen en een lespakket bestellen.
“benjijgek” waarin een stellingenspel een dvd met 6 korte films, een game en veel folders. Inclusief een goede handleiding met lesbrief per les uitgeschreven. Met daarin: introductie psychische problemen, stellingen, opdrachtenkaarten, casussen. Sjabloon voor het schrijven van “Loony’s”.
Je kunt ook een tentoonstelling op school aanvragen bij het fonds psychische gezondheid.
Zie verder de links bij het kopje bronnen in het arrangement.
De cultuurfabriek
Zone Cartoonz
Kan worden ingezet om de persoonlijke ervaring van de deelnemer met dit onderwerp te helpen verwoorden/verbeelden en verwerken.
Blowkwartet
Een nieuwe manier om jongeren te bereiken
Hoe informeer je jongeren over cannabisgebruik? Het Blowkwartet is de nieuwste vinding van het Rotterdamse jongerencommunicatiebureau Keesie. Onlangs werd het kwartetspel verspreid op verschillende scholen in het voortgezet onderwijs en jongeren kunnen de digitale versie spelen op MSN.
Onder het motto: ‘Kinderen en jongeren verdienen beter’, is Keesie zes jaar geleden opgericht.
Keesie wijst niet met de vinger, maar kruipt in de huid van de doelgroep. ‘Traditionele
marketingcampagnes hebben hun langste tijd gehad’, zegt Bas Westerweel, een van de oprichters en directeuren van Keesie.
‘Jongeren bereik je niet langer met éénrichtingscommunicatie en met de traditionele communicatiemiddelen. Veel effectiever is het om je werkelijk te verdiepen in wat er leeft onder jongeren en te proberen ze zo ver te krijgen dat ze je in hun wereld toelaten en uitnodigen,’ aldus Westerweel.
Keesie zoekt andere dan de geijkte kanalen op. Het blowkwartet is hier een voorbeeld van. Keesie ontwikkelde het kwartet voor de nieuwste voorlichtingscampagne van het Trimbos Instituut dat zich richt op jongeren van 14 tot en met 18 jaar. Het is zowel bedoeld voor jongeren die niet blowen als voor jongeren die experimenteren of regelmatig cannabis gebruiken.
Het is grappig en nodigt uit tot spelen. Ondertussen geeft het kwartet aan welke
gevaren er aan cannabisgebruik kleven: ‘je gaat er waardeloos van zoenen, je wordt
onverschillig of komt erachter dat je alleen maar blowt omdat je mee wilt doen met de rest’.
Te spelen via MSN, maar ook te bestellen bij het Trimbosinstituut.
Beoordelingsformulier Gezond en wel
Bronnen
Dit is een overzicht van de bronnen die gebruikt is in deze les:
