Dominant of recessief

Dominant of recessief

Dominant of recessief

Omschrijving van het misconcept:

Leerlingen denken dat veelvoorkomende eigenschappen automatisch dominant zijn in een stamboom.

 

Achtergrond misconcept:

In de biologie betekent ‘dominant’ niet dat een gen sterker of beter is, maar dat één allel al voldoende is om een eigenschap tot uiting te brengen. Bij een recessief allel zijn daarentegen twee kopieën nodig om hetzelfde effect te krijgen. Een recessief allel komt namelijk alleen tot uiting als het dominante allel ontbreekt. Toch interpreteren veel leerlingen het woord ‘dominant’ in de alledaagse betekenis van machtig of overheersend. Ze denken dat dominante allelen de recessieve onderdrukken, of dat ‘dominant’ simpelweg ‘aanwezig’ betekent en ‘recessief’ ‘afwezig’. Dit leidt tot misvattingen, zoals de overtuiging dat dominante eigenschappen vaker voorkomen of sterker zijn dan recessieve. Ook bestaat het onjuiste idee dat dominante allelen zich gemakkelijker verspreiden en dat adaptieve eigenschappen uiteindelijk dominant worden.

 

Voorbeeldaanpak in de les:

Voor diagnostische meerkeuzevragen over deze en andere misconcepten:

https://www.diagnostischevragen.nl/vakken/biologie/

Een doe opdracht waarbij leerlingen met elkaar in gesprek gaan over de kans dat een eigenschap tot uiting komt:

 

Bronnen en verder lezen:

Allchin, D. (2000). Mending Mendelism. The American Biology Teacher, 62(9), 632–639.

Mills Shaw, K. R., Van Horne, K., Zhang, H., & Boughman, J. (2008). Essay contest reveals misconceptions of high school students in genetics content. Genetics, 178(3), 1157–1168.

Smith, M. U. (2014). It’s not your grandmother’s genetics anymore! The American Biology Teacher, 76(4), 224–229.

 

 

Colofon

Het arrangement Dominant of recessief is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
Kennisbank biologie
Laatst gewijzigd
22-12-2025 11:45:47
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Uitleg bij het misconcept: Leerlingen denken dat veelvoorkomende eigenschappen automatisch dominant zijn in een stamboom.
Leerniveau
VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VWO 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 1; HAVO 4; HAVO 1; VMBO theoretische leerweg, 4; VWO 6; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VWO 1; HAVO 3; VWO 3; HAVO 5; VWO 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; HAVO 2; VMBO gemengde leerweg, 4; VWO 5; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
Leerinhoud en doelen
Biologie;
Eindgebruiker
leraar
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Trefwoorden
allelen, dna, dominant, eigenschap, erfelijkheid, genen, recessief, stamboom

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

Kennisbank biologie. (z.d.).

Beeld van een chromosoom

https://maken.wikiwijs.nl/221507/Beeld_van_een_chromosoom

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

Voor developers

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

close
Colofon
thumb  
Wikiwijs is een product van kennisnet-logo
Dominant of recessief
open