Wat zijn genen?

Omschrijving misconcept

Leerlingen denken dat …

de streepjes / bandjes op chromosomen genen voorstellen.
een chromosoom slechts enkele / tientallen genen bevat.
genen en allelen hetzelfde zijn.

Achtergrond misconcept

Gedurende de mitose condenseren de chromosomen en zijn ze zichtbaar met een lichtmicroscoop. Wanneer het preparaat gekleurd wordt zijn delen van chromosomen die rijk zijn aan de basenparen Adenine (A) en Thymine (T) donkerder gekleurd. Dit is zichtbaar als een donkere band. In schematische tekeningen worden deze banden vaak getekend en daarin wordt één gen benoemd. Hierdoor kan een leerling denken dat een band voor één enkel gen staat, terwijl de dunste band meer dan een miljoen basenparen en potentieel honderden genen bevat.
In de onderbouw wordt vaak alleen het begrip gen geïntroduceerd en nog niet het begrip allel. Hierdoor begrijpen leerlingen vaak niet het onderscheid tussen deze twee termen.

Voorbeeldaanpak in de les

Maak leerlingen bewust wat er aan een model wel en niet klopt met deze venn-diagram.

Leerlingen oefenen het verschil tussen een gen en allel met de T-diagram.

Diagnostische meerkeuzevragen over deze en andere misconcepten:

https://www.diagnostischevragen.nl/vakken/biologie/

Met deze powerpoint kunnen leerlingen, wanneer ze meer gevorderd zijn, de fouten in afbeeldingen ontdekken en bespreken.

Bronnen en verder lezen

Lewis, J., Leach, J., & Wood-Robinson, C. (2000). All in the genes? Young people’s understanding of the nature of genes. Journal of Biological Education, 34(2), 74–79.

Machová, M., & Ehler, E. (2023). Secondary school students’ misconceptions in genetics: Origins and solutions. Journal of Biological Education, 57(3), 633–646.

Smith, M. K., & Knight, J. K. (2012). Using the Genetics Concept Assessment to document persistent conceptual difficulties in undergraduate genetics courses. Genetics, 191(1), 21–32.

Kennisbank misconcepten in de biologie

Colofon

Het arrangement Wat zijn genen? is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur: Kennisbank biologie
Laatst gewijzigd: 22-12-2025 11:47:42
Licentie: Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat

het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken

voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.