Planmatig leren werken

Planmatig leren werken

Inleiding

Beste student Helpende Zorg & Welzijn,

Heb je soms geen overzicht op zaken? Of weet je soms even niet hoe je kunt beginnen met je studie of stage opdrachten? Vind je het moeilijk om SMART doelen te maken? Je leert hier hoe je zelf doelgericht aan de slag kunt gaan en hoe je zelf een plan van aanpak kunt maken. Veel succes!

Met vriendelijke groet,

Maaike van den Heuvel (docent, Dulon College)

A woman sitting on top of a moon next to a rocket

 

klik steeds op het volgende pijltje om door te gaan naar de volgende slide of scroll door het menu links >>>

Docentenhandleiding

Beste docent Helpende Zorg & Welzijn,

Als een student even geen overzicht heeft, maar wel grip wil krijgen op zaken, kan planmatig leren werken zinvol zijn. Voor je ligt een lessenreeks waarbij de student oefent in planmatig werken. Het is inzetbaar voor; slb, loopbaan-, bpv- en examenvoorbereiding. De lessenreeks kan door de student zelfstandig doorlopen worden, maar je kunt het ook klassikaal aanbieden.

Er wordt teruggegrepen op kennis en vaardigheden die de student al eerder heeft opgedaan tijdens de lessen en projecten van werkproces: B1-K1-W1: 'Bereidt de werkzaamheden voor en stemt af'. De student wordt bewust wat hij wil bereiken en gaat aan de slag met persoonlijke SMART doelen. Met behulp van kleine opdrachten en een toets, oefent de student hoe hij weer overzicht kan krijgen op taken.

Alle thema's komen uiteindelijk terug in de checklist, waarmee hij zijn eigen plan van aanpak gaat maken. Hiervoor vraagt de student feedback aan docent of stagebegeleider, zodat hij met het plan zijn taak kan uitvoeren.

Als de taak is uitgevoerd, kan hij door naar Les 7, waarbij hij reflecteert met de STARR-methode. De student maakt een evaluatie waarbij hij zijn doel en plan aanpast of aan de slag gaat met een volgend plan van aanpak. Bij een volgende ronde zou de Wikiwijs versneld doorlopen kunnen worden en kiest de student waar hij ondersteuning bij nodig heeft.

Deze Wikiwijs is gemaakt in het kader van mijn opleiding Leraar Gezondheidzorg & Welzijn aan de HAN. Veel plezier bij het aanbieden van deze lessen!

Met vriendelijke groet, Maaike van den Heuvel (docent, Dulon College)

Verantwoording

Waarom planmatig leren werken?

> Als je achterloopt met opdrachten.

> Als je een activiteit of project moet voorbereiden.

> Als je een examenvoorbereiding moet doen

Wat weet je al?

Je hebt al de benodigde voorkennis opgedaan met de module B1-K1-W1 'Bereidt de werkzaamheden voor en stemt af'. Je hebt toen de volgende begrippen en methodes geleerd:

  • Planmatig werken
  • De 6 W's.
  • SMART doelen
  • Reflecteren en Evalueren met de STARR-methode

Wat ga je leren?

  • Je kunt een eigen plan van aanpak maken die je helpt overzicht en structuur te geven aan je taken.

  • Je weet precies wat je gaat leren door SMART doelen te formuleren.

  • Je weet waarom planmatig werken zinvol is voor een Helpende in de praktijk (bijvoorbeeld bij de ochtendzorg, huishoudelijke taken en welzijnsactiviteiten)

  • Je kunt sterke en zwakke eigenschappen van jezelf benoemen, waardoor je een plan kunt maken die bij je past.

Wat heb je nodig?

  • Deze wikiwijs

  • laptop

  • Word app op je laptop

  • Pen en papier voor notitieA man holding a glass of beer in front of a full moon

Test je voorkennis!

Hier volgen een aantal vragen om je geheugen weer op te frissen. De thema's zijn voorbij gekomen tijdens de beroepslessen B1-K1-W1: bereidt de werkzaamheden voor en stemt af.

Dit is hoe je geheugen werkt: alles wat je moet weten over je lange- en ...

Wist je het nog een beetje?

Mooi als je het nog weet, maar geen zorgen als je het moeilijk vond. De komende lessen ga je met behulp van opdrachten en voorbeelden uit de praktijk oefenen.

Ga door naar les 1- SMART doelen!

Рука указывает вправо указательным пальцем в стиле каракулей | Премиум ...

Les 1 – SMART doel

Doelen stellen en SMART maken

Bij planmatig werken hoort doelen stellen. Een leerdoel is iets wat jij wil leren, trainen, of graag zou wil verbeteren. Om een leerdoel SMART te maken, ga je alle letters van deze afkorting af. Hierdoor weet jij precies waar je naartoe gaat werken.

Werkwijze SMART doel maken (lees mee met het voorbeeld doel)

> STAP 1: Bedenk wat je zou willen leren of oefenen?

Ik wil beter voor mezelf opkomen als een bewoner tegen mij gaat schelden.

> STAP 2: Loop nu alle letters van SMART af, hierdoor je weet precies wat je gaat doen.

Specifiek: Ik wil leren om duidelijk en professioneel mijn grenzen aan te geven wanneer een bewoner tegen mij scheldt.

Meetbaar: Ik beschouw het als geslaagd wanneer ik in minstens 4 van de 5 situaties waarin een bewoner scheldt, rustig kan blijven en binnen één minuut mijn grenzen aangeef (bijv. “Ik wil u helpen, maar ik sta dit taalgebruik niet toe.”).

Acceptabel / Actiegericht: Ik ga dit bereiken door (1) vooraf standaardzinnen te oefenen, (2) tijdens mijn dienst actief te letten op mijn reactie bij grensoverschrijdend gedrag en (3) iedere keer kort te evalueren met een collega.

Realistisch: Het is voor mezelf en anderen haalbaar om deze communicatievaardigheden te oefenen tijdens mijn diensten.

Tijdgebonden: Binnen 8 weken wil ik dit consistente gedrag eigen hebben gemaakt en vervolgens evalueren met mijn leidinggevende.

Vervolgens maak je een samenvatting van je SMART doel: Binnen 8 weken kan ik in minstens 4 van de 5 situaties waarin een bewoner tegen mij scheldt, rustig blijven en binnen één minuut een duidelijke, professionele grens aangeven door het gebruik van geoefende reacties. Ik oefen dit door standaardzinnen voor te bereiden en na situaties kort te evalueren met een collega.

 

Symbool Lampje Teken Hand Tekening Doedle Vector Illustratie ...

Opdracht: Je eigen SMART doel maken

1. Pak een pen en papier en bedenk wat jou leerdoel is in grote lijnen en pas bovenstaande werkwijze toe.

2. Vraag mogelijke een klasgenoot je te interviewen in de rol van een 'critical friend'. In deze rol zal hij geen genoegen nemen met een vaag antwoord en moet alles helder boven tafel komen, zodat jouw leerdoel heel SMART wordt.

3. Maak met de antwoorden een samenvattend geheel: dit wordt je SMART doel!

Les 2 – Overzicht krijgen

Om overzicht te krijgen is structuur heel belangrijk voor je plan. Je zet bepaalde zaken in een logische volgorde.

Dat kan zijn door te werken in een volgorde van stappen, in een weekschema of te werken in een tabel.

How to Make a Simple Operational Plan Template – RoyalCDKeys

De 6 W's zijn:

1. wie - wie zijn er betrokken? (doelgroep, begeleiders, ouders)

2. wat - wat ga je doen? (bijvoorbeeld: een spel, sport, studieopdracht)

3. waarom - met welke redenen? (iets nieuws leren? zelfstandigheid vergroten? ontspanning?)

4. wanneer - op welke datum vindt het plaats?

5. waar - op welke locatie gaat het plaatsvinden?

6. waarmee - welke middelen heb je nodig (maak een lijst van alle spullen die je nodig hebt)

 

Zij geven richting aan je plan van aanpak. Hiermee kun je zelfs een draaiboek maken om je goed voor te bereiden op grote en kleine activiteiten.

Office small talk semi flat color vector characters. Editable figures ...

 

Opdracht: maak een tabel in Word

stap 1 > Open het programma Word en maak een nieuw bestand met de naam 'planning'.

stap 2 > Ga naar invoegen en kies een tabel

stap 3> Maak een tabel van 6 x 2 vakken (je kunt altijd vakjes bijvoegen als dat nodig is).

stap 4> Vul de bovenste rij in met de 6 W's.

stap 5 > Geef antwoord op de vragen wat je gaat doen.

stap 6 > laat je tabel zien aan je docent.

stap 7 > bewaar het tabel op je laptop.

 

Voorbeeld voor een activiteit die je moet voorbereiden:

wie?

wat?

waarom?

wanneer?

waar?

waarmee?

 

 

 

Voorbeeld voor een studie planning:

week vak opdracht maken inleveren
43 Ned do 23 en vrij 24 okt ma 27 okt
44 Rek do 6 nov en vrij 7 nov ma 10 nov
45 ADL do 13 nov en vrij 14 nov ma 17 nov

 

Les 3 – Prioriteiten stellen

Prioriteiten stellen

Door prioriteiten te stellen krijg je een volgorde in je plan. Je geeft dan een waarde aan iets, waardoor het belangrijk wordt om bijvoorbeeld eerst te doen voordat je met het ander begint. Je maakt een afweging ten opzichte van jezelf en anderen, waarbij verantwoordelijkheden en afspraken zijn gemaakt. Bij het beroep Helpende is je zorgtaak het belangrijkst, dus die doe je altijd als eerste.

Les 4 – Tijdsplanning

Inschatten hoe lang iets duurt 

Gedurende de dag ben je veel bezig met verschillende taken. Er zijn taken die evenveel tijd kosten, maar hebben een ander tijdsgevoel. Leuke dingen vliegen voorbij en lastige dingen duren voor je gevoel soms een eeuwigheid. Als je bewust bezig bent met hoe lang dingen duren, kun je beter vooruit kijken en minder last krijgen van stress. 

Afbeeldingsresultaten voor zandloper illustratie

Opdracht: maak een tijdspad in je plan

Maak een schema van jouw taken en schrijf daar achter hoe lang iets duurt. Reken daarna uit hoe lang de activiteit in zijn totaal duurt. Als je met mensen werkt is het soms lastig de tijd in te schatten. Het hangt af van andere factoren en soms lukt het om bepaalde handelingen vlotter uit te voeren. Bouw daarom altijd een marge in je tijdpad.

Bijvoorbeeld zo:

Mevrouw ophalen uit kamer, met rolstoel rijden naar eetkamer. 5 á 10 min
Appel wassen, schillen en snijden. 3 á 5 min   
Appeltje begeleid geven met vork, eet op normaal tempo. 5 á 10 min         
Bewoner van tafel rijden naar woonkamer. -
Totaal

-

 

Symbool Lampje Teken Hand Tekening Doedle Vector Illustratie ...

Tip: Vind je het lastig om er grip op te krijgen? Neem het dan een keertje op met een timer, zodat je er een realistisch beeld bij krijgt.

Opdracht: Bekijk de video

En bedenk daarna voor jezelf:

  • hoe is mijn tijdsgevoel eigenlijk? Kan ik het realistisch inschatten?
  • kan ik mijn taken wel goed uitvoeren als er veel tijdsdruk is?
  • hoe ga ik ermee om? Kan ik improviseren zodat de belangrijkste taken worden gedaan?

Les 5 - Toets je planning skills!

Hoe zijn de resultaten?

Zijn minimaal 7 vragen van de 10 fout? Kijk naar de antwoorden waar het mis is gegaan. Ga mogelijk wat lesjes terug en doe de toets nog eens. Zijn minimaal 6 van de 10 vragen goed? Ga dan door naar Les 5 om jouw plan van aanpak te gaan maken.

Les 6 - Jouw plan van aanpak

Het is nu tijd om je eigen plan van aanpak te gaan maken. Klik op onderstaand link voor de checklist. Deze lijst geeft je houvast om je eigen plan te gaan schrijven. Bewaar het Word document met jouw naam op je laptop, zodat erin kunt blijven werken. Als je klaar bent vraag je feedback aan je docent of werkbegeleider. Deze neem je mee in het volgend hoofdstuk: Reflectie & evaluatie.

Begin de dag met een rekentaak | De rekenhoek

Les 7 - Reflectie & evaluatie

Door te reflecteren kijk je terug op wat je hebt gedaan. Je kunt daarvoor de STARR-methode gebruiken. Deze methode waarbij je in kaart brengt wat er allemaal is gebeurt. Als een soort detective loop je langs alle vragen en mis je geen details (die juist erg belangrijk zijn). Je ziet beter wat er is gebeurt en hoe jij daarop hebt gereageerd of gehandeld.

Reflecteren met de STARR-methode | Stappenplan + voorbeelden

Evaluatie en cyclus opnieuw

Als je de STARR ster helemaal hebt doorlopen, weet je precies weer wat er is gebeurt en hoe je het liever anders had willen doen (of misschien juist niet). Je trekt conclusies en evalueert: wat ga ik de volgende keer anders doen? Je voert de zelfde taak uit, maar nu met een nieuwe aanpak. Dáár kun je nog eens op reflecteren. Hiermee ga je door totdat je een manier hebt gevonden die wenselijk is.

Feedback

A man sitting on a bench looking at his phoneIk ben benieuwd wat je van het leerarrangement vond?

Zou je onderstaande link willen aanklikken en het feedbackformulier willen invullen? Met jouw input kunnen we deze Wikiwijs weer verbeteren.

Dank je wel!

 

https://forms.office.com/e/j0EEM1qVHG?origin=lprLink

bronnen

Dulon College (COG). (2025). B1-K1-W1: Bereidt werkzaamheden voor en stemt af (Onderwijsboek; onderdeel van certificeerbare eenheid C0079 Methodisch/gestructureerd werken). Eigen uitgave.

SBB. (2024). Profiel van kwalificatiedossier Dienstverlening (crebonummer 25960), Helpende Zorg en Welzijn (gewijzigde versie 2024). Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven.

 

 

 

  • Het arrangement Planmatig leren werken is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Maaike van den Heuvel
    Laatst gewijzigd
    2025-12-03 11:24:21
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De student oefent verschillende thema's rondom planmatig werken en maakt een eigen plan van aanpak.
    Leerniveau
    MBO, Niveau 2: Basisberoepsopleiding;
    Leerinhoud en doelen
    Loopbaan; Loopbaansturing;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    makkelijk

    Bronnen

    Bron Type
    https://youtu.be/c9rob1RdOsk
    https://youtu.be/c9rob1RdOsk
    Video
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Toets je planning skills

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.