Menu

Groep 5 t/m 8 - Greenscreenbox - Spreekwoorden en uitdrukkingen over geld

Groep 5 t/m 8 - Greenscreenbox - Spreekwoorden en uitdrukkingen over geld

Over deze les

Methode: Kan zonder methode.
Past bij:

  • Staal Taal: groep 5 Thema Geld les 6 en 14, of gebruik als extra les
  • Staal Taal: groep 7 Thema Familie les 2 (pas het thema van de les dan aan)

Groep: 5 t/m 8

Thema: Geld, aan te passen naar elk gewenst thema

Lesduur: 90 minuten

Benodigdheden:

Moeilijkheidsgraad (voor de leerkracht): Gemiddeld

Lesdoelen taal

  • Leerlingen leren verschillende spreekwoorden en uitdrukkingen over geld (of elk ander thema waarmee je werkt) kennen.
  • Leerlingen kunnen de betekenis van deze spreekwoorden en uitdrukkingen uitleggen.
  • Leerlingen ontwikkelen creatief denken en samenwerking door het uitbeelden van spreekwoorden.
  • Leerlingen maken gebruik van technologie (Greenscreenbox) om hun begrip van spreekwoorden op een visuele manier te presenteren.

Digitale geletterdheid

Aanbodsdoelen SLO digitale geletterdheid

  • Praktische ICT basisvaardigheden:
    • Ontdekken wat het gebruik van een digitaal apparaat vraagt aan praktische ICT-vaardigheden (fase 3).
    • Herkennen van specifieke kenmerken van digitale apparaten en kiezen van een geschikt apparaat voor een bepaald doel (fase 3).
    • Verkennen van mogelijkheden voor visuele en grafische vormgeving binnen apps (fase 2).
    • Exploreren van apps voor audio en video (fase 2).

Lesdoelen digitale vaardigheden

  • Leerlingen kunnen met behulp van apps een stop-motion of video maken om letterlijk en figuurlijk taalgebruik visueel weer te geven. Zij maken daarin zelf de keuze wat het meest geschikt is.

Benodigde voorkennis

  • Leerlingen kennen de basisfunctionaliteiten van het gebruik van de iPad.
  • Leerlingen weten hoe ze in de Greenscreenbox app een film of stop-motion kunnen opnemen.
  • Leerlingen weten wat spreekwoorden en uitdrukkingen zijn. (Of je neemt meer tijd voor deze les en behandelt deze kennis. Een handreiking daarvoor staat hieronder uitgewerkt).

Lesomschrijving

Introductie/inleiding:

Start de les met het bespreken van het begrip "spreekwoord" en "uitdrukking".
Het verschil tussen diverse termen ligt voornamelijk in hun gebruik en structuur. ‘Uitdrukking’ is als het ware een paraplu waar andere termen als spreekwoord, gezegde en zegswijze onder hangen. Achtergrondinformatie:

Spreekwoord
Vaste formulering: Een spreekwoord is een vaste zin die niet verandert.
Algemene waarheid of wijsheid: Spreekwoorden bevatten vaak een algemene waarheid of wijsheid.
Volledige zin: Het is altijd een volledige zin.
Niet veranderlijk: De formulering van een spreekwoord verandert niet, ongeacht de context.
Voorbeeld: "De appel valt niet ver van de boom."

Uitdrukking
Flexibele formulering: Een uitdrukking is een groep woorden die in verschillende vormen kan voorkomen.
Deel van een zin: Uitdrukkingen zijn vaak delen van een zin en kunnen zich aanpassen aan de grammaticale structuur van de zin waarin ze voorkomen.
Veranderlijk: De woorden in een uitdrukking kunnen veranderen afhankelijk van de tijd, persoon of andere grammaticale elementen.
Voorbeeld: "De hand op de knip houden." Dit kan veranderen naar "Hij houdt de hand op de knip" of "Zij hielden de hand op de knip."


Spreekwoorden en uitdrukkingen over geld:
Vraag of de leerlingen al spreekwoorden of uitdrukkingen kennen die te maken hebben met geld.

Hieronder een aantal voorbeelden, inclusief hun betekenis. Hier kun je er enkele van op het digibord tonen. Je hoeft ze nog niet in detail te behandelen, dat komt later in de les.

Spreekwoorden

  • Zuinigheid met vlijt bouwt huizen als kastelen.
    • Betekenis: Door zuinig en ijverig te zijn, kan men veel bereiken.
  • Geld stinkt niet.
    • Betekenis: Het maakt niet uit hoe je aan je geld komt, als je het maar hebt.
  • Een appeltje voor de dorst.
    • Betekenis: Een reserve voor tijden van nood.
  • Voor een appel en een ei.
    • Betekenis: Voor heel weinig geld.

Uitdrukkingen

  • Voor een dubbeltje op de eerste rang zitten.
    • Betekenis: Het beste willen voor weinig geld.
  • Het geld over de balk smijten/met geld smijten
    • Betekenis: Geld verspillen aan nutteloze zaken.
  • Een rib uit mijn lijf.
    • Betekenis: Iets wat heel duur is en een grote financiële last vormt.
  • Het geld groeit me niet op de rug.
    • Betekenis: Geld is niet gemakkelijk te verkrijgen.
  • De eindjes aan elkaar knopen.
    • Betekenis: Net genoeg geld hebben om van te leven.
  • Een gat in je hand hebben.
    • Betekenis: Snel geld uitgeven.
  • Ergens geen cent wijzer van worden.
    • Betekenis: Ergens niets van leren of geen voordeel uithalen.
  • Iets op de pof kopen.
    • Betekenis: Iets kopen op krediet, zonder direct te betalen.
  • Op zwart zaad zitten.
    • Betekenis: Geen geld meer hebben.
  • De hand op de knip houden.
    • Betekenis: Zuinig zijn, niet veel geld uitgeven.
  • Een centje bijverdienen.
    • Betekenis: Extra geld verdienen naast je normale inkomen.
  • Op grote voet leven.
    • Betekenis: Een luxe leven leiden, vaak meer geld uitgeven dan je hebt.
  • De portemonnee trekken.
    • Betekenis: Geld uitgeven.

Instructie (15 minuten):

Laat de leerlingen in kleine groepjes een van de spreekwoorden of uitdrukkingen kiezen die ze willen gaan verfilmen. Controleer of er geen groepjes zijn die met dezelfde uitdrukking of spreekwoord aan de slag gaan.

Bespreek dat spreekwoorden/uitdrukkingen letterlijk en figuurlijk iets betekenen. De zin ‘hij loopt op wolken’ betekent letterlijk dat iemand op wolken loopt. Figuurlijk betekent het dat hij zich heel gelukkig voelt.
Dit kan je even eenvoudig tekenen op het bord ter verduidelijking.

De leerlingen maken een kort plan of storyboard hoe ze het spreekwoord of de uitdrukking willen verbeelden. Ze denken na over zowel het letterlijk als het figuurlijk verbeelden.
Ze zoeken of maken passende materialen voor hun opname (klei, popjes, of tekenmaterialen).

De opnames mogen maximaal 30 seconden duren.

Verwerking (30 minuten):

De leerlingen maken een stop-motion of video van het spreekwoord of de uitdrukking. Benadruk dat ze veel foto’s nemen en kleine stapjes maken in de bewegingen.
Let op: alleen in de PRO-versie van de Greenscreenbox app kun je ook audio inspreken bij de stop-motion. Eventueel kun je ervoor kiezen het spreekwoord op papier in beeld te brengen of er later in te monteren.


Dit onderdeel duurt tussen de 15 en 30 minuten. Dat is o.a. afhankelijk van hoeveel ervaring ze al hebben met het werken met de Greenscreenbox. Ook kunnen er verschillen in snelheid zijn tussen de groepjes. Als een groepje eerder klaar is dan de rest, kunnen ze nog een 2e spreekwoord of uitdrukking verwerken.

Afsluiting/evaluatie (10 minuten):

Laat elk groepje hun video of stop-motion zien aan de klas. Kan de rest van de klas vertellen om welk spreekwoord of uitdrukking het gaat?

Bespreek gezamenlijk wat ze geleerd hebben en hoe ze de spreekwoorden hebben uitgebeeld.

Reflecteer op het gebruik van de Greenscreenbox: Hoe heeft het geholpen? Wat vonden ze leuk? Wat was lastig?

Datum publicatie: mei 2025

 

Ga terug naar de homepage

Ga naar Handleidingen digitale geletterdheid

 

 

Colofon

Het arrangement Groep 5 t/m 8 - Greenscreenbox - Spreekwoorden en uitdrukkingen over geld is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
App Noot Muis 2.0
Laatst gewijzigd
2025-05-14 13:35:02
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Deze les digitale geletterdheid vervangt de methodeles.
Leerniveau
PO groep 8; PO groep 7; PO groep 6; PO groep 5;
Leerinhoud en doelen
Nederlandse Taal; Mondelinge taalvaardigheid; Begrippenlijst en taalverzorging; Computervaardigheden/ICT;
Eindgebruiker
leraar
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Trefwoorden
app noot muis, appnoot, appnootmuis, digitale geletterdheid, greenscreenbox, iol, praktische ict basisvaardigheden, spreekwoorden, taal, uitdrukkingen

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

App Noot Muis 2.0. (2025).

Greenscreenbox - voorzetsels

https://maken.wikiwijs.nl/217437/Greenscreenbox___voorzetsels

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

Voor developers

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.