Algemene informatie

Deze kennisbank ondersteunt scholen bij het implementeren van open leermateriaal en specifiek de professionalisering daarbij. Het Open LeerProgramma, onderdeel van het Nationaal Groeifondsprogramma Impuls Open Leermateriaal, biedt kennis die ingezet kan worden om open leermateriaal effectief te integreren in de onderwijspraktijk.

De kennisbank is een verzamelplek van informatie gerangschikt op basis van het 'Leerwiel'. In het leerwiel zijn relevante onderdelen opgenomen die van belang zijn bij het toepassen en implementeren van open leermateriaal binnen de school.

De onderdelen zijn:

Visieontwikkeling: Het formuleren van een visie op leermiddelen.
Leermiddelenbeleid: Het ontwikkelen van beleid rondom de inzet van leermiddelen.
Zoeken en vinden: Het identificeren en selecteren van geschikt open leermateriaal.
Onderbouwde keuze maken: Het maken van gefundeerde keuzes voor leermiddelen.
Leerdoeldenken/curriculumbewustzijn: Het koppelen van leermateriaal aan leerdoelen en curriculum.
Beoordelen op kwaliteit: Het evalueren van de kwaliteit van leermateriaal.
Maken en delen: ontwerpproces: Het creëren en delen van eigen leermateriaal.
Arrangeren tot leermiddelenmix: Het samenstellen van een mix van leermiddelen.
Toepassen op school: Het implementeren van leermateriaal in de schoolpraktijk.
Evalueren en borgen: Het evalueren en verankeren van het gebruik van leermateriaal.

Het Leerwiel:

Download Infographic Leerwiel Open Leermateriaal met toelichting op de verschillende onderdelen

Deze onderdelen zijn verder uitgewerkt met competenties, praktische informatie, achtergrondinformatie en evidence-informed onderbouwingen. De kennisbank is afgestemd op verschillende doelgroepen binnen het onderwijs, zoals leraren, schoolmanagement en besturen, en houdt rekening met de mate waarin scholen open leermateriaal gebruiken:

scholen die open leermateriaal gebruiken als aanvulling op gesloten leermateriaal
scholen die open en gesloten leermateriaal combineren
scholen die volledig met open leermateriaal werken

Niet altijd zal ieder onderdeel van het Leerwiel voor iedere doelgroep even relevant zijn. We hebben voor ieder arrangement een keuze gemaakt welke onderdelen relevant zijn. Daarnaast zul je niet alle onderdelen chronologisch doorlopen. Een onderbouwde keuze maak je bijvoorbeeld in eerste instantie in het proces na het zoeken en vinden, maar de echte keuze voor onderdelen van je leermiddelenmix maak je pas nadat je het gekoppeld hebt aan je leerdoelen en een beoordeling hebt gegeven op kwaliteit.

Per onderdeel van het Leerwiel staan altijd eerst de competenties benoemd. Daarnaast is de kennis opgedeeld in drie niveaus:

praktische handleidingen: hoe doe je iets?
informatieve documenten: wat is het en waar gaat het om?
wetenschappelijke onderbouwing: waarom doen we dit op deze manier?

Binnen ieder niveau kun je aan deze competenties werken op de manier zoals bij je past. In de kennisbank zullen elke keer nieuwe inzichten worden toegevoegd. Dit kan nieuwe kennis zijn, maar het kan ook zijn dat er onderdelen toegevoegd worden aan de kennisbank die relevant zijn bij het succesvol toepassen en implementeren van open leermateriaal binnen jouw school. Doelstelling is om aan het einde van het programma Impuls Open Leermateriaal op alle relevante onderdelen professionaliseringsmateriaal en kennis aan te bieden. Bezoek de kennisbank daarom regelmatig opnieuw!

Je kunt hier altijd terug naar het hoofdmenu met de verschillende arrangementen en ook een ander arrangement bekijken.

Impuls Open Leermateriaal richt zich op het primair- voortgezet- en gespecialiseerd onderwijs. Werk je in het mbo of hoger onderwijs, dan kun je terecht bij de transformatiehub Digitale leermaterialen van Npuls. Zij hebben de missie om digitale leermiddelen voor het vervolgonderwijs 100% FAIR te maken: Findable, Accessible, Interoperable, Reusable.

Colofon

Het arrangement PO - bestuur - af en toe is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur: IOL
Laatst gewijzigd: 2025-05-01 10:28:41
Licentie: Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat

het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken

voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting: Arrangement voor de bestuurder in het PO met organisaties waar de ruimte wordt gegeven aan het af en toe gebruik maken van open leermateriaal in een leermiddelenmix met gesloten leermateriaal (methode).
Eindgebruiker: leraar
Moeilijkheidsgraad: makkelijk
Trefwoorden: impuls open leermateriaal, kennisbank, open leerprogramma, professionalisering

Bronnen

Bron	Type
Wat is open leermateriaal? https://vimeo.com/1070972465?share=copy	Video
Algemene informatie over open/digitale leermaterialen https://www.youtube.com/watch?v=kgoLqlVF0Tc	Video
Evidence-informed werken met open leermateriaal https://vimeo.com/940646845/084dd937de	Video
Keuzeproces leermaterialen Kennisnet https://vimeo.com/757488964	Video

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

IOL thema 4. (z.d.).

GO - bestuur - af en toe

https://maken.wikiwijs.nl/215991/GO___bestuur___af_en_toe

IOL thema 4. (z.d.).

MOEDER - niet publiceren - Kennisbank Open LeerProgramma

https://maken.wikiwijs.nl/208932/MOEDER___niet_publiceren___Kennisbank_Open_LeerProgramma

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

Metadata overzicht (Excel)

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

IMSCC package

Voor developers

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.