Wat is drugscriminaliteit
Wat is drugscriminaliteit?
Drugscriminaliteit gaat over alle illegale activiteiten die te maken hebben met de productie, handel en verkoop van drugs. Dit kan gaan om het kweken van cannabis, het produceren van synthetische drugs zoals xtc, en het smokkelen en verkopen van harddrugs zoals cocaïne en heroïne.
Drugscriminaliteit is een groot probleem, omdat het niet alleen slecht is. Maar ook leidt tot overlast, geweld en ondermijning. Criminele organisaties verdienen veel geld met drugs en gebruiken geweld om hun macht te behouden. Daarnaast worden kwetsbare jongeren soms geronseld om als koeriers of verkopers te werken.
De overheid probeert drugscriminaliteit te bestrijden door hard op te treden tegen drugslaboratoria, illegale handel en witwassen. Ook wordt er indirect in preventie, voorlichting en hulp aan jongeren het risico lopen om in de criminaliteit terecht te komen.
De gevolgen van drugscriminaliteit
De gevolgen van drugscriminaliteit
Drugscriminaliteit heeft grote gevolgen voor de samenleving. Niet alleen voor de mensen die betrokken zijn bij de handel en het gebruik van drugs, maar ook voor omstanders, buurten en de economie. Hier zijn enkele belangrijke gevolgen:
- Gezondheidsproblemen – Drugsgebruik kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, verslaving en in sommige gevallen zelf tot de dood. Illegaal geproduceerde drugs bevatten vaak onbekende en gevaarlijke stoffen die en erg slecht zijn voor het milieu maar ook voor mensen wat extra risico's met zich meebrengt.
- Crimineel geweld en onveiligheid – De drugshandel gaat vaak gepaard met geweld. Criminele organisaties bestrijden elkaar voor macht en territorium, wat kan leiden tot liquidaties en andere gewelddadige conflicten die in de bovenwereld plaats vind.
- Ondermijning van de samenleving – Criminele netwerken proberen hun illegale inkomsten wit te wassen via legale bedrijven, waardoor ze invloed krijgen op de economie en soms zelfs op de politiek. Dit ondermijnt de rechtsstaat en zorgt ervoor dat eerlijke ondernemers worden benaderd.
- Overlast in wijken – Drugspanden en illegale drugslabs zorgen voor onveilige situaties in woonwijken. Denk aan brandgevaar, giftige dampen en een verhoogd risico op criminele activiteiten in de omgeving.
- Hoge maatschappelijke kosten – De bestrijding van drugscriminaliteit kost de samenleving jaarlijks miljarden euro's. Politie, justitie en de zorg zijn intensief bezig met de gevolgen van drugsgebruik en -handel.
Soorten drugscriminaliteit
Drugscriminaliteit kent verschillende vormen en is een breed maatschappelijk probleem. Het begint bij de productie van drugs, zoals synthetische drugs in geheime laboratoria en illegale wietteelt. Daarna volgt de handel en distributie, waarbij drugs via straathandel, het dark web en internationale netwerken worden verspreid.
Om de drugs in Europa te krijgen, wordt gebruikgemaakt van smokkel en transport. Dit gebeurt via zeecontainers, verborgen compartimenten in voertuigen of bolletjesslikkers. De grote winsten die hiermee worden behaald, leiden tot witwaspraktijken, waarbij crimineel geld in legale sectoren wordt geïnvesteerd om het te verbergen.
Achter de drugshandel schuilen criminele netwerken die opereren met geweld en intimidatie. Dit leidt tot ondermijning, waarbij criminelen invloed uitoefenen op bedrijven en overheden. Daarnaast zorgt drugsgebruik en illegaal bezit voor problemen in de samenleving, zoals overlast en verkeersongevallen.
Aanpak van drugscriminaliteit
Bij dit onderwerp wordt gekeken naar de aanpak tegen drugscriminaliteit. Drugscriminaliteit komt voor in verschillende soorten en maten. Zo krijg je met verschillende soorten drugs verschillende soorten overlast. Bij elk soort overlast hoort een ander soort aanpak.
Aanpak drugscriminaliteit en drugsoverlast
Drugshandelaren en drugsgebruikers kunnen veel overlast veroorzaken, bijvoorbeeld in de buurt van coffeeshops en door hennepteelt. De politie pakt de overlast aan.
Strengere aanpak geweld onder invloed van drugs of alcohol
Geweldplegers die onder invloed zijn van drugs of alcohol kunnen een hogere straf krijgen. Dit staat in een wetsvoorstel dat de aanpak van geweld onder invloed van drugs of alcohol verbetert. De Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel in 2016 aangenomen. De regeling is op 1 januari 2017 (gedeeltelijk) ingegaan.
Aanpak hennepteelt in woonwijken
Hennepteelt kan in woonwijken zorgen voor brandgevaar, wateroverlast, stank en schade aan woningen.
De overheid en de politie pakken hennepteelt onder andere aan door:
- hennepkwekerijen te ontmantelen;
- aanhoudingen te verrichten;
- crimineel geld af te pakken;
- huurcontracten te ontbinden.
Sluiten drugspanden door burgemeesters
Sinds 1 januari 2019 mogen burgemeesters woningen en andere panden sluiten als er voorwerpen of stoffen worden aangetroffen die duidelijk bestemd zijn voor het telen of bereiden van drugs. Het gaat dan om bepaalde apparatuur (drugslaboratorium, cocaïnewasserij), chemicaliën (apaan, zoutzuur) en versnijdingsmiddelen. Nu kan dat alleen als er in een pand drugs worden aangetroffen, worden verkocht of afgeleverd. De wet vloeit voort uit het regeerakkoord en is de eerste die in werking treedt van het wetgevingsprogramma. Hierdoor wordt ondermijnde criminaliteit tegengegaan.
Boswachter Erik de Jonge strijdt tegen drugsafval in de natuur
Boswachter Erik de Jonge van Brabants Landschap vindt honderden keren per jaar drugsafval in het beschermde natuurgebied dat hij samen met collega’s beheert. Het gaat dan om plastic bakken waarin hennepstekken hebben gezeten, kartonnen dozen die tl-lampen verpakten en blauwe plastic vaten met chemisch restafval van xtc-productie. Het wordt achteloos uit auto’s en bestelbussen gegooid en geladen.
Verkoop en distributie
Verkoop en distributie
Drugshandel omvat het kopen, verkopen, vervoeren of leveren van verdovende middelen, zoals cannabis, cocaïne, heroïne en synthetische drugs. Deze handel kan variëren van kleinschalige verkoop op straatniveau tot grootschalige internationale drugskartels die betrokken zijn bij wereldwijde drugshandel.
Drugsmokkel omvat het illegaal importeren of exporteren van verdovende middelen over de grenzen, vaak via lucht-, zee- of landroutes. Smokkelaars maken gebruik van geavanceerde methoden en technieken om drugs het land binnen te smokkelen en proberen vaak de handhaving van de wet te ontwijken.
Drugsproductie omvat het illegaal produceren van verdovende middelen, zoals het kweken van cannabisplanten of het synthetiseren van synthetische drugs in clandestiene laboratoria. Deze productie kan plaatsvinden in Nederland zelf of in andere landen, en vormt een belangrijk onderdeel van de drugshandelketen. Een van de grootste uitdagingen is de aanwezigheid van laboratoria voor de productie van synthetische drugs, zoals MDMA en amfetaminen. Deze laboratoria bevinden zich vaak op afgelegen locaties, zoals boerderijen, loodsen of zelfs in woonwijken, wat een risico vormt voor de omgeving vanwege de chemische processen en gevaarlijke stoffen die worden gebruikt. De drugsproductie in Nederland wordt vaak gecontroleerd door georganiseerde misdaadnetwerken die betrokken zijn bij alle aspecten van de drugshandel, inclusief productie, distributie en verkoop. Drugsproductie kan aanzienlijke milieuschade veroorzaken, met name bij de productie van synthetische drugs. Het lozen van chemicaliën en afvalstoffen in het milieu kan leiden tot bodem- en waterverontreiniging, met negatieve gevolgen voor de lokale ecosystemen en de volksgezondheid. De productie van synthetische drugs gaat vaak gepaard met het gebruik van brandbare en explosieve chemicaliën, waardoor er een hoog risico op brand en explosies ontstaat in de laboratoria. Dit vormt niet alleen een direct gevaar voor de mensen die betrokken zijn bij de productie, maar ook voor de omringende gemeenschappen.
Drugsgebruik omvat het bezit, gebruik of het in bezit hebben van verdovende middelen voor persoonlijk gebruik. Hoewel drugsgebruik op zichzelf niet strafbaar is in Nederland, kan het bezit van bepaalde drugs voor persoonlijk gebruik wel strafbaar zijn volgens de Opiumwet.
Wat kun jij doen?
Wat kun je doen in je persoonlijke omgeving?
In de strijd tegen georganiseerde misdaad werken veel overheidsdiensten samen. We kunnen ook jouw scherpe blik goed gebruiken. Misschien gebeuren er dingen in je omgeving die je verdacht vindt. Hieronder vind je signalen waaraan je criminaliteit kunt herkennen. Je leest er ook wat je vervolgens met een signaal kunt doen. Samen werken we aan een rechtvaardiger Nederland.
· Neem bij verdachte situaties contact op met de politie of gemeente/handhaving.
· Maak, als dat veilig kan, foto’s van kentekenplaten en noteer zoveel mogelijk gegevens. Onthoud de kleur en het merk van het voertuig. · Neem contact op met de wijkagent. · Anoniem melden kan via 0800-7000 of Meld Misdaad Anoniem.
· Praat erover met de naaste buren of andere buurtbewoners. Zien jullie dit ook? Doe samen aangifte.
· Meld het bij de eigenaar van het pand, bijvoorbeeld een woningbouwcorporatie.
Het belangrijkste is: het melden van drugscriminaliteit. Hiermee kun je een hele hoop voorkomen. Bij deze vorm van criminaliteit wordt en namelijk veel geweld gebruikt. Ook worden mensen gechanteerd en hier kunnen heftige gevolgen op volgen. Uiteraard is het ook handig om te noemen dat je zelf niks te maken wilt krijgen met de criminaliteit van drugs. Er kan hier niks positiefs uit voort komen en je kunt er dus ongelofelijke consequenties van krijgen.
Filmpje
Bronnenlijst
Ministerie van Algemene Zaken. (2025, 20 februari). Informatie van de Rijksoverheid - rijksoverheid.nl. https://www.rijksoverheid.nl/
Home. (z.d.). politie.nl. https://politie.nl/
Platform OOV. (2024, 28 maart). Platform OOV - Platform OOV. https://platformoov.nl/
Castagna, G. (2025, 7 januari). Trimbos-instituut – Voor mentale gezondheid (home). Trimbos-instituut. https://www.trimbos.nl/
Drugsdelicten in Nederland. (z.d.). https://dslegal.nl/drugsdelicten.html
Ministerie van Justitie en Veiligheid. (2024, 17 december). Wat kun je zelf doen? Nederland Tegen Georganiseerde Misdaad. https://www.nederlandtegengeorganiseerdemisdaad.nl/wat-kun-jij-zelf-doen
