Inleiding
Er zijn verschillende vormen van mensenhandel:
- Arbeidsuitbuiting: Werknemers die onder slechte omstandigheden werken, vaak voor een veel te laag loon, lange werktijden of zonder de nodige arbeidsrechten en bescherming.
- Seksuele uitbuiting: Als iemand gedwongen wordt om seks te hebben tegen betaling van geld, eten of kleding en dat moet afdragen aan de uitbuiter.
- Gedwongen orgaanverwijdering: Iemand wordt gedwongen om zijn of haar organen af te staan.
- Criminele uitbuiting: Wanneer iemand gedwongen wordt om te bedelen, stelen of andere criminele handelingen te verrichten en de opbrengst daarvan moet afstaan aan de uitbuiter.
Wij gaan tijdens deze Wikiwijs wat verder in op criminele uitbuiting.
Wat is mensenhandel?
Mensenhandel is het werven, vervoeren, overbrengen of huisvesten van een persoon, met het gebruik van dwang met als doel het slachtoffer uit te buiten. De dwang kan bestaan uit bedreiging, geweld, chantage, misleiding of machtsmisbruik. Mensen die slachtoffer zijn van mensenhandel hebben geen controle over hun eigen leven en zitten vast in uitzichtloze situaties.
‘Mensenhandel zal nooit worden uitgeroeid, maar we kunnen wel blokkades neerleggen.’
– Edith-Bernadette, expert en ervaringsdeskundige mensenhandel
Jouw twijfel, iemands kans - criminele uitbuiting
Welke vormen van criminele uitbuitingen zijn er?
Niet iedereen die slachtoffer is van criminele uitbuiting moet het dezelfde taken uitvoeren. Wat wel allemaal over een komt is dat elk slachtoffer iets gedwongen moet uitvoeren. Hier onder hebben we een aantal voren van criminele uitbuiting opgesomd:
- Drugscriminaliteit, zoals het wegbrengen of verhandelen van drugs
- Financiële delicten, zoals de bankrekening van een jongere gebruiken om geld wit te wassen of over te maken
- Diefstal
- Producten moeten aanschaffen op afbetaling
- Het gedwongen ronselen van anderen voor gedwongen prostitutie
Hoe wordt mensenhandel voorkomen?
De overheid heeft een actieplan opgesteld om mensenhandel te voorkomen. Als je naar dit actieplan kijkt dan zie je dat ze de volgende dingen willen doen.
- Creëren van bewustwording – Mensen weten vaak niet wat mensenhandel is.
- Vergroten van de meldingsbereidheid – Slachtoffers moeten zich veilig voelen om een melding te maken.
- Vaststellen van slachtofferschap – Er is geen duidelijke richtlijn over wanneer je wel of niet een slachtoffer bent.
- Verbeteren van de samenwerking – Voor een succesvolle aanpak van mensenhandel is effectieve samenwerking nodig, zowel lokaal, regionaal, nationaal en internationaal.
- Verbetering van de informatiedeling en gegevensverwerking – Organisaties die met mensenhandel te maken hebben moeten informatie en gegevens makkelijker kunnen verwerken.
Slachtoffers van criminele uitbuiting
Ben je slachtoffer van criminele uitbuiting hoef je je geen zorgen te maken dat je wordt vervolgd, want daarvoor geldt het 'non-punishmentbeginsel'. Dit betekent dat landen ervoor moeten zorgen dat slachtoffers van mensenhandel niet worden vervolgd of gestraft voor strafbare feiten die zij onder dwang hebben gepleegd. Dit geldt dus ook voor criminele uitbuiting.
Als je zelf hulp nodig hebt of je zorgen maakt om iemand anders, kun je op verschillende plekken terecht. Voor jongeren die te maken hebben met criminele uitbuiting is er het Platform Keerpunt . Is er spraken is van acuut gevaar neem dan contact op met 112.
'Criminelen zetten vaker kinderen in bij misdaden'
Onze standpunten
Wij vinden dat criminele uitbuiting een groot probleem is, maar we zien ook in dat dit een probleem is wat niet te voorkomen is. We zien wel dat de overheid zijn best doet om dit te bestrijden.
We vinden het goed wat de overheid doet, bijvoorbeeld dat slachtoffers niet worden gestraft. Het is belangrijk dat slachtoffers van criminele uitbuiting, niet gestraft worden. Dit helpt slachtoffers om hulp te zoeken zonder angst voor vervolging.
Bronnen
rijksoverheid. (2025). Bestrijden van mensenhandel. www.rijksoverheid.nl. Geraadpleegd op 18 februari 2025, van https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/mensenhandel-mensensmokkel/bestrijden-mensenhandel
Rijksoverheid. (2023). Actieplan programma Samen tegen mensenhandel. In Open.Overheid. Geraadpleegd op 18 februari 2025, van https://open.overheid.nl/documenten/218dcc97-41f0-4224-bd3b-fdc3f9fb737d/file
Wikipedia. (2025, 24 januari). Mensenhandel. Geraadpleegd op 18 februari 2025, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Mensenhandel
CoMensha Coördinatiecentrum tegen Mensenhandel [YouTube]. (2024, 20 februari). Jouw twijfel, iemands kans - criminele uitbuiting [Video]. YouTube. Geraadpleegd op 25 februari 2025, van https://www.youtube.com/watch?v=ueBoXXQqLOs
NOS Jeugdjournaal [YouTube]. (2022, 1 juli). “Criminelen zetten vaker kinderen in bij misdaden” [Video]. YouTube. Geraadpleegd op 25 februari 2025, van http://youtube.com/watch?v=HsEByoxEACw
Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen. (2025). Vormen van mensenhandel. Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld Tegen Kinderen. Geraadpleegd op 25 februari 2025, van https://www.nationaalrapporteur.nl/mensenhandel/vormen-van-mensenhandel#:~:text=Slachtoffers%20van%20criminele%20uitbuiting%20worden,een%20vorm%20van%20criminele%20uitbuiting.
Nederlands Jeugdinstituut. (2024). Criminele uitbuiting. Geraadpleegd op 25 februari 2025, van https://www.nji.nl/jeugdcriminaliteit/criminele-uitbuiting#zelf-hulp-nodig-of-zorgen-om-iemand-anders?
Keerpunt. (2025). Wat is Keerpunt. Geraadpleegd op 25 februari 2025, van https://keerpunt.chat/
