B1-K1-W5 voert zorgtechnische handelingen uit 2025

B1-K1-W5 voert zorgtechnische handelingen uit 2025

Inleiding

Medicatie

 

Cliënten in de zorg hebben, afhankelijk van de hulpvraag, soms behoefte aan verpleegtechnische handelingen die uitgevoerd worden om de lichamelijke en psychische gesteldheid te waarborgen.

Tijdens je werkzaamheden als (persoonlijk)begeleider maatschappelijke zorg ga je te maken krijgen met medicatie.

Denk aan cliënten een antibioticakuur of medicatie ter pijnstilling.

Het toedienen van medicijnen of het er op toezien dat het op de juiste manier ingenomen wordt kan een taak van jou als begeleider zijn.

Als (persoonlijk)begeleider maatschappelijke zorg ben jij verantwoordelijk om het juiste medicijn met de juiste dosering aan de juiste cliënt toe te dienen en dit op een goede manier te controleren en registeren.

Dit vraagt om heel gedisciplineerd en zorgvuldig werken.

Wat ga je doen en leren in deze lessen?

In deze lessen ga je geschoold worden en wordt je voorbereid op deze belangrijke taak.

Je leert over medicijnen checken, registreren en distribueren;

Je leert welke toedieningsvormen er allemaal zijn;

Je leert over de werking van medicijnen.

Verder is er een praktijkles medicatie en in de praktijk voer je het examen uit.

 

Toetsing:

Praktijkexamen op Sportparklaan wanneer jouw werkbedrijf niet erkend is. Is jouw werkbedrijf WEL erkend om dit exaemen af te nemen; dan check wie het kan en mag beoordelen op jouw werk en voer je het daar uit. 

Doel van deze lessen: 

 jij voelt je voldoende bekwaam om medicijnen toe te dienen.

BBL: Voor een GO voor het examen schrijf jij een plan waarbij jij aangeeft in welk onderwerp jij specifiek de verdieping zoekt.

1. Voorblad met gegevens school/werk en onderwerp

2. Inleiding: Welk onderwerp kies je en waarom? (denk aan medicatie/ diabetes / ontlasting / protocollen /bronchitis enz) 

3. Wat is jouw persoonlijke leerdoel hierbij? Wat hoop je te leren? 

4. Wat zijn jouw bronnen? Waar haal jij de informatie uit? 

5. De informatie is duidelijk en begrijp omschreven in eigen woorden !

6. Terugblik naar je persoonlijke leerdoel en koppeling met de praktijk; wat heb je geleerd? 

7. Conclusie en eindverantwoording

Om het examen te kunnen uitvoeren (werk/school) moet je de eerste 5 lessen gevolgd hebben en de opdrachten hebben uitgevoerd die erbij horen.

 

 

Examen:

  • B1-K1-W5  Voert zorgtechnische handelingen uit

 

Uren:

5 begeleide lesuren: blokuur

 

 

 

 

 

Examen bij module Zorg

Deze module zal afgesloten worden door middel van een praktijk examen.

 

Resultaat: Je hebt twee zorgtechnische handelingen op een professionele manier uitgevoerd

Voor het werk of op school geldt dat je :

● twee handelingen ten aanzien van medicatie kunt uitvoeren

● in alle gevallen kunt handelen volgens procedures.

 

Het examen op school bestaat uit een casus.

  • Onderdeel 1; medicijnen checken, registeren en distribueren, medicijnen toedienen oraal, rectaal en via de huid.
  • Onderdeel 2; medicijnen toedienen via de luchtwegen en slijmvliezen.

Voor deze examens leer je alle lesstof die je in deze lessenserie aangeboden hebt gekregen. Zorg ervoor dat je voldoende weet over de verschillende toedieningsvormen. De examens worden afgenomen als praktijkexamen door een gespecialiseerde en geregistreerde docent op het gebied van Zorg.

 

Theorie bij de Module Zorg

Boek Mensen Basisleerstof

Thema 3: Lichamelijke ontwikkeling

Thema  5: Gezondheid

Thema 7: Acute aandoeningen (EHBO theorie)

Thema 8:  Neurologische en zintuigelijke aandoeningen

Thema 9:  Spier-, skelet en orgaanaandoeningen

Thema 10: Infectieziektes en diabetes

Thema 11: Medicatie algemeen

Thema 12: Medicatie bij ziekten en lichamelijke beperkingen

 

Extra: Boek Professional Maatschappelijke zorg

Thema 14: Veilig werken

Kijkvraag:

De lijn tussen zorg en welzijn wordt steeds kleiner. Steeds vaker word je als maatschappelijk hulpverlener gevraagd om een verzorgende of verpleegtechnische handeling uit te voeren.

Mag je deze handelingen zomaar uitvoeren?

Welke handelingen zijn er allemaal?

Wat moet je weten voordat je de handelingen uit gaat voeren?

Doelen bij module Zorg

Doelen:

  • je kunt de stappen en de volgorde benoemen in het medicatieproces
  • je weet dat er een wet en regelgeving bestaat voor medicatie
  • je kunt verwoorden wie voor welke taak verantwoordelijk is in het medicatieproces
  • je kunt bespreken wat risicomomenten zijn in het medicatieproces
  • je kunt de controlepunten benoemen in het medicatieproces

Les 1 - Medicatieproces, Wet en Regelgeving.

Voorkennis

Welke verwachtingen heb je bij deze module?

Hoe kijk je er tegenaan dat jij soms verantwoordelijk bent voor toedienen medicijnen bij een client?

Heb je al ervaring met medicatie toedienen op het werk?

Kun je een voorbeeld geven van hoe het een keer mis is gegaan met medicatie?

Weet je ook wie waar verantwoordelijk voor is?

Ken je de wet BIG? Voor wie is deze wet van toepassing?

 

Film

veiligheid in de medicijnketen

Wet en regelgeving bij het medicatieproces

Hoe zit het medicatieproces in elkaar?

Wet en regelgeving: de wetten BIG en WGBO komen aan bod.

 

Voorbereidingsopdracht les 2

Ga bij jouw werkplek op onderzoek uit:

  • welke medicatie komt er voor?
  • Onder welke groep valt dit medicijn?

Neem deze uitwerking van de verschillende medicijnen/ hoofdgroepen mee naar de les.

 

Extra les 1 zelfstudie - Hoofdgroepen medicatie.

Doelen:

- je kent de 5 J's 

- je kunt benoemen welke hoofgroepen van medicatie er bestaan.

- je kunt benoemen welke informatie/instructie je hierover gaat geven aan jouw cliënt.

- je kunt benoemen waar jij als begeleider extra op let voor, tijdens, en na de toediening van medicatie aan jouw cliënt.

 

 

Leer deze uit je hoofd!! 

De 5 J's... de high5 van medicatieveiligheid

  • Juiste patiënt.
  • Juiste medicatie.
  • Juiste wijze van toedienen.
  • Juiste dosering.
  • Juiste tijd.

1.

1. juiste medicijn?

2.juiste patiënt/cliënt?

3. juiste tijdstip?

4. juiste wijze van toedienen?

5.juiste dosis?

juiste medicijn?

2.juiste patiënt/cliënt?

3. juiste tijdstip?

4. juiste wijze van toedienen?

5.juiste dosis?

Les 2 - Checken, registeren en distribueren.

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

  • weet je hoe je een medicament checkt.
  • weet je hoe je een medicament registreert.
  • weet je  hoe je een medicament distribueert (rondbrengen / uitdelen).
  • weet je wat je moet doen als medicatie gewijzigd is.

Voorkennis

Welk proces kun je vinden achter het verstrekken van medicatie?

Zie film van zorg voor beter.

Opdracht 1 (40 min)

Verdeel de klas over 3 groepen en werk per groepje 1 onderdeel uit. 

 

Keuze uit: 

  • medicatie checken
  • medicatie registeren
  • medicatie distribueren

 

  • Jullie krijgen 25 min de tijd om informatie op te zoeken over het onderwerp. Zorg ervoor dat de informatie die je gebruikt van betrouwbare sites komt.
  • De laatste 15 minuten gaan jullie met je groepje een pitch of korte presentatie geven over het onderwerp dat je hebt. Zorg ervoor dat je pitch/ presentatie niet meer als 5 minuten duurt.
  • Vertel in deze 5 minuten de belangrijkste dingen over je onderwerp met betrekking tot medicatie.

Onderwijsleergesprek

De docent zal klassikaal onderstaande PowerPoint doorlopen.

Evalueren en afsluiten

Zijn onderstaande leerdoelen behaald?

Aan het eind van deze les:

  • Kun je benoemen hoe je een medicament checkt.
  • Kun je benoemen hoe je een medicament registreert.
  • Kun je benoemen hoe je een medicament distribueert (rondbrengen/ uitdelen).
  • Weet je wat je moet doen als medicatie gewijzigd is.

Schrijf op een post -it het belangrijkste wat je geleerd hebt vandaag in deze les. 

 

 

Les 3 - Toedienen oraal, rectaal en via de huid.

Lesdoelen

Aan het eind van deze les kun je:

- Benoemen hoe je oraal medicatie toedient bij een cliënt / zorgvrager.

- Benoemen hoe je rectaal medicatie toedient bij een cliënt / zorgvrager.

- Benoemen hoe je transcutaan (via/door de huid) medicatie toedient bij een cliënt / zorgvrager.

- Ben je op de hoogte van aandachtspunten en weet je waar je op moet letten bij de verschillende toedieningsvormen.

Onderwijsleergesprek orale toediening

De docent doorloopt onderstaande PowerPoint klassikaal met de uitleg over orale medicatie. 

Hierin komen verschillende orale toedieningen aan bod. 

Onderwijsleergesprek rectale toediening

Instructiefilm over rectaal toedienen

zetpil inbrengen

Na de korte instructie film zal de docent onderstaande PowerPoint doorlopen. 

Let op in deze PowerPoint is een korte opdracht verwerkt. 

Pauze

Onderwijsleergesprek transdermale toediening

Bekijk het onderstaande intstructiefilmpje over het plakken van een pleister met medicijnen.

medicatiepleister plakken

 PowerPoint over medicatie transdermaal toedienen.

weetjes - kennisquiz

De laatste 30 minuten van de les gaan we gebruiken voor een kennisquiz.

Jullie gaan deze quiz zelf maken! De bedoeling:

De klas wordt verdeeld in 3 of 6 groepen; met een onderwerp naar keuze hieronder. 

 

1.Orale toediening

2.Rectale toediening

3.Transdermale toediening.

 

Ieder groepje levert aan de docent 3 vragen / leuke weetjes / gekke bijwerkingen etc in bij de docent, met het juiste antwoord.

(bij een meerkeuze vraag lever je meerdere antwoorden in, dus ook de foute antwoorden bedenk je met je groepje).

Bedenk met je groep een teamnaam en schrijf deze op met een mooi medicatielog op een A4. 

 

De docent start met de quiz en stelt alle vragen; als groep schrijf je de antwoorden op of per antwoord direct feedback en actie. 

Evalueren en afsluiten

Zijn onderstaande leerdoelen behaald?

Aan het eind van deze les kun je:

- Benoemen hoe je oraal medicatie toedient bij een cliënt / zorgvrager.

- Benoemen hoe je rectaal medicatie toedient bij een cliënt / zorgvrager.

- Benoemen hoe je transcutaan medicatie toedient bij een cliënt / zorgvrager.

- Ben je op de hoogte van aandachtspunten en weet je waar je op moet letten bij de verschillende toedieningsvormen.

Huiswerk

 

Opdracht bij les 6

Werk onderstaande vragen voor jezelf uit.

*Wanneer er geen medicatie uitgedeeld wordt op jouw werk, neem dan een interview met iemand uit de zorg af die dit wel doet. Stel vooraf een aantal interessante leervragen voor jezelf op waar je achter wilt komen.

Neem de uitwerking en evt. een kopie van de medicijndeellijsten mee naar de les.

 

  • Verdiep je in de manier waarop er op je werk/stage medicijnen worden uitgezet, gedeeld en geregistreerd worden.
  • Verdiep je in de medicatietijden (deelrondes).
  • Neem zo mogelijk deel aan een deelronde.
  • Verdiep je in medicatietijden in relatie tot verschillende medicijnen. Als iets bijv. 2x per dag gegeven wordt, op welke tijden worden deze medicijnen dan gedeeld? En welke reden zit hier achter?
  • Neem medicijndeellijsten (of kopieën)mee van je stage, let op zorg ervoor dat deze wel anoniem zijn (geen namen/ gegevens van de cliënt meer zichtbaar zijn).

Les 4 - toedienen via de luchtwegen en slijmvliezen.

Lesdoelen

Aan het eind van deze les kun je:

- Benoemen hoe je luchtweg medicatie toedient bij een cliënt / zorgvrager.

- Benoemen hoe je medicatie via de slijmvliezen toedient bij een cliënt / zorgvrager.

- Ben je op de hoogte van aandachtspunten en weet je waar je op moet letten bij de verschillende toedieningsvormen.

- Heb je een overzicht gemaakt van de protocollen en ga je met de protocollen aan de slag. 

Onderwijsleergesprek luchtweg medicatie (20 min)

Bijkijk instructiefilmpje over een medicijn dat via een voorzetkamer geïnhaleerd wordt. Daarna de pwp

instructie inhalator

Onderwijsleergesprek medicatie toedienen via slijmvliezen

oogdruppels toedienen

Opdracht 1, protocollen

De komende 40 minuten gaan jullie aan de slag met de protocollen. Site Vilans.

Op je stage/werkplek ga je te maken krijgen met deze vormen van toedienen. Daarom is het van belang dat je een protocol kan lezen en hier de juiste informatie uit weet te halen. Binnen een instelling zijn er protocollen voor het uitvoeren van handelingen. Daarom is het van belang dat je een protocol kan lezen en hier de juiste informatie uit weet te halen.

 

Jullie gaan in groepen de protocollen uitwerken.

Wat werk je uit:

  1. De stappen die je moet doorlopen bij het uitvoeren van een handeling.
  2. eventuele aandachtspunten.
  3. Wat zijn mogelijke complicaties?
  4. Andere bijzonderheden.

De uitwerkingen zet je in een presentatie/ worddocument/ iets anders creatiefs.

Sla deze op onder bestanden in teams bij Moduele Zorg.

Zo kan iedereen uit de klas straks de uitwerkingen van de protocollen inzien en heeft dus iedereen een samenvatting van de protocollen en aandachtspunten.

De klas wordt verdeeld in 5 groepen. Per groep krijgen jullie 2 protocollen toebedeeld om uit te werken. Hier hebben jullie 40 minuten de tijd voor. Start met het goed doorlezen van beide protocollen en verdeel daarna de taken binnen de groep. Zorg ervoor dat het document aan het eind van de 40 min in teams geplaatst is!

 

Protocollen die verdeeld worden:

  • Medicijnen toedienen oraal.
  • Medicijnen toedienen rectaal.
  • Huidzalf aanbrengen.
  • Transdermale pleister aanbrengen.
  • Inhaleren met een dosisaerosol en voorzetkamer.
  • Inhaleren met de Diskus.
  • Oogdruppels toedienen.
  • Neusdruppels toedienen.
  • Neusspray toedienen.

Heel veel succes met deze opdracht!

Evalueren en afsluiten

Zijn de onderstaande leerdoelen behaald?

Aan het eind van deze les kun je:

- Benoemen hoe je luchtweg medicatie toedient bij een cliënt / zorgvrager.

- Benoemen hoe je medicatie via de slijmvliezen toedient bij een cliënt / zorgvrager.

- Ben je op de hoogte van aandachtspunten en weet je waar je op moet letten bij de verschillende toedieningsvormen.

- Heb je een overzicht gemaakt van de protocollen en ga je met de protocollen aan de slag.

 

LET OP!!! Voor de start van de volgende les is de huiswerkopdracht van LES 4 verplicht !!!

Les 5 Uitscheiding

In deze les leer je meer over problemen signaleren bij uitscheidingen. Welke soorten uitscheidingen zijn er en waar moet je op letten ?

Welke signalen kun je herkennen? 

Welke ondersteunende rol kun je bieden ?

Zeflstudie Deellijsten en dubbelchecken.

Voorbereidende opdracht

In les 4 had je de huiswerkopdracht om je te verdiepen in de manier waarop er op je werk/stage medicijnen worden uitgezet, gedeeld en geregistreerd worden. Dit moest je uitwerken en meenemen. Wordt er geen mediatie uitgedeeld op je BPV, dan was een interview nodig. 

Voorbeeldvragen waren: 

  • Verdiep je in de medicatietijden (deelrondes).
  • Neem zo mogelijk deel aan een deelronde.
  • Verdiep je in medicatietijden in relatie tot verschillende medicijnen. Als iets bijv. 2x per dag gegeven wordt, op welke tijden worden deze medicijnen dan gedeeld? En welke reden zit hier achter?
  • Neem medicijndeellijsten (of kopieën)mee van je stage, let op zorg ervoor dat deze wel anoniem zijn (geen namen/ gegevens van de cliënt meer zichtbaar zijn).

 

 

Lesdoelen

Na deze twee lessen (les 6 en 7):

  • kun je de controlepunten benoemen die belangrijk zijn bij het medicijnendelen
  • laat je zien verantwoord medicijnen te kunnen delen
  • geef je onderbouwde argumenteren bij welke keuzes en acties je inzet m.b.t. medicatietoediening
  • kun je verwoorden wanneer en waarom een dubbelcheck vereist is

Voorkennis

  • Vergelijk in 2-tallen jullie meegebrachte medicijndeellijsten. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen? Mocht je geen medicijndeellijst meegenomen hebben, doe het dan uit je hoofd. Je hebt ze vast wel gezien op je stage.
  • Bespreek de medicijntijden, komen deze overeen? Bespreek ervaringen: hoe wordt er op de afdeling medicijnen gedeeld? Wat zijn de overeenkomsten en verschillen? Wat vind je goed en slecht aan deze manieren van delen?

Maak evt. aantekeningen. Nabespreking samen .

 

Let op: denk bij het doorspreken van je medicijnlijsten aan de privacy van de cliënt!

Onderwijsleergesprek

De docent doorloopt klassikaal onderstaande powerpoint over deellijsten, dubbelcheck en medicatieveiligheid.

Doe actief mee tijdens deze presentatie. Vanaf nu gaan jullie aan de slag met het delen van medicijnen dus zorg ervoor dat je goed op de hoogte bent en zonodig je vragen stelt. 

Evalueren en afsluiten

Zijn onderstaande leerdoelen behaald?

  • kun je de controlepunten benoemen die belangrijk zijn bij het medicijnendelen
  • laat je zien verantwoord medicijnen te kunnen delen
  • geef je onderbouwde argumenteren bij welke keuzes en acties je inzet m.b.t. medicatietoediening
  • kun je verwoorden wanneer en waarom een dubbelcheck vereist is.

 

Wat neem je mee naar volgende les?

Heb je nog leerdoelen die je wil behalen volgende les?

Voorbereiding

Lesdoelen

Na deze twee lessen (les 6 en 7):

  • kun je de controlepunten benoemen die belangrijk zijn bij het medicijnendelen
  • laat je zien verantwoord medicijnen te kunnen delen
  • geef je onderbouwde argumenteren bij welke keuzes en acties je inzet m.b.t. medicatietoediening
  • kun je verwoorden wanneer en waarom een dubbelcheck vereist is

Bijlagen