Economische samenwerking in het Caribisch gebied - vwo
Economische samenwerking in het Caribisch gebied - vwo
Vooraf
Introductie
De landen in het Caribisch gebied hebben economische en politieke banden gevormd die zich over de hele wereld uitstrekken. Deze relaties, zowel historisch als hedendaags, hebben grote economische invloed en beïnvloeden de keuzes en kansen van de inwoners in de landen van het Caribisch gebied.
In dit katern ga je aan de slag met vragen als:
Welke relaties hebben landen in het Caribisch gebied met historische partners zoals het Gemenebest, Frankrijk en de EU?
Hoe zijn de economische banden tussen de landen in het Caribisch gebied en de Verenigde Staten en China?
Wat zijn de mogelijke negatieve en positieve gevolgen van het emigreren van talentvolle inwoners uit de landen in het Caribisch gebied naar elders in de wereld?
Dit katern sluit je af met een groepsopdracht. Het eindproduct dat jullie maken is een (interactief) web van de handelsrelaties van landen in het Caribisch gebied.
Oriëntatie
Leerdoelen van dit katern
Aan het eind van het katern kun je:
voorbeelden van economische relaties van landen in het Caribisch gebied met externe landen beschrijven.
uitleggen wat de rol van de politiek is op economische ontwikkelingen.
Je weet:
dat de economische relaties van de landen in het Caribisch gebied met externe gebieden omvangrijk zijn.
dat braindrain en braingain kenmerken zijn van de relatie tussen centrum en periferie.
dat politieke beslissingen invloed hebben op economische ontwikkelingen.
Belangrijke begrippen:
ACP-landen en associatie met de EU
Britse Gemenebest (Commonwealth)
Franse ‘Départements d’outre mer’ (DOM) en ‘Collectivité d’outre-mer’ (COM)
CARICOM
braindrain/braingain
dollarisatie
Werkwijze
Vooraf
Introductie en oriëntatie: Je leest waar het katern over gaat en wat je aan het eind van het katern moet weten.
Aan de slag
Stap 1: In deze stap worden een aantal samenwerkingsverbanden besproken waarbij landen in de Caribische regio betrokken zijn. Sommige samenwerkingsverbanden ben je al eerder tegengekomen in het katern ‘Politieke afhankelijkheidsrelaties’.
Stap 2: Je leert over de economische invloed van de Verenigde Staten in het Caribisch gebied en de opkomende invloed van China. Ook in het katern ‘Politieke afhankelijkheidsrelaties’ heb je al geleerd over de relaties tussen het Caribisch gebied en de Verenigde Staten en China.
Stap 3: Je leert wat bedoeld wordt met braindrain en braingain.
Opmerking
Een aantal van deze samenwerkingsverbanden ben je al eerder tegengekomen in het derde katern van de politieke dimensie. Dat geldt ook voor de rol van de Verenigde Staten en China in het Caribisch gebied. Dus mogelijk dat een deel van de stof je bekend voorkomt.
Afronding
Begrippenlijst: Blauw- en vetgedrukte woorden zijn terug te vinden in de verklarende begrippenlijst.
Eindproduct: Je maakt samen met enkele klasgenoten een (interactief) handelsweb.
Toetsvragen: Met een aantal meerkeuzevragen test je of je de leerdoelen hebt behaald.
Terugkijken: Je kijkt terug op het katern. Hoe ging het?
Aan de slag
Stap 1: Economische relaties en samenwerkingsverbanden
In het Caribisch gebied zijn externe handelsrelaties van groot belang, vaak belangrijker dan de handelsrelaties tussen de eilanden zelf. De historische context speelt hierbij een belangrijke rol: koloniale banden hebben deze eilanden al eeuwenlang verbonden met wereldmachten. In deze stap een aantal voorbeelden van economische relaties.
Gemenebest van Naties (Commonwealth of Nations)
Het Gemenebest van Naties omvat 56 landen (2024), waarvan veel voormalige Britse koloniën. Landen in het Caribisch gebied zoals Jamaica, Barbados, en Trinidad en Tobago zijn enkele van de leden. Deze samenwerking biedt voordelen op het gebied van handel, onderwijs en diplomatie. Leden van de Gemenebest genieten van lagere handelsbarrières wanneer ze handelen met andere Gemenebestlanden. Hierdoor is er meer handel tussen landen in het Caribisch gebied met andere Gemenebestlanden, zoals bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk, India en Australië. Een ander voordeel van het lidmaatschap is het Gemenebest Studiebeursprogramma, waardoor studenten uit de Cariben in het Verenigd Koninkrijk kunnen studeren.
Bekijk de video:
Bron 1: Leden van het Gemenebest
Franse ‘Départements d’outre mer’ (DOM) en ‘Collectivité d’outre-mer’ (COM)
Guadeloupe, Martinique, Frans-Guyana, en Réunion zijn de DOMs, terwijl Saint Barthélemy en Saint Martin voorbeelden zijn van COMs. DOMs hebben dezelfde wetten en regels als Frankrijk, COMs kunnen hun eigen wetten en regels vaststellen. Zowel de DOMs als COMs zijn economisch sterk verbonden met Frankrijk. Ze ontvangen financiële ondersteuning en hebben directe toegang tot Europese markten. Zo heeft Martinique bijvoorbeeld geprofiteerd van EU-fondsen om zijn infrastructuur en toerisme te verbeteren..
ACP-landen en associatie met de EU
De ACP (ACP = Africa, Caribbean and Pacific Group of States) bestaat uit 79 landen. Voorbeelden van Caribische ACP-landen zijn Jamaica, Barbados, Trinidad en Tobago en de Dominicaanse Republiek. Deze landen hebben via een overeenkomst, de Cotonou-overeenkomst van juni 2000, een speciale relatie met de Europese Unie (EU). Hierdoor krijgen ze toegang tot de EU-markten en financiële steun voor (ontwikkelings)projecten.
Een voorbeeld hiervan is de financiële steun van de EU aan Caribisch ACP-voor de culturele sector in het Caribisch gebied. Deze steun was bedoeld om mensen in creatieve beroepen te helpen om te herstellen van de negatieve effecten van de COVID-19-pandemie.
Bron 2: ACP-staten vind je in het Caribisch gebied, Afrika en Zuidoost Azië.
CARICOM
De Caribische Gemeenschap (CARICOM) is een voorbeeld van een regionaal samenwerkingsverband in de Cariben. CARICOM faciliteert handel en samenwerking op gebieden zoals gezondheid, onderwijs en duurzame ontwikkeling binnen de Cariben. Door deze samenwerking proberen landen hun economische positie te verbeteren en zich beter te weren tegen internationale economische schokken.
Een voorbeeld van hoe de landen samenwerken is COAST. COAST staat voor Caribbean Oceans and Aquaculture Sustainability Facility. In dit initiatief richten organisaties in de Cariben zich op het verminderen van de risico’s van klimaatverandering in de visserijsector. De organisatie richt zich op meer voedselzekerheid en een duurzamere voedselproductie.
.
Bron 3: Landen Caricom
Vragen
1. Waarom zijn externe handelsrelaties voor het Caribisch gebied belangrijker dan de handelsrelaties tussen de eilanden zelf, en hoe is deze situatie historisch tot stand gekomen?
2. Welke specifieke voordelen biedt de Cotonou-overeenkomst aan de ACP-landen en hoe heeft Guyana in het bijzonder geprofiteerd van de associatie met de EU?
3. Wat zijn de verschillen tussen de Franse 'Départements d’outre mer' (DOM) en 'Collectivité d’outre-mer' (COM) en hoe hebben deze gebieden, zoals Martinique, geprofiteerd van hun relatie met Frankrijk en de EU?
Stap 2: Economische relatie met de Verenigde Staten en China
In stap 1 heb je gezien dat de landen in de Caribische regio via verschillende organisaties nauwe relaties hebben met landen in Europa, Afrika en Azië. En je hebt gezien dat de landen ook binnen het Caribisch gebied samenwerken. In deze stap kijk je naar twee landen die veel economische invloed hebben in de Caribische regio: de Verenigde Staten en China.
Invloed van de Verenigde Staten
De economische relatie tussen het Caribisch gebied en de Verenigde Staten is zeer diepgaand en strekt zich uit over veel verschillende gebieden.
- Handel
De VS is een van de belangrijkste handelspartners van veel landen in het Caribisch gebied. Veel van de geëxporteerde goederen uit het Caribisch gebied, zoals textiel, agrarische producten en mineralen, zijn bestemd voor de Amerikaanse markt. Omgekeerd exporteert de VS een scala aan producten naar de Cariben, waaronder machines en elektronica.
- Toerisme
Amerikaanse toeristen vormen een significant deel van de bezoekers in het Caribisch gebied. De nabijheid van de landen in het Caribisch gebied tot de VS, gecombineerd met het tropische klimaat en de culturele attracties, maakt de regio een populaire bestemming voor Amerikaanse vakantiegangers.
- Investeringen
Amerikaanse bedrijven hebben aanzienlijk geïnvesteerd in landen in het Caribisch gebied, vooral in sectoren zoals energie, financiële dienstverlening, toerisme en telecommunicatie. Deze investeringen hebben geleid tot werkgelegenheid en economische groei in de regio.
Bron 4: Investeringsmogelijkheden in het Caribisch gebied
- Hulpprogramma's
De VS heeft verschillende hulpprogramma's en initiatieven opgezet om de economieën van landen in het Caribisch gebied te ondersteunen. Een voorbeeld hiervan is het Caribbean Basin Initiative (CBI), dat bedoeld is om de economische ontwikkeling van de Caribische landen te bevorderen door handelsvoordelen te bieden. Hierdoor kunnen landen in het Caribisch gebied hun producten gemakkelijker en tegen gunstigere tarieven exporteren naar de VS. Dit kan leiden tot een toename van de export, een positievere handelsbalans en stimulering van lokale industrieën. Door de verhoogde exportmogelijkheden kunnen bedrijven in landen in het Caribische gebied groeien. Dat kan leiden tot meer werkgelegenheid en een algemene boost in de economische ontwikkeling.
- Energie
De VS is een belangrijke leverancier van energie voor sommige landen in het Caribisch gebied, met name van olie en aardgas. Er zijn ook samenwerkingsinitiatieven gericht op het bevorderen van hernieuwbare energiebronnen in de landen in het Caribisch gebied. Een voorbeeld hiervan is het Caribbean Energy Security Initiative (CESI). Onder CESI werken de Verenigde Staten samen met Caribische landen om de energiezekerheid in de regio te verbeteren en de transitie naar schone en duurzame energie te bevorderen. Dit initiatief omvat verschillende programma's en projecten, zoals het verstrekken van technische bijstand, het financieren van infrastructuur voor hernieuwbare energie, het opzetten van trainingsprogramma's en capaciteitsopbouw voor lokale energie-experts, en het bevorderen van investeringen in duurzame energieprojecten.
Een specifiek voorbeeld van zo'n project onder CESI is de ontwikkeling van wind- en zonne-energieprojecten in landen zoals Jamaica, Barbados, en de Dominicaanse Republiek. Met de steun van de Verenigde Staten worden deze landen geholpen bij het vinden van geschikte locaties voor wind- en zonne-energie-installaties, het opzetten van de benodigde infrastructuur, en het aantrekken van investeringen van zowel binnenlandse als buitenlandse bronnen.
Bron 5: Samenwerking VS en Caricom om klimaatverandering tegen te gaan
- Diaspora
Er is een aanzienlijke Caribische diaspora in de VS, die economische banden versterkt door remittances (geldoverdrachten naar het thuisland) en handelsnetwerken.
- Regionale stabiliteit
De economische gezondheid van de landen in het Caribisch gebied heeft invloed op de regionale stabiliteit, wat van belang is voor de Verenigde Staten. Daarom werken de Verenigde Staten samen met landen in het Caribisch gebied op terreinen zoals veiligheid en andere grensoverschrijdende kwesties die directe economische implicaties kunnen hebben.
De drugshandel is bijvoorbeeld een belangrijke bron van instabiliteit in de regio en heeft directe economische implicaties voor zowel de landen in het Caribisch gebied als voor de Verenigde Staten. Als drugs door het Caribisch gebied worden gesmokkeld naar de Verenigde Staten, heeft dit niet alleen gevolgen voor de volksgezondheid en veiligheid in de VS, maar ook voor de economie van de regio. Het kan leiden tot verhoogde criminaliteit, corruptie, en sociaaleconomische ontwrichting, wat op zijn beurt de economische stabiliteit van de regio bedreigt. Daarom hebben de Verenigde Staten en landen in het Caribisch gebied samengewerkt op verschillende terreinen om de drugshandel aan te pakken. Een voorbeeld van zo'n samenwerkingsinitiatief is het Caribbean Basin Security Initiative (CBSI), gelanceerd door de Verenigde Staten in 2010. CBSI heeft tot doel om de veiligheid en stabiliteit in het Caribisch gebied te verbeteren door middel van samenwerking op het gebied van rechtshandhaving, grensbeveiliging, justitie, en criminaliteitspreventie.
Bron 6: Carribean Basin Security Initiative
- Dollarisatie
Als een land besluit niet langer zijn eigen nationale munteenheid te gebruiken, maar in plaats daarvan de Amerikaanse dollar, spreek je van dollarisatie. In sommige landen wordt de dollar naast de lokale munteenheid gebruikt, vaak zonder de officiële goedkeuring van de overheid. Je spreek dan onofficiële dollarisatie. De economieën van de landen in het Caribisch gebied zijn vaak klein en kunnen vatbaar zijn voor financiële instabiliteit en inflatie. Door de dollar te adopteren, kunnen deze landen profiteren van de relatieve stabiliteit van de Amerikaanse economie en het monetaire beleid. Hierdoor kunnen ze zichzelf beschermen tegen extreme inflatie of valutaschommelingen.
Dollarisatie kan de handel en toerisme met de VS (en andere landen) vergemakkelijken door wisselkoersrisico's en transactiekosten te verminderen. Het kan ook buitenlandse investeerders aantrekken die anders terughoudend zouden zijn vanwege valutarisico's.
De dollar wordt vaak gezien als een 'veilige haven'-valuta. Door de dollar te gebruiken, kunnen landen in het Caribisch gebied het vertrouwen in hun economie en financieel systeem versterken.
Een land dat de dollar adopteert, geeft wel een deel van zijn monetaire beleidsautonomie op. Dit betekent dat het geen invloed heeft op zaken als rentetarieven of geldhoeveelheid, wat in sommige economische scenario's nadelig kan zijn. Bovendien, als er zich problemen voordoen in de Amerikaanse economie, kunnen deze direct invloed hebben op de gedollariseerde economieën, zonder dat ze veel controle of aanpassingsvermogen hebben.
Invloed van de Volksrepubliek China
China heeft zich in de afgelopen tientallen jaren ontwikkeld tot een wereldmacht en heeft ook invloed op de landen in het Caribisch gebied.
Enkele voorbeelden van Chinese invloed:
- Economische investeringen
China heeft geïnvesteerd in infrastructuurprojecten in landen in het Caribisch gebied, zoals havens, wegen en energievoorziening. Deze investeringen hebben bijgedragen aan economische ontwikkeling in sommige landen. Zo heeft Jamaica bijvoorbeeld een lening van meer dan 350 miljoen dollar van de China Import-Export Bank ontvangen om het wegennetwerk op het eiland te verbeteren.
- Handelsrelaties
China is een groeiende handelspartner voor landen in het Caribisch gebied. Ze exporteren grondstoffen zoals olie, mineralen en landbouwproducten naar China en importeren producten uit China. Dat China de handel met de landen in de Caribische regio belangrijk vindt, blijkt bijvoorbeeld uit de bouw van een haven in La Brea door de China Harbour Engineering Company om de export van gas uit Trinidad en Tobago te verhogen.
Bron 7: China Harbour Engineering Company actief in Jamaica
- Diplomatieke relaties
China heeft diplomatieke betrekkingen aangeknoopt met enkele landen in het Caribisch gebied, wat kan leiden tot politieke en economische samenwerking.
Bekijk de video:
Vragen
1 Hoe kan de aanwezigheid van een aanzienlijke Caribische diaspora in de VS de economische relaties tussen de twee regio's beïnvloeden?
Opdracht: Dollarisatie
Gebruik bron 1.
Bron 1: Valuta in het Caribisch gebied
Landen in het Caribisch gebied gebruiken verschillende landen de dollar als hun officiële valuta of hebben hun eigen munt gekoppeld aan de dollar.
Hier enkele voorbeelden:
Amerikaanse Maagdeneilanden: De officiële valuta is de Amerikaanse dollar (USD).
Puerto Rico: Als een territorium van de Verenigde Staten gebruikt Puerto Rico de Amerikaanse dollar.
Antigua en Barbuda, Dominica, Grenada, Saint Kitts en Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent en de Grenadines, Anguilla en Montserrat: Deze landen hebben de Oost-Caribische dollar ingevoerd. Deze munt is gekoppeld aan de Amerikaanse dollar.
Bahama's: De Bahamaanse dollar (BSD), die gekoppeld is aan de Amerikaanse dollar, is de officiële valuta, maar de Amerikaanse dollar wordt ook algemeen geaccepteerd.
Barbados: De Barbados dollar (BBD) is de officiële valuta, maar is gekoppeld aan de Amerikaanse dollar die ook geaccepteerd wordt.
Caymaneilanden: De Caymaneilanden gebruiken de Caymaneilanden dollar (KYD), die gekoppeld is aan de Amerikaanse dollar.
Wanneer een land zijn eigen valuta heeft die "gekoppeld is aan de dollar", betekent dit dat de waarde van de lokale valuta vastgesteld of gekoppeld is aan de waarde van de Amerikaanse dollar. Dit systeem staat bekend als een vaste wisselkoers.
In een dergelijk systeem bepaalt de centrale bank van dat land een vaste wisselkoers tussen hun valuta en de Amerikaanse dollar. De centrale bank zal ingrijpen op de valutamarkt om ervoor te zorgen dat de wisselkoers binnen een bepaalde marge van deze vaste koers blijft. Dit doen ze door hun eigen valutareserves te kopen of te verkopen.
Het is belangrijk om te onthouden dat, hoewel sommige landen hun eigen valuta hebben die gekoppeld is aan de dollar, dit niet betekent dat de Amerikaanse dollar altijd wordt geaccepteerd of gebruikt als wettig betaalmiddel. Het is altijd het beste om vooraf te controleren voordat je reist.
Bekijk ook deze video:
1 Geef een voordeel van dollarisatie voor een land. 2 Geef ook een nadeel van deze dollarisatie.
Stap 3: Braindrain en braingain
In de eerste twee stappen van dit katern heb je gekeken naar de economische relaties tussen landen in het Caribisch gebied onderling en de economische relaties tussen landen in het Caribisch gebied en landen in de rest van de wereld. In deze stap leer je over de ‘braindrain’ en ‘braingain’. Waarom hebben landen in het Caribisch gebied soms moeite met het vasthouden van zijn getalenteerde bevolking (braindrain). En wat kunnen landen in het Caribisch gebied doen om inwoners die bijvoorbeeld vertrokken zijn om te studeren in het buitenland, terug te halen naar hun thuisland (braingain).
Braindrain
Met de term 'braindrain' wordt bedoeld dat hoogopgeleide en getalenteerde individuen hun thuisland verlaten op zoek naar betere professionele en economische kansen in het buitenland. Universiteiten in de regio, zoals de University of the West Indies, melden een aanzienlijke uitstroom van afgestudeerden die besluiten hun carrière voort te zetten in Noord-Amerika of Europa. De redenen variëren van hogere salarissen en betere onderzoeksfaciliteiten tot een stabielere politieke en economische omgeving. Deze trend heeft landen zoals Jamaica en Barbados beroofd van essentiële professionals in sectoren zoals de gezondheidszorg, onderwijs en technologie. Ziekenhuizen hebben bijvoorbeeld te maken met een tekort aan gespecialiseerde artsen en verpleegkundigen, wat de kwaliteit van de gezondheidszorg beïnvloedt.
Bron 9: Braindrain
Ook het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden heeft te maken met het verschijnsel braindrain. Vanwege beperkte opleidingsmogelijkheden op de eilanden, kiezen veel jongeren ervoor om in Nederland te studeren. Hoewel dit hen toegang biedt tot hoogwaardig onderwijs, keren velen na hun studie niet terug naar hun geboorte-eiland. Dit komt door de betere arbeidsvoorwaarden, hogere salarissen en bredere carrièremogelijkheden in Nederland. Maar ook door de economische uitdagingen op sommige van deze eilanden. Denk aan een hoge werkloosheid of beperkte groeimogelijkheden in bepaalde sectoren, die afgestudeerden tegenhouden om terug te gaan.
Bekijk de video:
Braingain
Ook zijn er initiatieven en verhalen die wijzen op 'braingain'. Braingain is het proces waarbij talent terugkeert naar het thuisland en bijdraagt aan de ontwikkeling van het land van herkomst.
De overheid van Trinidad en Tobago heeft geïnvesteerd in programma's om mensen die in het buitenland wonen aan te moedigen terug te keren en bij te dragen aan de nationale ontwikkeling. Niet alleen door middel van directe arbeid, maar ook door investeringen, kennisoverdracht en netwerkvorming. Een succesvol voorbeeld hiervan is het opzetten van technologie- en innovatiehubs in Trinidad, gefaciliteerd door professionals die ervaring hebben opgedaan in technologische centra zoals Silicon Valley, maar die hebben besloten hun kennis en expertise terug te brengen naar hun thuisland.
Ook in Curaçao zijn er initiatieven geweest om hoogopgeleide professionals te stimuleren terug te keren. Bijvoorbeeld door het bieden van (financiële) ondersteuning bij het opstarten van een eigen onderneming. Daarnaast hebben de nauwe banden tussen de CAS- en BES-eilanden en Nederland geleid tot verschillende kennisuitwisselingsprogramma's. Hoewel sommige professionals ervoor kiezen in Nederland te blijven, onderhouden velen nog steeds nauwe banden met hun thuisland en dragen bij aan projecten, onderwijs en andere initiatieven op hun geboorte-eilanden.
De balans vinden tussen braindrain en braingain is belangrijk voor de ontwikkeling van het Caribisch gebied. Landen moeten strategieën ontwikkelen om hun talent te behouden, terwijl ze tegelijkertijd gebruik maken van hun wereldwijde netwerken voor nationale groei en innovatie.
Opdracht: Braindrain en braingain
Bedenk een verhaal over de braindrain en de braingain in de Cariben.
Ga als volgt te werk:
Bedenk een fictief personage, bijvoorbeeld "Amanda" uit Trinidad of "David" uit Curaçao.
Stel je voor dat dit personage net afgestudeerd is en voor de keuze staat om in het buitenland te werken of terug te keren naar het thuisland.
Pak een vel papier en deel het papier in tweeën.
Aan de ene kant (Braindrain) schets je het leven van je personage als ze besluiten in het buitenland te blijven. Wat zijn hun ervaringen? Wat missen ze? Wat zijn de gevolgen voor hun thuisland?
Aan de andere kant (Braingain) illustreer je hun leven als ze besluiten terug te keren naar hun thuisland. Hoe dragen ze bij aan de ontwikkeling van hun thuisland? Wat zijn de voordelen voor hun gemeenschap?
Presenteer je verhaal aan enkele klasgenoten.
Bekijk ook de verhalen van enkele klasgenoten.
Pas je eigen verhaal eventueel nog wat aan.
Afronding
Begrippenlijst
ACP-landen en associatie met de EU
ACP-landen omvatten staten in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan die samenwerken met de Europese Unie om economische en politieke banden te bevorderen, voornamelijk via het Cotonou-akkoord dat handel, hulp en dialoog faciliteert.
Braindrain
Braindrain verwijst naar het verschijnsel waarbij een land zijn hoogopgeleide en geschoolde arbeidskrachten verliest aan rijkere landen.
Braingain
Braingain beschrijft het proces waarbij een land profiteert van de komst van geschoolde arbeidskrachten van elders.
Gemenebest van Naties (Commonwealth of Nations)
Een politieke samenwerking van 56 lidstaten, voornamelijk voormalige territoria van het Britse Rijk, die zich inzetten voor het bevorderen van democratie, mensenrechten en economische ontwikkeling.
CARICOM
Het Caribisch Gemeenschap en Gemeenschappelijke Markt is een organisatie van 15 Caribische naties en afhankelijkheden die gericht is op het bevorderen van economische integratie en samenwerking tussen de leden, alsook op het coördineren van buitenlands beleid.
Dollarisatie
Het proces waarbij een land de Amerikaanse dollar naast of in plaats van de eigen valuta als wettig betaalmiddel adopteert, vaak om economische stabiliteit te bevorderen en inflatie te beteugelen.
Franse ‘Départements d’outre mer’ (DOM) en ‘Collectivité d’outre-mer’ (COM)
De DOMs zijn overzeese departementen van Frankrijk die dezelfde status hebben als departementen op het vasteland, terwijl COMs een vorm van overzees zelfbestuur binnen de Franse Republiek hebben, elk met zijn eigen specifieke administratieve status.
Eindproduct
Creëer een interactief handelsweb
Doel
Het visualiseren en begrijpen van de handelsrelaties van het Caribisch gebied door het creëren van een (interactief) web.
Benodigdheden
Grote vellen papier of een digitaal tekenplatform.
Stiften of digitale tekentools.
Werkwijze
Verdeel de klas in vier groepen:
Groep 1: Britse Gemenebest (Commonwealth)
Groep 2: Franse ‘Départements d’outre mer’ (DOM) en ‘Collectivité d’outre-mer’ (COM)
Groep 3: ACP-landen en associatie met de EU
Groep 4: CARICOM
Onderzoek & Brainstorm
Elke groep duikt dieper in hun toegewezen onderwerp door sites op internet te bestuderen.
Noteer de belangrijkste punten, handelspartners, voordelen, nadelen en bijzonderheden.
Ontwerp het web
Teken je toegewezen gebied/regio in het midden van je vel of digitaal canvas.
Verbind dit centrale punt met lijnen naar de belangrijkste handelspartners en andere relevante entiteiten.
Bij elke lijn/verbinding, noteer kort de aard van de relatie (bijv. handel, onderwijs, diplomatie).
Gebruik verschillende kleuren of patronen voor verschillende soorten relaties (bijv. economisch, educatief, historisch).
Presentatie
Elke groep presenteert hun handelsweb aan de rest van de klas. Ze leggen kort uit wat hun belangrijkste bevindingen zijn en hoe de relaties in elkaar zitten.
Na elke presentatie is er tijd voor vragen en discussie.
Evaluatie
Reflecteer op wat je hebt geleerd over de complexiteit van internationale handelsrelaties en hoe historische banden nog steeds invloed hebben op hedendaagse economische relaties.
Toets
Beantwoord de volgende 10 vragen
1 Externe handelsrelaties in het Caribisch gebied
Wat speelt een belangrijke rol in de handelsrelaties van het Caribisch gebied met externe wereldmachten?
A Koloniale banden
B Klimaatverandering
C Eilandgrootte
D Populatiegrootte
2 Britse Gemenebest
Welk voordeel genieten leden van het Gemenebest van wanneer ze handelen met andere Gemenebestlanden?
A Hogere handelsbelasting
B Geen handelsvoordelen
C Lagere handelsbarrières
D Speciale diplomatieke rechten
3 Relatie met Frankrijk
Wat is het verschil tussen een DOM en een COM?
A DOMs hebben dezelfde wetten en regels als Frankrijk, terwijl COMs een grotere mate van bestuurlijke autonomie hebben.
B Er is geen verschil.
C DOMs hebben een grotere mate van bestuurlijke autonomie, terwijl COMs dezelfde wetten en regels als Frankrijk hebben.
D COMs zijn geen deel van Frankrijk, terwijl DOMs dat wel zijn.
4 ACP-landen en EU
Wat is de Cotonou-overeenkomst?
A Een handelsovereenkomst tussen de EU en de Verenigde Staten
B Een speciale relatie tussen de ACP-landen en de EU
C Een overeenkomst tussen de Caribische eilanden onderling
D Een militaire overeenkomst tussen de EU en de ACP-landen
5 Relatie met de Verenigde Staten
Wat is een van de belangrijkste exportproducten van de Cariben naar de VS?
A Elektronica
B Textiel
C Machines
D Auto's
6 Braindrain
Wat betekent de term 'braindrain'?
A Een toename van getalenteerde individuen naar een land.
B Het fenomeen waarbij getalenteerde individuen hun thuisland verlaten op zoek naar betere kansen in het buitenland.
C Investeringen in onderwijs.
D De terugkeer van getalenteerde individuen naar hun thuisland.
7 Dollarisatie
Wat is het belangrijkste voordeel van dollarisatie voor Caribische economieën?
A Meer controle over rentetarieven
B Bescherming tegen inflatie en valutaschommelingen
C Vergroting van hun monetaire beleidsautonomie
D Bevordering van de lokale cultuur
8 Braingain
Wat wordt bedoeld met 'braingain'?
A Verlies van getalenteerde professionals uit een land.
B Inspanningen om getalenteerde professionals terug te halen naar hun thuisland.
C De opkomst van nieuwe onderwijsinstellingen.
D Uitbreiding van de gezondheidszorg.
9 Relatie tussen landen in het Caribisch gebied en de VS
Waarom is de regionale stabiliteit van het Caribisch gebied van belang voor de VS?
A Om het toerisme te bevorderen
B Vanwege de gezamenlijke geschiedenis en cultuur
C Vanwege de invloed op de regionale stabiliteit en mogelijke economische implicaties
D Om de handelsrelaties met andere landen te verbeteren
10 Caribische diaspora
Hoe draagt de Caribische diaspora in de VS bij aan de economieën van hun thuislanden?
A Door het sturen van financiële hulp en remittances
B Door het openen van nieuwe fabrieken en bedrijven
C Door het bevorderen van de lokale cultuur en tradities
D Door het aanbieden van gratis onderwijs
Terugkijken
Intro
Lees de Introductie van het katern nog eens door.
Heb je antwoorden op de drie vragen in de introductie gevonden in het katern.
Hoe ging het?
Tijd
Voor dit katern staat ongeveer 3 uur. Had je voldoende tijd voor dit katern?
Inhoud
Het katern gaat over economische relaties tussen de Cariben en de rest van wereld. Wist je al het een en ander over dit onderwerp of was alles nieuw voor je? Schrijf, als dat kan, één ding op dat je al wist en één ding dat nieuw voor je was.
Eindproduct
Hoe ging het maken van het handelsweb in jouw groep? Ben je tevreden over het resultaat?
Heb je veel geleerd van de presentaties van de andere groepen?
Toets
Heb je de toets goed gemaakt? Ben je tevreden met je score?
Bronnen
Hier zijn drie betrouwbare websites die aanvullende informatie kunnen bieden over de in dit katern genoemde onderwerpen:
Caribbean Community (CARICOM) Officiële Website: https://www.caricom.org/
Deze website biedt een schat aan informatie over de Caribische Gemeenschap en gemeenschappelijke markt. Hier vind je onder meer details over economische initiatieven, handelsrelaties, en ontwikkelingsprojecten in de regio.
United Nations Economic Commission for Latin America and the Caribbean (ECLAC): https://www.cepal.org/en
ECLAC publiceert regelmatig rapporten en studies over de economische en sociale ontwikkeling van Latijns-Amerika en het Caribisch gebied, waaronder kwesties zoals handel, investeringen, migratie en braindrain.
The Commonwealth Official Website: https://thecommonwealth.org/
Voor meer informatie over de banden tussen het Caribisch gebied en het Gemenebest, inclusief economische samenwerking en ontwikkelingsprogramma's.
Naast deze bronnen, kunnen nationale overheidssites van specifieke Caribische landen, evenals internationale organisaties zoals de Wereldbank of het Internationaal Monetair Fonds (IMF), verdere inzichten en gegevens bieden bij deze opdracht.
Het arrangement Economische samenwerking in het Caribisch gebied - vwo is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Dit leermateriaal is ontwikkeld binnen het project leermateriaal AK HAVO/VWO - tweede fase – Cariben. Fair Use In het leermateriaal wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. De volgende vier factoren voor redelijk gebruik zijn in acht genomen:
1. Het doel en de aard van het gebruik is of voor educatieve of non-profitdoeleinden
2. De aard van het auteursrechtelijk beschermde werk Het gebruik van materiaal uit hoofdzakelijk feitelijke werken wordt waarschijnlijker beschouwd als redelijk dan het gebruik van puur fictieve werken.
3. de hoeveelheid en het aandeel van het gebruikte gedeelte in relatie tot het auteursrechtelijk beschermde werk als geheel Het lenen van kleine hoeveelheden materiaal uit een origineel werk wordt waarschijnlijker beschouwd als redelijk gebruik dan het lenen van grote hoeveelheden. In bepaalde situaties kan zelfs het lenen van een kleine hoeveelheid materiaal ervoor zorgen dat iets niet wordt beschouwd als redelijk gebruik als het gebruikte materiaal de 'kern' van het werk vormt.
4. Het effect van het gebruik op de potentiële markt voor, of waarde van, het auteursrechtelijk beschermde werk
Degenen die ondanks de zorgvuldigheid m.b.t. het ontwikkelen van het materiaal menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen contact met ons opnemen.
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Economische samenwerking in het Caribisch gebied – economische dimensie
Leerniveau
VWO 6;
VWO 4;
VWO 5;
Leerinhoud en doelen
Global shift;
Globalisering;
Aardrijkskunde;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
3 uur en 0 minuten
Trefwoorden
acp-landen en associatie met de eu, braindrain/braingain, caricom, dollarisatie, franse ‘collectivité d’outre-mer’ (com), franse ‘départements d’outre mer’ (dom)
acp-landen en associatie met de eu, braindrain/braingain, caricom, dollarisatie, franse ‘collectivité d’outre-mer’ (com), franse ‘départements d’outre mer’ (dom)
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
De landen in het Caribisch gebied hebben economische en politieke banden gevormd die zich over de hele wereld uitstrekken. Deze relaties, zowel historisch als hedendaags, hebben grote economische invloed en beïnvloeden de keuzes en kansen van de inwoners in de landen van het Caribisch gebied.
Lees de Introductie van het katern nog eens door.
