Regenbuien in je eigen leefomgeving

Inleiding

Voor je begint...

De opdrachten

Vooraf

Voor dit katern heb je de digitaal kaartmateriaal nodig om de opdrachten te kunnen maken. Klik hiervoor op deze link: https://www.edugis.nl/wateroverlast/

Je kunt hier met de schuifbalk de ruimte voor de atlas en de opdrachten zelf bepalen door deze naar links en rechts te schuiven.

Het is het handigst om te werken in duo’s op twee schermen. Hierbij heeft de een de atlas op volledig scherm en de ander de opdrachten. Schuif hiervoor de verticale balk helemaal naar links of juist naar rechts. Zo hoef je niet te wisselen tussen atlas en opdrachten terwijl je de opdrachten maakt.

 

Optioneel: Wil je de atlas gebruiken zonder de opdrachten? Klik dan op deze link:
https://kaart.edugis.nl/v2/#configurl=maps/kea2.json of deze link van EduGIS.

 

 

Leerdoelen

Leerdoelen van katern

 

In deze les ga je focussen op wateroverlast in je eigen leefomgeving. Je gaat onderzoeken welke plekken er gevoelig zijn voor wateroverlast door regen en hoe dat komt.

Je leert straks:

  • dat klimaatverandering kan zorgen voor zwaardere regenbuien.
  • waarom zware regenbuien en overstromingen vervelend zijn voor een leefomgeving.
  • welke gebieden in jouw leefomgeving wel of niet gevoelig zijn voor wateroverlast door hevige regenbuien.
  • hoe die gevoelige gebieden eruit zien.
  • hoe die niet-gevoelige gebieden eruit zien.
  • hoe je gebieden in jouw leefomgeving kan aanpassen om ze bestendig (= ergens tegen kunnen) te maken tegen regen, en daarmee tegen klimaatverandering.

Hoofdvraag:

Hoe maak ik mijn leefomgeving klimaatbestendiger door wateroverlast door zware regenbuien te voorkomen?

Deelvragen:

  • Welke gebieden in mijn leefomgeving zijn gevoelig voor wateroverlast door hevige regenbuien?
  • Welke eigenschappen hebben deze regio’s die gevoelig zijn?
  • Welke gebieden in mijn leefomgeving zijn niet gevoelig voor wateroverlast door hevige regenbuien?
  • Welke eigenschappen hebben deze gebieden die niet gevoelig zijn voor wateroverlast door hevige regenbuien?
  • Welke eigenschappen kunnen we van de niet-gevoelige gebieden toepassen op de gevoelige gebieden?

Kernbegrippen

  • (Klimaat)bestendig
  • Klimaatverandering
  • Wateroverlast

Overstromingen in je eigen buurt

Introductie

Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0
Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0

Misschien heb je het wel eens gezien: een overstroomd schoolplein, zompige voetbalveldjes of putten die niet doorlopen. Door klimaatverandering kan het komen dat er in korte tijd meer regen valt en dat je in jouw eigen buurt daardoor wateroverlast kan krijgen.

In deze opdracht ga je kijken naar de gevolgen van klimaatverandering op de overstromingskans in jouw eigen buurt veroorzaakt door hevige regenbuien. Je gaat op onderzoek uit waardoor sommige gebieden goed en sommige gebieden slecht tegen hevige regenbuien kunnen. Op basis van je bevindingen maak je een plan om jouw buurt beter bestendig te maken tegen regen.

Hevige regenbuien

Door het uitstoten van broeikasgassen wordt het warmer op aarde. Wetenschappers van het IPCC hebben onderzocht dat 91% van deze warmte wordt opgenomen door de oceaan, waardoor deze een beetje warmer wordt. Dat klinkt dus als goed nieuws, omdat deze warmte dus niet in de lucht blijft hangen, maar dat is helaas niet zo. Het opwarmen van de oceaan heeft heel veel nadelen voor ons.

Eén van deze nadelen is dat als water warmer wordt, deze ook sneller verdampt. Als waterdamp zich richting land verplaatst, kan het in regen veranderen. Meer waterdamp betekent dus dat er meer regen kan gaan vallen in sommige gebieden en dat kan juist heel vervelend zijn. Deze regen wordt namelijk niet netjes verspreid over het hele jaar heen, maar kan juist vaak in één keer naar beneden komen in de vorm van een stortbui, waardoor delen van jouw buurt (tijdelijk) kunnen overstromen.

Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0
Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0

Wateroverlast bij jou in de buurt

Er zijn 2 kaarten die de overlast door regenbuien weergeven. Bij de ene laag valt er 70mm in 2 uur (veel regen), bij de andere laag valt er 140mm in 2 uur (heel veel regen).

 

  • Bekijk de kaartlaag "Waterdiepte bij intense neerslag - 1-1000" en zoom in op jouw leefomgeving.
  • Bekijk de kaartlaag "Waterdiepte bij intense neerslag - 1-100" en vergelijk de twee kaarten met elkaar.

Noteer de antwoorden van vraag 1 en 2 op een blaadje zodat je dat mee kan nemen.

Eigenschappen jouw buurt

Met de antwoorden van vraag 1 en 2 van de vorige opdracht ga je een mini-onderzoekje doen. Je gaat met de gevonden plekken je buurt in en gaat onderzoeken waarom sommige gebieden wél en waarom sommige gebieden géén kans hebben om te overstromen bij regenbuien.

  • Ga eerst naar de 3 plekken waar je hebt gezien dat er een grote overstromingskans is.
  • Ga nu naar de 3 plekken die weinig kans hebben om te overstromen.

Verbeterplan wateroverlast in jouw buurt

(Tijdelijke) overstroming van een deel van de buurt is vervelend. Het wordt moeilijker om de wegen te gebruiken, maar ook kan water veel schade aan bijvoorbeeld huizen of auto's. Ook kan het water vervuilen als het niet wegstroomt en kan dan gezondheidsproblemen opleveren.

Het is daarom belangrijk dat water goed afgevoerd kan worden en om plekken waar water dus vaker blijft staan dus te verbeteren.

In dit laatste deel van de opdracht ga je een verbeterplan bedenken voor één van de plekken die je hebt onderzocht. Je hebt eigenschappen opgeschreven van plekken die wel goed tegen water kunnen, die je zou kunnen verwerken in je verbeterplan. Zo heb je bijvoorbeeld gevonden dat groen of het hebben van een watertje helpt tegen het overstromen. Ook hoger gelegen gebieden hebben minder kans om te overstromen.

 

  • Kies één van de plekken uit die veel kans heeft om te overstromen bij een hevige regenbui.
  • Bedenk hoe je dit gebied zou kunnen verbeteren om zo het overstromingsrisico te verlagen.
  • Bedenk een manier om je voorstel op te schrijven. Laat eerst zien met de gemaakte foto's hoe de omgeving er nu uitziet. Ga vervolgens in op jullie idee om de waterafvoer te verbeteren zodat er minder kans is op overstroming.
    • Overleg met je docent in welke vorm je dat moet doen (presentatie, poster met plattegrond, PowerPoint, pitch, etc.)
  • Het arrangement Regenbuien in je eigen leefomgeving is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Laatst gewijzigd
    2024-10-08 12:17:02
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In deze les ga je iets leren over de effecten van klimaatverandering op neerslag en wat het effect daarvan is op je eigen leefomgeving.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    EduGIS. (2024).

    Groenland Niveau C

    https://maken.wikiwijs.nl/201194/Groenland_Niveau_C

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.