Voor deze les heb je EduGIS nodig. Je ziet het Geografische Informatiesysteem, als het goed is, aan de linkerkant van je scherm. Is dat niet het geval? Klik dan op deze link.
Met de grijze balk in het midden van je scherm kun je de grootte van de schermen aanpassen. Wil je vooral de kaart zien? Schuif de balk naar rechts. Wil je de opdracht beter bekijken? Schuif de balk naar links.
Tip: als je met z'n tweeën werkt, kun je op de ene laptop de kaart vol in beeld zetten, en op de andere laptop de opdracht. Gewoon slim.
"Ik weet waar mijn huis woont..." Jij ook?
Aan de linkerkant zie je een menu met knoppen. De eerste knop die je gaat ontdekken is 'de loep'. De knop met het vergrootglas erop geeft aan dat je ermee kunt zoeken.
De zoekopties zijn best veelzijdig!
typ maar eens IJsselmeer in. Je ziet een aantal resultaten, maar dit is degene waar je op moet klikken: IJsselmeer, Fryslân, Nederland. Het rode vlak toont het IJsselmeer.
typ eens IJssel in om de ligging van de rivier te tonen. De rode lijn. IJssel, Overijssel, Nederland
Je kunt ook een adres of coördinaten gebruiken om te zoeken.
Zoek je eigen adres / het adres waar je afgelopen nacht hebt geslapen.
door zelf in te zoomen of
door gebruik te maken van de adreszoekfunctie.
Gevonden? Je bent nu al een held.
De mooiste achtergrond...is?
Op de kaart zie je nu alleen de achtergrondlaag. De achtergrond die je nu ziet is er eentje van OpenStreetMap (OSM).
Het is een topografische kaart die een vereenvoudigd beeld geeft van het landschap aangevuld met symbolen en 'tekstlabels' zoals straatnamen en huisnummers.
Maar wacht! Er is nog (veel) meer!
Je kunt zelf de mooiste of handigste achtergrondlaag kiezen. Dat doe door eerst het kaartlagenmenu te openen. Dat is de knop met het stapeltje kaartlagen.
Open de verzameling Achtergrondlagen.
Er zijn drie typen achtergrondlagen. Welke drie zijn dat?
Ontdek eens welke lagen er zoal beschikbaar zijn. Welke vind jij het mooist?
Kies nu voor de achtergrond Eenvoudig grijs OSM. Je kunt deze laag zelf aanpassen met kleuren naar keuze.
Probeer eens jouw achtergrondlaag aan te passen, maak onderstaande kaart na. Om dit te doen moet je nu ook het legendamenu openen. Dat zit in de rechterbovenhoek.
Kun jij deze kaart (na)maken?
Open de legenda van de achtergrondlagen en klik op de juiste legendaeenheden om deze aan te passen.
Ik woon heel dichtbij...
Navigeer nogmaals naar het adres waar je vannacht hebt geslapen.
We gaan nu een andere functie van EduGIS leren gebruiken: meten. Meten is belangrijk, want meten is weten, toch?
Klik op de liniaal-knop.
Meet nu in een rechte lijn de afstand van jouw adres naar jouw school.
elke klik is een punt waar vandaan je een afstand meet.
de waarde van de afstand wordt weergegeven op het lijnstuk én in de tabel linksboven. Gezien?
In de tabel zie je ook de totale afstand die je hebt gemeten.
Foutje gemaakt? Met Delete of Backspace verwijder je het laatste punt dat je zette.
Soms is het ook nodig of interessant om een oppervlakte te berekenen. Dit kun je doen met ditzelfde gereedschap. Het enige verschil is dat je de afstandmeting eindigt op het eerste punt dat je zette.
Meet een willekeurige oppervlakte, bijvoorbeeld van het schoolplein.
Challenge: Wat is de afstand tussen Zwolle in Nederland en Zwolle in de Verenigde Staten? Als je dit goed kunt, beheers je de zoekfunctie én de meetfunctie!
Bekijk het eens vanuit een andere hoek!
In deze stap ontdek je de opties van de 3D-knop.
Je bovenin het 3D-menu drie kijkhoek-opties: 0°, 30° en 60°.
Probeer de 0°, 30° en 60° knoppen uit.
Werk je met een muis? Houd eens de rechtermuisknop ingedrukt en beweeg heen en weer over de kaart. Vet hè..?
Touchscreen? Plaats twee vingers naast elkaar en beweeg heen en weer. Bizar toch...?
Zet nu een vinkje bij Toon terrein in 3D.
Open het legendamenu (rechtsboven).
De zichtbaarheid van de reliefschaduw kun je met de doorzichtigheidsschuif aanpassen van 0 tot 100%. Probeer maar eens.
Zet nu de kaarthoek op 60° en zet het vinkje bij Toon terrein in 3D uit en aan om het effect te zien.
Ga zo nodig naar een gebied (binnen Nederland) met veel hoogteverschillen zoals Zuid-Limburg of de Veluwe.
Nooit meer verdwaald...
Met de "Zoom naar mijn locatie-knop" vind je zo exact mogelijk je huidige positie.
Tip: Je telefoon of browser kan een melding geven over het toestaan van het bepalen van je locatie.
Als je met EduGIS 'het veld' in gaat om een onderzoek te doen, is het heel handig om deze functie te gebruiken.
Tip: de locatiebepaling blijft actief als je beweegt, zo kun niet alleen precies zien waar je bent, maar ook waar je heen loopt/beweegt.
Maak er een punt van!
Je kunt met EduGIS je eigen kaartlagen maken.
Er bestaan drie typen kaartlagen:
Puntenlaag
Lijnenlaag
Vlakkenlaag
Klik op de Kaartlaag tekenen-knop.
Kies "Puntenlaag"
Standaard staat "Nieuwe puntenlaag" geselecteerd.
Klik op Volgende.
Voer een logische titel van jouw kaartlaag in, bijvoorbeeld "Vakantiebestemmingen".
Onder de naamgeving kun je "Eigenschappen" aanmaken. Elk punt dat je straks aanmaakt kan een heleboel informatie bevatten. Bij vakantiebestemmingen is dat bijvoorbeeld: Land, Stad, Taal, Munteenheid, Klimaat, etc.
Met de + en de - knoppen helemaal rechts voeg je eigenschappen toe of verwijder je ze.
Klik op OK
Je kunt nu een punt op de kaart plaatsen en de eigenschappen invullen.
Onderstaande pijlen geven aan waar je moet klikken voor:
een nieuw punt
een nieuwe kaartlaag / bewerken eigenschappen huidige kaartlaag
de knop Klaar kun je gebruiken als je het bewerken wilt stoppen. Klik altijd op Klaar vóórdat je een kaartlaag of lagenset opslaat.
Zet een paar punten op favoriete vakantiebestemmingen, bij elk punt vul je eigenschappen in.
Klik op Klaar
Pas de opmaak van je puntenkaart aan.
Klik op het legendasymbool (in dit geval een witte cirkel met zwarte rand, saaaaai)
pas de grootte aan van het symbool
pas de vulkleur aan
pas de randdikte aan
pas de randkleur aan, maak er maar iets moois van!
Wow, je wordt al een goede cartograaf zo te zien...top.
Hierboven zie je
Een vlak uit een niet-geselecteerde kaartlaag met een zwarte vulkleur.
>selecteer de kaart via het kaartlaagtekenmenu.
Een vlak met een blauwe rand: de kaartlaag is in de "bewerkingsmodus".
>klik op een getekend vlak.
Een vlak met gestippelde lijn met grote witte punten (nodes). Dit is de verschuifmodus.
>klik nogmaals op hetzelfde vlak.
Een vlak met gestippelde lijn met grote én kleine witte punten. Je kunt nu de vorm aanpassen door punten te verslepen (grote punten) of extra punten toe te voegen (kleine punten).
Bewaren en openen
Zelf getekende kaartlagen wil je graag bewaren om in te leveren of als je later wilt verder werken.
Bewaren
In het legendamenu (rechtsboven) zie je onder de getekende kaartlaag de tekst “Laag bewaren”. De laag wordt opgeslagen als .json bestand
Om een hele set van kaartlagen te bewaren klik je op “Lagensetbewaren“. De set wordt opgeslagen als .zip bestand.
Openen
Bewaarde lagen en sets kun je op twee manieren openen:
1. Sleep het bestand (.json of .zip) uit de folder waar je het hebt opgeslagen, en laat het vallen op de kaart van EduGIS.
2. Klik op het ‘Openen’ icoon. Je vindt dat in het “kaartlagen toevoegen-menu”.
Mijn route door Europa
Eindopdracht
Heb je de kaartlaag "Vakantiebestemmingen" nog? Je gaat er nu een paar lagen bijvoegen. Het is de bedoeling dat je al je opgedane kennis laat stromen en hiermee een prachtige kaart maakt in EduGIS.
Kies een goede achtergrond voor je kaart (en maak die eventueel op).
Gebruik de kaartlaag "Vakantiebestemmingen" of maak die (opnieuw) aan.
Kies 10 favoriete bestemmingen in Europa (zet 10 punten) en maak deze op.
Maak een kaartlaag "Route".
Teken een aantal routes die je (ongeveer) zou willen afleggen om bij je bestemmingen te komen en maak deze op.
Maak een kaartlaag "Gebieden".
Teken een aantal gebieden of regio's die je wilt verkennen en maak deze op.
Sla de lagenset op en kijk goed waar (in welk mapje) het bestand wordt opgeslagen.
Alle stappen gemaakt?
Bewaar de lagenset en stuur de .zip file naar je docent.
Het arrangement Kennismaken met EduGIS is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Stichting EduGIS
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2024-04-22 02:19:26
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
