Wet BIG en handeling bloedglucose prikken

Wet BIG en handeling bloedglucose prikken

Introductie

Beste student,

Aangezien dit de eerste periode is dat jullie aan de slag gaan met de verpleegtechnische handelingen wil ik beginnen bij de basis. Voordat je gaat beginnen met de handelingen moet jij eerst weten onder welke wet je valt als je straks verpleegkundige bent. Dat is direct de eerste kennis die in deze les centraal staat.
Na het verwerken van de kennis over de Wet BIG ga je starten met de eerste handeling, namelijk bloedglucose prikken bij een cliënt middels vingerprik. In de les zit theorie over de kennis die jij als verpleegkundige moet weten en toetsmomenten om de geleerde kennis te oefenen. Als de les doorlopen is heb jij de benodigde kennis opgedaan om de start te maken met het oefenen van deze handeling.
Bij vragen mag je gerust een medestudent om hulp vragen maar je mag ook het anatomie en fysiologie boek van Malmberg er bij gebruiken. Het is wel zo dat je deze les niet samen met een andere student mag maken, je blijft de module zelfstandig doorlopen.

 

Leerdoelen

- Op het einde van deze les weet ik wat de wet BIG inhoudt

- Op het einde van deze les heb ik kennis over het prikken van de bloedglucose waarde

- Op het einde van deze les heb ik kennis opgedaan over diabetes type 1 en type 2

- Op het einde van deze les kan ik gaan beginnen met het oefenen van het prikken van de bloedglucose waarde

Inhoud

  • Wet BIG
  • Wat houdt de wet BIG in
  • Welke afspraken staan er in de wet BIG
  • Wat moet ik als verpleegkundige weten
  • Glucose meten
  • Valt glucose meten onder de wet BIG
  • Hoe gaat deze handeling in zijn werk
  • Instructie film
  • Kennistoets

Wet BIG

De Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG) is een kwaliteitswet ter bescherming van patiënten. De doelstelling van de wet is tweeledig:
1. Het bevorderen en bewaken van de kwaliteit van de beroepsuitoefening, en
2. Het beschermen van de patiënt tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen door beroepsbeoefenaren in de individuele gezondheidszorg.

Wat houdt de wet in

Sommige verpleegtechnische handelingen kunnen grote risico's voor de gezondheid met zich meebrengen. Daarom is voor de uitvoering wettelijk een aantal voorwaarden vastgelegd. Het gaat hier om de voorbehouden handelingen. De voorwaarden om voorbehouden handelingen te mogen uitvoeren, vind je in de wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG).

Wet- en regelgeving | Registratie | BIG-register (bigregister.nl)

Werken als verpleegkundige

Alleen als regulering noodzakelijk is

De Wet BIG laat de uitoefening van de individuele gezondheidszorg in principe vrij voor iedereen. Het uitgangspunt van de Wet BIG is dat beroepen niet worden opgenomen in de Wet BIG, tenzij regulering noodzakelijk is om patiënten adequaat te beschermen tegen onzorgvuldig en/of ondeskundig handelen. Dit is het zogenaamd “nee, tenzij” principe. De meeste beroepen die uitgeoefend worden in de individuele gezondheidszorg zijn niet opgenomen in de Wet BIG. Erkenning, status of anderzijds financieel-economische motieven zijn geen reden voor opname in de Wet BIG.

In de Wet BIG staan de voorbehouden handelingen, die je alleen mag uitvoeren als je daartoe bevoegd en bekwaam bent. Een voorbehouden handeling is een handeling waarbij je iets in het lichaam van de cliënt inbrengt of verwijdert. Het inbrengen van een sonde of een katheter en het plaatsen van een infuus zijn voorbeelden van voorbehouden handelingen. Naast voorbehouden handelingen zijn er risicovolle handelingen. Het toedienen van geneesmiddelen en sondevoeding, eenvoudige wondzorg en het aansluiten van een infuussysteem zijn voorbeelden van risicovolle handelingen. Voor de risicovolle handelingen staan in de Wet BIG geen bevoegdheidseisen, hierover maakt de zorginstelling zelf afspraken.

Hoe ga jij je straks registeren
Bekijk bijgevoegde link

Titelbescherming, registratie en tuchtrecht

In de Wet BIG worden de beroepen benoemd waavoor titelbescherming is geregeld. Voor elk van deze beroepen zijn opleidingseisen vastgesteld. Om de tiel te mogen (blijven) dragen is een inschrijving in het BIG-register vereist. Inschrijving en herregistratie kunnen alleen plaatsvinden wanneer de zorgverlener voldoet aan bepaalde eisen. De belangrijkste eisen zijn die van scholing en de uitoefening van het beroep in de praktijk voor een bepaald aantal uren.

Zoals jullie kunnen lezen vallen jullie onder artikel 3.

Er worden registers ingesteld, waarin degenen die aan de daarvoor bij en krachtens deze wet gestelde voorwaarden voldoen, op hun aanvrage worden ingeschreven, onderscheidenlijk als:

  • arts,
  • tandarts,
  • apotheker,
  • gezondheidszorgpsycholoog,
  • psychotherapeut,
  • fysiotherapeut,
  • verloskundige,
  • verpleegkundige,
  • physician assistant,
  • orthopedagoog-generalist,
  • klinisch technoloog.

Als gediplomeerd medewerker ben je bevoegd om handelingen uit te voeren die je hebt geleerd tijdens je opleiding. Je bent dus bevoegd op basis van je diploma. Wanneer je de handelingen echter enkel op een pop of in een simulatie hebt uitgevoerd, ben je nog niet bekwaam en mag je de handeling niet zelfstandig uitvoeren. Bekwaamheid heeft te maken met wat je weet en kunt en moet je in de praktijk vaststellen. Bij het uitvoeren van een handeling moet je naast vaardigheid ook kennis hebben van het doel van de handeling, de gevolgen van de behandeling en weten hoe te handelen bij complicaties. Je bekwaamheid staat voorop. Dus niet alleen je opleiding bepaalt of je bevoegd en bekwaam bent, maar je kennis, vaardigheden en ervaring samen bepalen dit.

Iedereen met een BIG-registratie valt onder het tuchtrecht. Vanuit het tuchtrecht kunnen tuchtrechtelijke maatregelen worden opgelegd, zoals het doorhalen van de inschrijving in het register of het schorsen van iemand voor een bepaalde periode.

Iedere zorginstelling heeft regels en procedures om medewerkers te autoriseren en deze bekwaamheid op peil te houden. Medewerkers kunnen hun bekwaamheid op peil houden door bijvoorbeeld een bijscholing te volgen, waarna ze van de instelling een bekwaamheidsverklaring krijgen. Een bekwaamheidsverklaring is een bewijs dat je als medewerker bekwaam bent om een verpleegtechnische handeling uit te voeren.

Medewerker in opleiding

Zonder te oefenen kun je geen ervaring opdoen om je bekwaamheid te vergroten. Als zorgverlener in opleiding mag je een handeling die je op school hebt geleerd, onder begeleiding uitvoeren in de praktijk. Wanneer je de handeling zowel op school als in de praktijk hebt getoetst, volgens de regels van de instelling, mag je de handeling uitvoeren.

Welke handelingen mag ik als verpleegkundige uitvoeren
Lees bijgevoegde site door

Bekwaam worden en blijven in de praktijk

Bevoegd en bekwaam; wanneer ben je bevoegd om risicovolle handelingen uit te voeren? - YouTube

Zelfstandig bevoegden: mogen zelfstandig voorbehouden handelingen uitvoeren en opdracht geven tot het uitvoeren van voorbehouden handelingen. Daarbij moeten ze toezicht of tussenkomst kunnen waarborgen

Denk hierbij aan artsen en verloskundigen.

Niet-zelfstandig bevoegden: mogen sommige voorbehouden handelingen uitvoeren in opdracht van een zelfstandige bevoegde en volgens de aanwijzingen van een zelfstandig bevoegde (noodsituatie uitgezonderd).

Denk hierbij aan verpleegkundigen

Voor een goede werkbaarheid in de praktijk bestaat er ook de functionele zelfstandigheid. De functionele zelfstandigheid is van toepassing op verpleegkundigen en houdt in dat een verpleegkundige zonder tussenkomst of toezicht van de arts bepaalde handelingen mag uitvoeren. Wel moet de verpleegkundige altijd bekwaam zijn en een opdracht hebben.

Handelen in opdracht

Een opdracht tot het uitvoeren van een voorbehouden handeling noemen we ook wel een uitvoeringsverzoek. Om fouten te voorkomen moet de opdracht voor het uitvoeren van een handeling schriftelijk worden gegeven.

Handelen in een spoedsituatie

Er kunnen zich situaties voordoen waarbij een handeling met spoed moet worden uitgevoerd. In geval van een spoedsituatie mag de opdracht voor de uit te voeren handeling telefonisch worden gegeven.
Aandachtspunten:
- de opdrachtnemer luistert en herhaalt de opdracht
- de opdrachtsgever bevestigt of de opdracht goed wordt herhaald
- de opdrachtnemer noteert de opdracht, datum, tijd en naam van de opdrachtgever in het zorgdossier
- binnen 24 uur moet alsnog een schriftelijk uitvoeringsverzoek verstuurd worden

Overzicht van voorbehouden en risicovolle handelingen - Nursing.nl | Nursing voor verpleegkundigen

Werken volgens protocol

Om zorgvuldig te handelen zijn alle voorbehouden en risicovolle handeling beschreven in protocollen. Het werken met een protocol verkleint de kans op fouten en een onzorgvuldige uitvoering van de zorg. In een protocol staat stap voor stap beschreven hoe je moet handelen. Check voor de uitvoering van een handeling altijd of er wijzigingen zijn in het protocol.

Een protocol mag niet worden uitgeprint of in een map worden bewaard. Aangezien protocollen kunnen worden gewijzigd voorkom je zo dat je een oud protocol gebruikt.

Een protocol blijft een hulpmiddel, waarbij je de cliënt niet uit het oog moet verliezen. Vanuit iegen professionaliteit moet je kritisch kijken naar wat de situatie van je verlangt. In principe mag je niet afwijken van het protocol, tenzij je aan een aantal voorwaarden kunt voldoen. Die voorwaarden zijn:
- je beschikt over de kennis om de handeling volgens protocol uit te voeren
- je kunt uitleggen waarom het beter is voor de cliënt om van het protocol af te wijken
- je hebt overleg gehad met een verantwoordelijke collega en/of de opdrachtgeven
- je hebt de manier waarop de zorg is uitgevoerd en de reden waarom je afwijkt van het protocol gerapporteerd in het zorgdossier

 

Bron: Handboek take care, skills VTH, Malmberg

Kennisvragen Wet BIG

Glucose meten

In dit hoofdstuk wordt kort de theorie uitgelegd over het prikken van de bloedglucose waarde en wat daarbij komt kijken. Wat moet jij als verpleegkundige weten en welke risico's zitten er aan vast.

Middels het lezen van tekst maar ook het kijken van filmpjes of een link naar een website zie en lees jij informatie die je nodig hebt om straks de kennisvragen te kunnen maken.

Middels onderstaande link ga je kijken wat je al weet van diabetes mellitus. Mocht je niet alle vragen juist hebben beantwoord ga dan kijken hoe je via deze les wel aan die kennis kunt komen.

Voorkennis activeren

Wat is diabetes

Diabetes is een stofwisselingsziekte waarbij de cliënt te veel glucose in het bloed heeft en het lichaam de bloedsuiker niet meer in evenwicht kan houden, omdat het te weinig insuline aanmaakt. Insuline is een hormoon dat wordt gemaakt in de alvleesklier en dat een sleutelrol speelt bij het op peil houden van de hoeveelheid glucose in het bloed. Meer informatie hierover vind je in de handboeken Anatomie en Fysiologie en Pathologie. Zorg ook dat je op de hoogte bent van de signalen en behandeling van een hyper- en hypoglykemie.

De bekendste vormen van diabetes mellitus zijn type 1 en type 2. Bij diabetes type 1 maakt het lichaam te weinig insuline aan. Het afweersysteem vernielt de cellen die insuline aanmaken. Bij diabetes type 1 is het spuiten van insuline of het dragen van een insulinepomp nodig. Bij diabetes type 2 maakt het lichaam te weinig insuline aan of reageert het niet goed meer op insuline (ongevoelig). De behandeling bestaat meestal uit voedings- en bewegingsadviezen, aangevuld met medicijnen. Soms is het spuiten van insuline nodig.

Diabetes type 2

Bij diabetes type 2 heeft het lichaam te weinig insuline. Bovendien reageert het niet meer goed op insuline: dat heet ongevoeligheid voor insuline. Mensen met diabetes type 2 krijgen meestal voedings- en bewegingsadviezen, aangevuld met medicijnen. Soms moet iemand ook insuline spuiten.

Diabetes type 2 komt het vaakst voor: 9 van de 10 mensen met diabetes hebben diabetes type 2. Overgewicht en weinig beweging, maar ook oudere leeftijd naast erfelijke aanleg vergroten de kans. Hoewel ook mensen zonder overgewicht diabetes type 2 kunnen krijgen. Vroeger heette diabetes type 2 'ouderdomsdiabetes'.

Diabetes type 1

Het lichaam van mensen met diabetes type 1 maakt zelf veel te weinig insuline aan. Dat komt doordat het afweersysteem de cellen die insuline aanmaken vernielt. Daarom moet je met diabetes type 1 insuline inspuiten, of een insulinepomp dragen. Vroeger heette diabetes type 1 ook wel 'jeugddiabetes'. Deze vorm van diabetes komt veel minder vaak voor: 1 op de 10 mensen met diabetes heeft diabetes type 1.

Bron: handboek take care, anatomie en fysiologie, Malmberg

Wie mag er glucose prikken?

Zoals je hierboven hebt gelezen ga je bloedglucose prikken bij iemand die bekend is met diabetes, soms moet je ook iemand prikken waarbij er geen sprake is van diabetes. Dit kan met verschillende dingen te maken hebben en wordt altijd in overleg gedaan met een arts.

Het bepalen van een bloedglucosewaarde door middel van een vingerprik wordt door de meeste zorginstellingen aangemerkt als een risicovolle handeling. Daarmee wordt de lijn aangehouden zoals bij een voorbehouden handeling: uitvoeren mag alleen door zorgverleners worden uitgevoerd die daarvoor bevoegd en bekwaam zijn.

Verpleegkundigen en verzorgenden die een scholing en of cursus hebben gevolgd mogen dus deze handeling uitvoeren. Ook cliënten/patiënten mogen dit bij zich zelf doen als zij ook maar geschoold zijn in de risico's en waar ze op moeten letten. Hier geldt dus de regel, niet bekwaam is niet bevoegd.

Anatomie en fysiologie

Ga aan de slag middels je boek of gebruik een andere kennisbron en beantwoord onderstaande vragen.

 

Het prikken van bloedglucose

Ga naar www.vilansprotocollen.nl en zoek het protocol op van bloedglucose meten via vingerprik.

Lees het protocol grondig door en noteer eventuele vragen of zoek direct de antwoorden op als iets onduidelijk is. Als je het hele protocol hebt doorgelezen ga dan eens kijken bij de achtergrondinformatie van het protocol wat daar nog voor informatie staat. Vaak is deze informatie handig om je kennis te vergroten.

Mijn Vilans Protocollen - Bloedglucosewaarde meten via vingerprik

De link is een filmpje over hoe je de bloedglucose waarde prikt bij een zorgvrager.

Instructiefilmpje

Kennistoets

Vul deze kruiswoordpuzzel in. Hopelijk weet je alle antwoorden want dat wil zeggen dat jij goed op de hoogte bent en de kennis hebt opgeslagen van de wet BIG en de handeling bloedglucose meten

Opdracht verwerking kennis

We zijn aan het einde gekomen van deze les.

In deze les stond de wet BIG en het prikken van de bloedglucose waarde centraal. Nu heb jij genoeg kennis om de handeling te gaan oefenen. Om dit op een creatieve manier vast te leggen zou ik het leuk vinden als jullie de handeling filmen. Dit mag in tweetallen gedaan worden. Laat zien hoe je de handeling doet en wat je allemaal vraagt aan de cliënt. Je mag dit vooraf door bespreken met je medeklasgenoot waarmee je de handeling oefent.

De filmpjes mag je mij toesturen voor 1 november, zodat ik hierop feedback kan geven en de handeling in het skills boekje onderteken. Voor elk tweetal is 1 filmpje genoeg waarin één iemand de cliënt is en één iemand de zorgverlener. Het hoeft maar een kort filmpje te zijn van max 5min. Je mag hiervoor met uitzondering je mobiele telefoon gebruiken in de les.

  • Het arrangement Wet BIG en handeling bloedglucose prikken is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Evelien Basten
    Laatst gewijzigd
    2024-10-10 13:43:38
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In deze wikiwijs ga je aan de slag met de wet BIG en de handeling bloedglucose prikken. Aan het einde van deze wikiwijs weet jij als verpleegkundige wat er onder de wet BIG valt en hoe de handeling glucose meten gaat.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Hoe ga jij je straks registeren
    https://www.bigregister.nl/registratie     		Link
    Welke handelingen mag ik als verpleegkundige uitvoeren
    https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/voorbehouden-handelingen/vraag-en-antwoord/voorbehouden-medische-handelingen     		Link
    Voorkennis activeren
    https://www.educaplay.com/learning-resources/17886056-diabetes_wat_weet_ik_al.html     		Link
    Instructiefilmpje
    https://www.youtube.com/watch?v=NZRc7GFLwnQ     		Link

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Kennisvragen Wet BIG

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van