Lesmateriaal misleidende grafieken

Lesmateriaal misleidende grafieken

Misleidende grafieken

Dagelijks kom je data visualisaties tegen, in de krant, online en op sociale media. Met grafieken kan je makkelijk trends laten zien, een vergelijking maken en correlaties benadrukken. Wetenschappers en de massamedia gebruiken grafieken om te communiceren over complexe problemen. Zo ook tijdens de COVID-pandemie. De overheid en wetenschappers gebruikten grafieken bijvoorbeeld om het belang van lockdown maatregelen weer te geven.  Helaas zit er een groot nadeel aan het gebruik van data visualisaties: cijfers kunnen per ongeluk of met opzet informatie incorrect weergeven.

Wanneer er per ongeluk of met opzet fouten in grafieken zitten kan dit leiden tot misinterpretaties van de data. Dit soort misleidende grafieken zijn niet nieuw voor deze tijd.  Al in 1950 werden misleidende grafieken vaak gebruikt in kranten. Door het internet, personal computers en sociale media hebben we nu toegang tot veel meer grafieken. Hierdoor is het moeilijk om onderscheid te maken tussen correcte en onjuiste datavisualisaties. Het is vaak aan mensen zelf om te beoordelen of een grafiek betrouwbaar is. Het vermogen om misleidende grafieken te herkennen is afhankelijk van meerdere factoren, zoals grafisch ontwerp, perceptie en educatie.

Introductieles misleidende grafieken

In het huidige rekencurriculum is wel aandacht voor het interpreteren van grafieken, maar aandacht voor misleidende grafieken mist vaak nog. Vaak hebben jongere mensen, vooral degenen met een beroepsopleiding moeite met het herkennen van misleidende grafieken. Om te voorkomen dat er onduidelijkheden ontstaan, moet er meer tijd worden besteed aan het onderwijzen over misleidende grafieken. Hieronder staat een introductieles bedoeld als eerste kennismaking met misleidende grafieken.

Tijdsduur: 45 min

MBO-niveau: 2-4

In te zettten bij: Burgerschap | Mediawijsheid

Lesdoelen:

  • Leerling is zich bewust dat niet alle grafieken in de media een juist beeld weergeven
  • Leerling kan enkele voorbeelden geven van misleidende grafieken
  • Leerling kan enkele misleidende grafieken herkennen

Beginsituatie: Leerlingen zijn zich niet bewust van misleidende grafieken en kunnen deze niet herkennen in de krant of op social media.

Open bestand Les misleidende grafieken

Docentenhandleiding misleidende grafieken

Een enkele les is vaak onvoldoende om te zorgen dat leerlingen zelfstandig misleidende grafieken in de media kunnen herkennen. Om docenten te ondersteunen bij het geven van eventuele vervolglessen, is er een korte docentenhandleiding ontwikkeld. De handleiding geeft een kort overzicht van extra informatiebronnen, belangrijke kernconcepten, leerdoelen en achtergrondkennis.

Open bestand Docentenhandleiding misleidende datavisualisaties

  • Het arrangement Lesmateriaal misleidende grafieken is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Maaike Boele Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2023-12-04 12:55:30
    Licentie
    CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit lesmateriaal bevat een les over misleidende grafieken en een docentenhandleiding bedoeld als ondersteuning voor docenten voor het opzetten van vervolglessen over misleidende grafieken.
    Leerniveau
    MBO, Niveau 2: Basisberoepsopleiding; MBO, Niveau 3: Vakopleiding; MBO, Niveau 4: Middenkaderopleiding;
    Leerinhoud en doelen
    Rekenen/wiskunde; Burgerschap;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    1 uur en 0 minuten
  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van