Bedenk zoektermen
Introductie
Na het definiëren van het informatieprobleem en het formuleren van zoekvragen ga je zoektermen bedenken. Het gebruik van de juiste zoektermen is heel belangrijk. Je bent misschien gewend om in de zoekbalk wat termen in te vullen. Als je op die manier niet meteen de informatie vindt die je zoekt kun je ten onrechte denken dat de informatie er niet is. Door op een gestructureerde manier zoektermen te bedenken voordat je gaat zoeken, zullen je zoekresultaten veel beter zijn.
N.B. Zoektermen maken deel uit van je zoekplan, het plan dat je maakt voordat je gaat zoeken. Een zoekplan bestaat uit: zoekvraag, zoektermen, informatiebronnen en zoekmethode.
Zoektermen bedenken
Tijdens de probleemanalyse heb je de hoofdvraag zo nodig opgedeeld in een aantal deelvragen en die vertaald naar zoekvragen.
Een effectieve manier van zoeken is de “bouwsteenmethode”. Je deelt je (zoek)vraag eerst op in een aantal componenten. Op basis daarvan bedenk je specifieke zoektermen waarmee je gaat zoeken.
Voorbeeld:
Je zoekt literatuur over eten in bejaardentehuizen. Je vraag is: Wat is de invloed van voeding op het sociale welzijn van bejaarden in verzorgingstehuizen?
De belangrijkste componenten van deze vraag zijn:
- Voeding
- Bejaarden (in verzorgingstehuizen)
- Sociaal welzijn
Voor elk van de componenten bedenk je verschillende zoektermen.
| Voeding |
Bejaarden (in verzorginstehuizen) |
Sociaal welzijn |
Food
Breakfast
Appetite
Eating
Menu
Vegetables etc. |
Aged
Elderly
Dementia
Nursing home
etc. |
Quality of life
Social
Well-being
Loneliness
Tasty
etc. |
Bij het bedenken van zoektermen kun je denken aan:
| Variant |
Voorbeeld |
| Samenstellingen |
Field work
Fieldwork |
| Specifieke deelbegrippen |
Food
Fruit
Vegetables |
| Spellingsvarianten |
80 year old
Eighty year old
Behavior
Behaviour |
| (quasi) Synoniemen |
Aged
Elderly
Old Age |
| Vaktermen |
Geriatric
Mild cognitive impairment |
| Vervoegingen/verbuigingen |
Food
Feeding
Foods |
| Vertalingen |
Elderly
Bejaarden
Vieillesse
Alter |
| Uitschrijven van afkortingen |
End-of-Life
EoL |
| Antoniemen (woorden met een tegengestelde betekenis) |
Social
Loneliness
Tasty
Bland |
Tips voor zoektermen
Wetenschappers en andere professionals maken in hun publicaties gebruik van vaktermen. Als je deze termen niet kent, kun je makkelijk belangrijke publicaties missen. Houd er ook rekening mee dat de voertaal in de wetenschappelijke wereld Engels is.
- Bekijk een aantal wetenschappelijke publicaties of vakpublicaties over je onderwerp om achter specifieke vaktermen te komen.
- Ga op zoek naar specifieke (vak)termen door een aantal zoektermen die je al hebt uit te proberen. Speur in de resultaten naar nieuwe zoektermen. Je kunt hierbij gebruik maken van de citation tracking.
Hulpmiddelen: woordenboeken en thesauri
Als je nog niet thuis bent in de terminologie van je onderwerp dan kun je een aantal hulpmiddelen gebruiken bij het bedenken van zoektermen:
Woordenboeken
- Algemene woordenboeken
- Vertaalwoordenboeken (als je in een andere taal zoekt)
- algemene vertaalwoordenboeken zoals de Van Dale Dictionaries
- de vertaalfunctie in Google of online woordenboeken
- Wikipedia. Als je moeite hebt een passende vertaling te vinden, zoek dan de Nederlandstalige wikipedia pagina op over een onderwerp en wissel vervolgens van taal op die pagina
Thesauri
Een thesaurus wordt ook wel een synoniemenboek genoemd. Het is een publicatie die op een vergelijkbare manier gebruikt wordt als een woordenboek, maar dan voor het opzoeken van synoniemen. Tijdens je studie zijn de volgende twee digitale thesauri interessant:
- Je kunt de thesaurusfunctie in MS Word gebruiken tijdens het schrijven van je verslag. Deze zit onder het tabblad 'Review'
- Een thesaurus die hoort bij een database. Met name vakspecifieke databases zijn hiervoor interessant. Voor meer informatie zie thesaurus.
Samenvatting
In deze module heb je geleerd waarom goede zoektermen belangrijk zijn. Je weet nu hoe je je zoekvraag opdeelt in componenten en waar je op moet letten bij het bedenken van zoektermen.
