Tijdvak 4: Tijd van Steden en Staten

Tijdvak 4: Tijd van Steden en Staten

Welkom bij de Tijd van Steden en Staten!

Hoi allemaal!

Tijdens deze les gaan jullie alles leren over de tijd van Steden en Staten. Jullie hebben al veel gedaan en geleerd over deze tijd, vandaar dat jullie tijdens het maken van deze Wikiwijs de tijd krijgen om te laten zien wat jullie al geleerd hebben. Of misschien kom je er wel achter dat je over een onderwerp niet genoeg weet! Dan kan je dat hier nog oefenen zodat jij straks precies weet wat je moet weten!

Aan het einde van de les moeten jullie de volgende leerdoelen behaald hebben! Omdat jullie met alles al geoefend hebben komt dat zeker goed! Anders nog even goed oefenen!

Lees de leerdoelen nog eens goed door en bedenk hoeveel je er al vanaf weet:

 

Leerdoelen

1. De opkomst van handel:

- Je legt de begrippen 'driegslagstelsel, ontginnen en halsjuk' uit.
- Je noemt een oorzaak voor de bevolkingsgroei in West-Europa.
- Je noemt een gevolg van de ontwikkelingen in de landbouw.

- Je legt de begrippen 'Hanze en samenwerkingsverbond' uit.
- Je geeft twee voorbeelden van handelsproducten van de Hanze.

 

2. De middeleeuwse stad:

- Je legt het begrip 'gilde en meesterproef' uit.
- Je geeft twee voorbeelden van soorten gilden.
- Je noemt twee voordelen van een gilde.

- Je legt het begrip 'burger en stadsrechten' uit.
- Je geeft twee voorbeelden van stadsrechten.

- Je legt uit wat er bedoeld wordt met 'de Zwarte Dood'.
- Je legt uit hoe de 'Zwarte Dood' zich verspreidde over West-Europa.
- Je beschrijft het ziekteverloop van de 'Zwarte Dood'

 

3. De honderdjarige oorlog:

- Je legt het begrip 'centralisatie' uit.
- Je benoemt wie er tegen elkaar vochten in de Honderd Jarige oorlog.

- Je legt uit wie Jeanne d'Arc was.

 

4. De macht van de kerk:

- Je legt het begrip 'kruistochten' uit.
- Je noemt een oorzaak en een gevolg van de kruistochten.

 

Ben je klaar! Ga dan door naar 'Wat komt er in je op?'

Wat komt er in je op?

Jullie hebben al een aantal lessen gehad over de tijd van Steden en Staten. Er zullen dus vast al een aantal dingen zijn waar je meteen aan moet denken als je denkt aan de tijd van Steden en Staten!

 

Schrijf in padlet eens drie dingen op over de tijd van Steden en Staten waar je meteen aan moet denken.

Doe dit door op de link te klikken en daarna het plusje rechts onderin het beeld te klikken. Dan kan je drie dingen opschrijven.

 

Gemaakt met Padlet

Duur: 5 minuten.

 

Ben je klaar! Ga dan door naar 'De opkomst van de handel ► De ontwikkeling van de landbouw'

 

https://padlet.com/jpschreurs1/steden-en-staten-xb2ca0fjlrqdeatn

Wat ga je doen?

Tijdens deze les gaan jullie werken aan alles wat jullie moeten weten over de tijd van Steden en Staten!

Links in de balk zien jullie alle onderwerpen die we tijdens de lessen hebben besproken! Het is de bedoeling dat jullie alle onderwerpen afgaan.
 

STAP 1:

Jullie beginnen bij ► 1. De opkomst van de handel.

en maken alles tot ► 4. De macht van de kerk.
 

STAP 2:

Als jullie klaar zijn met ♦ 4. De macht van de kerk ♦ dan ga je de oefentoets maken.
 

STAP 3:

Als je de toets heb gehaald dan ga je door naar ► verrijkende materiaal

Als je de toets niet heb behaald dan ga je door naar ► herhalende materiaal
 

STAP 4:

Als je goed voorbereid bent, dan maak je de eindtoets
 

STAP 5:

Als laatste vul je de evaluatie in!

1. De opkomst van de handel

Ontwikkeling in de landbouw

Jullie gaan nu aan de slag met de ontwikkeling van de landbouw. Hierbij horen de volgende leerdoelen:

- Je legt de begrippen 'driegslagstelsel, ontginnen en halsjuk' uit.

- Je noemt een oorzaak voor de bevolkingsgroei in West-Europa.

- Je noemt een gevolg van de ontwikkelingen in de landbouw.

 

Lees de tekst eens één keertje door!

De ontwikkeling van de landbouw

De mensen in de tijd van Steden en Staten hadden voor drie dingen gezorgd waardoor er meer eten verbouwt kon worden!

  1. De boeren gingen een halsjuk gebruiken. Dit werd om de nek van een trekdier, bijvoorbeeld een os of paard, gedaan. Zo kon het paard de ploeg voorttrekken. Op deze manier werd het ploegen makkelijker en sneller.
  2. De boeren bedachten het drieslagstelsel. De grond werd verdeeld in drie stukken en op de drie akkers werden verschillende gewassen verbouwd. Twee jaar achter elkaar werd er verbouwd en het derde jaar verbouwde de boer niks op een akker. Zo kon de grond herstellen en werd de grond heel vruchtbaar. De boer zorgde ervoor dat er elk jaar twee akkers verbouwd konden worden en één niet, die akker lag braak.
  3. Er kwam meer landbouwgrond. Dit werd gedaan door het ontginnen van gebieden zoals bossen en moerassen. Ontginnen betekent dat je grond geschikt maakt voor de landbouw.

 

Doordat mensen nu meer eten gingen verbouwen groeidde de bevolking, omdat er minder mensen dood gingen van de honger! Een oorzaak van de bevolkingsgroei van Europa is dus dat er meer eten werd gemaakt. Het gevolg van dat er meer eten werd gemaakt is dus dat de bevolking van Europa groeidde!

 

Je kijkt nu het filmpje over de drieslagestelsel:

 

Ben je klaar met het lezen van de tekst en het bekijken van het filmpje?

Maak dan de vragen hieronder en ga daarna verder naar 'De Hanze'

 

De Hanze

Jullie gaan nu aan de slag met de Hanze. Hierbij horen de volgende leerdoelen:

- Je legt de begrippen 'Hanze en samenwerkingsverbond' uit.

- Je geeft twee voorbeelden van handelsproducten van de Hanze.

 

Bekijk het filmpje en maak daarna de vragen:

 

 

Ben je klaar met de vragen en het filmpje, ga dan door naar 'burgers en stadsrechten'

 

2. De middeleeuwse stad

Burgers en stadsrechten

Jullie gaan nu aan de slag met burgers en stadsrechten. Hierbij horen de volgende leerdoelen:

- Je legt het begrip 'burger en stadsrechten' uit.

- Je geeft twee voorbeelden van stadsrechten.

 

Kijk het volgende filmpje:

 

Lees de tekst en maak daarna de vragen:

De steden groeiden. Er kwamen steeds meer mensen. De mensen die in de stad woonden, noemen we burgers. De steden stonden op het grondgebied van een hertog of graaf: de landheer. Als de burgers iets wilden veranderen in de stad, moesten ze de landheer om toestemming vragen. De stad stond namelijk op zijn gebied. Hij was dus de baas. De burgers in de steden besloot om afspraken te maken met de landheer. Ze kregen stadsrechten in ruil voor belastingen. Alle burgers stonden geld af als belasting en dat geld ging naar de landheer. Door de stadsrechten mochten de steden meer zelf regelen.

Voorbeelden van stadsrechten zijn:

  • Muntrecht
  • Marktrecht
  • Stapelrecht
  • tolrecht
  • Recht om een muur te bouwen
     

Ben je klaar met het maken van de vragen, ga dan door naar 'Gilden'

 

Gilden

Jullie gaan nu aan de slag met de gilden. Hierbij horen de volgende leerdoelen:

- Je legt het begrip 'gilde en meesterproef' uit.

- Je geeft twee voorbeelden van soorten gilden.

- Je noemt twee voordelen van een gilde.

 

Kijk het volgende filmpje en maak daarna de vragen:

 

Ben je klaar met het maken van de vragen, ga dan door naar 'Tussen Oefening'

 

Tussen Oefening

Je bent al heel goed bezig! Je gaat nu een tussen oefening maken van de begrippen. Je hebt al de filmpjes gekeken en tekstjes gelezen, dus dit gaat helemaal goed komen!

Koppel de juiste begrippen bij de juiste uitleg!

 

 

Ben je klaar met de flash cards opdracht, ga dan door naar 'de Zwarte Dood'

De Zwarte Dood

Jullie gaan nu aan de slag met de Zwarte Dood. Hierbij horen de volgende leerdoelen:

- Je legt uit wat er bedoeld wordt met 'de Zwarte Dood'.
- Je legt uit hoe de 'Zwarte Dood' zich verspreidde over West-Europa.
- Je beschrijft het ziekteverloop van de 'Zwarte Dood'.

 

Bekijk het filmpje en maak daarna de mindmap:

 

Je hebt al veel geleerd over de middeleeuwse stad, de Hanze en de ontwikkeling van de landbouw. Maak een mindmap van de kennis die je tot nu toe hebt opgedaan van de Tijd van Steden en Staten:

 

https://coggle.it/diagram/ZHUEL6E7199sUn2f/t/-

 

 

Ben je klaar met het bekijken van het filmpje en het maken van de vragen, ga dan door naar 'Wie heeft de macht?'

 

3. De honderdjarige oorlog

Wie heeft de macht?

Jullie gaan nu aan de slag met 'wie heeft de macht?'. Hierbij horen de volgende leerdoelen:

- Je legt het begrip 'centralisatie' uit.

- Je benoemt wie er tegen elkaar vochten in de Honderd Jarige oorlog.

 

Lees de tekst en maak daarna de opdrachten:

Vroeger reisden koningen altijd door heel het land heen. Zo wilden zij over alle gebieden regeren. Maar in de tijd van Steden en Staten regeerden koningen liever vanuit één punt. Ze bleven op één plaats wonen en vanuit die plek regeerden zij over heel het land. Vaak was dit het middelpunt van het land. Dit wordt centralisatie genoemd.

Maar er waren verschillende koningen in Europa. Soms waren ze het niet eens bij wie een gebied hoorde. Of soms ging er een koning dood en was het niet duidelijk wie de nieuwe koning was. Dit gebeurde in de veertiende eeuw in Frankrijk. De Franse koning ging dood en er kwam een conflict tussen de neef van de overleden koning en de Engelse koning. Ze vonden beiden dat ze recht hadden op de Franse troon. Deze oorlog duurde van 1337 tot 1453 en staat bekend als de Honderdjarige Oorlog. De Fransen leken de oorlog te verliezen maar uiteindelijk wonnen zij toch en kwam er een Franse koning op de troon.

 

Ben je klaar met de tekst en de opdrachten, ga dan door naar 'Jeanne d'Arc'

 

Wie was Jeanne d'Arc

Jullie gaan nu aan de slag met 'Jeanne d'Arc'. Hierbij hoort het volgende leerdoel:

- Je legt uit wie Jeanne d'Arc was.

 

Lees de tekst:

In 1429 bevond de Franse koning Karel VII zich in een moeilijke situatie. De Engelsen hadden een groot deel van Frankrijk veroverd. Op dat moment kreeg Karel bezoek van een jonge boerenmeisje genaamd Jeanne d'Arc, die 17 jaar oud was. Ze vertelde Karel dat God haar de missie had gegeven om Frankrijk te bevrijden van de Engelsen.

Karel gaf Jeanne een leger om de belegerde stad Orléans te bevrijden, en ze slaagde daarin. Jeanne, gekleed in mannenkleren en een harnas, leidde ook de bevrijding van andere steden. Dit zorgde ervoor dat de Fransen succes boekten in de oorlog. Helaas kende het verhaal van Jeanne een triest einde. Ze werd gevangengenomen door mensen die haar aan de Engelsen overgaven, en zij executeerden haar.

Na haar dood werd Jeanne de grote heldin van het Franse volk. In 1920 verklaarde de paus haar heilig.

 

Kijk nu het filmpje:

 

Ben je klaar met de tekst en het filmpje, ga dan door naar 'Kruistochten'

 

4. De macht van de kerk

Kruistochten

Jullie gaan nu aan de slag met de kruistochten. Hierbij horen de volgende leerdoelen:

- Je legt het begrip 'kruistochten' uit.

- Je noemt een oorzaak en een gevolg van de kruistochten.

 

 

Bekijk het filmpje:

 

Lees de tekst:

Maar wat waren de kruistochten nu precies? Het waren reizen van christenen uit Europa om het Heilige Land te veroveren van de moslims. Zij hadden gehoord dat de moslims christenen slecht behandelden. Dus riep de paus de christenen op om naar Jeruzalem te gaan om de stad te veroveren. Dit was de belangrijkste oorzaak voor de kruistochten.

De kruistochten waren belangrijk, omdat ze veroorzaakten niet alleen ruzie tussen christenen en moslims, maar zorgden er ook voor dat de christenen nieuwe ideeën en kennis van de moslims naar Europa brachten, zoals kennis over ziektes en kaarten van de wereld. Ook hebben de christenen de cijfers van de moslims overgenomen waardoor wij nu tellen met: 1, 2, 3, 4, 5 in plaats van de Romeinse I, II, III, IV, V. Dit zijn allemaal gevolgen van de kruistochten.

 

Ben je klaar met de tekst, het filmpje en de opdrachten, ga dan door naar de 'Oefentoets'

 

Oefentoets

Goed bezig!!! Je hebt nu alle opdrachten gemaakt van de tijd van Steden en Staten. Je bent nu klaar om de oefentoets te gaan maken.

 

► Heb je 36 of meer punten behaald?

    Echt goed gedaan! Jij beheerst al wat je moet weten over dit hoofdstuk.
    Ga nu verder naar Verrijkende materiaal.

► Heb je minder dat 36 punten behaald?

     Dat is even balen! Je weet nog niet genoeg over dit hoofdstuk.
     Ga verder naar Herhalende materiaal, hier kan je nog meer oefenen!

 

 

Toets: Oefentoets van tijdvak 4: Tijd van Steden en Staten

Start

Herhalende materiaal

Dat is even balen! Je hebt de oefentoets niet behaald, maar dat is nog niet zo erg.

Het heet niet voor niets een OEFENtoets. Kijk nog even naar de volgende twee filmpjes en maak daarna de oefentoets weer.

 

Tijdvak 4: Tijd van Steden en Staten:

De Hanze:

 

Heb je de oefentoets nog een keer gemaakt! Ga dan door naar de 'Eindtoets'

Verrijkende materiaal

Je bent goed bezig, super gedaan! Je hebt de oefentoets behaald!

Je mag nu één van de volgende opdrachten kiezen, als je tijd hebt om ze alletwee te maken dan doe je dat!

 

Opdracht 1: Verdieping in tijdvak 4: tijd van Steden en Staten

Kijk de volgende filmpjes, dit is verdiepende informatie! Hierdoor weet je nog meer over de tijd van Steden en Staten.

 

Hebban Olla Vogala

Erasmus:

Maria van Bourgondië

Jeroen Bosch

 

Opdracht 2: Tijdbalk van de 10 tijdvakken

Je gaat vandaag een opdracht maken over de 10 tijdvakken. De bedoeling is dat je de tien tijdvakken in een tijdbalk gaat zetten. Volg de volgende stappen en ga aan de slag.

Stap 1:
Teken een horizontale lijn van links naar rechts.

Stap 2:
Zet links van de horizontale lijn -3000 V.Chr.
Zet rechts van de horizontale lijn 2022

Stap 3:
Deel de tijdbalk in 10 stukken. Doe dit door een verticale lijn door de horizontale lijn te tekenen.

Stap 4:
Aan de achterkant van dit blad zie je alle 10 de tijdvakken met bijbehorende jaartallen.
Deel zet bij elke verticale lijn het jaartal. Begin van links naar recht. Voorbeeld: -3000…………-500 V.chr .

Stap 5
Laat aan de docent zien of je het goed hebt gedaan. Zet daarna tussen elke verticale lijn het tijdvak .

Stap 6
Lever de opdracht in bij de docent.

 

De 10 tijdvakken met jaartallen:

Tijdvak 1: Tijd van jagers en boeren -3000 v. Chr.

Tijdvak 2: Tijd van Grieken en Romeinen 3000 v. Chr. - 500 n. Chr.

Tijdvak 3: Tijd van monniken en ridders 500-1000

Tijdvak 4: Tijd van steden en staten 1000-1500

Tijdvak 5: Tijd van ontdekkers en hervormers 1500-1600

Tijdvak 6: Tijd van regenten en vorsten 1600-1700

Tijdvak 7: Tijd van pruiken en revoluties 1700-1800

Tijdvak 8: Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900

Tijdvak 9: Tijd van wereldoorlogen 1900-1950

Tijdvak 10: Tijd van televisie en computers 1950-heden

 

 

Ben je klaar! Ga dan door naar de 'Eindtoets'

 

 

Eindtoets

Je bent zo ver! Er is momenteel nog geen eindtoets. 

 

Je kan de rest van de tijd gebruiken om aan je missie te werken! Succes! Je bent super bezig!

 

Ga als laatste nog door naar de evaluatie en vul deze eerlijk in, want dit is erg belangrijk voor mij!

Evaluatie

Zou je deze enquête serieus in willen vullen, dit is namelijk heel belangerijk voor mij!

 

 

https://forms.office.com/Pages/ResponsePage.aspx?id=JAPGW4JufUKaIHFeQHMuVtt8E0co7mNOpVJi9VWeOjpUOURFUDgwSURRWFpRTVJFRlcwUzZTUTdFMi4u

Bronnen

Clipphanger. (2013, 29 juli). Wat is de pest? [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=us4Z1VipnYM

De opkomst en ondergang van de steden. (2020, 8 december). Brabants Erfgoed. https://www.brabantserfgoed.nl/page/4243/de-opkomst-en-ondergang-van-de-steden

File:Carcassonne - Pont Neuf - View SSE on Old Bridge & Citadel - Porte d’Aude.jpg - Wikimedia Commons. (2009, 2 oktober). https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Carcassonne_-_Pont_Neuf_-_View_SSE_on_Old_Bridge_%26_Citadel_-_Porte_d%27Aude.jpg

Het Klokhuis. (2021, 19 november). De Hanze [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=O5sTq98Yk7g

Het Leerkanaal. (2019, 26 januari). Steden en Staten - geschiedenis video tijdvak 4 [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=WsffZ7C_uFQ

Het Leerkanaal. (2021a, oktober 29). Hebban Olla Vogala - Geschiedenis video tijdvak 4 [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=Mi0gtctz-oo

Het Leerkanaal. (2021b, december 25). De Hanze - Hanzesteden - Geschiedenis video tijdvak 4 [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=TJjUj25g3nU

Het Leerkanaal. (2021c, december 25). Jeroen Bosch - Geschiedenis video tijdvak 4 [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=MheLy3a6LVI

Het Leerkanaal. (2021d, december 28). Erasmus - Geschiedenis video tijdvak 4 [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=36FmoxIvVvE

Het Leerkanaal. (2021e, december 28). Maria van Bourgondië - Geschiedenis video tijdvak 4 [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=rmL56pa61VI

Omroep NTR. (z.d.-a). Schooltv: Ambachtslieden - Trots op hun werk. SchoolTV. https://schooltv.nl/video/ambachtslieden-trots-op-hun-werk/#q=gilde

Omroep NTR. (z.d.-b). Schooltv: High Speed History - Wat waren de kruistochten? SchoolTV. https://schooltv.nl/video/high-speed-history-wat-waren-de-kruistochten/#q=kruistochten

Omroep NTR. (z.d.-c). Schooltv: High Speed History - Wie was Jeanne d’Arc? SchoolTV. https://schooltv.nl/video/high-speed-history-wie-was-jeanne-darc/#q=jeanne

Omroep NTR. (z.d.-d). Schooltv: Stadsrechten - Regels en wetten van een stad. SchoolTV. https://schooltv.nl/video/stadsrechten-regels-en-wetten-van-een-stad/#q=stadsrechten

WieWatWanneer? (2015, 25 oktober). Het drieslagstelsel [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=a77tS26_htg

  • Het arrangement Tijdvak 4: Tijd van Steden en Staten is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    jonathan Schreurs
    Laatst gewijzigd
    2023-06-01 09:40:49
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In deze Wikiwijs zullen jullie gaan werken over het materiaal van tijdvak 4.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten

    Bronnen

    Bron Type
    https://padlet.com/jpschreurs1/steden-en-staten-xb2ca0fjlrqdeatn
    https://padlet.com/jpschreurs1/steden-en-staten-xb2ca0fjlrqdeatn     		Link
    https://forms.office.com/Pages/ResponsePage.aspx?id=JAPGW4JufUKaIHFeQHMuVtt8E0co7mNOpVJi9VWeOjpUOURFUDgwSURRWFpRTVJFRlcwUzZTUTdFMi4u
    https://forms.office.com/Pages/ResponsePage.aspx?id=JAPGW4JufUKaIHFeQHMuVtt8E0co7mNOpVJi9VWeOjpUOURFUDgwSURRWFpRTVJFRlcwUzZTUTdFMi4u     		Link

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Oefentoets van tijdvak 4: Tijd van Steden en Staten

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van