3: Draagkracht van de aarde & Energietransitie

3: Draagkracht van de aarde & Energietransitie

Draagkracht van de aarde & Energietransitie

Introductie

28 juli 2022. De Earth Overshoot Day 2022.
Earth Overshoot Day (vertaald: de Dag van de Overschrijding van de Aarde) is de dag van het jaar wanneer de mens wereldwijd net zoveel grondstoffen en voedingswaren heeft gebruikt als de aarde in één jaar tijd kan opbrengen of verwerken. De overige tijd in het jaar leven we eigenlijk van materiaal dat voor de toekomst is.

Door de bevolkingsgroei wereldwijd komt deze dag steeds vroeger in het jaar. Dit geeft een grote bedreiging weer van onze planeet. Want eigenlijk hebben we 1,75 aardes nodig om te voorzien in onze behoeftes. Nederlanders hebben zelfs 3,4 aardes nodig...

We kunnen dit aantal naar beneden halen door genoegen te nemen met iets minder. Of: we werken met zijn allen aan een toekomst in een duurzame wereld. In deze les leer je over hetgeen de aarde te bieden heeft en hoe wij deze bedreiging van Earth Overshoot Day kunnen verkleinen.

Wat kan je straks?

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan je...

 de betekenis van draagkracht en energietransitie noemen;

 uitleggen hoe mensen de draagkracht van de aarde kunnen beïnvloeden;

 in eigen woorden uitleggen waarom het belangrijk is dat er een energietransitie komt.

Wat ga je doen?

Programma

Stap Wat ga je doen?
1 Je maakt kennis met Earth Overshoot Day. Je leert dat men grotere behoeftes heeft om te leven dan dat de aarde per jaar kan bieden.
2 Je leert over de draagkracht van de aarde. Je leert hoe een duurzamere wereld bijdraagt aan een betere draagkracht van de aarde.
3 Je leert over de energietransitie van fossiele energie naar groene energie. Je leert waarom het belangrijk is dat de energietransitie er zo snel mogelijk komt.

 

Tijd

Voor deze opdracht heb je één lesuur nodig.

Aan de slag

Opdracht 1: Earth Overshoot Day

Vanaf 1970 gebruiken we wereldwijd meer grondstoffen en voedselwaren dan dat de aarde ons in een jaar kan geven. Deze dag noemen we de Earth Overshoot Day. Vrijwel ieder jaar valt deze dag eerder in het jaar. De bedreiging van een uitgeputte aarde is daarmee te zien.
In 2020 zaten we met zijn allen thuis vanwege de coronacrisis. Dit jaar viel Earth Overshoot Day bijna een maand later dan het vorige jaar. Logisch: iedereen zat thuis en had daardoor minder nodig van de aarde.

 

Bekijk de volgende video. Maak daarna de vragen van de opdracht Waarom we eigenlijk twee aardes nodig hebben.

Video: Waarom we eigenlijk twee aardes nodig hebben

Opdracht:Waarom we eigenlijk twee aardes nodig hebben

Opdracht 2: Draagkracht

Planten, dieren, mensen, lucht en water vormen een natuurlijke kringloop als in een bos. Planten en dieren hebben daar genoeg voedsel en het afval wordt vanzelf verwerkt. Maar... door ingrijpen van de mens kan onze leefomgeving, het milieu, in de war raken.

Mensen gebruiken water, lucht en bodem om te kunnen leven. Uit de bodem worden allerlei grondstoffen gehaald. Van bijvoorbeeld aardolie worden allerlei producten gemaakt als plastic en benzine. Water gebruiken we onder andere als drinkwater en is nodig voor landbouw. De lucht bevat zuurstof die nodig is voor al het leven op aarde.

De bewoners van de aarde gebruiken zoveel water, lucht en grondstoffen dat de natuurlijke kringloop verstoord raakt. Hierdoor komt de draagkracht van de aarde in gevaar. Dit is het vermogen van de aarde om alle mensen te kunnen laten leven, zonder schade aan te richten aan onze leefomgeving.

Opdracht 3: Energietransitie

Overal ter wereld willen veel mensen werken aan een duurzame wereld. Een wereld met voldoende energie, voedsel en grondstoffen, schoon water en schone lucht, grote natuurlijke rijkdom en een leven zonder oorlog en geweld. Niet alleen hier, onze familie en vrienden en onszelf, maar overal, altijd en voor iedereen. Nu, en in de toekomst.

Prinses Amaliawindpark op de Noordzee
Prinses Amaliawindpark op de Noordzee

Duurzaamheid gaat over veel meer dan het tegengaan van klimaatverandering. Het gaat ook over een schonere leefomgeving (natuur en milieu), over een krachtige economie en over het behouden van een sociale samenhang. Verduurzamen kan op veel manieren, zoals het aanpassen van je eigen levensstijl tot het ontwikkelen van hightechoplossingen. Stapje voor stapje wordt daarmee onze wereld duurzamer en putten we de planeet daarmee minder uit.

Onderdeel van de verduurzaming is om minder fossiele energie te gebruiken. In plaats daarvan wekken we onze energie op met duurzame, groene energie. Het overschakelen van het gebruik van fossiele energie naar duurzame energie wordt de energietransitie genoemd. Er worden al huizen gebouwd die energiezuinig zijn en zonne-, windenergie of aardwarmte gebruiken. Op steeds meer gebouwen liggen zonnepanelen en op de Noordzee verrijzen grote windmolenparken die groene stroom leveren.

Afronding

Eindopdracht

Beantwoord de volgende vraag in jouw eindproduct.

Maak gebruik van de informatie die je in deze les geleerd hebt.

Kijk eventueel terug naar de verschillende stappen van de les.

 

Opdracht:

Stel: je gaat aan een leeftijdsgenoot uitleggen waarom het belangrijk is dat er zo snel mogelijk een energietransitie komt. Daarbij wil je natuurlijk je leeftijdsgenoot zo goed mogelijk overtuigen om zich ook in te zetten voor deze verandering.
Schrijf op hoe je dit in eigen woorden zou uitleggen. Je moet in je antwoord de volgende woorden gebruiken: 'draagkracht', 'fossiele energie' en 'groene energie'.

Bonus: Bedenk vijf manieren hoe je jouw eigen leefstijl kan aanpassen om duurzamer te gaan leven.

Terugblik

Heb je alle leerdoelen behaald?

Kijk terug naar de leerdoelen van deze les. Heb je ze allemaal behaald?

  • Het arrangement 3: Draagkracht van de aarde & Energietransitie is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Laatst gewijzigd
    2024-04-11 12:21:23
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Het lesmateriaal voor de aardrijkskundelessen van het project 'Excursie Futureland'.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Video: Waarom we eigenlijk twee aardes nodig hebben
    https://www.youtube.com/watch?v=ygzIf-h6jjs&t=18s
    Video
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Waarom we eigenlijk twee aardes nodig hebben

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.