Deze les zal iets anders verlopen dan gebruikelijk. Je gaat de gehele les zelfstandig aan de slag op deze website. Je leest de teksten en volgt de opdrachten op. Als je alles goed leest, hoef je in principe geen vragen te stellen. Mocht je toch een vraag hebben, steek dan je hand op, dan kom ik naar je toe.
Hoe werkt de wikiwijs:
-Je kunt op elk kopje klikken in de lijst links op je scherm
-Bij het openen van het kopje verschijnt dan tekst (bijvoorbeeld een samenvatting van de paragraaf)
-Ook kun je op een link klikken als deze er staat, je wordt dan doorverwezen naar een andere pagina met bijvoorbeeld een opdracht
Leerdoelen
-Aan het eind van de les kan ik de begrippen welvaart en welzijn uitleggen
-Aan het eind van de les weet ik waarom welvaart en welzijn belangrijk zijn om te bepalen of mensen arm of rijk zijn
-Aan het eind van de les kan ik de wereld in drie groepen verdelen op basis van welvaart
-Aan het eind van de les kan ik een wikiwijs invullen
Wat weet je al?
Hieronder vind je een knop met een link. Deze link open je en vervolgens kom je terecht in een padlet. In een padlet kun je antwoorden plaatsen. Open de link, lees de vraag in de padlet en beantwoord deze. Sluit daarna de padlet en ga weer terug naar deze wikiwijs.
Lees hieronder de samenvatting en bekijk de video's
4.2 Wat is arm en rijk?
Welvaart meten
Er bestaan arme en rijke landen in de wereld. Om te bepalen of een land arm of rijk is, kijken we naar de welvaart van een land. De welvaart is de rijkdom van een land op basis van wat er verdiend wordt. Welvaart is dus meetbaar. Om de rijkdom van landen te vergelijken, wordt het bruto nationaal product per inwoner gebruikt (afgekort het bnp/hoofd).
De berekening van het bnp/hoofd is:
Het totale bedrag dat een land per jaar verdiend : het aantal inwoners van het land
Inkomen
Het bnp/hoofd zegt iets over de rijkdom van een land. Maar je kunt ook kijken naar de rijkdom van de inwoners. Dit doe je door naar het inkomen te kijken van een persoon. Zo verdiende de gemiddelde Nederlander in 2021 zo'n €34.000,- per jaar. Dit terwijl iemand uit Senegal slechts zo'n €3800,- per jaar verdient. De inkomens zijn dus wereldwijd ongelijk verveeld. Maar ook binnen een land zelf zijn de inkomens ongelijk verdeeld. Zo verdienen sommige mensen boven het gemiddelde inkomen en andere mensen onder het gemiddelde inkomen. Mensen die in extreme armoede leven en minder dan 1,25 dollar per dag te besteden hebben, leven onder de armoedegrens.
Welzijn meten
Naast welvaart kun je ook kijken naar het welzijn. Je kijkt dan naar de levensomstandigheden van de mensen in een land. Hierbij kijk je naar:
1. Gezondheid:Hoeveel artsen zijn er per 1000 inwoners? Hoe oud worden mensen gemiddeld in dit land?
2. Onderwijs: Hoeveel mensen kunnen lezen en schrijven? Dit wordt gemeten met de alfabetiseringsgraad. Dit laat zien hoeveel mensen boven de 15 jaar kunnen lezen en schrijven. Je zult zien dat in arme landen veel mensen analfabeet zijn.
3. Koopkracht: De koopkracht geeft aan hoeveel producten je in een land kunt kopen voor 1 euro of dollar. De inkomens in landen verschillen, maar de prijzen van producten ook.
Driedeling
Als je kijkt naar de welvaart in de wereld, dan kun je de landen in drie groepen verdelen:
-Koplopers (centrumlanden)= de ontwikkelde, rijke landen.
Voorbeeld: Nederland, Duitsland
-Volgers (semi-periferielanden)= landen die momenteel nog redelijk arm zijn, maar wel rijker worden en waar de welvaart dus stijgt.
Voorbeeld: Brazilië, India
-Achterblijvers (periferielanden)= de armste landen van de wereld
Voorbeeld: veel Afrikaanse landen
Bekijk de video:
Quiz: Hoe goed heb jij gelezen? Maak de quiz en onthoud hoeveel fouten je hebt gemaakt (Bij 0 fout ga je naar niveau 1, bij maximaal 3 fout ga je naar niveau 2 en bij 5 fouten of meer ga je naar niveau 3)
Je hebt 0 fouten gemaakt bij de quiz, onwijs goed!
Je gaat nu aan de slag met een opdracht. Lees onderstaand verhaal. De opdracht staat daaronder.
In periferielanden is er sprake van armoede. Deze armoede kan meestal niet gemakkelijk verholpen worden. Dit komt door meerdere oorzaken. Denk aan:
-Gebrek aan onderwijs (onderwijs is te duur of te ver weg/kinderen moeten werken en kunnen daardoor niet naar school toe)
-Slechte wegen
-Een corrupte regering (de regering helpt de bevolking niet en houdt zelf het geld)
-Grote schulden bij andere landen
-Droogte (klimaat)
-Conflicten als oorlogen
Toch is het belangrijk dat we blijven nadenken over de verschillen tussen arm en rijk. En dat is wat jij gaat doen!
Opdracht:
Je kiest 1 oorzaak voor armoede uit het lijstje hierboven. Je gaat nadenken over een mogelijke oplossing voor dit probleem en maakt bij jouw mogelijke oplossing een poster. Als jouw poster af is, maak je hier een screenshot van en mail je deze naar vlbre@veurslyceum.nl
Het arrangement Hoofdstuk 4.2 "Wat is arm en rijk?" - kopie 1 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Bo Bredze
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Welkom bij deze wikiwijs. Via deze site ga je meer leren over arm en rijk. Je leest deze site geheel zelfstandig door en maakt de bijbehorende opdrachten. Hieronder zie je de bijbehorende leerdoelen voor deze les:
-Aan het eind van de les kan ik de begrippen welvaart en welzijn uitleggen;
-Aan het eind van de les weet ik wat welvaart en welzijn met armoede en rijkdom te maken hebben;
-Aan het eind van de les kan ik de landen in de wereld in drie groepen verdelen op basis van welvaart;
-Aan het eind van de les kan ik geheel zelfstandig een wikiwijs doorlopen
Klas: MH1
Hoofdstuk 4.2
Welkom bij deze wikiwijs. Via deze site ga je meer leren over arm en rijk. Je leest deze site geheel zelfstandig door en maakt de bijbehorende opdrachten. Hieronder zie je de bijbehorende leerdoelen voor deze les:
-Aan het eind van de les kan ik de begrippen welvaart en welzijn uitleggen;
-Aan het eind van de les weet ik wat welvaart en welzijn met armoede en rijkdom te maken hebben;
-Aan het eind van de les kan ik de landen in de wereld in drie groepen verdelen op basis van welvaart;
-Aan het eind van de les kan ik geheel zelfstandig een wikiwijs doorlopen
Klas: MH1
Hoofdstuk 4.2
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
