Introductie
Deze paragraaf gaat in op de natuurlijke hulpbronnen die ons geboden zijn. Zo kijken wij deze les naar de hulpbron water, maar ook naar energiebronnen als olie en gas. Zij zijn terug te vinden onder verschillende kopjes, te vinden aan de linker zijde.
Leerdoelen
Aan het einde van de les:
Kan je 3 verschillende soorten fossiele brandstoffen opnoemen
Kan je 3 verschillende soorten duurzame energiebronnen benoemen
Kan je zowel voor- als nadelen opnoemen van duurzame energiebronnen
Hulpbronnen
Wat is een natuurlijke hulpbron
Een natuurlijke hulpbron is uiteindelijk een middel, wat de mensen kan helpen. De mens is niet verantwoordelijk voor het ontstaan van een natuurlijke hulpbron, maar wordt voor ons voorzien door de natuur. Processen die later beschreven zijn, bieden ons uiteindelijk hulpbronnen als olie, gas, maar ook verschillende soorten metalen.
Fossiele brandstoffen
In dit hoofdstuk beperken we ons tot de fossiele brandstoffen:
Steenkool
Aardgas
Aardolie
Steenkool
Steenkool is een uiterst effectief middel om energie op te wekken. Hierom vinden we ook nu nog velen steenkoolcentrales over de hele wereld, ondanks dat steenkool slecht voor het milieu is.
Voordelen
Steenkool is bijzonder efficient en veel voorkomend. Hierdoor is energieproductie via kolencentrales uiterst effectief en tegenwoordig nog populair in alle landen over de wereld. Steenkool is niet afhankelijk van het weer of tijden.
Nadelen
Bij het verbranden van steenkool komt Co2 vrij. Dit is één van de broeikasgassen die zorgt voor klimaatopwarming. Tevens is Co2 slecht voor de luchtwegen, mensen die dan ook in de buurt wonen van kolencentrales hebben verhoogd risico op longkanker.
ontstaan
Benodigdheden: Water en heel veel planten
Proces:
1. Planten sterven af en komen onderwater terecht
2. Planten zijn afgesloten van zuurstof onderwater. Hierdoor verteert de plant niet.
3. Er komen extra sedimenten op de dode planten resten en er bouwt druk op
4. Veen -> bruinkool -> Steenkool
Aardolie
aardolie is een vorm vloeibaar substantie die als energiebron fungeert voor motor(voertuigen). Zo wordt aardolie omgezet tot benzine, diesel en kerosine. Bekend bij het gebruik van vliegtuigen, auto's, maar ook apparatuur zoals blaadblazers. Aardolie is kortom een zeer bruikbaar middel.
Voordelen
Aardolie is veelvoorkomend en op locaties waar het te vinden is, vrijwel altijd beschikbaar. Aardolie is dan ook niet afhankelijk van het weer en of andere onvoorziene omstandigheden.
Nadelen
Ook het gebruik van aardolie kan voor klimaatopwarming zorgen. Het verbranden van bijvoorbeeld benzine, levert ook weer Co2 op. Hierdoor neemt klimaat opwarming toe.
Ook kan aardolie het milieu erg vervuilen wanneer er ongelukken gebeuren. Zo kan een olietanker lek raken en miljoenen liters olie verliezen, met als gevolg vele dode vissen en vogels.
Ontstaan
Benodigdheden: Ondiepe zeeën en heel veel dieren
Proces:
1. Plankton en algen sterven af
2. Plankton en algen zijn afgesloten van zuurstof en verteren hierdoor niet
3. Er komen extra sedimenten op de dode organismes en er bouwt druk op
4. De olie zit tussen ondoordringbare lagen opgesloten
Aardgas
Aardgas is uiteindelijk een gevolg van het samendrukken van olie. Wanneer olie wordt samengedrukt, zullen er gasbelletjes ontsnappen die uiteindelijk ook bruikbaar zijn voor de mens. Gas wordt bijvoorbeeld in oudere huizen nog altijd gebruikt om te koken, maar ook het huis te verwarmen. De meeste ketels draaien dan ook nog op gas.
Voordelen
Gas is simpelweg heel bruikbaar. Voor nu is gas een betaalbaardere optie voor veel huishoudens dan groene duurzame energie. Dit komt doordat gas over het algemeen veel beschikbaar is en niet afhankelijk is van het weer of andere onvoorziene omstandigheden.
Nadelen
Gas levert ook weer veel Co2 productie op, dit versterkt uiteindelijk het broeikaseffect. Hierdoor stijgen de temperaturen uiteindelijk, dit wordt later in meer detail beschreven.
Duurzame energiebronnen
Dit hoofdstuk beperken wij ons tot de volgende duurzame energie bronnen:
Hydro-energie
Zonne-energie
Windenergie
Biomassa
Wat is duurzame energie
Dit hoofdstuk wordt duurzame energie uitgelegd als een energiebron die voor langer bruikbaar is dan een fossiele brandstof. Daarbij zou duurzame energie ook minder belastend zijn op het klimaat.
Windenergie
Windenergie is een schoon alternatief voor energie productie. Hierbij worden windmolens geplaatst op zowel land als zee, en produceren zij aan de hand van dynamo's energie.
Voordelen
Produceert geen Co2 en is onuitputtelijk
Nadelen
Is afhankelijk van het weer. Er is niet altijd wind. Tevens wordt het metaal van de molen gewonnen en gesmolten in Co2 uitstotende fabrieken. Er is dus nog wel ergens in het proces vervuiling.
Hydro-energie
Hydro energie is een andere benaming voor energie opgewekt met behulp van water. Hierbij worden grote dammen of radjes gemaakt in het water, die aan de hand van een turbine elektriciteit kan produceren.
Voordelen
Produceert geen Co2 en is onuitputtelijk, mits de bron aan water blijft voorzien.
Nadelen
De bouw van de dam produceert vooralsnog veel Co2 doormiddel van voortuigen. Daarbij tast een dam lokaal ook de natuur aan doordat het water zal stijgen achter de dam.
Zonne-energie
Zonne-energie is energie dat wordt opgewekt met behulp van zonlicht en zonnepanelen. Deze energie wordt lokaal opgeslagen in batterijen en uiteindelijk gebruikt in huishoudelijke taken.
Voordelen
Produceert geen Co2 en is onuitputtelijk.
Nadelen
De productie van zonnepanelen en in het specifiek batterijen is erg kostbaar en vervuilend. Daarbij moeten vrij zeldzame metalen gewonnen worden, waardoor een set zonnepanelen vaak niet haalbaar zijn voor armere gezinnen.
Energie transitie
Klimaat verandering
Alom is bekend dat het klimaat veranderd. We zien in de winter weinig tot geen sneeuw, en hebben in de zomer ook steeds vaker hittegolven. Dit zijn dan ook de gevolgen van de toename in broeikasgassen. Deze broeikasgassen zijn van nature al aanwezig, en vormen voor de mens een warmte deken om de aarde. Zonder deze deken zou het onleefbaar zijn op deze planeet. Deze warmte deken bestaat bijvoorbeeld uit Co2, Methaan en waterstof.
Doordat de mens momenteel veel beroep doet (gebruikt maakt van) fossiele brandstoffen, komen er steeds meer broeikasgassen in de wereld. Hierdoor ontstaat het versterkt broeikaseffect. Auto's en fabrieken stoten bijvoorbeeld doorgaans heel veel Co2 uit. Wat we dan ook zien is dat deze warmte deken dikker wordt en meer warmte vast blijft houden. Uiteindelijke gevolgen voor Nederland zijn:
Hete en droge zomers
Natte en milde winters
Meer stormen en hogere zeespiegel
Begrippen:
Broeikasgassen: Bepaalde gassen die invloed hebben op het broeikaseffect. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld methaan en Co2.
Het versterkt broeikaseffect: het opwarmen van het klimaat. Dit komt specifiek door de mens en de uitstoot die plaatsvindt.
Klimaat akkoord
Het Parijs (klimaat) akkoord:
Per 2030 moeten we (Nederland) 49% van onze broeikasgassen uitstoot hebben verminderd
Pet 2050 moeten we (Nederland) klimaat neutraal zijn
Opgezet om klimaatverandering tegen te gaan. Samen met 54 andere landen willen we globaal 55% van alle uitstoot verminderen.
Oefenen
Oefening: Niveau 1; Onthouden / reproductie
Start
