Heelal - KGT/HGL

Heelal - KGT/HGL

Les 1: Het heelal

Introductie

Introductie

Het onderwerp 'Het Heelal' gaan we via deze website behandelen.
Jullie zullen in groepje werken aan opdrachten om een onderdeel van het heelal beter te begrijpen.

Uiteindelijk gaan jullie als klas samen de volgende vraag beantwoorden:

 

'Als de mensen ooit gaan leven op een andere planeet, hoe zou dat er dan uit zien?'

 

 

Het heelal
Het heelal

Leerdoelen

De leerling weet drie grote gebeurtenissen te benoemen tijdens het ontstaan in het heelal.

Lesplanning

 

Tijdsindeling Onderdeel Werkvorm Werkwijze
00 - 05 min Binnenkomen Klaar voor de les Klassikaal
05 - 08 min Introductie Project Uitleg met behulp van deze website Klassikaal
08 - 15 min Samenwerken in rollen Uitdelen feedbackboekjes Klassikaal
Uitleg Klassikaal
Groepjes maken Klassikaal
Uitdelen rollenkaartjes Klassikaal
15 - 20 min Geschiedenis Heelal Uitleg Klassikaal
20 - 35 min Opdracht maken Zelfstandig in groepjes
35 - 40 min Tijdlijn nabespreken Klassikaal
40 - 45 min Afronden Opruimen Zelfstandig in groepjes
Feedback geven Zelfstandig in groepjes

 

 

Voorbereiding docent

Onderdeel

Voorbereiding

Introductie project

- Overzicht van het project.
- De website op digibord.
- Link met de leerlingen gedeeld.

Samenwerken in rollen

- Kaartjes 'Samenwerken rollen leerlingen' geprint.

- Feedbackboekje per leerling uitgeprint.

Geschiedenis Heelal

- Bladen per groepje printen.
- A4papier + kleurpotloden.
- Tijdlijn uitprinten en ophangen.
- Inlezen opdracht/onderwerp voor de nabespreking.

 

Samenwerken

Tijdens dit project ga je samenwerken met klasgenoten. 
Om dat goed te laten verlopen, krijgt iedereen één of twee rollen tijdens een les.
Tijdens de les voer je de taken uit die bij de rol horen.
Aan het eind van de les krijg je feedback over hoe jij je rol hebt uitgevoerd.

Feedback per les
Feedback per les

 

Rollen
Tijdens de les zijn er 6 verschillende rollen te verdelen:
- Voorzitter
- Lezer en Schrijver
- Tijdsbewaker
- Materiaalbaas
- Zelfstandig-controleur
- Aanmoediger

 

Minder dan 6 leerlingen in een groepje?
Misschien bestaat uit jouw groepje niet uit 6 leerlingen.
Bedenk dan goed welke rollen er goed samen kunnen.
 

Beschrijving van de 6 rollen
Hieronder staan de afbeeldingen van de 6 rollen. De taak en de manier van praten staan hierin uitgeschreven.































 

Opdracht: Geschiedenis Heelal

Geschiendis van het Heelal
Met behulp van 3 opdrachten gaan jullie kijken naar het ontstaan van het heelal.
Dit doe je in groepjes van 3-4 leerlingen. De rollen verdelen jullie zelf.
Elke les heb je een andere rol.

 

Opdracht 1 - Zelfstandig in je groepje
Beantwoord de vragen op jullie bladen.

Opdracht 2 abc - Zelfstandig in je groepje
Beantwoord de vragen op jullie bladen.

Opdracht 2 d - Docent
Hieronder staan een aantal gebeurtenissen in het heelal.
De docent bepaald met welke gebeurtenis jullie gaan doorwerken.
Schrijf de gebeurtenis op op jullie blad.

 

Opdracht 2 e t/m j - Zelfstandig in je groepje
Beantwoord de vragen op jullie bladen.

Stap 1 en 2 - Zelfstandig in je groepje
Stap 1: Maak een tekening van de gebeurtenis die jullie hebben gekregen.
Stap 2: Hang jullie tekening op op de juiste plek van de tijdlijn.

Opdracht 3 - Zelfstandig in je groepje
Beantwoord de vragen op jullie bladen.

Nabespreking - Klassikaal
Als alle gebeurtenissen hangen, gaan jullie klassikaal de tijdlijn bespreken.

 

Voorbereiding docent
- Bladen per groepje printen (zie hieronder).
- A4papier + kleurpotloden.
- Tijdlijn uitprinten en ophangen (zie hieronder).
- Inlezen opdracht/onderwerp voor de nabespreking (zie hieronder).

Tijd over?

Les 2: Ons zonnestelsel

Leerdoelen

De leerling kan het verschil tussen een sterrenstelsel en een planetenstelsel uitleggen.

De leerling kan enkele planeten opnoemen die in ons zonnestelsel zitten.

De leerling kan het verschil tussen en zon, een planeet en een maan uitleggen.

Lesplanning

 

Tijdsindeling Onderdeel Werkvorm Werkwijze
00 - 05 min Binnenkomen Klaar voor de les Klassikaal
05  - 15 min Samenwerken in rollen Rollen doornemen Klassikaal
Zelfreflectie opdracht invullen Individueel
15 - 25 min Heelal - begrippen Filmpjes kijken Klassikaal
25 - 35 min Puzzel uitknippen en maken Zelfstandig in groepjes
35 - 40 min Puzzel nabespreken Klassikaal
40 - 45 min Afronden Opruimen Zelfstandig in groepjes
Feedback geven Zelfstandig in groepjes

 

Onderdeel Voorbereiding
Samenwerken in rollen - Rollen zichtbaar op smartboard
- Rollenkaartjes (uitdelen)
- Feedbackboekjes (uitdelen)
Heelal - begrippen

- Filmpjes afspelen op smartboard.
- Puzzel uitgeprint.
- Scharen voor leerlingen
- Antwoorden weten voor nabespreking

 

Heelal - begrippen

Puzzel

Jullie krijgen straks klassikaal 3 filmpjes te zien. Na het bekijken van deze filmpjes ga je met een puzzel controlenen of jullie de begrippen uit het filmpje goed hebben begrepen.

De puzzel bestaat uit dominokaartjes die je aan elkaar moet leggen in een cirkel.
Wanneer je alle begrippen in een rondje hebt gelegd, kan je de kaartjes omdraaien om te controleren of ze goed liggen.

 

De filmpjes zullen beginnen bij de aarde en vanaf daar uitzoomen, het heelal in.

Filmpje 1: Schooltv: Ons zonnestelsel - Acht planeten en een heleboel sterren en manen

Filmpje 2:Schooltv: Wat is het melkwegstelsel? - Onze woonplaats in het heelal

Filmpje 3:https://schooltv.nl/video/wat-is-een-sterrenstelsel-grote-verzamelingen-van-sterren/playlist/123/

 

Tijd over?

Bekijk met de leerlingen de rekenopdrachten van les 3 en laat ze alvast een keuze maken.
Dan kan jij de juiste hoeveelheid materiaal klaar zetten.

Les 3: Rekenen in het Heelal

Leerdoel

Rekenopdracht 1: Gewicht op verschillende planeten

De leerling kan de zwaartekracht op andere planeten uitrekenen.

 

Rekenopdracht 2: Een jaar op Mercurius

De leerlingen kan berekenen hoe lang een dag en/of jaar op Mercurius duurt.

 

Rekenopdracht 3: Afstanden in het zonnestelsel

De leerling kan met de lichtsnelheid rekenen.

Lesplanning

Tijdsindeling Werkvorm Werkwijze
0 - 5 min Klaar voor de les Klassikaal
5  -  10 min Uitleg per rekenopdracht Klassikaal
10 - 25 min Rekenopdracht maken Zelstandig in groepjes
25 - 30 min Voorbereiding nabespreking Zelfstandig in groepjes
30 - 40 min Rekenopdracht nabespreken Klassikaal
40 - 45 min Opruimen + Feedback medeleerlingen Zelfstandig in groepjes

 

Voorbereiding docent

- Printen werkbladen van de verschillende rekenopdachten. Print een aantal uit als je nog niet weet wat de groepjes kiezen.

- Rekenopdracht 1: spullen klaar zetten voor eerste opdracht (bak met 6 dezelfde, zware voorwerpen). Regel een aantal bakken als je nog niet weet wat de groepjes kiezen.

- Rekenopdracht 2: scharen

 

Rekenopdracht: Gewicht op verschillende planeten

Rekenopdracht: Een jaar op mercurius

Rekenopdrachten

Kies een opdracht
Jij kiest met jouw groepje 1 van de onderstaande rekenopdrachten uit.
Lees goed de opdrachten door en beantwoord de vragen.
Aan het eind van de les zullen jullie de opdrachten nabespreken.

 

Opdracht 1: Gewicht op verschillende planeten
Als jij kiest voor deze opdracht ga jij onderzoeken wat het verschil is tussen de zwaartekracht op aarde en de zwaartekracht op andere planeten.
Jij gaat starten met een kleine practische opdracht en zult daarna de vragen op het werkblad beantwoorden.

Het werkblad kan je hieronder vinden, maar jouw docent heeft het blad ook voor je uitgeprint.

Gewicht op verschillende planeten - werkblad

 

Opdracht 2: Een jaar op Mercurius
Als je kiest voor deze opdracht ga je onderzoeken hoe lang een jaar en een dag op Mercurius duren.
Je zult een aantal vragen op een werkblad beantwoorden en voor één opdracht zal je moeten knippen en plakken.

Het werkblad staat hieronder, maar heeft jouw docent al geprint.

Een jaar op Mercurius - werkblad

 

Opdracht 3: Afstanden in het zonnestelsel
Als je kiest voor deze opdracht, ga je eerst informatie verzamelen met het onderstaande filmpje. Hieruit haar de de afstanden tussen de aarde en verschillende hemellichamen.
Daarna ga je uitrekenen hoe lang het licht van dat hemellichaam erover doet om de aarde te bereiken.

Het werkblad dat jij hiervoor nodig hebt staat hieronder, maar heeft jouw docent ook al geprint.

Filmpje bij opdracht 3: https://schooltv.nl/video/hoe-groot-is-het-heelal-er-komt-geen-eind-aan/playlist/123/

Nabespreken van de opdrachten

Terugkijken naar de opdrachten
De opdrachten kunnen op verschillende manieren worden nabesproken.
Kies er eentje uit die het best past bij de klas.
Laat elk onderdeel niet langer dan 1 minuten duren.

 

Samenvatting
De docent wijst één groepslid aan die een samenvatting geeft van de gemaakte opdracht en de uitkomst daarvan.

Demonstratie
De docent wijst één groepslid aan die een onderdeel van de opdracht voordoet aan de groep.

Leuk/niet leuk
De docent wijst één groepslid aan die uitlegd wat er leuk en wat er niet leuk was aan de opdracht. Als uitbreiding kan de leerling ook gevraagd worden hoe de opdracht verbeterd kan worden.

 

Les 4: Leven op Mars - project starten

Project: Eten verbouwen op Mars

Project: Atmosfeer op Mars

Project: Robot op Mars

Project: Zonnestelsel namaken

Project: Mars-landschap namaken

Project: Wat is leven?

Project: Een zachte landing

Les 4: Leven op Mars - project doorzetten

Les 5: Leven op Mars - project afronden

Les 6: Leven op Mars - project presenteren

Eindproduct vormen

Presentatie met een Powerpoint

Met deze vorm van presenteren gebruik je een Powerpoint om het product uit te leggen.

 

TIPS bij het maken van een PowerPoint:

  • Zet weinig informatie op 1 dia.
    • Heb je veel informatie te presenteren? Verdeel dit over verschillende dia's.
  • Gebruik dezelfde lay-out in alle dia's.
  • Gerbuik dezelfde kleur voor de tekst.
    • ​Maximaal 2 verschillende kleuren op 1 dia.
    • Een gekleurde achtergrond met witte tekst is beter te lezen dan een witte achtergrond met zwarte letters.
  • Wissel tekst af met afbeeldingen waarbij je iets kan vertellen.
    • Als er veel tekst staat op een slide, gaat het publiek lezen en niet naar jou luisteren.
  • Gerbuik niet te veel speciale effecten in de PowerPoint.

 

Let bij de presentatie op de volgende vier punten:

  1. Rolverdeling tijdens de presentatie.
  2. Vormgeving van de presentatie.
  3. Inhoud van de presentatie.
  4. De presentatie is leuk voor de doelgroep.

Presentatie met een Poster

 

TIPS bij het maken van Poster

 

Let bij de presentatie op de volgende vier punten:

  1. Rolverdeling tijdens de presentatie.
  2. Vormgeving van de presentatie.
  3. Inhoud van de presentatie.
  4. De presentatie is leuk voor de doelgroep.

Presentatie met een Demonstratie + Uitleg

Met deze vorm van presenteren gebruik je een Demonstratie om het product uit te leggen.

 

TIPS bij het maken van een Demonstratie:

 

Let bij de presentatie op de volgende vier punten:

  1. Rolverdeling tijdens de presentatie.
  2. Vormgeving van de presentatie.
  3. Inhoud van de presentatie.
  4. De presentatie is leuk voor de doelgroep.

Presentatie met een Quiz + Uitleg

Met deze vorm van presenteren gebruik je een Quiz om het product uit te leggen.
Je kan alleen een Quiz afnemen als leerlingen al iets weten over een onderwerp.
Daarom moet je zeker weten dat de leerlingen al voorkennis hebben, of jij moet ze nog informatie geven.

 

TIPS bij het maken van een Quiz:

 

Let bij de presentatie op de volgende vier punten:

  1. Rolverdeling tijdens de presentatie.
  2. Vormgeving van de presentatie.
  3. Inhoud van de presentatie.
  4. De presentatie is leuk voor de doelgroep.

Presentatie met een Filmpje

Met deze vorm van presenteren gebruik je een Filmpje om het product uit te leggen.

 

TIPS bij het maken van een Filmpje:

 

Let bij de presentatie op de volgende vier punten:

  1. Rolverdeling tijdens de presentatie.
  2. Vormgeving van de presentatie.
  3. Inhoud van de presentatie.
  4. De presentatie is leuk voor de doelgroep.

Presentatie met een ..........

Met deze vorm van presenteren gebruik je een ......... om het product uit te leggen.

 

TIPS bij het maken van een ......... :

 

Let bij de presentatie op de volgende vier punten:

  1. Rolverdeling tijdens de presentatie.
  2. Vormgeving van de presentatie.
  3. Inhoud van de presentatie.
  4. De presentatie is leuk voor de doelgroep.

Leuke afsluiting

Extra opdrachten

Horoscoop

https://schooltv.nl/video/sterren-en-sterrenbeelden-de-orionnevel/#q=planeten%20en%20sterren

 

Teken jouw eigen sterrenbeeld. Zet bij elke ster de naam.

Schrijf je eigen horoscoop.

Een groep sterren

Als je op een helder nacht naar boven kijkt, zie je verschillende sterren. Om elke ster draaien verschillende planeten en manen. Een ster, zijn planeten en manen bij elkaar noem je een planetenstelsel. Een groep planetenstelsels bij elkaar noem je een sterrenstelsel.

 

Ons planetenstelsel

Wij leven op de planeet aarde. De aarde draait met een aantal andere planeten om onze zon. Daarom noemen wij dit planetenstelsel ook wel het zonnestelsel.

Bronnen

  • Het arrangement Heelal - KGT/HGL is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Hilde de Vries Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2023-05-06 21:43:09
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Project heelal voor tweede klas vmbo
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Rekenopdracht: Gewicht op verschillende planeten
    https://esero.nl/lessen/hoeveel-weeg-jij-op-andere-planeten/player
    Link
    Rekenopdracht: Een jaar op mercurius
    https://esero.nl/lessen/een-jaar-op-mercurius/player
    Link
    Gewicht op verschillende planeten - werkblad
    https://esero.nl/lessen/hoeveel-weeg-jij-op-andere-planeten/player
    Link
    Een jaar op Mercurius - werkblad
    https://esero.nl/lessen/een-jaar-op-mercurius/player
    Link
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.