B7 DNA, allelen en eiwitten

B7 DNA, allelen en eiwitten

Welkom!

Hallo, welkom op mijn wiki website!

 

Deze website heb ik speciaal voor jullie ontworpen, om je te helpen begrijpen hoe DNA, allelen en eiwitten werken en wat deze met elkaar te maken hebben.

Wat ga je doen vandaag?

Vandaag ga jij zelfstandig in stilte de les digitaal volgen. Je begint zo meteen met het doornemen van de leerdoelen. Hierna volgt een spel om jouw voorkennis te activeren. Daarna ga je aan de slag met de lesstof. Hier heb ik nog een leuke quiz van gemaakt om te checken of je het allemaal begrijpt. Ook kom je een filmpje tegen die jouw duidelijkheid zal geven over wat je tot nu toe hebt geleerd. Tot slot is er een kleine toets die je moet maken en een vragenlijst die je moet invullen.

 

Kortom, een handige site waarop je op je eigen tempo kunt oefenen.

Ik wens jullie veel succes en veel plezier tijdens het doorlopen van mijn website!

 

Groetjes,

Mevrouw Kannouh                                                     

Welkom tekst Gratis Stock Foto - Public Domain Pictures

Auteur: Creative commons

 

Leerdoelen

Aan het eind van deze les ken jij de volgende leerdoelen:

  • Je kunt de bouw en werking van DNA beschrijven.
  • Je kunt benoemen hoe DNA in mekaar zit.
  • Je kunt de begrippen die bij deze basisstof horen omschrijven.

 

Goals - Free of Charge Creative Commons Wooden Tile image

Auteur: Creative commons

Opfrisser Educaplay, weet je het nog?

Voor dat je aan de slag gaat met de nieuwe lesstof, nog eerst even wat herhaling. Speel de spel en kom erachter of jij nog weet hoe het allemaal ook al weer zat!

 

 

Klaar met Educaplay?

Ben je klaar met het testen van jouw voorkennis? Dan kan je nu aan de slag met de lesstof van vandaag.

In de volgende hoofdstukken vind je informatie, filmpjes en opdrachten waar jij lekker mee aan de slag kunt gaan! Tot slot vind je een toets en een vragenlijst om te maken/invullen.

 

Let op: Denk aan je tijd! De les duurt tot 14.15 uur.

Tip: Weet je niet meer zo goed wat bepaalde begrippen betekenen, ga dan naar het kopje 'Begrippen' links onderin om deze nog even te door te nemen.

 

Opbouw van DNA

We weten nu dat chromosomen voor voor een grotendeel bestaan uit de stof DNA. DNA bevindt zich in al onze cellen. In de afbeelding zie je een mens die duizende lichaamscellen heeft, deze hebben allemaal een celkern die chromosomen bevatten. Deze chromosomen zijn heel compact en moeilijk af te lezen. De chromosomen bestaan uit bolletjes eiwitten met daaromheen gedraaid het DNA.

DNA is weer opgebouwd uit de basen A, T, C, en G. A- en T vormen altijd een paar en C- en G vormen altijd een paar. Dit noem je een basenpaar. Doordat de basenparen van het DNA in een bepaalde volgorde liggen, onstaat een code met informatie.

Je kunt de code met informatie aflezen als een woord dat bestaat uit letters. Vier letters zijn bijvoorbeeld O, P, S, en T. Met deze letters kun je verschillende woorden maken, die verschillende betekenissen hebben. Denk maar aan stop, top, pot, sop, spot enzovoort. Door deze woorden weer achterelkaar te zetten, kun je weer zinnen maken die nog veel meer verschillende betekenissen kunnen hebben.  

 

Biologie voor jouw
Auteur: Biologie voor jouw

 

Eiwitten

Je DNA bevat informatie voor hoe je eruit ziet, denk bijvoorbeeld aan een vastzittende oorlel of de vorm van je duim. Ook bevat je DNA de informatie voor het functioneren van je organen en cellen. In je DNA ligt bijvoorbeeld vast of je zintuigcellen in je netvlies verschil kunnen waarnemen tussen de kleuren rood en groen, dus of je kleurenblind bent of niet.

In de onderstaande afbeelding is als voorbeeld laten zien hoe dit nou werkt. Je ziet een soort fabriekje, dit is de cel. Genen bevatten de informatie voor het maken van eiwitten. Een haarcel bijvoorbeeld maakt een haareiwit. Om een haareiwit te maken, heeft een cel informatie nodig. Die informatie is opgeslagen in een gen. Het gen geeft aan de cel de informatie voor het maken van een haareiwit.

 

Auteur: Biologie voor jouw

 

 

 

 

Allelen

In de vorige lessen hebben we geleerd dat op de chromosomen genen zitten. Deze genen bevatten informatie over ons genotype en dus ook ons fenotype. Om nog specifieker te zijn noemen we de informatie in onze genen. Dit noemen we een allel of in meervoud allelen. De allelen kunnen verschillend of gelijk zijn. De twee allelen van een gen vormen een allelenpaar.

 

 

File:Alleli.svg - Wikimedia Commons

Auteur: Creative Commons

 

In de afbeelding hierboven zie je 2 chromosomen, 1 van moeder en 1 van vader. Hierop zit onze informatie die we ook wel een allel noemen. Deze informatie kan afgelezen worden. In dit geval gaat het om de kleur van de bloemen. Je ziet de allelen A, B, C, D. ze dragen allemaal informatie van de kleur bloemen.

Bij gen A zie je bij moeder en vader beiden een allel hebben voor een rode kleur, dus de uitkomst van de kleur bloemen van het 'kindje' zal ook rood zijn. Bij gen B zie je dat vader een allel heeft voor een rode kleur en moeder een allel voor een gele kleur. Als uitkomst is het een kindje met rode kleur bloemen. Dit komt omdat de rode kleur van vader sterker is. Dit noemen we in de biologie dominant. Maar hier zul je later meer over leren!

Het gaat er hier even om dat je weet wat genen en allelen zijn en hoe je zo een afbeelding nou eigenlijk moet aflezen.

 

Bekijk ook het filmpje voor het totaal plaatje in het volgende kopje 'Filmpje'.

 

Tip: Ben je even kwijt wat de begrippen fenotype en genotype enzovoort waren ga dan even naar het kopje 'Begrippenlijst'.

 

 

Quizziz

Speel hier de tweede spel om te controleren of je alles goed hebt begrepen tot nu toe!

 

 

 

Filmpje, totaal plaatje DNA

Bekijk hier het filmpje over hoe ik kort uitleg hoe het totaal plaatje eruit ziet. Het handige is, dat je het filmpje op pauze kan zetten of terugspoelen. Doe dit vooral als het voor jou te snel gaat.

 

 

Begrippenlijst

Hier vind je alle begrippen die we tot nu toe hebben gehad. Deze kunnen je helpen tijdens dit leerarrangement! Dus neem deze nog even rustig voor jezelf door.

 

Begrippenlijst:

  • Fenotype: alle kenbare eigenschappen van een organisme.
  • Genotype: alle erfelijke eigenschappen van een organisme. (Pakketje met informatie)
  • Allel/gen variant: Informatie van een gen op één chromosoom.
  • DNA: stof waarin al onze erfelijke eigenschappen zich bevinden.
  • Lichaamscellen: Dit zijn alle cellen in je lichaam die 46 chromosomen bevatten (behalve de geslachtscellen)
  • Gen: Informatie voor bouw van eiwitten.
  • Geslachtscellen: Cellen die dienen voor de geslachtelijke voorplanting. Dit zijn de zaadcellen en de eicellen.
  • Chromosomen: Een chromosoom is de drager van al onze erfelijke informatie.
  • Allelenparen: 2 allelen die samen voor een erfelijk eigenschap coderen.
  • Basenparen: Paar van basen A-T of C-G.
  • Eiwitten: Stofje die de vorm en werking van je lichaam regelt.
  • Basen: A, T, C en G waar DNA uit is opgebouwd.

 

Vind je de begrippen toch nog lastig? Neem deze dan over en oefen deze op een later moment nog een keer als bijvoorbeeld memory, maak er een tekening van of maak een samenvatting voor jezelf. Dus hoe vaker je oefent hoe beter en sneller je de begrippen zult onthouden. Oefening baart kunst!

Toets

Zo, daar ben je dan. Is het allemaal een beetje goed gegaan? Je bent
nu toegekomen aan het laatste deel van deze website, ben je er klaar voor?
Nu ga je alles wat je gelezen, geoefend en geleerd hebt toetsen! De toets bestaat uit 10 vragen. Je hebt hier ongeveer 10 minuten voor nodig.

Kijk nog even naar de doelen, kun je ze allemaal afvinken? Maak dan de
toets. Twijfel je nog? Neem de lesstof nog even gauw door, en houd je tijd dan ook goed in de gaten!

 

Tip: Lees tijdens het maken van de toets de vragen goed door. Bedenk voor je naar de antwoorden kijkt of je het antwoord zelf al kan verzinnen.

 

Maak hier de toets!

 

Enquete

Ik zou het enorm waarderen als je deze vragenlijst zo serieus en uitgebreid mogelijk invult. Ik heb je wel eens eerder om feedback gevraagd en zal het nog heel vaak gaan doen. Alleen zo leren we van elkaar!

 

 

Vul hier de vragenlijst in.

Einde

Je hebt het heel goed gedaan, ik ben trots op je!

Heb je nu nog tijd over mag je van mij rustig wat voor jezelf doen.

 

Just chill out | I saw this written on a pavement, and it ma… | Flickr

  • Het arrangement B7 DNA, allelen en eiwitten is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    saloua kannouh
    Laatst gewijzigd
    2023-03-20 21:56:06
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Hallo, Dit arrangement is gemaakt om jouw te helpen begrijpen hoe je de bouw en werking van DNA kunt beschrijven. Dit is ook gemaakt voor een 2e klas mavo op het vmbo.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van