Brieven schrijven

Brieven schrijven

Brief schrijven

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze opdracht kun je

  • de juiste indeling voor een zakelijke brief of e-mail maken.
  • toelichten in welke situatie je een klachtenbrief, een motivatiebrief of een sollicitatiebrief schrijft.
  • een curriculum vitae samenstellen.
  • een sollicitatiebrief, motivatiebrief of ingezonden brief schrijven.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag

Stap

Activiteit

Indeling brief/mail

Je leest over de (schematische) indeling van een zakelijke brief/mail en bekijkt een video.

Klachtenbrief

Je bestudeert de opbouw van een klachtenbrief.

★ Aan de slag 1

Je schrijft een klachtenbrief en laat deze beoordelen door een klasgenoot.

Sollicitatiebrief - motivatiebrief

Bekijk de video's, de informatie en voorbeelden over het schrijven van een cv en een motivatiebrief.

★ Aan de slag 2

Maak een cv. Kies een vacature van een site en schrijf een sollicitatiebrief met een cv.

Ingezonden brief

Je leest wat een ingezonden brief is en in welke gevallen je die kunt schrijven.

★ Aan de slag 3

Je kiest een van de onderwerpen en schrijft er een ingezonden brief over. Je klasgenoot beoordeelt de brief.

Afronding

Onderdeel

Activiteit

Samenvattend

Hier vind je de Kennisbank die hoort bij deze opdracht.

Eindopdracht

Schrijf een sollicitatiebrief op een advertentie. Bespreek met een klasgenoot elkaars brieven.

Terugkijken

Terugkijken op de opdracht.

​
Tijd
Voor deze opdrachten staan 2 lessen

Aan de slag

Indeling brief/mail

De zakelijke brief en e-mail

In veel beroepen, maar ook als student is het belangrijk dat je een goede zakelijke brief of e-mail kunt schrijven. Van belang bij een zakelijke brief is dat je allerlei gegevens precies noteert.
Adres van geadresseerde en afzender, datum en bijlagen moeten kloppen.
Ook moet je brief of e-mail een duidelijke indeling hebben.
Een zakelijke brief is formeler geschreven dan een persoonlijke brief en moet aantrekkelijk en in goed Nederlands geschreven zijn.

We behandelen in deze module de klachtenbrief, de motivatiebrief en de sollicitatiebrief + cv.

Bekijk de video.

Een schematische indeling van een zakelijke brief vind je hieronder.
Klik hierbij telkens op het woord in de linkerkolom.

Een schematische indeling van een zakelijke e-mail vind je hieronder.
Klik hierbij telkens op het woord in de linkerkolom.

Verschil zakelijke brief en zakelijke e-mail
De inhoud van een zakelijke brief is hetzelfde als bij de zakelijke e-mail, maar de indeling is iets anders.

  • Bij een e-mail zet je de afzender onder de ondertekening.
  • Je zet geen gegevens van de geadresseerde in de e-mail.
  • De betreft-regel wordt vervangen door de onderwerpregel.
  • Er staat geen ondertekening onder de e-mail.
  • De regel voor bijlage(n) is vervangen door een regel boven de e-mail waar staat wat voor een documenten (attachment(s), je hebt bijgevoegd.

Klachtenbrief

In een klachtenbrief wil je iemand, een bedrijf of (overheids-)instelling overtuigen van de juistheid van je klacht over iets of iemand.
Je wilt dat de ontvanger je serieus neemt en naar een oplossing zoekt.
De opbouw is hetzelfde als bij een zakelijke brief.

  • In de eerste alinea geef een precieze omschrijving van de klacht en de waarschijnlijke oorzaak.

  • In de tweede alinea beschrijf je, indien van toepassing, wat je al eerder hebt geprobeerd om een oplossing te vinden voor je klacht.

  • In de slotalinea geef je aan wat je verwacht dat ze gaan doen en hoe lang dat mag duren.

Pas op dat je beleefd blijft en dat je de juiste toon kiest.
Je wilt dat er een oplossing komt en dan is het niet handig om te komen met verwijten en scheldwoorden, ook al ben je nog zo boos!

★ Aan de slag 1

Van je zuur verdiende geld als vakantiehulp heb je onlangs een iPhone 15 bij KPN gekocht. Het toestel werkte prima tot de een na laatste update. Sinds die update werkt je wifi voor geen meter.
De update 9.2 geeft ook geen verbetering. Internet is sloom of doet het vaak helemaal niet. Ook gebruik je nu veel meer MB’s dan normaal.

Je besluit een brief te schrijven waarin je je klachten duidelijk maakt en waarin je vraagt om een oplossing. Je wilt dat je toestel weer goed werkt en dat je een financiële tegemoetkoming krijgt.

Stuur de klachtenbrief naar:
KPN Klantenservice
Utopialaan 53
5442 DE Den Bosch

Laat je brief beoordelen door een medestudent en breng daarna eventueel verbeteringen aan.

Een voorbeeld van de klachtenbrief vind je hier.

Sollicitatiebrief - motivatiebrief

Het doel van een sollicitatiebrief is dat je uitgenodigd wordt voor een sollicitatiegesprek.
Schrijf dus een goede brief met een korte levensbeschrijving (= curriculum vitae).
Zorg ervoor dat er geen spelling- en taalfouten in staan en dat de brief er verzorgd uitziet.

De schematische indeling is hetzelfde als die van de zakelijke brief.

  • In de eerste alinea vermeld je de baan waarnaar je solliciteert en, als je op een advertentie reageert, de bron.
  • In de tweede en volgende alinea's schrijf je waarom je voor de baan in aanmerking wenst te komen en wat jou geschikt maakt voor de functie.
    Vermeld niet letterlijk dat je aan bepaalde eigenschappen voldoet (Ik beheers de Engelse taal uitstekend en kan heel goed samenwerken), maar geef voorbeelden van werkervaringen waaruit blijkt dat je over die eigenschappen beschikt.
  • In de slotalinea geef je te kennen dat je je brief graag mondeling wilt toelichten en verwijs je naar je curriculum vitae.

Curriculum vitae (cv)

Bij je brief voeg je als bijlage een curriculum vitae. In die bijlage geef je een korte, zakelijke beschrijving van je levensloop.
In het curriculum vitae komen in ieder geval je persoonlijke gegevens, je opleiding, informatie over werkervaring en je referenties te staan.
Een referentie is iemand die informatie over jou kan geven. Denk dus goed na over wie je opgeeft en vraag die persoon van tevoren of hij/zij referentie wil zijn en vertel hem/haar wie er inlichtingen over jou kunnen vragen. Het is niet gebruikelijk dat je een familielid opgeeft.
Van een referentie vermeld je in je cv naam, functie, bedrijf en in ieder geval telefoonnummer.

Bekijk de video.

Hier zie je een voorbeeld van een curriculum vitae.

Motivatiebrief

Voor steeds meer opleidingen en stageplaatsen moet je tegenwoordig een motivatiebrief schrijven.
Zo’n brief moet je soms schrijven om toegelaten te worden tot de opleiding of om in aanmerking te komen voor een stageplaats of speciale studiebeurs.
Vaak wordt er niet veel meer gevraagd dan in maximaal 300 woorden te omschrijven waarom je toegelaten wil worden of waarom je in aanmerking wilt komen voor een stageplaats/studiebeurs.
Een motivatiebrief heeft dezelfde indeling als de zakelijke brief en heeft altijd een curriculum vitae als bijlage.
Belangrijk bij het schrijven van de brief is natuurlijk je motivatie. Waarom wil je deze opleiding doen en wat maakt jou daar zo geschikt voor?
Informeer je goed, toon enthousiasme, overdrijf niet en zorg voor correct en niet te formeel Nederlands.

Bekijk de video.

 

 

★ Aan de slag 2

Je moet binnenkort een motivatiebrief schrijven naar je vervolgopleiding.
Daarbij moet je ook een curriculum vitae meesturen.
Maak een curriculum vitae en gebruik daarbij het volgende voorbeeld:
Voorbeeld curriculum vitae

Laat je curriculum vitae beoordelen door een medescholier en breng eventueel verbeteringen aan. Bewaar het document en gebruik het in de volgende oefening.

Ingezonden brief

Met een ingezonden brief reageer je in een krant of tijdschrift op een actuele gebeurtenis of een artikel uit de krant of het tijdschrift.
Het is een mooie uitlaatklep voor zaken waarover je je kwaad hebt gemaakt.
Met een ingezonden brief wil je de lezers overtuigen van jouw standpunt.

Een goede ingezonden brief heeft de bekende indeling inleiding – middenstuk – slot.
In de inleiding vermeld je de gebeurtenis of het standpunt in de krant waarover je je hebt opgewonden.
Daarna vertel je waarom je zo boos bent of herhaal je de volgens jou onjuiste argumenten.
Daarna geef je aan wat er volgens jou moet gebeuren of waarom de argumenten zo slecht zijn.

Vermeld in een ingezonden brief altijd het artikel waarop je reageert (titel, datum en schrijver).
Houd de brief kort en wees zakelijk of gebruik ironie als dat uitkomt en wordt alleen boos als dat een functie heeft.

★ Aan de slag 3

Kies een van de volgende onderwerpen en reageer met een ingezonden brief van ongeveer 250 woorden op het artikel.
Houd je daarbij aan de richtlijnen voor een zakelijke brief en let op de aanwijzingen bij de theorie van de ingezonden brief.
Laat je brief beoordelen door een klasgenoot.

Tekst 1

Verkeersdeskundigen: Boete voor bellen op fiets
DEN HAAG - Bellen en Whatsappen op de fiets moet strafbaar worden gesteld. Dat vindt Koos Spee, voormalig landelijk verkeersofficier van justitie. "Bellende jongeren missen totaal wat er op de weg gebeurt", zegt Spee. "Dat is levensgevaarlijk, net als niet handsfree bellen in de auto. Alleen met een verbod kun je dit probleem met wortel en tak uitroeien."

Gek
Andere verkeersdeskundigen vallen de oud-verkeersofficier van justitie bij. "Voorlichting en campagnes, zoals in Nederland, helpen niet", zegt verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen. "Het leidt nauwelijks tot een gedragsverandering." Volgens Tertoolen 'is het eigenlijk gek dat we bellen in de auto wél verbieden, maar smartphonegebruik op de fiets niet'.
Vorige week lanceerde het ministerie van Infrastructuur een campagne om gevaarlijk smartphonegebruik op de fiets onder de aandacht te brengen. De kans op een verkeersongeval is volgens het ministerie minstens 25 keer groter dan iemand tijdens het rijden bezig is met het lezen of schrijven van tekstberichten, mailen en sociale media.

Niet te handhaven
Toch wil minister Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur, VVD) het gebruik van een mobieltje op de fiets niet verbieden. Een verbod zou volgens de minister 'niet te handhaven zijn'. "Onzin", zegt Spee. "Als je dit belangrijk vindt, is het wel degelijk te handhaven. Dat betekent dat je structureel moet controleren, maar dat kan heel effectief: door bijvoorbeeld te controleren bij een school. Als vier jongeren een boete krijgen, gaat dat als een lopend vuurtje door de school. Veel van die jongeren zullen het dan in het vervolg wel laten om hun mobieltje op de fiets te gebruiken."

Portemonnee
Volgens verkeerspsycholoog Tertoolen draagt de campagne van het ministerie alleen bij aan 'het op de kaart zetten van het probleem'. "Jongeren laten zich niet afschrikken door campagnes", zegt de verkeerspsycholoog. "Zij zijn sowieso minder goed in staat risico's in te schatten dan volwassenen. Pas als ze het direct kunnen merken in hun portemonnee, zullen ze voorzichtiger worden." In Duitsland en België geldt al een verbod op het gebruiken van mobiele telefoons op de fiets.

Bron: De Gelderlander

 

Tekst 2

Monstertruckgigant Brabant over tragedie Haaksbergen: 'Bij ons zit publiek absoluut veilig'
EINDHOVEN - "Bij ons zit publiek absoluut veilig, daar hebben we dankzij onze ervaring allerlei maatregelen voor", zo reageert Stunt Movie Production op het fatale ongeluk in Haaksbergen zondag. Stunt Movie Production organiseert vrijwel alle monstertruckshows in Brabant.
Bij een monstertruckshow in Haaksbergen zijn zondag drie toeschouwers om het leven gekomen toen een monstertruck op het publiek inreed. Tientallen mensen raakten gewond.
Bij het ongeluk in Haaksbergen was géén monstertruck of coureur van Stunt Movie Production betrokken, zegt het bedrijf.

Veiligheidseisen
Een goed ingevoerde bron in de monstertruckwereld zegt zijn vraagtekens te plaatsen bij de veiligheid van het evenement in Haaksbergen, een woordvoerder van Stunt Movie Productions wil echter niet ingaan op hoe het ongeluk kon gebeuren.
Wel zegt hij dat de veiligheidseisen wat publiek betreft hoog zijn bij Stunt Movie Production: "We zijn een familiebedrijf met 45 jaar ervaring, er is bij ons nog nooit een ongeluk gebeurd. Als wij zoiets als in Haaksbergen klaar zouden maken, krijgen we nergens meer een vergunning."

Buffers
Stunt Movie Production verzorgde de afgelopen jaren shows in onder andere Tilburg, Oosterhout, Roosendaal, Breda, Helmond, Veghel en veel andere Brabantse plaatsen. "Wij zorgen dat de trucks nooit bij het publiek kunnen komen. Zo zetten wij extra sloopauto's tussen het publiek en de stuntruimte of kunnen we er een extra auto tussen laten rijden."
Bij het ongeluk in Haaksbergen rijdt de monstertruck eerst over een aantal sloopauto's en vliegt dan uit de bocht, recht het publiek in.

Bron: Omroep Brabant

 

Tekst 3

Persconferentie OM over fatale overval Deurne
Het Openbaar Ministerie (OM) in Den Bosch geeft dinsdagmiddag tijdens een persconferentie toelichting op de beslissing om de Deurnese juweliersvrouw Marina niet te vervolgen voor het doodschieten van twee overvallers in maart.
De vrouw (53) opende het vuur op de twee overvallers toen haar man in hun winkel werd aangevallen. Het echtpaar werd destijds aangehouden voor doodslag, maar een dag later vrijgelaten omdat destijds al het vermoeden bestond dat uit zelfverdediging was geschoten. De vrijlating veroorzaakte destijds veel verschillende emoties.

Vorige week lekte uit dat de vrouw niet vervolgd zal worden voor doodslag. Juwelier Willy werd al niet meer verdacht van doodslag. Of het OM wil dat hij wordt bestraft voor illegaal vuurwapenbezit is nog niet bekeken.

Bron: Refdag

Afronding

Samenvattend

Hier vind je de Kennisbank die hoort bij deze opdracht.

Eindopdracht

Schrijfopdracht: Sollicitatiebrief

Je zoekt een baantje voor in de zomervakantie. In de krant vind je een advertentie van een recreatiecentrum dat diverse medewerkers zoekt. Kies een van de beschikbare functies en schrijf een enthousiaste sollicitatiebrief.

De gegevens die je nodig hebt, lees je in de vacature.

Sportkampen.nl in Den Haag zoekt 

MEDEWERKERS

voor de maanden juni, juli en augustus.

A             sporttrainers (o.a. voetbal, volleybal en atletiek)
B             zweminstructeurs
C             leden van het recreatieteam
D             medewerkers voor de huishoudelijke dienst


FUNCTIE-EISEN
Functie A

  • enige jaren ervaring in de betreffende sport;
  • een competitie op kunnen zetten;
  • vaste groepen van 8 kinderen/jongeren begeleiden;
  • ’s avonds bijdragen aan een goede sfeer (o.a. kampvuur, bonte avond).

Functie B

  • zwemdiploma’s A, B, C en reddend zwemmen
  • voor alle activiteiten beschikbaar zijn: het begeleiden van kinderen/jongeren, schoonhouden van de baden e.d.

Functie C

  • een recreatieplan kunnen opstellen met een mooi weer en een slechtweerprogramma;
  • goed kunnen omgaan met kinderen in de leeftijd van 8–12 jaar en 13–16 jaar;
  • bardiensten kunnen draaien;
  • flexibiliteit in de werktijden. Er worden zowel overdag als ’s avonds activiteiten georganiseerd.

Functie D

  • onder leiding van een kok kunnen koken voor grote groepen;
  • meewerken in de bediening;
  • personeelsruimten en gezamenlijke ruimten schoonhouden.

Sportkampen Den Haag bestaat nu acht jaar en staat bekend om de perfecte ontvangst en organisatie. De inspanningen van al het personeel zijn erop gericht het de gasten naar hun zin te maken en ieder kind/iedere jongere een ontspannen vakantie te bieden.

Gegadigden moeten bereid zijn minimaal zes weken aaneen te werken. De sollicitatiegesprekken vinden plaats over twee weken. Reiskosten worden vergoed.

Brieven met cv en bij voorkeur minimaal één referentie naar de directeur, mevrouw D. Schipper, Cruijfflaan 4, 2544 GZ Den Haag.

Klaar?

Je laat de brief nakijken door een klasgenoot. Jij kijkt ook zijn of haar brief na.
Je let daarbij op de volgende punten:

  • de brief heeft de juiste indeling;
  • er wordt ingegaan op de functie-eisen;
  • de brief bevat geen taalfouten;
  • de brief is uitnodigend om te lezen.

Als jullie elkaars brief hebben nagekeken bespreken jullie samen het resultaat.
Vertel aan elkaar wat goed is aan de brief en wat beter kan.

Beoordeling

Als je je brief eventueel nog hebt aangepast, lever je de brief in bij je docent.

Brief schrijven

Een brief is een goede manier om aan iemand te laten weten wat je van een bepaald
onderwerp vindt of iemand te vragen om in actie te komen rond een bepaald onderwerp.

 

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Heb je het gevoel dat je het schrijven van een zakelijke brief of het maken van een curriculum vitae voldoende beheerst?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Hoelang ben je ongeveer met de opdracht bezig geweest?
    Had je voldoende tijd voor deze opdracht (6 SLU)?
  • Inhoud
    Heb je al eerder een motivatiebrief of ingezonden brief geschreven? In welk geval was dat?
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht? Vond je het een leuke advertentie om op te reageren?
    Welke functie heb je gekozen om op te solliciteren?

  • Het arrangement Brieven schrijven is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Lean Nahar
    Laatst gewijzigd
    2025-07-21 10:26:27
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Nederlands schrijfvaardigheid, correspondentie
    Leerinhoud en doelen
    Nederlandse taal en cultuur; Begrijpen; Interpreteren; Literatuur; Lezen van fictionele teksten en literaire teksten; Tekstkenmerken;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    3 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, leerlijn, rearrangeerbare

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Nederlands. (2020).

    Opdracht: Brief schrijven - v456

    https://maken.wikiwijs.nl/168769/Opdracht__Brief_schrijven___v456

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van