H5.1 Wat levert werken op
Wat leer je in deze paragraaf?
- Wat voor redenen je kunt hebben om te werken
- Waarvan de hoogte van je loon afhankelijk is
- Hoe je je nettoloon kunt berekenen
- Wat het verschil is tussen wit, grijs en zwart werk
- Wat het minimumloon is
De opdracht voer je alleen uit.
Stap 1: Open een word document en sla hem goed op!
Stap 2: Maak een voorblad (met naam, klas en een afbeelding)
Stap 3: Maak een automatische inhoudsopgave (kijk op YouTube, als je niet weet hoe dit moet)
Stap 2: Noteer elke opdracht met 'opdracht X' inclusief vraag.
Stap 3: Beantwoord de vraag. Gebruik in je verslag ook afbeeldingen.
Stap 4: Sla je document op!
Arbeidsmotieven
Er zijn verschillende arbeidsmotieven. Dit zijn redenen om te werken.
Opdracht 1:
Schrijf de 5 arbeidsmotieven op.
Opdracht 2:
Wat is voor jou de belangrijkste reden om te werken?
Geschoold werk
Voor geschoold werk heb je een beroepsopleiding nodig. Voor ongeschoold werk niet.
Opdracht 3:
Benoem een beroep waar je geschoold werk voor nodig hebt.
Opdracht 4:
Benoem een beroep bij ongeschoold werk.
CAO
CAO = collectieve arbeidsovereenkomst
Hierin staan de gezamenlijke afspraken over de arbeidsvoorwarden in een bedrijfstak. Voorbeelden van een bedrijfstak zijn de bouw, de instustrie en het onderwijs.
In deze link: https://www.aob.nl/wp-content/uploads/2022/11/CAO-VO-2022-2023.pdf vind je het CAO voortgezet onderwijs, open deze.
Opdracht 5
Zoek het volgende op en noteer het:
- In een CAO wordt uiteraard het salaris besproken. Benoem nog 3 andere punten die worden besproken in het CAO voor voortgezet onderwijs.
- Wat is de looptijd van deze CAO?
- Een docent die fulltime werkt, hoeveel uur werkt hij/ zij per week?
- Wat waren de salarismaatregelen in 2022 voor docenten?
- Hoeveel procent vakantiegeld krijgt een docent?
- Karel is 3 jaar in dienst bij een middelbare school, dat betekent dat hij in trede 3 zit. Hij werkt fulltime en is docent wiskunde (LB). Wat is zijn brutosalaris per maand?
Brutoloon en nettoloon
Karel (docent wiskunde) heeft zijn salaris afgesproken met zijn werkgever.
Opdracht 6
Zijn brutoloon is vastgesteld volgens CAO, namelijk €3023. Dit bedrag ontvangt hij niet op zijn bankrekening. Karel betaald namelijk €350 aan loonbelasting en €265 aan sociale premies.Welk bedrag ontvangt Karel op zijn bankrekening?
Wit/ grijs en zwart werk
Met je baantje in de supermarkt verdien je loon waarop belasting en sociale premies wordt ingehouden. Dit werk wordt door de Belastingdienst en het CBS bijgehouden. Dit noemen we 'wit werk'.
Vrijwilligerswerk en het orpuimen van je kamer wordt niet geregistreerd. Dit soort onbetaald werk is toegestaan en noem je 'grijs werk'.
'Zwart werk' is betaald werk dat niet geregistreerd is en waarover je geen belasting of sociale premies betaalt. Zwartwerken is strafbaar.
Opdracht 7
Welke vorm hoort bij de volgende stellingen. Kies uit zwart, grijs en wit werk.
- Waarover betaal je belasting en premies over je inkomsten?
- Je ruimt je slaapkamer op.
- Je helpt je ouders bij de was en pakt de vaatwasser uit.
- Je betaalt geen belasting over je salaris.
Minimumloon
Als werknemer verdien je ten minste het wettelijk minimumloon. Dat is het brutoloon dat je vanaf 21 jaar minimaal moet verdienen in een voltijdbaan. Als je jonger bent, gelden lagere bedragen. Dat heet het minimumjeugdloon.
Opdracht gaat verder onder de foto.
Opdracht 8
- Hilde verdient € 1.934 bruto per maand met een voltijdbaan (40 uur). Bereken haar weekloon.
-
Bereken haar nieuwe maandloon als ze 24 uur per week gaat werken.
-
Thomas heeft een voltijdbaan van 36 uur. Hij verdient € 3.459,45 per maand.
Bereken zijn weekloon.
-
Wat is zijn uurloon?
