LOT MZA

LOT MZA

Inleiding

EHBO Basisvaardigheden

In deze Wikiwijs ga je de theorie van de basisvaardigheden van EHBO leren. Deze Wikiwijs is dan ook alleen de basis van het boek 'Voorkomen van ongevallen en EHBO' en bevat niet alle theorie die het boek ook bevat. Deze Wikiwijs is ter ondersteuning en voor het verwerken van de leerstof.

Met deze Wikiwijs kun je jezelf voor een groot deel voorbereiden op de theorietoets.

In deze Wikiwijs zijn verschillende digitale tools opgenomen. Dit zijn: YouTube, Educaplay, Quizlett en Bookwidget. 

 

Leeruitkomsten

Aan het einde van de les ben je in staat om:

  • te noemen wat bewusteloosheid is en wat de gevolgen hiervan zijn.
  • te weten hoe je moet handelen in een noodsituatie.
  • te herkennen wanneer iemand zich verslikt en te beschrijven welke eerste hulp je moet toepassen.
  • uit te leggen wat een hartstilstand is en welke stappen je moet nemen om eerste hulp te verlenen, zoals reanimatie en het gebruik van een AED.

Ik hoop dat deze Wikiwijs leerzaam is en goed gebruikt kan worden voor het voorbereiden op je theorietoets. Veel succes met de e-learning!

Alle informatie is afkomstig uit het boek 'Voorkomen van ongevallen en EHBO' van Thieme Meulenhoff.

Wat zijn de basisregels van EHBO

Neem de theorie van de basisregels kort door. Aan het eind volgt een filmpje met controle vragen.

Wat zijn de basisregels van EHBO?

  • 1: Let op gevaar.
  • 2: Achterhaal wat er gebeurd is.
  • 3: Geruststellen en beschutten.
  • 4: Schakel hulpdiensten in.
  • 5: Zorg voor het slachtoffer.

Let op gevaar

Wanneer je eerste hulp verleent, moet je altijd eerst letten op je eigen veiligheid en die van anderen. In een gevaarlijke omgeving kun je het slachtoffer niet goed helpen.

Voorbeelden:

  • Langs een drukke weg: let op het verkeer en zorg dat je zelf veilig staat voordat je het slachtoffer helpt.

  • Op het spoor: verplaats het slachtoffer zo snel mogelijk om te voorkomen dat er een trein aankomt.

  • Bij brand of explosiegevaar: breng jezelf eerst in veiligheid en verlaat de gevarenzone voordat je hulp biedt.

 Kortom: controleer altijd eerst of de omgeving veilig is, pas dan kun je het slachtoffer helpen.

 

Stumbling Man Icon in Red Drieangle. Een Waarschuwingssignaal Voor Het Gevaar. Gevaar Voor Bijsnijden. Let Op Uw Stappensymbool Stock Illustratie - Illustration of gekwetst, gevaar: 206388026

Achterhaal wat er gebeurd is

Wanneer er omstanders aanwezig zijn, kun je hen om informatie vragen. Dit helpt je sneller te begrijpen wat er is gebeurd en welke hulp het slachtoffer nodig heeft. Met de juiste informatie kun je beter inschatten of je eerste hulp moet verlenen, een ambulance moet bellen of het slachtoffer in veiligheid moet brengen.

Voorbeelden van vragen die je kunt stellen:

  • Weet iemand hoe het ongeluk is gebeurd?

  • Is het slachtoffer bewusteloos of heeft hij/zij pijn?

  • Heeft iemand al hulpdiensten gebeld of eerste hulp verleend?

Blijf altijd rustig en vraag gericht naar nuttige informatie. Zo kun je snel en effectief handelen.

 

Rondkijken-PSD's, gratis PSD-sjablonen van hoge kwaliteit om te downloaden | Freepik

Stel gerust en zorg voor beschutting

Als je zelf in paniek raakt, merkt de patiënt dit direct en kan dat extra onrust veroorzaken. Blijf daarom rustig en toon empathie, dit helpt de patiënt zich meer op zijn gemak te voelen.

Daarnaast kun je zorgen voor beschutting en comfort:

  • Gebruik bijvoorbeeld een paraplu bij regen of felle zon.

  • Pak een reddingsdeken uit de EHBO-koffer om warmte of bescherming te bieden.

In een noodsituatie is het belangrijk om creatief te denken en de middelen te gebruiken die je hebt, zodat je de patiënt zo goed mogelijk ondersteunt.

 

EHBO tip onderkoeling

Schakel de hulpdiensten in

Blijf bij het slachtoffer en laat iemand anders de huisartsenpost of 112 bellen. Vraag wel altijd of diegene terug wil komen. De beller kan je dan vertellen hoe lang het nog gaat duren voordat de hulp er is. Je kan uiteraard ook zelf hulp inschakelen als je alleen bent, let er dan wel op dat je de telefoon op luidspreker zet, zodat je eigen handen vrij zijn om het slachtoffer te helpen mocht dat nodig zijn.

Je belt 112 bij oncontroleerbare problemen met de luchtwegen, ademhaling of circulatie. Bij de volgende situaties bel je 112:

- Ernstige problemen op straat, bedrijven of openbare ruimte;

- Bewusteloosheid;

- Hevige benauwdheid;

- Pijn op de borst;

- Shock, ophoesten/braken van bloed;

- Hevige hoofdpijn na ongeval/beroerte of epileptische aanval

- Suf worden bij onderkoeling/oververhitting

- Ernstige verbranding

 

Zorg voor het slachtoffer

Probeer een slachtoffer niet te verplaatsen, omdat dit het letsel kan verergeren. Wil het slachtoffer toch overeind komen? Leg rustig uit dat het beter is om te blijven liggen totdat professionele hulp arriveert.

Verplaats een slachtoffer alleen bij direct gevaar, zoals:

  • naderend verkeer,

  • brand,

  • rook of giftige stoffen.

Bewusteloos slachtoffer (ademt wel) - Rode Kruis Nederland

Korte herhaling van de basisregels van EHBO
In deze korte video herhaal je de 5 basisregels van EHBO met een controlevraag

Handelen in noodsituatie

Greep van Rautek

De greep van Rautek is bedoeld om iemand te verplaatsen van een plek waar het slachtoffer niet op een goede of veilige manier geholpen kan worden. Deze techniek zorgt ervoor dat je het slachtoffer verplaatst op een manier waarop je en goed voor je eigen lichaam zorgt en het slachtoffer op een voorzichtige manier vervoerd.

 

Greep van Rautek

Verslikking

Verslikking

Bewusteloosheid

Bewusteloosheid

Bewusteloosheid

Bij bewusteloosheid is het slachtoffer zich helemaal niet meer bewust van zijn omgeving en kan hij niet meer gewekt worden.

Hoe herken je bewusteloosheid?

Een bewusteloos slachtoffer reageert niet op zijn omgeving. Ook niet na luid aanspreken, voorzichtig schudden aan de schouders en een pijnprikkel. De ogen van het slachtoffer zijn meestal dicht en hij heeft verslapte spieren. Ook de tong kan verslappen en in de keelholte zakken. Daardoor kan de ademhaling zwaar en moeilijk worden of zelfs stoppen.

Wat doe je bij bewusteloosheid?

  • Reageert het slachtoffer niet op aanspreken en schudden? Bel dan direct 112.

  • Laat een AED halen als die beschikbaar is en volg de aanwijzingen van de meldkamercentralist op.

  • Controleer de ademhaling. Ademt het slachtoffer normaal? Leg hem dan op zijn zij (het liefst in de stabiele zijligging) of volg de aanwijzingen van de centralist.

  • Controleer elke minuut of de ademhaling normaal blijft.

  • Zorg voor beschutting van het slachtoffer.

  • Stopt de ademhaling? Draai het slachtoffer dan op de rug en start de reanimatie.

 

Drie dingen die je kunt doen als iemand flauwvalt - Damespraatjes

Verplaatsing bij bewusteloosheid
gebruik voor deze link de volgende code om het spel te starten: 7GS2M7N

Stabiele zijligging

Stabiele zijligging bij volwassene

Hartstilstand

Wat doe je bij een hartstilstand

Het was een gewone dinsdagmiddag. Emma zat op een bankje in het park, genietend van haar koffie, toen ze een man van middelbare leeftijd plotseling zag neervallen op het gras. Mensen om hem heen keken verschrikt, maar niemand leek meteen te weten wat te doen.

Emma sprong op en rende naar hem toe. Ze riep: "Gaat het met u?" — maar de man gaf geen reactie. Ze merkte dat hij niet bewoog, niet ademde en zijn huid grauw werd.

Ze herkende de tekenen meteen:
Geen reactie. Geen normale ademhaling. Dit was een hartstilstand.

Emma riep naar iemand in de buurt: "Bel 112! Zeg dat het om een hartstilstand gaat!"
Ondertussen begon ze meteen met borstcompressies. Ze plaatste haar handen midden op zijn borst, duwde stevig en snel – ongeveer 100 tot 120 keer per minuut – net als het ritme van "Stayin’ Alive".

Na een paar minuten kwam er een andere voorbijganger met een AED (Automatische Externe Defibrillator). Emma volgde de gesproken instructies van het apparaat, plakte de elektroden op de borst van de man en liet de AED analyseren. Er was een schok nodig, en die werd toegediend.

Niet veel later arriveerde de ambulance. De hulpverleners namen het over en vertelden Emma dat haar snelle handelen waarschijnlijk het verschil had gemaakt tussen leven en dood.

Wat is een hartstilstand?

Hartstilstand

Bij een hartstilstand pompt het hart geen bloed meer door het lichaam. De bloedsomloop staat dus stil waardoor het hele lichaam geen zuurstof en voedingsstoffen meer kan krijgen. Dit is daarom een levensbedreigende situatie.

Hoe herken je een hartstilstand?

Het slachtoffer:

  • is bewusteloos en reageert niet meer op aanspreken of schudden;

  • ademt niet of ademt niet normaal.

Wat doe je bij een hartstilstand?

Wanneer je denkt dat iemand een hartstilstand heeft, handel je als volgt.

  • Spreek het slachtoffer aan en schud hem voorzichtig heen en weer.

  • Bel 112.

  • Zet je telefoon op de luidspreker.

  • Controleer de ademhaling van het slachtoffer.

  • Laat een AED halen (als die in de buurt is).

  • Volg de instructies van de centralist op.

  • Start de reanimatie.

hartstilstand
Ga je kennis testen tijdens deze minigame, het is de bedoeling dat je de goede woorden koppelt

Wat is reanimatie?

Reanimatie

Denk je dat iemand een hartstilstand heeft? Begin direct met reanimeren.

  1. Alarmeren

  • Bel 112 (of laat iemand bellen) en zet de telefoon op luidspreker.

  • Vraag om een ambulance en geef aan dat het om reanimatie gaat.

  • Vraag om een AED of laat iemand er één halen.

  1. Controleer de ademhaling

  • Maak de luchtweg vrij met de kinlift.

  • Kijk, luister en voel maximaal 10 seconden.

  1. Borstcompressies

  • Ga naast de schouders van het slachtoffer zitten.

  • Plaats één hand midden op de borstkas, de andere erbovenop, vingers in elkaar.

  • Houd je schouders recht boven de borst, armen gestrekt.

  • Druk het borstbeen 5 à 6 cm in en laat steeds volledig omhoogkomen.

  • Tempo: 100–120 compressies per minuut.

  • Geef 30 borstcompressies.

  1. Beademing (2 keer)

  • Houd de luchtweg open met de kinlift.

  • Knijp de neus dicht en sluit je mond over de mond van het slachtoffer.

  • Adem rustig in, blaas in 1 seconde lucht in (borstkas moet omhoogkomen).

  • Geef in totaal 2 beademingen.

 

AED gebruiken

Een AED (Automatische Externe Defibrillator) kan het hartritme herstellen met een elektrische schok.

  • Haal een AED alleen zelf als deze direct in de buurt is; anders iemand anders laten halen.

  • Ontbloot de borstkas van het slachtoffer.

  • Zet de AED aan.

  • Plak de elektroden op de borstkas volgens de instructies.

  • Volg de gesproken aanwijzingen van het apparaat.

De AED analyseert het hartritme en geeft aan of je moet doorgaan met reanimeren of een schok moet toedienen.

 

 Een AED geeft geen schok als:

  • het slachtoffer geen hartstilstand heeft (hart werkt nog, ondanks bewusteloosheid);

  • het hart volledig stil staat.

Uitleg reanimatie van voor tot achter

Wonden

Welke soorten wonden kennen we?

 

Open wonden

Bij een wond is de huid opengegaan. Dit kan op verschillende manieren gebeuren. Zo kan iemand bijvoorbeeld een wond oplopen door een val, een snee of een steek. Bij een grote open wondmoet je anders handelen dan bij een kleine open wond.

 

Wond in de borst of in de buik

In de borst en de buik van het slachtoffer zitten vitale delen van het lichaam. Hier bevinden zich veel organen. Daarom moet je bij een wond in de borst of de buik heel alert zijn.

 

Bijtwonden en krabwonden

Bijtwonden en krabwonden kunnen ontstaan door een beet of krab. Het slachtoffer kan bijvoorbeeld gebeten zijn door een hond, een kat, een vos of een vleermuis. Maar het is ook mogelijk dat het slachtoffer door een mens gebeten is. Door een bijtwond is er een risico op besmetting met tetanus of hondsdolheid. Daarom moet je bij een bijtwond altijd de huisarts of huisartsenpost bellen.

Hoe behandel je welke wond?

Wat doe je bij een grote open wond?

Is er een bloeding? Oefen dan druk uit op de wond en bel 112.

  • Zitten er voorwerpen in de wond? Grote voorwerpen laat je in de wond zitten. Maar bij weinig risico’s (zoals bij een splinter) kun je het voorwerp wel verwijderen.

  • Dek grote wonden direct af, zonder met water te spoelen.

Wat doe je bij een kleine wond?

  • Spoel de wond schoon met lauw stromend water. Is er geen water in de buurt? Dan kun je ook een waterig, niet-gekleurd, ontsmettingsmiddel gebruiken zoals Sterilon of alcohol 70%.

  • Droog de omgeving van de wond voorzichtig met een schone doek.

  • Zit er na het spoelen nog oppervlakkig vuil (zoals steentjes of autoglas) in de wond? Gebruik dan een pincet om dit te verwijderen.

  • Dek een kleine wond af met steriel kompres, snelverband of schone doek. Zorg ervoor dat het verband niet over de wond schuift of eraf kan vallen.

 

Wat doe je bij een wond in de borst of de buik?

Bij een diepe wond in de borst of buik moet je altijd 112 bellen.

  • Is er sprake van een bloeding? Geef dan druk op de wond. Doe dit met een steriel kompres als je dit hebt. Vervang het kompres door een ander kompres zodra het vol zit met bloed.

  • Zit er een voorwerp in de wond? Laat dit dan in de wond zitten. Je kunt beweging van het voorwerp wel beperken door twee rolletjes verband aan weerszijden als een steun tegen het voorwerp aan te leggen. Zet deze rolletjes verband dan vast met kleefpleister.

  • Zie je organen uit de wond komen? Dek deze dan steriel of zo schoon mogelijk af.

  • Houd het verband of de doek bij de organen nat met schoon water. Zo voorkom je dat de organen uitdrogen.

 

Wat doe je bij een bijtwond of een krabwond?

Bij een bijt- of krabwond handel je als volgt.

  • Is er een bloeding? Druk dan goed op de wond.

  • Spoel de bijtwond of krabwond goed schoon met lauw stromend water. Is er geen water in de buurt? Dan kun je ook een waterig, niet-gekleurd, ontsmettingsmiddel gebruiken zoals Sterilon of alcohol 70%.

  • Droog de omgeving van de wond voorzichtig met een schone doek.

  • Dek de wond af met een steriel kompres, snelverband of schone doek.

  • Bel de huisarts of huisartsenpost.

 

Wat doe je niet bij een wond in de borst of buik?

Als je verkeerd handelt bij het verlenen van EHBO kun je de schade in het lichaam erger maken.

  • Dek een diepe borstwond niet af.

  • Probeer uitpuilende organen nooit terug te plaatsen.

  • Haal een voorwerp nooit uit de wond.

  • Geef het slachtoffer niets te eten en te drinken.

 

Wanneer moet een slachtoffer met een wond naar de huisarts?

Bij een vervuilde wond of een erg diepe wond moet het slachtoffer naar de huisarts of de huisartsenpost. De wond moet namelijk behandeld worden door deze bijvoorbeeld te laten hechten, nieten of met huidlijm vast te zetten. Ook kan een vaccinatie nodig zijn.

Het slachtoffer moet naar de huisarts of huisartsenpost wanneer:

  • de wond groot is;

  • de wond niet schoon te krijgen is;

  • er wonden zijn in het gezicht, aan ogen of geslachtsdelen;

  • de wond ontstaan is door een beet;

  • de wond ontstaan is door een steek met een vuil voorwerp;

  • er botten, spieren of andere onderhuidse weefsels te zien zijn;

  • er voorwerpen vastzitten in de wond;

  • de wond niet geneest;

  • de vaccinatie tegen tetanus langer dan 10 jaar geleden is.

Gaat het slachtoffer naar de huisarts? Dan hoeft de wond alleen afgedekt te worden. Je hoeft de wond dan dus niet schoon te maken.

Verbranding

Soorten brandwonden

Verbrandingen
Verbrandingen worden ingedeeld in eerstegraads, tweedegraads en derdegraads. Dit heeft te maken met hoe diep de huid is beschadigd. De ernst hangt af van verschillende factoren: de oorzaak, de temperatuur, de duur van de inwerking, de plaats op het lichaam en de leeftijd van het slachtoffer. Het is belangrijk om de soorten brandwonden goed te herkennen, zodat je weet welke stappen je moet nemen.

Eerstegraads verbranding

Een eerstegraads verbranding ontstaat vaak door langdurige blootstelling aan warmte, zoals bij zonnebrand. Je herkent dit type brandwond aan:

  • de huid is niet kapot;

  • rood of roze verkleuring;

  • lichte zwelling;

  • droge huid;

  • een prikkelend of pijnlijk gevoel

Eerstegraads brandwond - Wikipedia

Tweedegraads verbranding

Bij tweedegraads brandwonden is de huid beschadigd en kunnen er blaren ontstaan. De kenmerken zijn:

  • kapotte huid of blaren;

  • nat en glanzend huidoppervlak;

  • soepel aanvoelende huid;

  • rood, roze of wit van kleur;

  • vaak erg pijnlijk.

Brandwonden, eerst water de rest komt later! | EHBOcursus.nl

Derdegraads verbranding

Een derdegraads brandwond dringt diep door in de huid. Omdat ook de zenuwen zijn beschadigd, voelt de wond zelf meestal geen pijn. De huid rondom kan echter wél pijnlijk zijn door bijkomende tweedegraads verbranding. Je herkent een derdegraads brandwond aan:

  • volledige beschadiging van opperhuid en lederhuid, vaak tot in het onderhuidse vetweefsel;

  • huid is wit, beige/bruin of zwart van kleur;

  • stug, droog en leerachtig weefsel;

  • de wond zelf is nauwelijks pijnlijk.

Stockfoto's van Brandwonden, rechtenvrije afbeeldingen | Depositphotos

Wat doe je bij verbranding

Bij tweedegraads en derdegraads brandwonden moet je het spoednummer van de huisarts of huisartsenpost bellen. Een eerstegraads verbranding kun je zelf verzorgen.

Bij brandwonden handel je als volgt.

  • Koel brandwonden onmiddellijk 10 tot 20 minuten met lauw kraanwater. Richt de straal niet rechtstreeks op de wond, maar erboven zodat het water over de wond loopt. Pas de temperatuur van het water aan tot wat het slachtoffer prettig vindt.

  • Verwijder kleding en sieraden als deze niet aan de huid vastkleven. Zitten ze wel aan de huid vast? Laat de kleding en sieraden dan zitten! Je kunt vastzittende kleding wel nathouden.

  • Laat iemand 112 of de huisarts bellen. Of bel zelf en zet je telefoon op de luidspreker.

  • Dek tweede- en derdegraads brandwonden steriel af met niet-verklevende verbanden. Heb je geen verband bij de hand? Gebruik dan plastic huishoudfolie, een schone plastic zak, schone theedoeken of lakens.

  • Na het afdekken van de wond kun je eventueel nog verder koelen.

Voorkom onderkoeling door niet met koud water of ijs te koelen. Koel ook alleen de brandwond en niet het hele slachtoffer

 

Verbranding
Bij de quizlet staan koppelkaarten, hier kan je het onderwerp verbranding nog beter leren en de kennis eigen maken.

Toetsing

Feedback

De feedback kan via de onderstaande link achter gelaten worden.

https://forms.gle/rnM7RB7aC16vpkRb8