Stapje voor stapje neemt deze wikiwijs les jou mee door de leerstof over ventilatiesystemen.
Aan de linkerzijde van deze pagina zie je een menubalk. In deze menubalk kun je verschillende onderwerpen over lucht en ventilatie vinden. Door op de menubalk te klikken kun je de inhoud van de leerstof bekijken. Door op de pijlen onderaan deze pagina te klikken ga je een onderwerp vooruit of terug.
Elk theoriedeel wordt je gecontroleerd met een aantal interactieve vragen. Dit om te checken of je de lesstof begrepen hebt. Op het einde krijg je een eindtoets met 20 vragen over de gehele lesstof.
Inleiding
In deze les ga je leren:
Wat ventilatie is;
Wat luchten is;
Waarom we ventileren;
Welke verschillende ventilatiesystemen er zijn.
Waarom ventileren belangrijk is na isoleren.
Oefeningen:
Op het einde van ieder onderwerp ga je ook een aantal oefeningen maken. Na het maken van elke oefening krijg je direct te zien of je de vraag juist hebt beantwoord. Als deze niet juist is, bekijk dan de theorie opnieuw, waarna je vervolgens de vragen opnieuw kunt proberen maken.
Leerdoelen
Je leert:
Zelfstandig werken
Op tempo werken
Wat ventilatie is en het verschil met luchten
Waarom we moeten ventileren
Verschillende soorten ventilatiesystemen
Verschillende zaken over duurzaamheid en milieu
Waarom ventileren na isoleren belangrijk is
Wat is ventileren en wat is het verschil met luchten?
Ventilatie in een ruimte houdt in dat er continu verse lucht wordt binnengelaten en dat stofdeeltjes, vocht en ongewenste geuren worden afgevoerd. Ventileren is belangrijk omdat het een positief effect heeft op je gezondheid. Ook is je huis comfortabeler, frisser en energiezuiniger als je ventileert.
Men denkt vaak dat ventileren en luchten hetzelfde zijn. Dat is echter niet zo. Bij ventileren is er voortdurend sprake van de toevoer van schone lucht en de afvoer van vervuilde lucht. Bij luchten wordt er voor een beperkte periode een raam of buitendeur opengezet om op deze manier frisse lucht binnen te laten en vervuilde lucht uit te drijven. Luchten is beter dan niet luchten, maar luchten op zichzelf is onvoldoende om een optimale leefomgeving te creëren. Dit komt omdat een huis waarin alleen maar wordt gelucht geen onafgebroken toevoer heeft van schone lucht. Hierdoor kan er een ongezonde en oncomfortabele leefomgeving ontstaan. Om dit te voorkomen is het belangrijk om te ventileren.
In sommige gevallen is het verstandig om zowel te luchten als te ventileren. Zo is het goed om bijvoorbeeld een raam open te zetten na het douchen en slapen. Dit geldt ook wanneer je veel bezoek over de vloer hebt. Bovendien is het noodzakelijk om extra ramen open te zetten als je hebt geschilderd, omdat hier schadelijke stoffen bij vrijkomen.
Ventilatie
Waarom ventileren we?
De huizen worden steeds beter geïsoleerd waardoor we minder energie verbruiken. Dat is natuurlijk goed nieuws voor het milieu en onze portemonnee want we verstoken minder energie. Maar goed isoleren kan ook voor problemen met de luchtkwaliteit zorgen wanneer we niet voldoende ventileren. Wat is het belang van een goede ventilatie?
Een goede luchtkwaliteit. Een mens ademt zuurstof in en koolstofdioxide en waterdamp uit. Deze uitgeademde lucht moet het liefst zo snel mogelijk weg kunnen stromen zodat verse lucht weer ingeademd kan worden. De lucht moet met andere woorden goed kunnen circuleren. Zo heeft ons lichaam het graag en zo blijven we gezond. Wanneer je huis goed geïsoleerd is maar niet voldoende geventileerd, dan krijg je vanzelf een slechte luchtcirculatie en dat is zeer nadelig voor de luchtkwaliteit en je gezondheid. Door goed te ventileren kun je dit soort problemen voorkomen.
Vocht afvoeren door te ventileren. Als we thuis zijn produceren we heel wat vocht. Niet alleen door te ademen maar ook door te koken, wassen of douchen. Vergis je vooral niet in de hoeveelheid waterdamp die daarbij vrij komt. Een gezin (met twee kinderen) produceert gemiddeld zo’n 10 à 20 liter vocht! En wanneer deze damp nergens naar toe kan zal het condenseren op ramen, muren en plafonds. Hierdoor krijg je op lange duur onherroepelijk schimmelvorming. Deze schimmels zijn niet alleen lastig te verwijderen maar ook slecht voor je gezondheid. Met een goed ventilatiesysteem zorg je ervoor dat vochtige lucht snel de woning kan verlaten en dus niet eens de kans heeft om te condenseren.
Ventileren is beter voor de gezondheid. Mensen met allergieën of astma weten hoe belangrijk frisse lucht is. Niets is zo storend als een muffe lucht waar je je benauwd in voelt. Een slechte luchtkwaliteit kan naast astma voor allerlei andere gezondheidsklachten zorgen, zoals concentratieproblemen, vermoeidheid en hoofdpijn. En dat is natuurlijk zonde want het probleem is heel makkelijk te voorkomen. Door ventilatieroosters te voorzien of een ventilatiesysteem te plaatsen in je woning zijn al deze kwalen voorgoed verleden tijd.
Verschillende soorten ventilatiesystemen
Ventileren gebeurt met een ventilatiesysteem. Dat voert verse lucht aan via droge ruimtes (slaapkamer, woonkamer). De lucht verplaatst zich vervolgens via de gang en trappenhal naar vochtige ruimtes (keuken, badkamer), waar ze wordt afgevoerd door het ventilatiesysteem.
Er bestaan vier erkende centrale ventilatiesystemen, variërend van volledig natuurlijke ventilatie over gemengde ventilatie tot gecontroleerde mechanische ventilatie. Deze verschillende systemen worden aangeduid met de letters A tot D.De verschillende systemen worden hieronder een voor een verder toegelicht.
Ventilatiesysteem A
Bij dit systeem is er natuurlijke ventilatie, de lucht toe- en afvoer verloopt natuurlijk. De verse lucht komt binnen via ramen, roosters en deuren en gaat ook op een natuurlijke manier het huis uit. Ventilatiesysteem A zie je vooral bij oudere woningen. Dit is de eenvoudigste en goedkoopste manier van ventileren.
Voordeel
Het grote voordeel van natuurlijke ventilatie (zelf regelmatig ramen, roosters en deuren open zetten om de lucht in huis te verversen) is dat het heel eenvoudig is. Tenminste, als je eraan denkt.
Nadeel
Het nadeel is dat het geen geautomatiseerd systeem is. Dat merk je bijvoorbeeld in de winter, wanneer u niet zo snel geneigd bent om alles open te zetten, terwijl dat wel nodig is. Een ander nadeel is dat u zelf weinig controle hebt over de hoeveelheid lucht die aan- en afgevoerd wordt. Denk aan situaties bij mistig of stormachtig weer
Ventilatiesysteem B
Met systeem B kies je voor mechanische toevoer van verse lucht door middel van ventilatoren. De afvoer van vuile lucht gebeurt op natuurlijke wijze. Dit systeem is verouderd en wordt inmiddels niet meer veel toegepast.
Nadeel
Het nadeel van dit verouderde systeem, dat inmiddels niet meer veel wordt toegepast, is dat er een tochtgevoel door wordt veroorzaakt.
Ventilatiesysteem C
Bij systeem C is er natuurlijke toevoer van verse lucht en mechanische afvoer. Dit systeem is vaak gebruikt in de Nederlandse woningbouw. De verse lucht komt op een natuurlijke manier, bijvoorbeeld via roosters of ramen, de woning binnen. De mechanische ventilatie unit voert dan de vervuilde lucht af.
Voordeel
Het voordeel is dat er tegenwoordig vraag gestuurde systemen C leverbaar zijn. De vuile lucht wordt dan op basis van gemeten waarden (vocht, CO2, temperatuur) afgevoerd via een ventilatie unit. In het huis zelf is een schakelaar waarmee je via een gesloten systeem luchtcirculatie kunt aan- en uitzetten.
Nadeel
De luchttoevoer is afhankelijk van weersinvloeden zoals wind of onderdruk indien je geen gebruik maakt van mechanisch gestuurde roosters. Ook is dit een minder duurzame keuze, aangezien bij dit systeem geen warmteterugwinning mogelijk is.
Ventilatiesysteem D
Volledig mechanische aan- en afvoer van lucht, inclusief het terugwinnen van afgevoerde warmte, dat is systeem D. Ventilatiesysteem D zorgt dus niet alleen voor een leefruimte met schone lucht, maar ook voor warmtebehoud in je woning. Het systeem gebruikt de warmte van afgezogen lucht om frisse lucht van buiten voor te verwarmen en vervolgens naar binnen te blazen. Dit wordt ook wel een WTW unit of balansventilatie genoemd.
Voordeel
Het voordeel spreekt voor zich: dit is een energiezuinig en milieuvriendelijk systeem. Daarnaast levert systeem D het hoogste temperatuurcomfort.
Nadeel
De goede werking van een balansventilatiesysteem staat of valt met de kwaliteit van de isolatie van de woning. Ook mogen er geen kieren in de buitenmuur zitten waardoor luchtstromen zouden weglekken.
Duurzaamheid en milieu
Duurzame woningen zijn beter voor het milieu dan traditionele bouw. Duurzaam bouwen bespaart grondstoffen. Duurzame gebouwen zijn energiezuiniger in het gebruik. En vaak zijn ze gezonder voor bewoners en gebruikers.
Aan het (ver)bouwen en gebruik van woningen en andere gebouwen zijn bouwregels verbonden. In het Bouwbesluit staan de minimale bouwtechnische voorschriften waaraan gebouwen moeten voldoen. Dit zijn voorschriften op het gebied van veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu.
Duurzaam bouwen is meer dan energiebesparing.
Bij de ontwikkeling van gebouwen staat het respect voor mens en milieu voorop. Bij duurzaam bouwen gaat het niet alleen over een laag energieverbruik. Maar ook over:
gebruik van duurzame materialen die rekening houden met het milieu en de gezondheid van bewoners en gebruikers;
een gezond binnenmilieu, bijvoorbeeld door goede ventilatie. Dit voorkomt vocht, schimmel en ophoping van schadelijke stoffen;
prettige en leefbare huizen, gebouwen, wijken en steden;
duurzaam slopen, om zo materialen die vrijkomen bij de sloop opnieuw te gebruiken (hergebruik);
verantwoord watergebruik;
voorkomen dat grondstoffen voor bouwmaterialen op raken.
Duurzaam verbouwen
Een verbouwing vormt een handig moment om energiebesparende maatregelen te nemen in uw huis. Denk bijvoorbeeld aan isolatieglas, spouwmuurisolatie en een HR-ketel.
Isolatie en ventilatie
Steeds meer mensen zijn van plan om hun huis te laten isoleren of hebben dit reeds laten doen. Het is dan zaak om de woning regelmatig te ventileren. Dit is niet alleen belangrijk voor een goede gezondheid, maar het komt de energierekening ook nog eens ten goede.
Wat is isoleren precies?
Steeds meer mensen kiezen er voor om hun woning te laten isoleren. Maar wat is het nou precies? Met woningisolatie zorg je er voor dat koude of warme lucht van buitenaf niet naar binnen kan komen. Op deze manier kan de verwarming gewoon zijn werk blijven doen en hoeft het niet harder te werken om de ruimtes in huis te verwarmen. Hierdoor wordt een hoop energie bespaart, waardoor de energiekosten lager uit vallen.
Isoleren en ventileren.
Isoleren en ventileren gaan hand in hand. Dagelijks produceert alles wat leeft in huis een hoop vocht, zoals al eerder aangegeven. Denk aan de bewoners zelf, dieren of bijvoorbeeld door activiteiten in de badkamer (douchen, wassen enz). Het is belangrijk dat het vocht uit de lucht geventileerd wordt, omdat vochtige lucht niet goed is voor het menselijk lichaam en daarbij schade aan de constructie van de woning kan aanrichten. Ook is een huis met een hoge luchtvochtigheid moeilijker warm te houden. Een drogere lucht is namelijk makkelijker warm te houden én daarbij voelt vochtige lucht een stuk kouder aan. Met het ventileren van een woning gaat er wellicht warme lucht verloren, maar dit weegt niet op tegen de eerder genoemde voordelen. Al met al behaal je met het goed ventileren van de woonruimtes meer uit woningisolatie. Wanneer je beide zaken op orde hebt, bespaar je jaarlijks een hoop geld op de energierekening.
Het arrangement Ventilatie - kopie 1 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Daan Hornman
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2024-02-19 16:30:13
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
