Menu

Travestie in het Staatse leger

Travestie in het Staatse leger

Inleiding

'Nu vrinden hoort zingen

een lied capitael*

het zyn vremde dingen

geschied in Bredael*

een dogter by maeten*

vol eer als een' helt

zij trok voór de staeten

kloekmoedig* te veld

ik zal u verklaeren

zy heéft met plaizier

gediend in haar zes jaeren

als kloek Grenadier.'

 

Dit is het eerste couplet uit het lied 'Een vermakelyk Liedeken' (1). Dit lied komt uit de 18e eeuw en gaat over Maria van Antwerpen. Wat dit lied zo bijzonder maakt, is dat Maria bijna zes jaar als soldaat heeft geleefd in de Republiek (Nederland). Vrouwen waren niet toegestaan in het leger tijdens de Vroegmoderne Tijd. Pas vanaf 1944 gingen de eerste vrouwen aan de slag bij het Nederlandse leger. Defensie streeft er naar dat 3 op de 10 medewerkers een vrouw is in 2030 (2). Wat het verhaal van Maria van Antwerpen nog uitzonderlijker maakt, was dat zij verkleed als man door het leven ging. Verschillende bronnen geven aan dat Maria niet de enige in haar soort was. Er zijn verschillende verhalen te vinden van vrouwen die verkleed als man door het leven gingen in de Republiek tijdens de Vroegmoderne Tijd. Een beroep waar veel van deze vrouwen terecht kwamen was het leger.

Op deze website gaan we onderzoeken wat de oorzaken waren voor vrouwen om als zich als man te verkleden en vervolgens in het leger te gaan. Hierbij richten we ons vooral op de sociaaleconomische positie van de vrouwen. De website bestaat uit een twee onderdelen: de theorie en de opdracht. Bij het onderdeel ‘theorie’ is informatie te vinden over vrouwen die verkleed als man door het leven gingen en als soldaat dienden in de Republiek van de 18e eeuw. We zullen ook stil staan bij het verhaal van Maria van Antwerpen. Het verhaal van Maria zal centraal staan bij de opdracht die bij de theorie hoort. De opdracht is te vinden bij het onderdeel ‘De Bredasche Heldinne’.

De website zal jullie helpen om een antwoord te geven op een onderzoeksvraag. Deze onderzoeksvraag staat net als het verhaal van Maria centraal in de opdracht. De onderzoeksvraag die jullie gaan beantwoorden is: ‘’vanuit welke sociaaleconomische positie kozen vrouwen er in de Republiek van de 18e eeuw voor om over te gaan tot een leven verkleed als man?’’

 

capitael: kostelijk, voortreffelijk | Bredael: Breda | by maeten: juist, precies | kloekmoedig: moedig, dapper

(1) Kersteman, F.L. (1988). De Bredache heldinne (egodocumenten) (Nederlandse editie).

Uitgeverij: Verloren (Nederland)

(2) Ministerie van Defensie. (2019). Vrouwen 75 jaar bij defensie. Geraadpleegd op 25 januari 2023 via: https://www.defensie.nl/onderwerpen/vrouwen-bij-defensie

Colofon

Het arrangement Travestie in het Staatse leger is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
Robin Lefeu
Laatst gewijzigd
2023-01-31 20:29:15
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Dit arrangement staat in het teken van vrouwen die als soldaat door het leven gingen tijdens de vroegmoderne tijd. Specifiek focust dit arrangement zich op de 18e eeuw en dan met name in de Republiek. Het leerdoel hierbij is dat de leerlingen begrijpen vanuit welke sociaaleconomische positie de desbetreffende vrouwen hebben gekozen voor een bestaan als soldaat. Dit arrangement is een onderdeel van het schoolvak geschiedenis en is bestemd voor de leerlingen uit 4-vwo.
Leerniveau
VWO 4;
Leerinhoud en doelen
De tijd van ontdekkers en hervormers (1500 - 1600); De tijd van pruiken en revoluties (1700 - 1800); De tijd van regenten en vorsten (1600 - 1700); Geschiedenis;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Trefwoorden
18e eeuw, hogeschool van amsterdam, maria van antwerpen, republiek, sociaal-economische geschiedenis, travestie, vrouwen, vrouwen als soldaat

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

Voor developers

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.